Welsh corgi cardigan, obok bardziej znanego welsh corgi pembroke, to
pochodząca z Wielkiej Brytanii rasa małych psów pasterskich. Rasy te są ze sobą
blisko spokrewnione i dla laika na pierwszy rzut oka nie do odróżnienia, choć w
rzeczywistości są zupełnie inne. Oba walijskie corgi zaliczane są do grupy 1
FCI – psy pasterskie i zaganiające, sekcji 1 – psy pasterskie. Poznajmy
cardigana.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o psach
rasowych.
Welsh corgi cardigan –
pochodzenie, wygląd i charakter
Rys historyczny rasy
Wprawdzie welsh corgi pembroke jest
bardziej popularny od cardigana, choćby z uwagi na fakt, że jest ulubioną rasą
królowej Elżbiety II, jednak to cardigan jest rasą starszą. Uważa się, że
cardigany pochodzą od szwedzkich psów pasterskich, przybyłych wraz z Celtami
około roku 1200 p.n.e. na obszary dzisiejszej Walii. Szybko zaadaptowały się do
nowych warunków, tym bardziej, że były wykorzystywane do pracy, którą
wykonywały wcześniej – pasienia bydła. Przez kilkanaście wieków pozostawały w
niezmienionej postaci z uwagi na odizolowanie Walii od reszty wyspy Górami
Kambryjskimi. Obok pasterstwa ich zadaniem było stróżowanie, a ich niezwykle
cierpliwy i serdeczny stosunek do dzieci sprawił, że szybko stały się też psami
rodzinnymi.
Kynolodzy zainteresowali się nimi
jednak dopiero na początku XX wieku. Po raz pierwszy corgi zostały
zaprezentowane na wystawie w 1925 roku, a niebawem został utworzony Welsh Corgi
Club. Początkowo wszystkie corgi były oceniane razem, mimo różnic
anatomicznych. Psy bytujące w położonym bardziej na północ hrabstwie
Cardiganshire były nieco inne od tych, które zamieszkiwały w południowym
hrabstwie Pembrokeshire. Nazwy tych hrabstw posłużyły do nadania nazw dwóm
rasom corgi, które zostały oficjalnie wyodrębnione w 1934 roku.
Do Polski pierwszy welsh corgi
cardigan został przywieziony w 1988 roku. Hodowla nie rozwijała się jednak zbyt
intensywnie, w 2001 roku było u nas zaledwie 12 zarejestrowanych cardiganów.
Obecnie jest ich znacznie więcej, choć w dalszym ciągu na wystawach widywane są
bardzo rzadko i w niewielkich, czasem nawet pojedynczych stawkach.
Welsh corgi cardigan – wzorzec rasy, usposobienie
Welsh corgi cardigan jest psem
krępej, mocnej budowy, o wydłużonej sylwetce, głowie o lisim kształcie i ogonie
przypominającym kitę lisa. Stop zaznaczony umiarkowanie, nos zawsze czarny,
kufa zwężająca się ku nosowi. Mocne szczęki, zgryz nożycowy (siekacze szczęki
znajdują się nad siekaczami żuchwy i ściśle do nich przylegają, ustawione są
prostopadle do szczęki). Oczy średniej wielkości, możliwie jak najciemniejsze,
harmonizujące z umaszczeniem. U osobników marmurkowych (merle) dopuszczalne
niebieskie – jedno lub oba. Uszy duże, stojące, na końcach lekko zaokrąglone,
rozstawione wg zasady, że ich czubki znajdowałyby się na zewnątrz linii
poprowadzonych od końca nosa przez oczy (daje to odległość między uszami około
8 cm). Uszy osadzone z tyłu głowy, na tyle daleko, aby pies mógł je położyć
płasko na szyi. Ogon jak lisia kita, stanowi przedłużenie linii grzbietu.
Długi, opuszczony powinien niemal dotykać podłoża. W spoczynku opadający, w
ruchu może się unosić nieco ponad linię grzbietu, ale nie może być zakręcony. U
cardiganów nigdy nie cięto ogonów, natomiast welsh corgi pembroke miały ogony
kopiowane. Obecnie jest to zabronione niemal we wszystkich krajach
członkowskich FCI.
Szata cardigana jest dwuwarstwowa.
Włos okrywowy króki lub średnio długi, twardy i prosty, nieprzemakalny.
Podszerstek miękki i gęsty. Umaszczenie:
- Niebieskie
marmurkowe (blue merle)
-
Pręgowane
-
Rude
-
Śniade
-
Tricolor
z pręgowanym podpalaniem
- Tricolor z rudym podpalaniem.
Przy każdym z wymienionych
umaszczeń mogą występować białe znaczenia, typowe dla rasy, na głowie, szyi,
klatce piersiowej, brzuchu, kończynach i na końcu ogona, jednak kolor biały nie
może nigdzie dominować, a niedopuszczalne są białe otoczki wokół oczu.
Umaszczenie czekoladowe, jak również wyżej wymienione rozjaśnione, wysoce
niepożądane.
Pod względem umaszczenia cardigany
są zupełnie różne od pembroków, u których jest ono jednolicie rude, śniade lub
płowe, również z białymi znaczeniami, choć niewielkimi. Pembrok może być też
czarny podpalany (jak np. gończy słowacki). Natomiast nie występuje umaszczenie
marmurkowe. Jeśli szukasz więcej informacji, sprawdź także
ten artykuł o welsh corgi pemborke.
Idealny wzrost w kłębie to 30 cm.
Ciężar ciała powinien być proporcjonalny do wielkości psa – w tej rasie
proporcje i harmonia budowy przeważają nad wielkością. Dla porównania, wzrost w
kłębie welsh corgi pembroke wynosi 25 – 30 cm.
Usposobienie cardigana jest żywe i
czujne. Jest to rasa bardzo inteligentna, opanowana, bez jakiejkolwiek
nerwowości, a tym bardziej agresji. Niegdyś wykorzystywany jako pies pasterski,
pies ten obecnie – podobnie jak większość ras pasterskich i zaganiających –
pełni rolę towarzysza rodziny i idealnie się w niej czuje. Nie oznacza to
jednak, że welsh corgi cardigan stracił chęć i zapał do pracy. Przeciwnie,
pozostał mu żywy temperament, który musi znaleźć ujście w zajęciach. Uwielbia
długie spacery, połączone z aportowaniem koziołka lub piłki. Bardzo dobrze
radzą sobie w zawodach mini agility, wykazując się zadziwiającą, jak na swoją
budowę, prędkością. Bywa – niestety – szczekliwy, dlatego od pierwszych chwil
cardigana w domu trzeba nad tym panować, aby uniknąć nieprzyjemności ze strony
sąsiadów.
Welsh corgi cardigan - wychowanie,
pielęgnacja, zdrowie, żywienie
Welsh corgi cardigan - socjalizacja i wychowanie szczeniaka
Welsh corgi cardigan jest psem
nieufnym w stosunku do obcych, stąd konieczność jego jak najwcześniejszej
socjalizacji. Po zakończeniu kwarantanny okołoszczepiennej należy szczeniaka
zacząć oswajać z otoczeniem w mieście, bezwzględnie na smyczy. Trzeba pamiętać
o panowaniu nad jego emocjami i unikać sytuacji, kiedy pies mógłby np.
wystraszyć się i zareagować w niekontrolowany sposób.
Skłanianie cardigana do
posłuszeństwa, mimo że to bardzo inteligentny pies, wymaga cierpliwości i
stanowczości, gdyż ma on mocny charakter i bywa uparty. Ale konsekwencja nie
oznacza musztry! Metody szkolenia powinny być oparte na pozytywnej motywacji, z
zastosowaniem nagród za dobrze wykonane polecenie. Ale uwaga: cardigan jest
obżartuchem i ma tendencje do tycia, dlatego jeżeli stosuje się smakołyki,
trzeba odpowiednio zmniejszać racje żywieniowe.
Naukę posłuszeństwa zaczyna się
jeszcze w domu, w okresie kwarantanny, kiedy pies jeszcze nie wychodzi na dwór.
Zaczyna się od nawiązania jak najbliższej, przyjacielskiej relacji ze
szczeniakiem, pamiętając, że będzie próbował „zaczarować” właściciela swoim
urokiem, wykorzystując przy tym swój upór. Jeżeli po wydaniu polecenia pies nie
będzie miał ochoty go wykonać, a właściciel „odpuści”, on to zapamięta i
niechybnie będzie próbował następnym razem postawić na swoim. Wykonanie zadania
trzeba konsekwentnie, ale cierpliwie i spokojnie wyegzekwować. Po wykonaniu
natychmiast psa należy pochwalić i nagrodzić. Po kilku próbach cardigan
„złapie”, o co chodzi i zacznie chętnie i z entuzjazmem współpracować.
Niezbędne jest też ustalenie od
pierwszego dnia, czy pozwolić cardiganowi spać w łóżku. Nie ma w tym nic
niewłaściwego, wiele osób śpi ze swoimi psami. Ale cardigan, raz wpuszczony do
łóżka, nie da się z niego za żadne skarby wyeksmitować, podobnie zresztą jak
jego krewniak pembroke.
Jak dbać o welsh corgi cardigana
Cardigan jest na ogół psem zdrowym.
Jednak ich budowa anatomiczna (długi tułów, krótkie kończyny przy krępej
budowie) sprawia, że u tej rasy istnieje podwyższone ryzyko schorzeń
kręgosłupa, w tym także wypadnięcie dysku, mogące doprowadzić do porażenia kończyn.
Trzeba zatem uważać, aby pies nie skakał po meblach i nie chodził po schodach –
na pewno nie będzie odpowiednią rasą do mieszkania na piętrach domu bez windy.
Wprawdzie rzadko, ale zdarzają się
u cardiganów choroby dziedziczne. Mogą to być schorzenia oczu (postępujący
zanik siatkówki, zaćma), narządu ruchu (dysplazja stawów biodrowych i
łokciowych, wypadanie rzepki) czy mielopatia zwyrodnieniowa. Dlatego przed
dopuszczeniem suki do rozrodu hodowca powinien wykonać jej odpowiednie badania,
podobnie właściciel psa przed uzyskaniem przez niego uprawnień reprodukcyjnych.
Przyszły hodowca musi mieć
świadomość, że u corgi dość często występują trudności z kryciem z powodu ich
budowy, natomiast w związku z wydłużonymi drogami rodnymi suki rodzą dość
ciężko, zwłaszcza że szczenięta są na ogół dość duże. Przed spodziewanym
porodem trzeba uprzedzić swojego lekarza weterynarii, aby był przygotowany na
niezwłoczne udzielenie pomocy rodzącej suce, nawet na wykonanie cesarskiego
cięcia.
Pielęgnacja szaty jest prosta.
Wystarczy wyszczotkować psa co kilka dni, natomiast w okresie intensywnego
linienia należy to robić codziennie. Jeżeli pies nie ściera sam pazurów,
przycina się w miarę potrzeby za pomocą gilotynki. Kąpiel niezbędna jest
jedynie wtedy, kiedy pies mocno się pobrudzi lub wytarza w nieczystościach.
Cardigany w wieku 6 – 7 miesięcy
przechodzą kształtowanie się kończyn przednich, które przybierają typową dla
rasy postawę – lekko na zewnątrz. Jest to cecha niewystępująca u pembroków,
które mają kończyny proste. Może to powodować tzw. młodzieńczą kulawiznę i
bolesność, która samoistnie ustępuje. Niemniej konieczne jest szczególne dbanie
w tym okresie, aby pies nie forsował się na spacerach i unikał skoków, a także
zapewnienie mu pełnowartościowego pożywienia, bogatego w witaminy i minerały
oraz podawanie mu preparatów na wzmocnienie stawów – pod kontrolą lekarza
weterynarii.
Można podawać cardiganowi posiłki
domowe (suplementowane), albo karmę gotową, która jest zbilansowana. Takie
karmy są do nabycia w sklepach zoologicznych, nigdy nie należy karmić psa ani
suchą, ani mokrą karmą z hipermarketu, która jest wprawdzie tania, ale której
jakość pozostawia bardzo wiele do życzenia. Naturalnie nie wolno psa
przekarmiać, gdyż nadwaga i otyłość mają negatywny wpływ na kondycję stawów i
serca.
Cena szczeniaka cardigana zależy od
pochodzenia, sukcesów wystawowych rodziców i ich dotychczasowego potomstwa.
Jest ona nieco wyższa niż cena kangala, cardigan jest też droższy niż np.
gończy słowacki. Czynnikiem wpływającym na cenę są również trudne porody, cena
kangala jest też niższa, bowiem suki rodzą łatwo i są plenne. Welsh corgi
cardigan jest rasą długowieczną, może żyć nawet 15 – 16 lat. Pies pasterski rasy welsh corgi cardigan to wybór wart rozważenia.