Najmądrzejsze psy

Inteligencja psa, jej uwarunkowania i rozwój

Stereotypy – te są mądre, a te nie

Często słyszymy od różnych „fachowców”, że jamniki są wredne i szczekliwe, pekińczyki zdradliwe a rottweilery niebezpieczne. Są to szkodliwe stereotypy, rozpowszechniane z reguły przez osoby, które zasłyszały je od innych, albo mieli psa danej rasy i nieumiejętnie się z nim obchodzili.

Owszem, poszczególne rasy psów mają różne cechy wrodzone (instynkty). Nie należy jednak zapominać, że ukierunkowana hodowla prowadzi do wyodrębnienia i utrwalenia danej cechy czy kilku cech. Ale fakt, że dana rasa umieszczona jest w tej, a nie innej grupie FCI, bynajmniej nie świadczy, że „ten pies tak ma” i niczego już nie wymaga. Nic bardziej błędnego. Każda rasa psa wymaga wychowania, a psy ras użytkowych – odpowiedniego szkolenia. Zaniedbania w tym obszarze skutkują różnymi nieprzewidywalnymi zachowaniami psa, a te rodzą nieprawdziwe opinie.

Różne rasy posiadają różne stopnie inteligencji. Jednak to zawsze od człowieka zależy, czy przełoży tę inteligencję na zachowanie zwierzęcia. Nienauczony posłuszeństwa pies będzie „głupi”, bo nie będzie chodził przy nodze ani na smyczy, będzie obszczekiwał wszystko i wszystkich. Pies z co najmniej podstawowym wyszkoleniem reaguje na komendy siad, zostań, waruj, noga, stój. I taki jest „mądry”. Niezależnie, czy jest to owczarek niemiecki, czy pinczer miniaturowy.

Rodzaje szkolenia a rasy psów

Zasadniczym szkoleniem, wymaganym dla każdej razy przed rozpoczęciem szkolenia ukierunkowanego, jest posłuszeństwo. Pies, zanim przystąpi do nauki zgodnej z predyspozycjami rasy, musi opanować wspomniane wyżej komendy, nawet jeżeli rasa zaliczana jest do najmniej podatnych na układanie i mniej posłusznych.

Psa można wyszkolić do obrony i taką rasą jest np. owczarek niemiecki, doberman, a także wspomniany również wyżej rottweiler. Jest to jedno z najtrudniejszych szkoleń, wielostopniowe, wymagające udziału pozoranta i szeregu akcesoriów. Dla psów pasterskich przeznaczone jest szkolenie w zakresie pasienia. Na wystawach psów rasowych często są organizowane pokazy pasienia kóz, owiec, gęsi czy kaczek, a bohaterami są zazwyczaj border collie, uważane za najinteligentniejsze psy świata. Znacznie bardziej popularne, a i szalenie widowiskowe są zawody agility – bieg z przeszkodami. Szkolenie łowieckie zależy od rasy. Inaczej układa się wyżła, inaczej jamnika, jeszcze inaczej aportera. Związek Kynologiczny w Polsce ściśle współpracuje w tym zakresie z Polskim Związkiem Łowieckim. Psy niektórych ras można układać także do poszukiwań osób zasypanych w gruzach, do ratowania tonących czy poszukiwania narkotyków i substancji niebezpiecznych na lotniskach. Uwaga: między bajki należy włożyć popularny, choć zupełnie nieprawdziwy stereotyp, jakoby psy do poszukiwania narkotyków były od nich celowo uzależniane i pracowały „na głodzie”.

Po zakończeniu szkolenia i uzyskaniu certyfikatu treningi trzeba powtarzać – pies nie ma zbyt mocno rozwiniętej zdolności zapamiętywania, czego się nauczył.

Ranking – najbardziej inteligentne psy według wielkości

Najmądrzejsze rasy psów dużych

W niniejszym tekście przyjęto, że psy o wzroście w kłębie od 60 cm wzwyż są rasami dużymi, aczkolwiek istnieją rasy większe, np. owczarek rumuński (ciobanesc mioritic) – około 70 cm, czy wilczarz irlandzki (powyżej 80 cm).

Owczarek niemiecki. Zdecydowany faworyt wśród ras dużych. Jest niezwykle podatny na szkolenie, układany jest zwłaszcza w kierunku obrony. Jest to rasa najbardziej wszechstronna – owczarki niemieckie pracują w policji, wojsku, straży granicznej, jako psy ratownicze i poszukujące. Są też wspaniałymi towarzyszami rodziny. Owczarek niemiecki podlega obowiązkowi pracy. Podobno najmądrzejszy – tuż za border collie

Doberman. Znakomity, bardzo inteligentny pies stróżujący i obronny, właśnie w tym kierunku układany. Objęty obowiązkiem pracy. Ostatnimi czasy nieco stracił na popularności. Niektórzy hodowcy twierdzą, że dzieje się tak, ponieważ wprowadzono zakaz kopiowania uszu i ogonów, a u dobermanów zabieg ten był do tej pory wykonywany. Sprawdź także ten artykuł z charakterystyką psa rasy doberman.

Sznaucer olbrzym. Niegdyś wykorzystywany jako pies pasterski do zaganiania bydła, obecnie najczęściej jest psem typowo domowym. Niemniej, doskonale się układa – sznaucery uważane są za bardzo mądre psy. Podlega obowiązkowi pracy, szkolony jest jako pies stróżujący i obronny, podobnie jak doberman. Obecnie w regresie.

Owczarki belgijskie. Występują w krótkiej (malinois), długiej (groenendal i tervueren) i szorstkiej (lakenois) odmianie włosa. Są to cztery odrębne rasy, oddzielnie oceniane na wystawach. To wyjątkowe, mądre psy – wszystkie są psami użytkowymi, pasterskimi i stróżującymi, aczkolwiek malinois chętnie jest szkolony jako pies policyjny i doskonale się w tych zadaniach sprawdza, będąc bardziej zwinnym i szybkim niż np. owczarek niemiecki.

Najmądrzejsze rasy psów średnich

Do tej grupy zaliczymy psy mierzące od 40 do 60 cm w kłębie. Lista ras, uważanych za najinteligentniejsze otwierana jest – jakże inaczej – przez border collie. Są to bez wątpienia najbardziej inteligentne psy świata. Absolutnie wyjątkowe pod względem układania, wydają się odgadywać myśli opiekuna. Objęte obowiązkiem pracy. Mają silnie rozwinięty instynkt pasienia, „pasą” wszystkie gatunki zwierząt domowych, nie pomijając… innych psów. Kolejne średnie rasy, uchodzące za najinteligentniejsze, to:

Pudel duży. Zwany także królewskim, jest zaliczany do bardzo mądrych i posłusznych ras. Niegdyś był psem myśliwskim, obecnie wyłącznie rodzinny. Bardzo łatwo się szkoli, lubi aportować i umie wystawić zwierzynę, aczkolwiek z pudlem nikt nie poluje. Wymaga okresowego strzyżenia lokowatej szaty, psy wystawowe obowiązuje specjalna fryzura

Owczarek australijski. Nieco podobny do border collie, różni się od niego masywniejszą sylwetką, krótkim ogonem, kształtem i osadzeniem uszu (zawsze opadające). Rasa jedna z najmądrzejszych, posłusznych i podatnych na szkolenie. Wyhodowana do pracy pasterskiej z owcami, doskonale daje sobie z nimi radę. Również sprawdza się w psich sportach

Golden retriever. Powszechnie znany pies rasy myśliwskiej, aporter, kochający wodę i pływanie. Przyjazny dla innych zwierząt domowych, doskonały do dogoterapii, łatwy do ułożenia, znakomity towarzysz zabaw dla całej rodziny, uwielbia dzieci. Objęty obowiązkiem pracy

Labrador retriever. Podobnie jak golden, łatwo się szkoli, jako aporter z wody przepada za pływaniem. Bardzo często układany jako pies ratowniczy, poszukujący narkotyków i jako przewodnik osób niewidomych. Podlega obowiązkowi pracy.

Najinteligentniejsze rasy psów małych

Małe rasy powszechnie uchodzą za najmniej mądre, hałaśliwe i ogólnie jedynie za „zabawki”. Tymczasem żaden pies zabawką nie jest, poza tym wśród małych ras również są wyjątkowe, oceniane jako najbardziej inteligentne:

Jack Russell terier. Jest to rasa małych psów myśliwskich, podlegających obowiązkowi pracy. Wyodrębniona została po podziale rasy Parson Jack Russell terier na dwie (drugą jest Parson Russell terier, nieobjęty obowiązkiem pracy). Jack jest znakomitym norowcem, potrafi też odnaleźć postrzałka, jest dość uparty, ale inteligentny i łatwo się uczy

Papillon/Phalene. Te dwie rasy również powstały z jednej, różnią się jedynie sposobem noszenia uszu. U papillona są one stojące, „rozłożyste”, przypominające skrzydła motyla (stąd nazwa rasy). Phalene ma uszy opuszczone. Te małe pieski są bardzo mądre, bystre i szybko przyswajają komendy. Doskonale sobie radzą w mini agility

Pudel miniaturowy i toy. Lista najmądrzejszych psów na ogół ich nie wyszczególnia, tymczasem są one podobne z charakteru do pudla dużego i równie jak on mądre. Są przwdziwymi przytulakami, ale lubią zabawy ruchowe i nadają się do szkolenia na mini agility

Jamniki. Występują w trzech odmianach włosa (krótki, długi, szorstki) i w trzech wielkościach (standard, miniatura, króliczy), razem dziewięć ras, tworzących odrębną grupę FCI. Wszystkie są objęte obowiązkiem pracy. W praktyce do polowań wykorzystywane są jamniki standardowe, przeważnie szorstkowłose, jako odznaczające się największą pasją łowiecką. Są niezwykle inteligentne, choć ich „własne zdanie” idzie na ogół w parze z mądrością

Lancashire heeler. Ten bardzo inteligentny piesek reprezentuje rasy psów małych, choć należy do grupy 1 FCI – pasterskich i zaganiających. Kocha swojego opiekuna i chętnie spełnia jego polecenia, aczkolwiek wymaga dość konsekwentnego postępowania.

Na liście rankingowej nie ma, niestety, żadnej rasy japońskiej, choć ras tych jest dość sporo. Niczego im nie ujmując, japońskie rasy psów są generalnie dość trudne w prowadzeniu i nie nadają się dla niedoświadczonego właściciela.

Najmądrzejsze rasy psów – Top Ten wszystkich wielkości

Spośród wymienionych tu ras można sporządzić klasyfikację najbardziej inteligentnych na świecie, z zastrzeżeniem, że jest to ranking jeden z wielu. Niektóre rasy zamieniają się w nich miejscami, tylko lider pozostaje we wszystkich niekwestionowany.

1. Border collie
2. Owczarek niemiecki
3. Pudel duży
4. Golden retriever
5. Owczarek belgijski
6. Owczarek australijski
7. Lancashire heeler
8. Labrador retriever
9. Doberman
10. Jack Russell terier

Japońskie rasy psów powinny zostać sklasyfikowane w osobnym rankingu, jako odbiegające psychiką od ras europejskich, podobnie jak szpice, które są trudne do szkolenia.