Mastif pirenejski to olbrzymi molos typu górskiego, pochodzący z
Królestwa Aragonii, niegdyś suwerennego państwa. Rozpowszechniony jest obecnie
w całej Europie, choć wszędzie dość rzadki. W Polsce również jest hodowany, ale
na wystawach widuje się go sporadycznie. Jest niezwykle okazały i efektowny,
dlatego wszędzie, gdzie się pojawi, wzbudza zrozumiałe zainteresowanie.
Poznajmy go bliżej.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o mastifach.
Mastif pirenejski –
pochodzenie, opis eksterieru
Rys historyczny rasy
Nazwa rasy pochodzi od Pirenejów –
pasma górskiego na pograniczu Francji i Hiszpanii. Północna granica Aragonii,
wchodzącej obecnie w skład Królestwa Hiszpanii, jest jednocześnie granicą
hiszpańsko-francuską i przebiega przez Pireneje. Na tym terenie ukształtował
się mastif pirenejski.
Przez wiele wieków przodkowie tych
psów byli wykorzystywani do pilnowania stad, głównie owiec, przed drapieżnikami.
Ich ogromna postura i siła sprawiała, że były zdolne do walki z niedźwiedziami,
licznie zamieszkującymi góry i upatrującymi w owcach łatwego łupu. Po drugiej
stronie Pirenejów również utrzymywano podobne psy, które są przodkami bardzo
podobnej do mastifa pirenejskiego rasy – dużego psa pirenejskiego, będącego
rasą francuską.
Nietrudno wywnioskować, że kiedyś
była to jedna rasa, wokół której toczył się hiszpańsko – francuski spór o prawo
do statusu ojczyzny tej rasy. W końcu i Hiszpania, i Francja zostały
usatysfakcjonowane, kiedy FCI uznała zarówno mastifa hiszpańskiego, jak i
pirenejskiego psa górskiego. Obecnie są to dwie odrębne rasy, zaliczone do tej
samej grupy 2 – Pinczery, sznaucery, molosy, szwajcarskie psy górskie i do
bydła, pozostałe rasy.
W XX-leciu międzywojennym,
zwłaszcza w okresie wojny domowej w Hiszpanii, a następnie podczas II wojny
światowej, mastif pirenejski był na skraju wyginięcia. Po wojnie, w 1946 roku,
z pozostałego przy życiu pogłowia wyodrębniono dwa typy rasowe:
- Psy o sierści krótszej i gładkiej, umaszczeniu
bardziej jednolitym i masywniejszych głowach – mastify hiszpańskie
-
Psy o sierści dłuższej, umaszczeniu z
przeważającym kolorem białym – mastify pirenejskie.
Jednak dopiero w latach 70. XX
wieku, po przywróceniu monarchii, podjęto prace restytucyjne mastifa
pirenejskiego. Klub rasy został powołany w Hiszpanii w 1977 roku, a pierwszą
wystawę klubową zorganizowano w 1981 roku. We współczesnej Europie mastif
pirenejski najliczniejszy jest w krajach skandynawskich.
Opis wyglądu mastifa pirenejskiego
Mastif pirenejski jest bardzo dużym
psem, ale o prawidłowych proporcjach. Zbudowany jest harmonijnie, ma bardzo
mocny kościec i silne umięśnienie. Mimo to nie wygląda na psa ociężałego. Ma
dużą, masywną głowę, o lekko wysklepionej mózgoczaszce, o szerokości takiej
samej lub większej niż długość. Wyraźny guz potyliczny, stop łagodnie
zaznaczony. Nos zawsze czarny, podobnie jak błony śluzowe, podniebienie i
dziąsła. Zgryz nożycowy, o charakterystycznym uzębieniu: siekacze stosunkowo małe,
kły duże, długie i ostre, trzonowce duże i mocne, wymagane jest kompletne
uzębienie (42 zęby).
Oczy nieduże, o kształcie migdała,
w kolorze ciemnoorzechowym, powieki czarne. Uszy średniej wielkości, trójkątne,
zwisające płasko, z nasadą powyżej linii oka. Nie mogą być kopiowane. Ogon
osadzony nie za wysoko, u nasady gruby, mocny, giętki, z dłuższą sierścią
tworzącą pióropusz. Długi, sięga stawu skokowego, na 1/3 długości (licząc od
końca) lekko zawinięty ku górze. W akcji uniesiony, na końcu tworząc haczyk,
ale nie może leżeć na grzbiecie ani skręcać się w pierścień. A może
zainteresuje cię także ten artykuł o
mastifie angielskim?
Szata mastifa pirenejskiego jest
gruba, gęsta, średniej długości. Najdłuższa na szyi, łopatkach, podbrzuszu,
ogonie i tylnych stronach nóg. Nie może być wełnista. Umaszczenie: podstawowe
zawsze białe z wyraźnie odgraniczoną maską. Mogą występować łaty w tym samym kolorze
co maska, nierówno rozmieszczone, ale wyraźnie odgraniczone od bieli. Uszy
zawsze w kolorze maski, łapy i koniec ogona zawsze białe. Najbardziej cenione
umaszczenia maski i łat – w kolejności (tło zawsze śnieżnobiałe):
- Szare
- Intensywnie
złociste
- Brunatne
- Czarne
- Srebrzyste
- Jasnobeżowe
- Piaskowe
- Marmurkowe
Niepożądane łaty rude i tło kremowe
(żółtawe).
Wzrost w kłębie: minimalny dla psa
77 cm, dla suki 72 cm. Nie ma górnego limitu wzrostu, pożądany dla psa powyżej
81 cm, dla suki powyżej 75 zm. Masa ciała – 55-70 kg, choć bardzo duże psy mogą
ważyć nawet 80 kg.
Wady dyskwalifikujące:
- Agresja,
lękliwość, bojaźliwość
-
Niedopigmentowany
nos lub wargi
-
Nos
„rozłupany”
-
Przodozgryz,
tyłozgryz
-
Sierść
na środku grzbietu krótsza niż 4 cm i dłuższa niż 12 cm
-
Brak
bieli w ogóle lub na łapach i końcu ogona
- Umaszczenie
czysto białe bez maski
-
Łaty niewyraźnie odgraniczone, rozmyte.
Charakter, zdrowie i
żywienie mastifa pirenejskiego
Mastif pirenejski - charakter i usposobienie rasy
Mastif pirenejski to rasa
pierwotnie przeznaczona do strzeżenia stad przed wilkami i niedźwiedziami, ale
obecnie, o ile jest prawidłowo wychowywany, nie sprawia żadnych kłopotów i nie
przejawia agresji. Szczeniaki powinny być jednak poddane wczesnej socjalizacji.
Z natury pies ten jest nastawiony raczej przyjaźnie do ludzi, w tym dzieci, a
także do innych zwierząt domowych. Bywa jednak początkowo nieufny.
Ma silnie rozwinięty instynkt
terytorialny i obronny i bez wahania podejmie obronę członków swojej rodziny i
jej dobytku, jeżeli tylko zauważy jakiekolwiek zagrożenie. Ostrzega przed
niebezpieczeństwem charakterystycznym, głębokim szczekaniem „z głębi piersi”.
Sprowokowany, podejmuje walkę, ma opinie nieustępliwego i skutecznego.
Rasa ta nie jest objęta obowiązkiem
pracy, ale bezwzględnie konieczne jest szkolenie mastifa pirenejskiego w
kierunku posłuszeństwa. Przewodnik powinien być wobec psa łagodny, ale
stanowczy i konsekwentny. Dobrze ułożony pies będzie pociechą i wspaniałym
obrońcą dla swojej rodziny, której zwykle jest bardzo oddany.
Pielęgnacja, zdrowie i żywienie, hodowla
Mastif pirenejski nie wymaga
skomplikowanej pielęgnacji, choć ważne jest dbanie o jego szatę. Dość długi
włos wymaga regularnego szczotkowania. Zwykle robi się to raz w tygodniu, a dwa
razy w roku, w okresie linienia – codziennie. Niekiedy trzeba psa wyczesać po
dłuższym spacerze, jeżeli „nałapał” rzepów i innych zanieczyszczeń.
Kąpiel mastifa pirenejskiego bywa
kłopotliwa ze względu na jego gabaryty, dlatego stosuje się ją w ostateczności.
Latem można psu pozwolić wykąpać się w jeziorze, ale musi sam mieć na to
ochotę, w żadnym wypadku nie wolno wpychać go na siłę do wody.
Systematycznie należy sprawdzać
stan uzębienia (kamień), długość pazurów i czystość uszu.
Mastif pirenejski to rasa na ogół
zdrowa, choć jak każda rasa olbrzymia, ma skłonności do schorzeń typowych dla
dużych psów. Może cierpieć na dysplazję stawów biodrowych – chorobę genetyczną,
choć mogą się do niej przyczynić również czynniki zewnętrzne, jak nieprawidłowe
żywienie lub zbyt forsowny trening w okresie kształtowania się kośćca. Spośród
wszystkich mastifów z rodowodem jedynie mastif neapolitański jest objęty obowiązkowym
prześwietleniem w kierunku dysplazji przed zakwalifikowaniem do hodowli.
Niemniej, odpowiedzialny hodowca mastifa pirenejskiego wykona takie badanie we
własnym zakresie przed dopuszczeniem psa lub suki do rozrodu. Jest to ważny
czynnik, od którego zależą opinie, jakie będzie mieć hodowla.
Żywienie mastifa pirenejskiego
sporo kosztuje. Pies ten wymaga odpowiedniej ilości pożywienia, a cena dobrej
karmy dla ras olbrzymich nie jest niska. Mimo to opłaci się bardziej niż
żywienie naturalne, które wymaga suplementacji. Cena odpowiedniego preparatu
też jest niemała, a tak duży pies wymaga większej dawki. Kosztuje również
mięso, a taka rasa potrzebuje go jednak dużo.
Niezależnie od sposobu żywienia,
dzienną rację pokarmową trzeba rozłożyć na dwie, a nawet trzy porcje, z uwagi
na skłonność ras olbrzymich do niebezpiecznego dla życia skrętu żołądka. Karmi
się psa wypoczętego, nigdy bezpośrednio po wysiłku. Nie wolno również karmić
psa tuż przed treningiem czy wystawą. Dotyczy to także innych molosów, jak np.
mastif neapolitański, pirenejski pies górski, bernardyn, itp.
Rasowe szczeniaki mastifa
pirenejskiego z rodowodem kosztują od 1000 euro. Są też dość trudne do nabycia.
Hodowcy na ogół sprzedają szczeniaki do domów, gdzie są największe szanse na
właściwe wychowanie prowadzenie psa, a także odpowiednie warunki dla jego
bytowania.