Wyżeł węgierski szorstkowłosy - opis, charakter, wymagania, porady

Wyżeł węgierski szorstkowłosy – pochodzenie, opis wyglądu i charakteru

Wyżeł węgierski szorstkowłosy – rys historyczny

W oryginale nazwa rasy brzmi Drotszörü Magyar Vizsla. Polskie słowo „wyżeł” pochodzi właśnie z języka węgierskiego. Przez stulecia wyżeł węgierski krótkowłosy był rasą zarezerwowaną dla szlachty, a jego hodowla prowadzona była w czystości rasy. Trzymany był głównie do polowań. Swoje charakterystyczne umaszczenie, przetrwałe do dziś, zawdzięcza psom myśliwskim, które przybywały z różnymi plemionami azjatyckimi, najeżdżającymi Europę u progu czasów nowożytnych.

Wyżeł węgierski szorstkowłosy powstał dopiero w XX wieku. Zaczęto dokonywać krzyżowań rasotwórczych wyżła krótkowłosego z wyżłem niemieckim szorstkowłosym i pudlem dużym (który dawniej spełniał się jako doskonały pies myśliwski) i – prawdopodobnie – także innymi rasami. W rezultacie na początku lat 30. uzyskano wyrównane pogłowie wyżła węgierskiego szorstkowłosego.

Obecnie obie rasy Magyar Vizsla traktowane są jako odrębne i nie krzyżuje się ich między sobą. Mają osobne wzorce FCI. Krótkowłosy – nr 57 a szorstkowłosy – nr 239. Wizualnie, poza rodzajem szaty, niczym się od siebie nie różnią. Znacznie bardziej znany jest krótkowłosy, choć popularność szorstkowłosego wciąż rośnie.

Wygląd i usposobienie wyżła węgierskiego szorstkowłosego

Jest to dość duży pies szczupłej budowy, choć nieco bardziej krzepkiej niż jego krótkowłosy krewniak. Długość jego tułowia nieco przekracza wysokość w kłębie. Odznacza się dobrze rozwiniętym i szerokim nosem z maksymalnie rozwartymi nozdrzami, kolorystycznie harmonizującym z odcieniem umaszczenia. Ogon dawniej kopiowany do ¼ naturalnej długości. Kopiowanie ogonów u wyżłów miało minimalizować ryzyko wypadków na polowaniu, gdzie zarośla stanowiły przeszkody dla psa. Obecnie kopiowanie jest zabronione, naturalny ogon sięga aż do stawu skokowego i jest sierpowato wygięty ku górze. W akcji (ruch, stójka) wyprostowany poziomo.

Szata wyżła węgierskiego szorstkowłosego jest dobrze przylegająca, gęsta, twarda i matowa, dwuwarstwowa. Włos okrywowy ma długość 2 – 3 cm, miękki i gęsty podszerstek jest wodoodporny. Na spodzie klatki piersiowej, brzuchu i dolnej części kończyn włos jest nieco krótszy, cieńszy i bardziej miękki niż na tułowiu. Jest też nieco jaśniejszy niż na pozostałych częściach ciała. Brwi i broda są najbardziej szorstkie i wyraźnie zaznaczone. Umaszczenie wyłącznie rudozłote w różnych odcieniach, jednak zbyt jasne, czerwone i brązowe niepożądane. Dopuszczalne małe białe znaczenia (do 5 cm średnicy) na podgardlu, klatce piersiowej i palcach. Brak podszerstka jest wadą, w przeciwieństwie do odmiany krótkowłosej, u której brak podszerstka jest cechą rasową (podobnie ma np. pinczer średni). U niektórych innych ras wyżłów wzorzec dopuszcza obecność lub nieobecność podszerstka (np. wyżeł weimarski długowłosy).

Wyżeł węgierski szorstkowłosy mierzy w kłębie 58 – 64 cm (pies) i 54 – 60 cm (suka). Waga dorosłego osobnika odpowiednio: 20 – 29 kg i 18 – 25 kg.

Jest to pies inteligentny i pewny siebie, ale i czuły dla domowników. Łatwy jest do ułożenia, uparty w poszukiwaniu zwierzyny, ma doskonały węch i pewną stójkę. Stójka jest to charakterystyczna poza, jaką przybierają wszystkie wyżły po zwietrzeniu zwierzyny. Polega na ustawieniu się psa w taki sposób, że od głowy do końca ogona tworzy górną linię prostą, często z uniesioną przednią łapą. Stójka jest u wyżłów cechą wrodzoną i prezentują ją już kilkutygodniowe szczenięta. Hodowla powinna być ukierunkowana tak, aby szczeniaki przejawiały instynkt łowiecki, a stójka jest jego podstawą. Szczenięta niewykonujące stójki nie są sprzedawane myśliwym, choć mogą z powodzeniem znaleźć dom, w którym będą przyjaciółmi rodziny. Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także ten artykuł o wyżle niemieckim krótkowłosym.

Pielęgnacja, żywienie, zdrowie i użytkowość

Jak dbać o wyżła węgierskiego szorstkowłosego

Pielęgnacja psa tej rasy nie jest trudna. Wystarczy regularne szczotkowanie sierści. U psów wystawowych wykonuje się delikatny, korygujący grooming. Kąpiel niezbędna jest jedynie po silnym zabrudzeniu (np. po polowaniu). Trzeba też systematycznie sprawdzać, czy pies nie ma kleszczy, które mogą się przytrafić nawet u psa zabezpieczonego. Szybko wówczas obumierają, jednak wbite w skórę trzeba usunąć, aby nie spowodowały stanu zapalnego. Konieczne jest też sprawdzanie oczu i uszu.

Wyżeł węgierski szorstkowłosy to rasa na ogół zdrowa, choć mogą się u niej objawić w wieku dorosłym schorzenia dziedziczne. Niektóre psy cierpią na dysfagię, polegającą na trudności w połykaniu śliny i obfitym ślinotoku. Nieco rzadziej występuje u nich dysplazja stawów biodrowych, niedoczynność tarczycy, a niekiedy nietolerancja pokarmowa względem niektórych produktów. Zdarza się również entropium i ektropium (wywinięcie powieki do środka lub na zewnątrz), które leczy się operacyjnie, ale takich zwierząt nie wolno używać do hodowli.

Wyżły węgierskie mają dobry apetyt i chętnie jedzą zarówno karmy gotowe, jak i posiłki domowe. Podawanie karmy gotowej jest wygodniejsze i zapewnia psu dostarczenie wszystkich niezbędnych składników odżywczych, witamin i minerałów. Posiłki przygotowywane w domu trzeba suplementować preparatami witaminowo – mineralnymi, których sprzedaż prowadzą m.in. gabinety weterynaryjne. Psy polujące powinny w sezonie łowieckim otrzymywać karmę bardziej energetyczną – dla psów pracujących. Trzeba koniecznie przeczytać opis składu na opakowaniu.

Vizsla jako pies pracujący i rodzinny

Angielska nazwa grupy wyżłów (grupa FCI nr 7) brzmi pointing dogs (psy wskazujące), bowiem ich zadaniem jest zlokalizowanie i wskazanie (wystawienie) zwierzyny myśliwemu. Dawniej wystawianie objawiało się warowaniem (kładzeniem się) na ziemi, stąd polska dawna nazwa wyżłów – legawce. Obecnie wyżły sygnalizują obecność zwierzyny stójką, o której była mowa wyżej.

Wyżeł węgierski szorstkowłosy jest najszczęśliwszy u boku myśliwego i w rodzinie myśliwskiej czuje się najlepiej. Sprawdza się na polowaniach na ptactwo i drobną zwierzynę. Jest jednak psem bardzo rodzinnym, potrzebuje czułości, przytulania i głaskania, co więcej – uwielbia spać w łóżku, doskonale też dogaduje się z dziećmi, czego nie potrafi np. pinczer. W domu potrafi być niepoprawnym pieszczochem i pakować się na kolana mimo niemałych rozmiarów. Z tych względów absolutnie nie nadaje się do mieszkania w kojcu.