W jaki sposób pies ostrzega przed atakiem? Te sygnały warto znać

Komunikacja u psów

Musimy wiedzieć, że istnieje mnóstwo sygnałów wysyłanych przez nasze czworonogi podczas różnych wydarzeń. Pies, zanim zaatakuje, ma styczność z trudną dla niego sytuacją i sygnalizuje o tym opiekunowi swoją mową ciała. Sygnały, jakie wysyła, są ważne, ponieważ pozwalają nam zrozumieć, co dzieje się w głowie psa i jakie są jego potrzeby. Zanim pokażą ostrzegawcze, grożące sygnały, najpierw używają sygnałów uspokajających.

Służą one do minimalizowania stresu lub strachu w trudnych sytuacjach i często prezentowane są przez psy w momencie, gdy czują się zagrożone. Zastanawiając się, w jaki sposób pies ostrzega przed atakiem, potrafić musimy odczytać sygnały, jakie wysyła. Mają one na celu niedopuszczeniu do eskalacji agresji, załagodzeniu potencjalnego konfliktu oraz zminimalizowaniu stresu i strachu. Niestety, często nie zauważamy tych sygnałów, ponieważ są subtelniejsze i mniej oczywiste. Ignorowanie ich zmusza psa do przejścia na wyższy szczebel, czyli do sygnałów grożących, które w ostateczności mogą skończyć się ugryzieniem. Dlatego warto znać wcześniejsze, delikatne sygnały wysyłane przez pupila, ale o nich dowiecie się w artykule: Dlaczego spokojny pies nagle staje się agresywny? Behawiorysta wyjaśnia.

Sygnały grożące wysyłane przez psa

Możemy tu wyróżnić takie zachowania jak:

• warczenie,
• sztywna postawa ciała (wyprostowana — zachowanie ofensywne,
• skulona — zachowanie defensywne),
• marszczenie, podnoszenie wargi,
• pokazywanie zębów,
• wpatrywanie się w obiekt wzbudzający zagrożenie (może to być inny pies, człowiek; często rowerzyści, biegacze),
• kłapnięcia zębami w powietrzu,
• szczekanie,
• odwracanie wzorku — prośba o dystans.

Wymienione wyżej sygnały są wyraźniejsze i zdecydowanie najbardziej do nas trafiają. Gdy psiak przejawia te zachowania, czuje strach, stres lub frustracje. W ten sposób pies doraźnie prosi o zaprzestanie danej czynności, która jest dla niego niekomfortowa, o zwiększenie dystansu bądź wyjście z problemowej dla niego sytuacji (np. kontakt z innym psem). Nie powinniśmy go karać za prezentowanie swoich emocji i wysyłanie ostrzeżeń. To tylko nasili problem i w ostateczności może prowadzić do ataku.

Warto tu podkreślić, że kiedy pies np. warczy, nie zawsze oznacza to agresję. Może warczeć przy zabawie z szarpakiem z opiekunem lub podczas zapasów z innym psem. Warczenie w tym kontekście oznacza po prostu pozytywne pobudzenie i jest naturalne.

Znajomość sygnałów ostrzegawczych wysyłanych przez psy jest ważna, ponieważ pozwala na lepsze zrozumienie ich zachowania i emocji oraz na naszą reakcję, zanim zaatakuje. Każdy opiekun powinien rozpoznać i wiedzieć, jak odczytać konkretny sygnał prezentowany przez czworonoga.

Sposoby na unikanie wybuchu agresji u psa

Przede wszystkim nie powinniśmy karcić psa za sygnały ostrzegawcze. Gdy rozpoznajemy wysyłane przez psa sygnały wymienione wyżej, jesteśmy w stanie zapobiec atakowi. Skupmy się na przyczynie ich okazywania oraz rozwiązaniu problemu, który te zachowania powoduje. Znajomość mowy ciała pupila pozwala na zapewnienie bezpieczeństwa sobie oraz inny. Jeśli wiemy, że nasz pies jest zaniepokojony lub zdenerwowany, unikajmy sytuacji, które mogą prowadzić do ataku.

Jako opiekunowie naszych psów, powinniśmy uważnie obserwować ich zachowanie i reagować odpowiednio, gdy wysyłają sygnały. W momencie, gdy nasz pies wydaje się niepokojony lub niepewny, najlepiej jest dać mu przestrzeń i pozwolić mu na odreagowanie, zachowując przy tym spokój. Kiedy nasz pupil się uspokoi, warto rozpoznać przyczynę jego reakcji i podjąć kroki, aby ją zlikwidować. Dzięki takiemu podejściu będziemy mogli lepiej rozumieć i pomagać naszym psom radzić sobie z różnymi sytuacjami oraz poprawić naszą relację  nimi. Oczywiście, jeżeli pies się czuje zaniepokojony lub zdenerwowany w sytuacjach nieadekwatnych i przeszkadzających w życiu codziennym, np. spotkania z naszymi przyjaciółmi, rodziną lub każde wyjście na spacer, to samo unikanie nic nie zmieni.

Aby pomóc naszemu psu radzić sobie z trudnymi sytuacjami, ważne jest przeprowadzanie regularnych sesji treningowych, które pozwolą mu na przyzwyczajenie się do różnych bodźców i sytuacji. Poprzez odpowiedni trening, możemy uczyć psa, że nie musi czuć się zagrożony w danej sytuacji. W przypadku trudności z przeprowadzaniem takiego treningu lub braku postępów warto skonsultować się z behawiorystą, lub trenerem psów.

Karanie psa za wysyłanie sygnałów grożących

Karanie psa za wysyłanie sygnałów groźby jest nieetyczne. Zamiast tego, powinniśmy rozumieć, że psy wysyłają te sygnały, aby wyrażać swoje emocje, takie jak lęk, frustrację czy stres. Służą one również do radzenia sobie z trudnymi dla nich sytuacjami, na przykład poprzez dystansowanie się od innego psa lub człowieka, który wzbudza w nim poczucie zagrożenia. Pies warczy, szczeka, aby osiągnąć ulgę. Może to być przykładowo zakończenie czynności, z którą czuje się niekomfortowo, taka jak podnoszenie na ręce czy przytulanie. Gdy pies zostanie za to skarcony, traci zaufanie do swojego opiekuna i może sprawić, że będzie miał trudności z wyrażaniem swoich emocji i potrzeb, co może prowadzić do jeszcze większego stresu i lęku.

Dodatkowo prawdopodobnie spowoduje to eskalację agresji, ponieważ pies może uważać karę za kolejne zagrożenie i będzie reagował bardziej agresywnie, aby się bronić. Niebezpieczną sytuacją może stać się moment, w którym pies nauczy się nie okazywać tych sygnałów (w końcu to za to na niego krzyczano lub podnoszono rękę) i od razu przystąpi do ataku — gryzienia. Właśnie stąd się biorą nagłówki „pies zaatakował bez żadnego ostrzeżenia”...