Vizsla (wyżeł vizsla krótkowłosy) - opis, usposobienie, hodowla, porady
Wyżeł węgierski krótkowłosy (Rövidszörü Magyar Vizsla) jest dość dużym psem myśliwskim o dostojnym wyglądzie. To bardzo stara rasa, korzeniami sięgająca czasów wczesnośredniowiecznych. W Europie Zachodniej dość popularna, w Polsce niezbyt liczna, choć na wystawach pojawia się regularnie. To doskonały wystawiacz i aporter, a także wspaniały pies rodzinny. Poznajmy go bliżej.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o wyżłach.
Wyżeł węgierski krótkowłosy – pochodzenie, opis eksterieru
Vizsla – rys historyczny
Vizsla uznawany jest za jedną z najstarszych ras. Pierwsze wzmianki pochodzą z przełomu X i XI wieku. Przodkowie dzisiejszych wyżłów węgierskich pojawili się w Europie wraz z plemionami koczowniczymi, które przywędrowały na Nizinę Węgierską z Azji od wschodu przez Karpaty. Na miejscu psy te były wykorzystywane przez ówczesnych Węgrów - Madziarów, którzy byli ludem pasterskim i myśliwskim.
Pierwsze opisy i ilustracje psów podobnych do dzisiejszych wyżłów węgierskich datują się na schyłek średniowiecza (XIV wiek). Jednak znaczenie rasy wzrosło dopiero około wieku XVIII, kiedy modne stały się w wyższych sferach polowania z psami. Vizsla sprawdził się doskonale jako pomocnik myśliwego w wystawianiu zwierzyny drobnej i ptactwa oraz aportowaniu postrzałków, także z wody, którą bardzo lubi. W XIX wieku zaczęto organizować na Węgrzech konkursy dla wyżłów, w których vizsla również brały udział, zajmując wysokie lokaty. W tym czasie intensywnie rozwinęła się hodowla tej rasy, którą upodobali sobie myśliwi.
Podczas I wojny światowej rasa została silnie przetrzebiona, jednak Węgrzy nie dali za wygraną – w 1920 roku zaczęto rozwijać ponownie hodowlę na bazie ocalałego pogłowia. W 1936 roku rasa Rövidszörü Magyar Vizsla została oficjalnie uznana przez FCI. Mimo kolejnej wojny światowej udało się ocalić część psów, wywożąc je do wcielonej do III Rzeszy Austrii, gdzie nie toczyły się działania wojenne. W latach 40. XX wieku prowadzono tam hodowlę tej rasy, starannie prowadząc i przechowując dokumentację hodowlaną. Dzięki temu wyżeł węgierski krótkowłosy przetrwał do dziś i obecnie jego pogłowie jest dość liczne, również poza Europą. W Polsce jego popularność rośnie systematycznie, choć powoli. W XX wieku z wyżła węgierskiego krótkowłosego wyhodowano nową rasę – wyżeł węgierski szorstkowłosy (Drotszörü Magyar Vizsla).
Vizsla – charakterystyka rasy. Opis wyglądu
Wyżeł węgierski krótkowłosy – tak brzmi polska nazwa tej rasy według wzorca FCI (nr 57). Jest psem o raczej lekkiej, szczupłej budowie, elegancki i harmonijny, jednolicie umaszczony. Rasa ta objęta jest obowiązkiem pracy – do tytułu Międzynarodowego Championa Piękności, oprócz wniosków wystawowych, wymagana jest ocena pracy w polu i w wodzie z odpowiednią liczbą punktów.
Vizsla ma szlachetną głowę o kufie nieco krótszej od połowy długości całej głowy, dobrze rozwiniętych i szerokich nozdrzach. Kolor nosa w odcieniu umaszczenia. Szczęki silne, umięśnione. Zgryz idealnie nożycowy, pełne uzębienie (42 zęby). Oczy lekko owalne, średniej wielkości, brązowe – im ciemniejsze, tym lepiej. Uszy osadzone nieco w tyle głowy, niezbyt wysoko, cienkie, zwisające blisko policzków, w kształcie litery V zaokrąglonej u dołu.
Ogon stosunkowo nisko osadzony, u nasady mocny, zwężający się ku końcowi, dobrze owłosiony. Sięga do stawu skokowego, naturalnie sierpowato wygięty, w akcji noszony poziomo. W krajach, gdzie kopiowanie ogona jest dozwolone, skracany jest do ¼ naturalnej długości.
Szata: jednowarstwowa (bez podszerstka). Włos krótki i gęsty, w dotyku twardy i szorstki, gatunkowo różny od włosa wyżłów długowłosych (np. épagneul breton) na głowie i uszach cieńszy i aksamitny. Na spodniej stronie ogona nieznacznie dłuższy. Umaszczenie: rude lub złote w różnych odcieniach. Niepożądane czerwone, brązowe i rozjaśnione (jak u épagneul breton – pomarańczowe). Dopuszczalne białe znamię o średnicy nie większej niż 5 cm na klatce piersiowej lub podgardlu oraz białe znaczenia na palcach.
Wzrost w kłębie: pies – 58-64 cm, suka – 54-60 cm.
Wady dyskwalifikujące:
- Odchylenia w cechach rasy i płci1
- Nietypowa głowa, plamisty nos
- Ślinienie się
- Podwinięte lub obwisłe fafle
- Hiperdoncja (zęby nadliczbowe) lub brak siekacza, kła, 2-4 przedtrzonowców, 1-2 trzonowców i więcej niż dwóch P1. M3 nie są w ogóle brane pod uwagę
- Oczy jasnożółte, wywinięte lub podwinięte powieki, podwójny rząd rzęs (distichiasis)
- Luźna skóra na podgardlu (łałok)
- Wilcze pazury
- Nietypowa szata, umaszczenie jasnopłowe lub ciemnobrązowe, niejednolite (particolor)
- Białe znamiona większe niż dopuszczalne lub w innych miejscach niż podano we wzorcu
- Odchylenie wzrostu powyżej 2 cm od wzorcowego.
Polecane karmy dla psów - sprawdź ceny!
Samce muszą mieć obydwa jądra całkowicie umieszczone w worku mosznowym. A może zainteresuje cię także ten artykuł na temat wyżła niemieckiego krótkowłosego?
Charakterystyka psychiki, pielęgnacja, zdrowie, żywienie
Charakter wyżła węgierskiego krótkowłosego - opis
Vizsla jest aktywnym, energicznym psem o dużej inteligencji. Obdarzony doskonałym instynktem łowieckim, jest jednocześnie znakomitym psem rodzinnym. To znany wśród wyżłów pieszczoch, bardzo lubi być blisko człowieka i pakować się do łóżka, zupełnie inaczej niż np. równie doskonała myśliwsko łajka rosyjsko-europejska. Nie znosi samotności i nie nadaje się do mieszkania w kojcu, gdyż może cierpieć na lęk separacyjny. Musi przebywać w mieszkaniu z człowiekiem. Może być bardzo dobrym towarzyszem dla rodziny ze starszymi dziećmi, lubiącej aktywny wypoczynek.
Ze względu na niespożytą energię, vizsla potrzebuje codziennego dłuższego spaceru (oprócz zwykłych, krótszych, dla załatwienia potrzeb), połączonego z zabawą, np. aportowaniem drewnianego koziołka lub piłki. Uwielbia każdy rodzaj współpracy z opiekunem. Bardzo lubi pływać i tropić. Jest bardzo podatny na szkolenie, utrzymuje doskonały kontakt z przewodnikiem podczas pracy. Wpatrzony w człowieka, lubi wykonywać jego polecenia, inaczej niż np. wspomniana już bardzo samodzielna i niezależna łajka rosyjsko-europejska. Wymaga łagodnego traktowania i pozytywnej motywacji w układaniu. W żadnym wypadku nie może być bojaźliwy ani agresywny.
Wyżeł węgierski krótkowłosy ma charakter bardzo przyjacielski i łagodny, dlatego nie nadaje się do pilnowania obejścia. Dobrze toleruje inne psy i pozostałe zwierzęta domowe, w tym koty. Może mieszkać w mieszkaniu w bloku, o ile właściciel zapewni mu codzienną porcję wysiłku. W przeciwnym razie może mieć skłonności do „demolki”.
Vizsla jest świetnym towarzyszem myśliwego, jeżeli ten traktuje go łagodnie (bez tzw. twardej ręki”). Uwielbia polować na otwartej przestrzeni, gdzie doskonale wystawia i aportuje. Ale uwaga: jego pasja łowiecka sprawia, że ma tendencje do ucieczek, szczególnie kiedy zwietrzy zwierzynę. Konieczne jest nauczenie psa apelu i posłuszeństwa, natomiast w lesie – zgodnie z przepisami – bezwzględnie należy prowadzić go na otoku. Wychowaniem należy objąć już małe szczeniaki, traktując „przedszkolne” układanie jak zabawę.
Pielęgnacja, zdrowie, żywienie rasy
Wyżeł węgierski krótkowłosy ma krótką sierść, niewymagającą skomplikowanej pielęgnacji – nieco inaczej, niż jego szorstkowłosy krewniak. Co kilka dni trzeba go wyszczotkować, a w okresie linienia, kiedy pies intensywnie gubi włos – codziennie. Psom wystawowym można przed występem na ringu przetrzeć całe ciało irchą, aby sierść była błyszcząca. Niewystarczająco ścierające się pazury trzeba od czasu do czasu skracać. Natomiast starannej kontroli wymagają obwisłe uszy, zwłaszcza u psów mających kontakt z wodą. Wilgoć i ciepło stanowią warunki sprzyjające dla rozwoju bakterii i grzybów.
Vizsla, podobnie jak każda inna rasa, powinien być regularnie odrobaczany i szczepiony przeciwko wszystkim chorobom zakaźnym. Szczeniaki po raz pierwszy odrobacza się w wieku 3 tygodni razem z matką. Szczepienie przeciwko wściekliźnie jest obowiązkowe. Oprócz tego warto zabezpieczyć psa przed kleszczami za pomocą obroży przeciwinsektowej. U psów polujących, które w terenie nie powinny nosić obroży, trzeba zastosować krople na skórę.
Wyżeł węgierski krótkowłosy to rasa zdrowa i odporna na choroby. Choruje rzadko, przeważnie na tle alergicznym, co widać na skórze. U około 7 proc. populacji rasy występuje dysplazja stawów biodrowych. Zwierzęta, które mają być przeznaczone do rozrodu, podlegają obowiązkowemu prześwietleniu w tym kierunku. Dotyczy to całej grupy 7 FCI (wszystkich wyżłów). Niektórzy hodowcy wykonują także badania nieobowiązkowe: okulistyczne, kardiologiczne, testy genetyczne. Psom w wieku około 4 – 6 lat zaleca się wykonać badanie krwi w kierunku poziomu hormonów tarczycy, mających wpływ na płodność i plenność suk.
Vizsla może być karmiony zarówno suchą karmą, jak i jedzeniem gotowanym w domu. Ilość pożywienia powinna być adekwatna do aktywności psa. W sezonie polowań pies musi otrzymywać bardziej treściwy pokarm. Powinien on też zawierać nieco więcej tłuszczu ze względu na większe zużycie energii podczas polowania. Należy pamiętać, że posiłki domowe trzeba wzbogacać suplementami witaminowo-wapniowymi. Dobra karma kosztuje niekiedy sporo, jednak w tym wypadku cena jest wprost proporcjonalna do jakości. Nie warto podawać taniej karmy z hipermarketu, która produkowana jest z surowców pośledniej jakości.
Cena szczeniaka nie jest niska, a w okresie pandemii w różnych hodowlach wzrosła. Obecnie szczeniak kosztuje minimum 4 tys. zł, a bywa, że więcej – wszystko zależy od renomy hodowli, tytułów i osiągnięć pary rodzicielskiej.