Staffik angielski - opis, charakter, wychowanie, pielęgnacja, porady
Staffordshire bull terrier, zwany także stafikiem angielskim, to rasa niewielkich terierów o wyjątkowym temperamencie i nieograniczonych pokładach miłości, zwłaszcza do dzieci. Tak postrzegany jest staffik przez hodowców i miłośników rasy. Czym charakteryzuje się staffik angielski i dla kogo jest polecany? Podpowiadamy.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o psach rasowych.
Pochodzenie i historia rasy, opis wzorca
Skąd się wzięły staffiki
Wszystkie teriery typu bull pochodzą z Wysp Brytyjskich, włącznie z amstaffem, który jest uznany przez FCI jako rasa amerykańska. Początki staffordshire bull terriera sięgają XVIII wieku. Wtedy powstał projekt stworzenia rasy, która byłaby silna i odważna jak buldog angielski, ale nie tak ociężała i powolna. Dlatego rozpoczęto krzyżowanie buldogów z manchester terierami i wymarłą obecnie rasą – biały terier angielski. W rezultacie uzyskano bardzo zróżnicowane w typie pogłowie hybrydy, nazwanej wówczas „bull and terrier”. Za prekursora staffika uważany jest książę Hamilton ze Stafford, pasjonujący się między innymi kynologią. Pierwsze próby hodowlane miały miejsce właśnie w jego psiarni, a szczeniaki, których cena była bardzo wysoka, kupowali od księcia wysoko utytułowani członkowie angielskiej elity.
Ocenia się, że Hamilton uzyskał psa, przypominającego współczesnego staffika, około 1770 roku. Z czasem rasa stała się bardzo popularna także wśród mniej utytułowanych klas. Psy te były zwinne i skoczne, dlatego zaczęto je wykorzystywać do walk, a także do „zabawy” polegającej na zagryzaniu szczurów na czas. Walki psów były „rozrywką” bardzo popularną wśród rzemieślników, górników i karczmarzy, którzy dobierali do hodowli egzemplarze najbardziej cięte wobec innych psów, a jednocześnie silne, sprawne i mające łagodne usposobienie w stosunku do człowieka. Cechy te udało się utrwalić, a z czasem, w ramach exodusu ludności do Ameryki, wiele psów trafiło za ocean i posłużyły tam do tworzenia nowych ras – m.in. american staffordshire terriera i pitbull terriera.
Populacja pozostała w Wielkiej Brytanii była nadal hodowana w niezmienionej formie, a kiedy wprowadzony został oficjalny zakaz organizowania walk psów, staffiki stały się zwierzętami towarzyszącymi rodzinie. W roku 1935 rasa staffordshire bull terrier została zarejestrowana przez brytyjski Kennel Club, a rok później pierwsze psy zostały zaprezentowane na wystawie Crufts. W 1939 roku odnotowano pierwsze brytyjskie championaty w rasie. Obecnie staffik angielski jest jedną z najpopularniejszych ras na Wyspach Brytyjskich, gdzie funkcjonuje kilkanaście klubów jej miłośników.
Stafordshire bull terrier w Polsce pojawił się na początku lat 90. XX wieku (Michael Langelo’s Babe, wł. A. Jacewicz). Pierwszą hodowlą tej razy w naszym kraju była „Z Antuszy” pp. Lewandowskich, którzy sprowadzili z Czech psa President Leo Alet CS. Obecnie działa u nas kilka doskonałych hodowli, wśród których należy wyróżnić Berserker Łukasza Koźlarka (ZKwP Oddział w Zielonej Górze) i Thorgal Danuty Szymczyk z Sosnowca.
Współczesny wzorzec rasy staffordshire bull terrier
Staffik angielski jest zarejestrowany jako rasa w FCI dopiero od roku 1987. Oficjalna nazwa rasy to staffordshire bull terrier, zaliczona do grupy III – teriery, sekcji 3 (teriery typu bull), nr wzorca 76. Nie podlega obowiązkowi pracy.
Staffik jest mniej niż średniej wielkości, krótkowłosy, o proporcjonalnej budowie. Dobrze umięśniony, silny, zwinny i ruchliwy. Ma krótką głowę o szerokiej i głębokiej mózgoczaszce z dobrze zaznaczonym stopem i krótką kufą. Nos czarny, szczęki silne, z dużymi zębami o regularnym nożycowym zgryzie. Policzki silnie umięśnione. Oczy preferowane ciemne, ale mogą barwą tęczówki harmonizować z umaszczeniem, okrągłe, średniej wielkości, osadzone tak, aby pies patrzył na wprost. Uszy w kształcie płatków róży bądź półuniesione, niezbyt duże ani ciężkie. Wysoce niepożądane są uszy obwisłe lub stojące. Niektóre psy z kreskówek wyglądem przypominają staffika angielskiego.
Ogon jest nisko osadzony, o średniej długości. Zwęża się ku końcowi i jest nisko noszony. Nie powinien być zakręcony, a jego kształt można porównać do rączki starodawnej pompy.
Szata: włos krótki, gładki i przylegający. Umaszczenie staffika może być następujące:
- czerwone
- płowe
- białe
- czarne
- błękitne (blue)
- czarne lub blue w białe łaty
- pręgowane w każdym odcieniu
- pręgowane z białym.
Polecane karmy dla psów - sprawdź ceny!
Maść czarna podpalana lub wątrobiana są niepożądane.
Pożądana wysokość w kłębie: 35,5 - 40,5 cm. Wzrost i waga powinny harmonizować. Waga: pies 12,7 - 17 kg, suka 11 - 15,4 kg.
Wszelkie odstępstwa od wzorca powinny być traktowane jako wady i oceniane w zależności od ich stopnia oraz wpływu na stan zdrowia i dobre samopoczucie psa. Psy posiadające widoczne wady fizyczne lub odchylenia psychiczne powinny być dyskwalifikowane. Samce muszą mieć dobrze rozwinięte oba jądra, umieszczone w worku mosznowym. Długość życia staffika wynosi przeciętnie od 11 do 14 lat, choć zdarzają się osobniki znacznie starsze. Sprawdź także ten artykuł na temat charakteru i usposobienia staffika.
Staffik angielski – charakter, temperament, opinie o rasie
Usposobienie staffika, psychika, wychowanie
Staffik angielski ma charakter dość stanowczy i silny. Jest niustępliwy, niezwykle odważny, pewny siebie, ale wesoły i pełny temperamentu, który często jest trudny do opanowania. Jego energia jest ogromna i przyszły właściciel psa tej rasy musi zdawać sobie sprawę, że staffikowi nie wystarczą trzy krótkie spacery dziennie. Jeden spacer musi być dłuższy, z możliwością wybiegania się psa. Historia rasy uzasadnia temperament staffika, z pewnością odziedziczony po obu rasach terierów, które były krzyżowane z buldogiem angielskim.
Staffordshire bull terrier nie powinien mieć dostępu do wszystkich rzeczy znajdujących się w mieszkaniu. Przejawia bowiem skłonności do „demolki”, zwłaszcza kiedy nie jest układany i nie do końca wybiegany. Należy też zwracać uwagę, aby w chwili wielkiej radości lub innego silnego pobudzenia nie zrobił sobie lub domownikom, oczywiście niechcący, krzywdy. Uwaga: intensywne treningi i forsowne ćwiczenia można prowadzić z psem dopiero po ukończeniu przez niego roku życia. Chodzi bowiem o to, aby nie nadwerężyć rozwijającego się kośćca i stawów, a także aby zbytnio nie obciążać serca.
Staffik jest bardzo przyjazny dla ludzi i w domu kocha wszystkich, zwłaszcza dzieci. W Anglii nazywany jest nanny dog (pies niania), gdyż wobec dzieci wykazuje nieograniczoną cierpliwość. Oczywiście pies musi być nauczony od szczeniaka, jak należy traktować dziecko, a najmłodszym członkom rodziny trzeba wpajać metody odpowiedniego postępowania z psem. W stosunku do dorosłych staffik jest również bardzo serdeczny i wylewny. Nie nadaje się na stróża właśnie przez swój charakter, natomiast w obliczu niebezpieczeństwa, grożącego jego rodzinie, nie zawaha się stanąć w jej obronie, nawet z narażeniem życia. Wobec innych zwierząt w domu jest życzliwy, natomiast dla obcych może być poważnym zagrożeniem, dlatego na spacerach nie wolno puszczać go bez smyczy w miejscach uczęszczanych przez inne psy lub koty.
Staffik jest psem dość absorbującym, ponieważ zawsze chce być w centrum zainteresowania. Jest też psem mało szczekliwym, za to cechą charakterystyczną tej rasy jest wydawanie z siebie rozmaitych, bliżej nieokreślonych dźwięków (niczym psy z kreskówek), które często brzmią przekomicznie. Wbrew temu, co głoszą obiegowe opinie, staffik mimo stanowczego charakteru ma psychikę dość wrażliwą i bardzo źle znosi podniesiony głos, więc w przypadku, kiedy staje się namolny, nie wolno na niego krzyczeć, a po prostu czymś go zająć. Jest to rasa wymagająca czułości i dobroci, ale jednak stanowczości i konsekwencji podczas szkolenia.
Pielęgnacja, zdrowie i żywienie staffika
Staffik angielski jest psem łatwym w pielęgnacji. Jest krótkowłosy, ma twardą sierść i nie jest jej nadmiernie dużo. Pies ten jednak linieje dwa razy w roku – wiosną i jesienią, a twarda sierść wbija się w dywany i tapicerkę mebli, skąd dość trudno ją usunąć. Dlatego w okresie linienia zalecane jest codzienne zbieranie z psa sierści za pomocą gumowego zgrzebła lub rękawicy. W pozostałych okresach można to robić raz na kilka dni.
W normalnych warunkach staffordshire bull terrier nie wymaga kąpieli, poza sytuacjami „uperfumowania się” psa w nieczystościach. Można natomiast czyścić go specjalnymi chusteczkami, nasączonymi preparatem do pielęgnacji, odświeżającym sierść i skórę psa. W upalne dni można przecierać staffika zwilżonym wodą ręcznikiem bawełnianym. Jeżeli konieczna jest kąpiel, używa się szamponów dla psów krótkowłosych. Co pewien czas sprawdza się stan uszu, zębów i pazurów, które trzeba skracać, jeżeli pies nie robi tego sam. Oczywiście należy przestrzegać kalendarza odrobaczeń i szczepień ochronnych.
Staffik angielski to rasa na ogół zdrowa, aczkolwiek istnieją typowe dla niej choroby. Jedną z nich jest L-2-HGA (L2-hydroxyglutaric aciduria), odkryta stosunkowo niedawno choroba genetyczna, niewystępująca u żadnej innej rasy, atakująca centralny układ nerwowy i prowadząca do demencji. Nieuleczalna, znacznie obniżająca długość życia psa. Objawami są skurcze mięśni, drgawki, sztywność, chwiejny chód, trwanie w stanie otępienia podczas ataku, który może nastąpić pod wpływem silnych emocji lub intensywnego wysiłku. Pierwsze objawy mogą zdradzać już kilkumiesięczne szczeniaki, choroba ujawnia się na ogół pomiędzy 6. a 12. miesiącem życia. Choroba dziedziczy się w sposób autosomalny recesywny (oboje rodzice muszą być nosicielami wadliwego genu i szczeniak musi odziedziczyć go zarówno po matce, jak i po ojcu). Można za pomocą testu DNA zbadać parę rodzicielską przed planowanym kryciem.
Inną chorobą dziedziczną jest katarakta (zaćma). Może się pojawić również w wieku szczenięcym i prowadzi do całkowitej utraty wzroku u psa w wieku 2 – 3 lat. Również i w tym przypadku można wykonać test DNA u psa i suki przed skojarzeniem. Zasada dziedziczenia jest taka sama jak w L-2-HGA – autosomalna recesywna. Hodowca, w trosce o zdrowie zwierząt i opinie w środowisku, powinien wykonywać psom i sukom badania DNA, mimo że Związek nie wymaga ich przy kwalifikowaniu zwierząt do hodowli.
U staffików o umaszczeniu blue może się zdarzyć łysienie plackowate, natomiast u białych (niewzorcowych) – głuchota.
Żywienie staffika nie odbiega zasadami od żywienia psów innych ras. Można podawać psu karmę suchą bezzbożową dla ras małych i średnich, mokrą lub przyrządzać posiłki w domu. Cena dobrej karmy gotowej jest dość wysoka i warto przekalkulować, czy bardziej opłaci się podawać karmę gotową, czy gotować w domu. Należy pamiętać, że dobra karma gotowa jest pełnoporcjowa (tzn. zawiera wszystkie niezbędne składniki odżywcze, witaminy i minerały), natomiast posiłki domowe trzeba suplementować, a cena suplementów również nie jest niska. Opinie co do sposobu żywienia są podzielone. Ważne jest jednak, aby pies otrzymywał wszystko, czego wymaga jego organizm, a wówczas będzie się cieszył dobrym zdrowiem przez wiele lat.