Owczarek staroniemiecki - opis, charakter, wychowanie, choroby
Po II wojnie światowej Niemcy zostały podzielone na dwa oddzielne państwa. Siłą rzeczy nastąpił szereg podziałów we wszystkich obszarach życia, w tym również w kynologii. Hodowcy z Niemieckiej Republiki Demokratycznej, nie mając dostępu do zachodnieniemieckich hodowli, zaczęli tworzyć własne linie hodowlane, których przedstawiciele z czasem zaczęli odbiegać eksterierowo od psów z Republiki Federalnej Niemiec. W rezultacie pogłowie wschodnioniemieckie po latach zaczęło się różnić od zachodnioniemieckiego na tyle, że rozpoczęto starania – jak dotąd bezskuteczne – o uznanie go za osobną rasę.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o owczarkach niemieckich.
Z tego artykułu dowiesz się:
Owczarek staroniemiecki, owczarek niemiecki - czy to oddzielne rasy?
Pochodzenie owczarka staroniemieckiego
Hodowla owczarka niemieckiego w NRD poszła drogą eliminacji psów długowłosych i dopuszczaniem do rozrodu jedynie krótkowłosych. Mimo to szczeniaki długowłose znajdowały nabywców i miały swoich wielbicieli po obu stronach muru berlińskiego. Co więcej, cena szczeniaka długowłosego niekiedy przewyższała cenę krótkowłosego. Dlatego owczarek niemiecki długowłosy hodowany był cały czas, choć przez wiele lat nie był uznawany przez FCI. Hodowla odmiany długowłosej była o tyle łatwa, że długi włos jest recesywny (ustępujący) wobec krótkiego i kojarzenie dwóch osobników długowłosych może dać potomstwo wyłącznie długowłose, podczas gdy ze skojarzenia krótkowłosy – krótkowłosy mogą się urodzić szczeniaki zarówno krótko- jak i długowłose.
Kiedy więc w hodowli służbowej (policyjnej) rodziły się szczeniaki długowłose, zwykle były od razu usypiane. STASI z bezwzględnością wybijała długowłose psy. Odchowywały się jedynie szczeniaki w hodowlach prywatnych, dlatego osobnik długowłosy, pochodzący z linii DDR, jest wyjątkowym unikatem. Przedstawicielem tych linii był słynny „Cywil” z serialu dla młodzieży.
Owczarek staroniemiecki(OS, Altdeutscher Schäferhund) pochodzi od owczarka niemieckiego krótkowłosego z NRD. W porównaniu ze współczesnym owczarkiem niemieckim jest potężniejszy, cięższy, bardziej krępy i wyższy. Trendy hodowlane spowodowały, że dzisiejsze owczarki niemieckie mają znacznie silniej ukątowane kończyny tylne i silnie spadziste, długie zady. Natomiast w landach dawnej NRD utrzymał się wcześniejszy typ rasy o zdrowszej, silnej budowie, ale też o lepszej psychice, znany jeszcze przed wojną. Dla odróżnienia obu typów owczarka zaczęto nazywać te w starszym typie owczarkiem staroniemieckim. Jest to więc wciąż ta sama rasa, choć ani zwolennicy nowego typu, ani starego, nie są zainteresowani w ich wzajemnym kojarzeniu.
Owczarek staroniemiecki, owczarek niemiecki długowłosy i krótkowłosy – porównanie wzorców
W krajach członkowskich FCI owczarek staroniemiecki nie jest rasą uznaną przez Związki Kynologiczne, stowarzyszone w Federacji. U nas jest to Związek Kynologiczny w Polsce, który istnieje od 1938 roku. Wzorzec owczarka staroniemieckiego opracował natomiast Polski Klub Psa Rasowego – Polski Związek Kynologiczny, stowarzyszenie istniejące od 2001 roku, niezrzeszone w FCI (zgodnie ze statutem Federacji, jej członkiem może być tylko jedna organizacja z danego kraju). Pod egidą PKPR-PZK prowadzona jest też hodowla innych ras nieuznanych przez FCI.
Wzorzec PKPR-PZK nie zezwala na kojarzenie owczarków staroniemieckich z owczarkami niemieckimi długowłosymi. Sprawdź także ten artykuł o czarnym owczarku staroniemieckim.
Należy zwrócić uwagę, że we wzorcu rasy owczarka niemieckiego (FCI, długowłosy i krótkowłosy) jest mowa o zadzie lekko opadającym (pod kątem 23 stopni), natomiast wzorzec owczarka staroniemieckiego (PKPR-PZK) wyraźnie uznaje opadający zad za wadliwy. Różnic jest zresztą więcej, jak choćby wady uzębienia – owczarek niemiecki długowłosy i krótkowłosy może mieć braki określonych zębów, natomiast owczarek staroniemiecki powinien mieć uzębienie pełne. Opis szaty i umaszczenia jest nieco różny. Owczarek staroniemiecki występuje w zasadzie w następujących umaszczeniach:
- Grau-Braun (brązowy wilczasty)
- Dunkelgrau (ciemny wilczasty)
- Silber Grau (srebrny – szary wilczasty)
- Schwarz (czarny)
- Bicolor (czarny podpalany).
Umaszczenie typowe dla współczesnego owczarka niemieckiego (krótkowłosy, długowłosy) nie jest pożądane. Z kolei u owczarków niemieckich nie występuje umaszczenie bicolor, czerń z podpalaniem nie jest skontrastowana, jak np. u rottweilera. Najczęściej spotyka się OSN w umaszczeniach wilczastych (brązowy, srebrny), natomiast czarny owczarek staroniemiecki jest rzadkością, podobnie jak czysto czerwony mastif tybetański czy owczarek szetlandzki tricolor.
Polecane karmy dla psów - sprawdź ceny!
Owczarek staroniemiecki – charakter, żywienie, zdrowie, pielęgnacja
Owczarki staroniemieckie - charakter owczarka staroniemieckiego, zagadnienia zdrowotne
Owczarek staroniemiecki jest psem zrównoważonym, czujnym, bardzo przyjaznym i wiernym, łatwym w układaniu, ale jednocześnie odważnym i walecznym. Cechy te sprawiają, że jest to pies wszechstronnie użytkowy. Nadaje się do szkolenia jako pies obronny, ratowniczy, stróżujący, tropiący, przewodnik niewidomych, ale także jest doskonałym psem rodzinnym i towarzyszącym. Owczarek staroniemiecki zyskuje opinie bardziej zrównoważonego i nie nadpobudliwego, co zdarza się owczarkom niemieckim. Jest to zapewne wynik ostrej selekcji hodowlanej, prowadzonej w byłej NRD, gdzie do rozrodu dopuszczano jedynie osobniki o ściśle określonych cechach charakteru, a szczeniaki monitorowano pod tym względem od urodzenia.
Podobnie rzecz się ma z dysplazją stawów biodrowych, która dość często występuje u owczarków niemieckich, natomiast rzadko u owczarków staroniemieckich. W NRD bardzo surowo przestrzegano eliminowania z hodowli osobników nawet z najmniejszymi odchyleniami w budowie stawów biodrowych, jeżeli wykazały to zdjęcia rentgenowskie. Zakładano bowiem (słusznie), że pies pracujący musi być absolutnie zdrowy.
Bardzo zrównoważony charakter owczarka staroniemieckiego sprawia, że psy tej rasy mają opinie idealnych opiekunów dzieci. Muszą być jednak odpowiednio socjalizowane od najmłodszego wieku, jako szczeniaki. Psy te wciąż są wykorzystywane w policji i wojsku na całym świecie, pracują na lotniskach, pełnią zadania ratownicze przy poszukiwaniu ludzi w ruinach po trzęsieniu ziemi, itp.
Hodowla i jej warunki mają ogromne znaczenie dla rozwoju rasy. Szczeniaki powinny rodzić się i przebywać w domu i od pierwszych chwil należy je poddawać wczesnej stymulacji neurologicznej, pomagającej w budowaniu odporności charakteru. Szczeniaki trzeba oswajać z dźwiękami i zapachami natury i mieszkania, aby w nowych domach czuły się pewne i niezalęknione.
Owczarek staroniemiecki - pielęgnacja i żywienie
Owczarek staroniemiecki nie jest trudny w pielęgnacji. Jednak dwa razy w roku obficie linieje i należy go wtedy codziennie czesać, aby zapobiec skołtunieniu wypadającego podszerstka. Poza tym okresowo, ale regularnie trzeba przeglądać stan uszu, oczu i uzębienia, a pazury przycinać, jeżeli pies sam ich nie ściera. Do pielęgnacji wystarczy szczotka druciana z kulkowymi końcówkami, ewentualnie gilotynka do pazurów – zdjęcia w sieci, do nabycia w każdym sklepie zoologicznym. Do zabiegów przyzwyczaja się już małe szczeniaki.
Owczarek staroniemiecki, jak każdy pies, powinien być systematycznie odrobaczany i szczepiony – corocznie przeciwko wściekliźnie, co dwa lata (szczeniaki szczepi się trzykrotnie i powtarza po roku) przeciwko pozostałym chorobom zakaźnym.
Rasa ta nie ma szczególnych wymagań żywieniowych. Można podawać karmę gotową, zbilansowaną, suchą lub mokrą. Dzienną dawkę lepiej podzielić na dwie porcje – poranną i wieczorną, z uwagi na skłonności dużych ras do skrętu żołądka i jelit. Psom pracującym podaje się karmę dla psów aktywnych. Można posiłki przyrządzać w domu, ale wówczas wymagają one suplementacji preparatami witaminowo-wapniowymi. Jest to rasa duża, zatem korzystniej jest żywić psa karmą gotową – cena świeżego mięsa jest dość wysoka, podobnie jak cena suplementu.
Cena szczeniaka owczarka staroniemieckiego to wydatek około 1000 euro. Każda hodowla ustala własne ceny. Hodowla nie jest trudna, suki rodzą dobrze i mają dobrą plenność. Natomiast cena szczeniaka z zagranicy może być wyższa i należy do niej doliczyć koszty przewozu (cena paliwa, biletu, ewentualnie hotelu).
Owczarek staroniemiecki jest – mimo szeregu zalet (głównie charakter) i przewagi w wielu wypadkach nad owczarkiem niemieckim – rasą wybitnie amatorską. Nie jest uznany jako rasa przez FCI i nie może uczestniczyć w wystawach ani szkoleniach organizowanych przez Związek Kynologiczny w Polsce. Funkcjonuje u nas kilka hodowli, głównie na południu kraju, a szczeniaki znajdują nabywców.