Owczarek staroangielski - opis, charakter, wymagania, choroby
W latach 90. XX wieku na polskim rynku pojawił się znany producent farb i lakierów. Do swoich kampanii promocyjnych wybrał oryginalny i niezwykle sympatyczny konstans, pojawiający się w każdym materiale – ulotkach, informatorach, spotach telewizyjnych. Zapewne wszyscy, którzy choć raz widzieli reklamę owego producenta, zapamiętali zdjęcia dużego, kudłatego psa o szaro-białym umaszczeniu, dzięki któremu sprzedaż produktów firmy długo utrzymywała się w czołówce. To właśnie owczarek staroangielski bobtail – bo tak brzmi pełna nazwa tej rasy.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o owczarkach.
Z tego artykułu dowiesz się:
Owczarek staroangielski – pochodzenie, wygląd, usposobienie
Rys historyczny rasy - owczarek staroangielski bobtail
Owczarek staroangielski uchodzi za rasę brytyjską i tak został sklasyfikowany w systematyce FCI, aczkolwiek bardziej prawdopodobne jest jego kontynentalne pochodzenie. Być może udział w jego powstaniu miały owczarki w typie bergamasco bądź owczarki południoworosyjskie, a także molosy – świadczy o tym specyficzna budowa ich ciała. Istnieją też opinie, że jednym z przodków bobtaila jest endemiczna rasa angielska – smithfield. Ten duży, silny pies pasterski typu collie obecnie uważany jest za rasę wymarłą. Miał on umaszczenie czarne, szare lub rude z białą kryzą, ewentualnie całkowicie białe, był też obficie owłosiony. Nie zachował się jednak żaden jego szczegółowy opis ani zdjęcia.
O udziale smithfielda w powstaniu owczarka staroangielskiego może również świadczyć, że ów wymarły pies występował w dwóch typach, z których jeden miał ogon normalnej długości, a drugi – ogon w formie szczątkowej. Współczesne bobtaile również rodzą się z ogonami normalnej długości lub szczątkowymi. W większości krajów kopiowanie ogonów jest zabronione, ale gdzieniegdzie jeszcze szczeniaki mają całkowicie cięte ogony (m.in. w Rosji). Do czasu wprowadzenia zakazu kopiowania brak ogona był cechą charakterystyczną rasy, wyrażoną w jej nazwie (bobtail).
Po raz pierwszy owczarek staroangielski został zaprezentowany na wystawie w roku 1865 w londyńskiej dzielnicy Islington, jednak jako odrębna rasa został pokazany dopiero w roku 1873. Nie zachował się z niej żaden opis rasy. Obecny wzorzec FCI nosi nr 16, a jego ostatnia wersja datowana jest na rok 2011.
Bobtail to rasa dobrze znana na całym świecie, choć niezbyt popularna. Do Polski pierwsze bobtaile przywieziono w 1975 roku. Od tej pory prowadzona jest u nas ich hodowla i regularnie psy te goszczą na naszych wystawach, choć ich populacja jest niewielka. Nie w każdym roku trafiają się rodowodowe szczeniaki na sprzedaż.
Opis wyglądu owczarka staroangielskiego
Owczarek staroangielski to pies o mocnej budowie i kwadratowej sylwetce, krępy, silny i dobrze umięśniony. Cechą charakterystyczną jego budowy jest linia grzbietu, nieco wznosząca się ku tyłowi. Podobny opis ma buldog angielski, co mogłoby sugerować, że jest on jednym z przodków bobtaila, a według wszelkiego prawdopodobieństwa rasy molosowate miały udział w powstawaniu owczarka staroangielskiego. Taka budowa sprawia, że pies jest wyższy w lędźwiach niż w kłębie, co pokazują wyraźnie zdjęcia tej rasy.
Bobtail w stępie lub kłusie przywodzi na myśl niedźwiedzia – porusza się tocząco, często inochodem. Jego tułów, widziany z góry, przypomina kształtem gruszkę i kształt ten nie powinien być zmieniany strzyżeniem. Pies ten ma dużą głowę, ale proporcjonalną do wielkości tułowia, nos zawsze czarny, oczy ciemne lub porcelanowe (jedno lub oba), małe, przylegające do głowy uszy. Ogon szczątkowy od urodzenia lub normalnej wielkości – podobnie jak ma owczarek australijski typ amerykański. W Polsce (i większości krajów FCI) kopiowanie jest zakazane.
Bobtail ma szatę dwuwarstwową. Szczeniaki szybko zamieniają puch szczenięcy na obfity, szorstki i kosmaty włos okrywowy (nie do końca prosty, ale i nie kędzierzawy) oraz wyjątkowo obfity i gęsty podszerstek. Całe ciało, w tym głowa, silnie obrośnięte, jedynie na uszach mniej włosa, a najobfitszy jest na zadzie. Umaszczenie: różne odcienie szarości, łupkowe, błękitne. Tułów i zad są umaszczone jednolicie, na tułowiu niepożądane białe łaty. Biała jest głowa, szyja, kończyny przednie i brzuch, mogą występować barwne znaczenia. Jakiekolwiek odcienie brązu niepożądane. A może zainteresuje cię także ten artykuł o owczarku białym szwajcarskim?
Wzrost w kłębie: pies – minimum 61 cm, suka – minimum 56 cm. Wzrost nie ma największego znaczenia podczas oceny na wystawie, ważniejszy jest typ i harmonia budowy, co zwykle uwzględnia opis psa.
Wady dyskwalifikujące:
- Agresja – jako zupełnie nietypowa dla rasy
- Charakter lękliwy
- Niedostatki lub deformacje budowy.
Polecane karmy dla psów - sprawdź ceny!
Owczarek staroangielski bobtail – charakter, usposobienie
Cechą typową dla tej rasy jest pogodne usposobienie i życzliwe nastawienie do otoczenia. Jest to pies łagodny, w USA ma opinie nanny dog (pies niania), ponieważ uwielbia dzieci i doskonale nadaje się na ich opiekuna – w sieci można znaleźć zdjęcia niemowląt pilnowanych przez bobtaile. Jest też psem towarzyskim, pieszczochem, potrzebuje kontaktu z człowiekiem. Nie powinien zostawać sam, absolutnie nie nadaje się do mieszkania w kojcu.
Bobtail jest dobrym, czujnym stróżem, a obecność intruza oznajmia donośnym, „basowym” szczekaniem. Jest to pies bardzo inteligentny i szybko uczący się. Jego charakterystyczną cechą jest przyswajanie umiejętności przez zabawę i tą metodą należy go układać, bowiem bobtail osiąga dojrzałość dość późno – w wieku nawet 3 lat owczarki staroangielskie potrafią bawić się jak szczeniaki.
Generalnie bobtail ma usposobienie spokojne, może mieszkać tak w mieście, jak i na wsi. Szybko adaptuje się do nowych warunków i bardzo przywiązuje się do swojej rodziny. Ma jednak skłonność do dominacji, dlatego bardzo wskazane jest przeprowadzenie szkolenia z zakresu posłuszeństwa. Bobtail pracuje chętnie, traktując pracę jak zabawę, dlatego szkolenie takie będzie dla niego przyjemnością.
Pielęgnacja, zdrowie, żywienie i hodowla owczarka staroangielskiego
Owczarek staroangielski bobtail - zagadnienia pielęgnacyjno-zdrowotne
Owczarek staroangielski to rasa bardzo trudna w pielęgnacji ze względu na rodzaj szaty. Dotyczy to szczególnie osobników wystawowych, od których wymagane jest konkretne wymodelowanie włosa. Jednak również poza wystawami należy utrzymywać szatę bobtaila w dobrej formie. Dlatego psa należy codziennie czesać. Jeżeli np. pada deszcz, po przyjściu ze spaceru należy psa wysuszyć i rozczesać, aby uniknąć sfilcowania sierści. Czesać psa trzeba umiejętnie, aby nie usunąć podszerstka. Do pielęgnacji trzeba przyzwyczajać już najmłodsze szczeniaki.
Pielęgnacja szaty bobtaila wymaga też użycia kosmetyków, których cena może niejednokrotnie przyprawić o zawrót głowy. Cena pojemnika około 3,5 litra (1 galon) odżywki na bazie ekstraktów roślinnych, przeznaczonej dla szaty trudnej, z obfitym, gęstym podszerstkiem, wynosi około 500 zł, a ilość ta wystarczy na trzy zabiegi pielęgnacyjne. Cena takiej samej ilości szamponu wynosi około 600 zł. Należy pamiętać, że owczarek staroangielski to duży pies i zużycie kosmetyków przy jego specyficznej szacie jest znacznie większe, niż u innej rasy. Uwaga: zawsze należy przeczytać opis na etykiecie – niektóre kosmetyki wymagają rozcieńczenia. Sprzedaż prowadzą dobre sklepy zoologiczne, stacjonarne i internetowe.
Przygotowanie bobtaila do wystawy wymaga kilkugodzinnej pracy. Psa należy wykąpać i wysuszyć, a przy takiej ilości włosa, szczególnie podszerstka, jest to długa i żmudna czynność. Odpowiednie uformowanie fryzury wymaga doświadczenia i wprawnej ręki, dlatego najlepiej jest skorzystać z usług groomera. Istotne jest zwłaszcza uwydatnienie i tak anatomicznie przebudowanego zadu. Cena przygotowania bobtaila do wystawy również nie jest niska. Jeżeli właściciel nie jest zainteresowany wystawami, może psa ostrzyc na krótko. Szata odrasta w ciągu roku.
Owczarek staroangielski, jak wiele owczarków, ma genetyczne predyspozycje głównie do chorób oczu. Dotykają go także, choć nieco rzadziej, inne schorzenia.
- Zaćma – choroba oczu, polegająca na zmętnieniu soczewki, często ujawniająca się w starszym wieku
- Postępujący zanik siatkówki (PRA) – prowadzący do ślepoty
- Miopatia mitochondrialna – wynikająca z niedoboru enzymu (dehydrogenazy pirogronianowej), utrzymującego mięśnie w prawidłowej kondycji. Objawy mogą zdradzać już małe szczenięta (bolesność mięśni, nietolerancja wysiłkowa, sztywnienie mięśni)
- Dysplazja stawów biodrowych – osobniki przeznaczone do rozrodu podlegają obowiązkowemu badaniu w tym kierunku
- Dysplazja zastawek przedsionkowo-komorowych – prowadząca do niedomykalności zastawek, arytmii, itp., objawiająca się zadyszką, kaszlem, a nawet omdleniami
- Niedokrwistość autoimmunologiczna – powstawanie w organizmie przeciwciał, zwalczających erytrocyty lub płytki krwi.
Dokładny opis poszczególnych schorzeń, wraz z objawami, sposobem leczenia i rokowaniami można znaleźć na stronach weterynaryjnych. Zwierząt obciążonych genetycznie nie wolno używać do hodowli. Długość życia bobtaila wynosi średnio 12-14 lat, tyle samo żyje np. owczarek australijski typ amerykański lub polski owczarek nizinny.
Żywienie i hodowla owczarka staroangielskiego, szczeniaki
Bobtaile cieszą się dobrym apetytem i często bywają przekarmiane. Jeżeli nie mają wystarczającej ilości ruchu, szybko przybierają na wadze, co nie pozostaje bez wpływu na ich kondycję i zdrowie. Niezbędne jest zatem racjonalne odżywianie, a rodzaj karmy i jej ilość należy dostosować indywidualnie. Szczeniaki powinny otrzymywać posiłki 3-4 razy dziennie, psy dorosłe dwukrotnie. Ze względu na skłonność bobtaila do skrętu żołądka konieczny jest odpoczynek psa przez godzinę po posiłku. Nie podaje się też jedzenia bezpośrednio po wysiłku fizycznym. Miski z karmą i wodą umieszcza się na stojaku, którego wysokość odpowiada wielkości psa.
Owczarek staroangielski może być żywiony zarówno gotową karmą suchą lub mokrą, jak i przygotowywaną w domu. Karma gotowa powinna pochodzić od renomowanego producenta i zawierać wszystkie niezbędne składniki – odżywcze, witaminowe i mineralne. Szczenięta mogą jeść karmy przeznaczone dla ras średnich i dużych w odpowiednim wieku, wówczas nie ma potrzeby dodatkowej suplementacji fosforanem wapnia. Jest on niezbędny do prawidłowego rozwoju kośćca. Również psom dorosłym, żywionym karmą gotową, nie trzeba podawać dodatkowych preparatów. Cena dobrej karmy nie jest niska, ale prawidłowe żywienie zapewnia zdrowie, dobrą kondycję psa i ma wpływ na długość życia. Szczenięta i psy dorosłe mogą dostawać również mięso i warzywa, ale nie należy ich mieszać z karmą gotową w jednym posiłku.
Hodowla bobtaila nie nastręcza trudności pod warunkiem, że suka hodowlana jest zdrowa i prawidłowo żywiona – przed zaszczenieniem i podczas ciąży. W miocie jest od 5 do 10 szczeniąt. Ważą po około 350 – 400 gramów. Szczeniaki rodzą się czarno-białe, rozjaśnienie włosa następuje w późniejszym okresie. Ze względów praktycznych i higienicznych warto skrócić suce karmiącej włos na brzuchu. Troskliwy hodowca dba, aby szczenięta były socjalizowane od najwcześniejszego okresu, przyzwyczajając je nie tylko do otoczenia, ale i do zabiegów pielęgnacyjnych: czesania, kąpieli, ale i odgłosu suszarki (ważne!) i do spokojnego leżenia na stole. Czynności te będą towarzyszyć pieskom przez całe ich życie.
Sprzedaż szczeniąt może nastąpić po ukończeniu 8 tygodni. Małe są wówczas po dwóch odrobaczeniach i pierwszym szczepieniu – przeciwko nosówce i parwowirozie. Szczeniaki jadą do nowych domów wraz z metrykami i książeczkami zdrowia, gdzie lekarz weterynarii dokonał odpowiednich wpisów i wskazał datę kolejnego szczepienia. Należy jej ściśle przestrzegać.
Cena szczeniaka zależy od hodowli, jej renomy i osiągnięć, a także pochodzenia pary rodzicielskiej. Kształtuje się na tym samym poziomie, co np. przeciętna cena nowofundlanda, choć i tu mogą wystąpić różnice – czasem wyższa jest cena nowofundlanda, czasem bobtaila. Natomiast cena szczeniaka np. z nietypowym umaszczeniem może być niższa.