Na psa ząb – czyli ABC chorób stomatologicznych u psów

Choroby stomatologiczne u psów – co warto wiedzieć?

Zmiany w jamie ustnej psa

Podstawowe problemy stomatologiczne, które występują u psów to:

• nieprzyjemny zapach z jamy ustnej,
• zapalenie dziąseł i choroby przyzębia,
• mechaniczne urazy zębów,
• wady zgryzu.

W gabinetach weterynaryjnych opiekunowie stosunkowo często zgłaszają nieprzyjemny zapach z pyszczka swojego pupila. Problem fachowo nazywany jest halitozą i może stanowić pierwszą oznakę poważniejszych problemów stomatologicznych.

Choroby przyzębia powodowane są przez płytkę nazębną, która z czasem przekształca się w kamień nazębny. Mowa o postępującej zmianie, która dotyka dziąseł, więzadeł okołozębowych, wyrostka zębodołowego, a nawet kości. W jamie ustnej chorego psa dochodzi równocześnie do rozwoju patologicznych gatunków bakterii, które dodatkowo przyczyniają się do postępowania niszczenia przyzębia. U takiego czworonoga dochodzi do osłabienia tkanki łącznej, która utrzymuje zęby i otacza kości. Zęby zaczynają się zatem ruszać i mogą wypadać. Co ważne, choroba przyzębia powoduje ból oraz dyskomfort, co niekorzystanie wpływa na codzienność czworonoga. Dodatkowo pies codziennie połyka sporą ilość bakterii, co może prowadzić do uszkodzeń w innych narządach np. nerkach, sercu, czy płucach.

Do problemów stomatologicznych można zaliczyć także hipoplazjęszkliwa. Jest to ogólny termin oznaczający ogniska zmniejszonej grubości szkliwa. Przypadłość ta dotyczy całkiem dużej grupy czworonogów, które mają już zęby stałe. Stopniowe ścieranie się szkliwa jest bowiem powiązane m.in. ze starzeniem się organizmu. Najczęściej spotykaną przyczyną problemu są różne czynniki środowiskowe. Mogą to być np. urazy lub czynniki toksyczne. Czy to ważne? Oczywiście! Szkliwo zębów nie ma bowiem zdolności do regeneracji ani odbudowy. Hipoplazję szkliwa objawiają się jako obszary szarego lub ciemnożółtego, a nawet brązowego szkliwa, które wyróżniającego się na tle zdrowej tkanki. Zęby dotknięte hipoplazją są nadwrażliwe na ciepło oraz zimno, a dodatkowo wydają się bardziej wrażliwe na osadzanie się płytki nazębnej.

Tematem, który warto poruszyć, są także urazy zębów. Zbyt tarde zabawki albo nieodpowiednie przysmaki/gryzaki mogą prowadzić do złamań zębów. Statystyki mówią, że do urazów dochodzi u około jednej czwartej populacji dorosłych czworonogów.Najczęściej łamią się kłyiłamacze, czyli zęby ważne podczas pobierania pokarmu. Takie problemy bywają bolesne, a dodatkowo mogą ulegać powikłaniom.

Stopnie zaawansowania choroby przyzębia

W trakcie wizyty u lekarza weterynarii u Twojego psa może zostać zdiagnozowany jeden ze stopni zaawansowania choroby przyzębia.

1. Pierwszy stopień charakteryzuje się małą ilością płytki nazębnej i kamienia nazębnego. U psa występuje nieznaczne podrażnienie dziąseł, a w obrazie radiologicznym nie ma widocznych zmian. W tym czasie lekarz weterynarii może zalecić profesjonalne czyszczenie i polerowanie zębów.
2. Drugi stopień wiąże się z występowaniem umiarkowanej ilości płytki nazębnej, która jest zlokalizowana zarówno nad jak i pod linią dziąseł. U psa widoczne jest podrażnienie i zaczerwienienie dziąseł. Nie ma jednak zmian radiologicznych. W tym przypadku również podstawą leczenia będzie profesjonalne usunięcie kamienia nazębnego w gabinecie weterynaryjnym.
3. Trochę trudniej jest w przypadku stopnia 3, gdzie równo płytka, jak I kamień nazębny są obecne w większej ilości. Dziąsła psa krwawią, a lekarz weterynarii może zaobserwować zmiany takie, jak cofanie się dziąseł lub ich rozrost. Zmiany widoczne są także w obrazie radiologicznym, gdzie widać 10-30% zaniku tkanki kostnej w zębodole. Sprawdź także ten artykuł na temat kamienia nazębnego u psa.

Diagnostyka chorób stomatologicznych u psów – jak wygląda wizyta w gabinecie weterynaryjnym?

Część diagnostyki opisana została przy okazji podziału chorób przyzębia na kolejne stopnie zaawansowania. W każdym przypadku lekarz weterynarii zaczyna od dokładnego wywiadu z opiekunem, a następnie przechodzi do badania klinicznego. W przypadku jamy ustnej ogląda zatem zęby, dziąsła, czy błony śluzowe.

Chcąc zapewnić psom jak najlepszą opiekę stosuje się także badania RTG jamy ustnej. Radiogramy są konieczne do dokładnej oceny stanu pacjenta. Pozwalają bowiem na zidentyfikowanie istotnych klinicznie zmian nawet u 28% psów, u których wizualnie nie stwierdzono nieprawidłowości.

W niektórych przypadkach konieczne bywa pobranie próbki metodą biopsji. Jest to istotne, gdy w jamie ustnej psa znajdują się nieprawidłowe twory tkankowe. Próbki należy przesłać do badania histopatologicznego w laboratorium weterynaryjnym.

Jak dbać o zęby psa?

Profilaktyka chorób stomatologicznych

Lepiej zapobiegać niż leczyć. To zdanie powraca jak bumerang przy okazji zdrowia ludzi i zwierząt. Działania profilaktyczne mogą uchronić nas i nasze zwierzęta przed wieloma nieprzyjemnościami, a także pomóc wykryć nieprawidłowości na bardzo wczesnym etapie zmian. Jak wygląda profilaktyka w przypadku chorób stomatologicznych u psów? Jest kilka opcji, które powinny się nawzajem uzupełniać.

• Myj psu zęby!
• Stosuj gryzaki dentystyczne.
• Rób psu przeglądu stomatologiczne minimum raz w roku (a najlepiej co 6 miesięcy).
• Oceniaj stan zębów psa samodzielnie podczas pielęgnacji jego jamy ustnej.

Do mycia zębów psa należy stosować pasty przeznaczone dla zwierząt. Na rynku dostępne są różne rodzaje oraz smaki takich produktów. Dla bardziej “opornych” czworonogów stworzono dodatki do wody w postaci płynów lub proszków, które mają ograniczać odkładanie kamienia nazębnego. Nie są one jednak tak skuteczne, jak mycie zębów. Również regularne stosowanie gryzaków dentystycznych pomaga ograniczyć odkładanie kamienia nazębnego, ale nie zastępuje mycia.

Dobrym nawykiem są przeglądy dentystyczne wykonywane samodzielnie oraz u lekarza weterynarii. Zwykle obywają się np. przy okazji szczepienia przeciwko wściekliźnie.