Mój pies je kupę! Jakie są przyczyny tego zachowania?
Zachowanie psów, które wielu opiekunów może zszokować i zaniepokoić, to zjadanie odchodów. Zjawisko to fachowo nazywa się koprofagią. Ta nierzadka tendencja wydaje się być nie tylko niezrozumiała, ale także niebezpieczna i niehigieniczna. Opiekunowie psów często zadają sobie pytania o jej przyczyny, a także skutki dla psa. Temat zrobił się też głośny za pośrednictwem publikacji w takich portalach jak Onet.pl. Dlatego warto zgłębić tę kwestię, aby lepiej zrozumieć motywacje psów oraz znaleźć skuteczne sposoby radzenia sobie z tym problemem.
Zrozumienie natury koprofagii u psów
Pierwsze kroki w zrozumieniu koprofagii, czyli zachowania polegającego na jedzeniu kału, prowadzą nas do korzeni tego zjawiska. W świecie zwierząt, zwłaszcza gryzoni i zajęczaków, koprofagia jest czymś zupełnie naturalnym. Nawet u psów można spotkać się z tym zachowaniem, które w niektórych przypadkach jest nawet uznawane za fizjologiczne.
Koprofagię można podzielić na dwie kategorie:
- autokoprofagię, kiedy pies zjada swój własny kał
- allokoprofagię, gdy spożywa odchody innych osobników lub zwierząt innego gatunku, na przykład roślinożerców.
W odróżnieniu od ludzi, dla których samo pojęcie jedzenia kału wywołuje obrzydzenie, dla psów jest to często naturalny sposób komunikacji i znakowanie terenu.
Podobne zachowanie obserwuje się również u wilków, które unikały zjadania swoich odchodów, z wyjątkiem sytuacji, gdy starsze lub chore osobniki oddawały stolec w norze, a inne wilki zjadały go, aby ograniczyć ryzyko rozprzestrzeniania się chorób.
Obecnie problem koprofagii dotyka wielu psów, a naukowcy nie potrafią jednoznacznie zidentyfikować przyczyn tego zachowania. Psy, które wykazują ten nawyk, spożywając odchody innych zwierząt, mogą narażać się na problemy zdrowotne, w tym choroby pasożytnicze. Dlatego właściciele coraz częściej zwracają się o pomoc do weterynarzy, aby znaleźć skuteczne sposoby radzenia sobie z tym niezwykłym zachowaniem u swoich pupili.
Przyczyny
Zidentyfikowanie przyczyny nie jest łatwym zadaniem, ale jest to niezbędne do podjęcia właściwych działań. Oprócz aspektów zdrowotnych, zachowanie to może wynikać również z problemów behawioralnych. Zapoznajmy się więc dokładniej z potencjalnymi przyczynami tego zachowania.
Niedobory żywieniowe - monotonna dieta
Dieta psa odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu jego zdrowia i dobrej kondycji. Niedobory żywieniowe mogą prowadzić do różnych problemów zdrowotnych, które z kolei mogą wpłynąć na zachowanie psa, włącznie z koprofagią.
Monotonna dieta, szczególnie ta uboga w niektóre składniki odżywcze, może prowadzić do niedoborów, które organizm pies może próbować kompensować poprzez zjadanie kupy innych zwierząt. Braki mogą obejmować witaminy, minerały, aminokwasy i inne istotne składniki odżywcze. Ponadto monotonna dieta może prowadzić do zaburzeń trawiennych u psów. Jeśli dieta jest uboga w błonnik lub inne substancje wspomagające trawienie, pies może doświadczać niestrawionych resztek pokarmowych w kale.
Niedobory żywieniowe i monotonna dieta mogą również prowadzić do braku stymulacji psychicznej u psa. To z kolei może prowadzić do braku zainteresowania jedzeniem, co skłania psa do eksperymentowania z innymi źródłami pokarmu, włącznie z kałem.
Warto zwrócić szczególną uwagę czym żywi się nasz psiak, zwłaszcza jeśli jest karmiony przygotowywanym przez nas jedzeniem. Czy jego dieta zapewnia mu wszystkie niezbędne składniki odżywcze w odpowiednich ilościach? Istotne jest także sprawdzenie, czy dostarczane białko jest łatwo strawne, a posiłki są bogate w niezbędne makro- i mikroelementy.
Stres lub nuda
Koprofagia może być symptomem różnorodnych problemów behawioralnych. Wśród tych czynników wymienia się przede wszystkim stres oraz nudę. Dodatkowo izolacja psa lub dominacja przez innego osobnika w stadzie mogą również sprzyjać temu zachowaniu. Psy przetrzymywane w niewłaściwych warunkach bytowych, zwłaszcza w małych klatkach, są bardziej podatne na koprofagię. Niektóre przypadki tego zachowania można także przypisać do zaburzeń kompulsywnych, szczególnie gdy towarzyszą mu inne symptomy.
Koprofagia może również być związana z problemami zdrowotnymi, takimi jak lęk separacyjny, silne stany lękowe czy nawet starcza demencja. Niektóre psy sięgają po zjadanie kału jako sposób na przyciągnięcie uwagi właściciela, zwłaszcza gdy są karane za inne zachowania.
Szczenięca ciekawość świata
Szczeniaki poznają świat, biorąc wszystko do pyszczka, podobnie jak niemowlęta, które chwytają wszystko, co znajdą w zasięgu swoich rączek, i wkładają to do buzi. Możliwe więc, że zjadanie cudzych odchodów wynika po prostu z czystej ciekawości. W takiej sytuacji pies prawdopodobnie sam z czasem przestanie interesować się tą praktyką. Jednakże to zachowanie może się również utrwalić, dlatego warto natychmiast reagować na to szczenięce zachowanie. Oczywiście nie chodzi o karanie psa za to, ani krzyczenie na niego, ale o przekierowanie jego uwagi i wprowadzenie komendy "zostaw".
Inne przyczyny zdrowotne
Zewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki (EPI) to choroba, która powoduje, że trzustka nie produkuje wystarczającej ilości enzymów potrzebnych do strawienia pokarmu. W rezultacie jedzenie nie jest odpowiednio trawione, co prowadzi do niedożywienia i problemów zdrowotnych. Psy cierpiące na EPI mogą być narażone na niedobory składników odżywczych, co może skłonić je do zjadania kału w poszukiwaniu brakujących substancji.
Inną możliwą przyczyną zjadania kału przez psy jest syndrom PICA. Jest to zaburzenie, które prowadzi do nietypowych zachowań żywieniowych, takich jak spożywanie niejadalnych przedmiotów, w tym kału. Syndrom PICA może być związany z zaburzeniami psychicznymi, problemami zdrowotnymi lub niedoborami pokarmowymi. W przypadku psów, które cierpią na ten syndrom, zjadanie kału może być jednym z objawów tego zaburzenia.
Dodatkowo obecność pasożytów jelitowych może również być powiązana ze zjadaniem kału przez psy. Pasożyty takie jak tasiemce lub glisty mogą prowadzić do nieprawidłowego funkcjonowania jelit, co może wpływać na apetyt i zachowania żywieniowe psa. Zjadanie kału może być próbą psa, aby pozbyć się pasożytów lub zmniejszyć nieprzyjemne objawy z nimi związane.
Czy to rzeczywiście problem?
Zjadanie odchodów może zwiększać ryzyko zarażenia się pasożytami, bakteriami i wirusami, co może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych, takich jak infekcje jelitowe czy inne schorzenia.
Po drugie, koprofagia może być problematyczna z perspektywy relacji z opiekunami. Wiele osób uważa to zachowanie za nieestetyczne i nieprzyjemne, co może prowadzić do frustracji i obniżenia jakości życia zarówno dla psa, jak i dla opiekunów.
Dodatkowo ważne jest pamiętanie, że niektóre pasożyty zwierzęce mogą stanowić zagrożenie również dla ludzi. Zatem zjadanie odchodów przez psa nie tylko zagraża jego własnemu zdrowiu, ale również może stanowić potencjalne ryzyko dla zdrowia ludzi z nim w kontakcie.
Jak skutecznie zapobiegać koprofagii u psów
Badania zdrowotne: Jeśli podejrzewamy, że koprofagia może być spowodowana problemami zdrowotnymi, warto skonsultować się z weterynarzem i wykonać niezbędne badania kliniczne oraz morfologiczne i biochemiczne krwi. Diagnoza choroby i odpowiednie leczenie mogą pomóc w eliminacji nawyku zjadania odchodów.
Konsultacja behawiorystyczna: Jeśli podejrzewamy, że za koprofagią stoi tło behawioralne, warto skorzystać z pomocy behawiorysty psów. Specjalista pomoże zidentyfikować potencjalne czynniki stresogenne i nudę oraz zaproponować odpowiednie strategie terapeutyczne.
Zabawa i atrakcje: W przypadku psów, które się nudzą, ważne jest zapewnienie im odpowiedniej stymulacji psychicznej i fizycznej. Zabawki interaktywne i atrakcje mogą pomóc psu pozbyć się nudy i uniknąć zainteresowania odchodami w poszukiwaniu rozrywki.
Trening komendy "zostaw": Nauczenie psa komendy "zostaw" może być skuteczną metodą zapobiegania koprofagii. Regularne treningi, nagradzanie psa za posłuszeństwo i kontrolowanie go na spacerach mogą pomóc w utrzymaniu zachowania.
Uniemożliwienie i kontrola: Regularne sprzątanie kociej kuwety w domu oraz ogródka pomaga w eliminacji dostępności odchodów dla psa. Wyprowadzanie psa na smyczy, a nie puszczanie go luzem, także ogranicza możliwość zjadania odchodów. Możemy również założyć psu kaganiec, aby jak najbardziej zminimalizować ryzyko jedzenia odchodów podczas spacerów, podczas gdy oduczamy go tego zachowania.
W walce z koprofagią kluczowe jest konsekwentne działanie oraz wybór strategii odpowiednich dla indywidualnych potrzeb i charakteru psa. Warto eksperymentować z różnymi metodami i dostosowywać je w miarę potrzeb, aby pomóc psu pozbyć się tego zachowania.