Mastif pirenejski

Mastif pirenejski to olbrzymi molos typu górskiego, pochodzący z Królestwa Aragonii, niegdyś suwerennego państwa. Rozpowszechniony jest obecnie w całej Europie, choć wszędzie dość rzadki. W Polsce również jest hodowany, ale na wystawach widuje się go sporadycznie. Jest niezwykle okazały i efektowny, dlatego wszędzie, gdzie się pojawi, wzbudza zrozumiałe zainteresowanie. Poznajmy go bliżej.

Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o mastifach.

Mastif pirenejski – pochodzenie, opis eksterieru

Rys historyczny rasy

Nazwa rasy pochodzi od Pirenejów – pasma górskiego na pograniczu Francji i Hiszpanii. Północna granica Aragonii, wchodzącej obecnie w skład Królestwa Hiszpanii, jest jednocześnie granicą hiszpańsko-francuską i przebiega przez Pireneje. Na tym terenie ukształtował się mastif pirenejski.

Przez wiele wieków przodkowie tych psów byli wykorzystywani do pilnowania stad, głównie owiec, przed drapieżnikami. Ich ogromna postura i siła sprawiała, że były zdolne do walki z niedźwiedziami, licznie zamieszkującymi góry i upatrującymi w owcach łatwego łupu. Po drugiej stronie Pirenejów również utrzymywano podobne psy, które są przodkami bardzo podobnej do mastifa pirenejskiego rasy – dużego psa pirenejskiego, będącego rasą francuską.

Nietrudno wywnioskować, że kiedyś była to jedna rasa, wokół której toczył się hiszpańsko – francuski spór o prawo do statusu ojczyzny tej rasy. W końcu i Hiszpania, i Francja zostały usatysfakcjonowane, kiedy FCI uznała zarówno mastifa hiszpańskiego, jak i pirenejskiego psa górskiego. Obecnie są to dwie odrębne rasy, zaliczone do tej samej grupy 2 – Pinczery, sznaucery, molosy, szwajcarskie psy górskie i do bydła, pozostałe rasy.

W XX-leciu międzywojennym, zwłaszcza w okresie wojny domowej w Hiszpanii, a następnie podczas II wojny światowej, mastif pirenejski był na skraju wyginięcia. Po wojnie, w 1946 roku, z pozostałego przy życiu pogłowia wyodrębniono dwa typy rasowe:

• Psy o sierści krótszej i gładkiej, umaszczeniu bardziej jednolitym i masywniejszych głowach – mastify hiszpańskie
• Psy o sierści dłuższej, umaszczeniu z przeważającym kolorem białym – mastify pirenejskie.

Jednak dopiero w latach 70. XX wieku, po przywróceniu monarchii, podjęto prace restytucyjne mastifa pirenejskiego. Klub rasy został powołany w Hiszpanii w 1977 roku, a pierwszą wystawę klubową zorganizowano w 1981 roku. We współczesnej Europie mastif pirenejski najliczniejszy jest w krajach skandynawskich.

Opis wyglądu mastifa pirenejskiego

Mastif pirenejski jest bardzo dużym psem, ale o prawidłowych proporcjach. Zbudowany jest harmonijnie, ma bardzo mocny kościec i silne umięśnienie. Mimo to nie wygląda na psa ociężałego. Ma dużą, masywną głowę, o lekko wysklepionej mózgoczaszce, o szerokości takiej samej lub większej niż długość. Wyraźny guz potyliczny, stop łagodnie zaznaczony. Nos zawsze czarny, podobnie jak błony śluzowe, podniebienie i dziąsła. Zgryz nożycowy, o charakterystycznym uzębieniu: siekacze stosunkowo małe, kły duże, długie i ostre, trzonowce duże i mocne, wymagane jest kompletne uzębienie (42 zęby).

Oczy nieduże, o kształcie migdała, w kolorze ciemnoorzechowym, powieki czarne. Uszy średniej wielkości, trójkątne, zwisające płasko, z nasadą powyżej linii oka. Nie mogą być kopiowane. Ogon osadzony nie za wysoko, u nasady gruby, mocny, giętki, z dłuższą sierścią tworzącą pióropusz. Długi, sięga stawu skokowego, na 1/3 długości (licząc od końca) lekko zawinięty ku górze. W akcji uniesiony, na końcu tworząc haczyk, ale nie może leżeć na grzbiecie ani skręcać się w pierścień. A może zainteresuje cię także ten artykuł o mastifie angielskim?

Szata mastifa pirenejskiego jest gruba, gęsta, średniej długości. Najdłuższa na szyi, łopatkach, podbrzuszu, ogonie i tylnych stronach nóg. Nie może być wełnista. Umaszczenie: podstawowe zawsze białe z wyraźnie odgraniczoną maską. Mogą występować łaty w tym samym kolorze co maska, nierówno rozmieszczone, ale wyraźnie odgraniczone od bieli. Uszy zawsze w kolorze maski, łapy i koniec ogona zawsze białe. Najbardziej cenione umaszczenia maski i łat – w kolejności (tło zawsze śnieżnobiałe):

1. Szare
2. Intensywnie złociste
3. Brunatne
4. Czarne
5. Srebrzyste
6. Jasnobeżowe
7. Piaskowe
8. Marmurkowe

Niepożądane łaty rude i tło kremowe (żółtawe).

Wzrost w kłębie: minimalny dla psa 77 cm, dla suki 72 cm. Nie ma górnego limitu wzrostu, pożądany dla psa powyżej 81 cm, dla suki powyżej 75 zm. Masa ciała – 55-70 kg, choć bardzo duże psy mogą ważyć nawet 80 kg.

Wady dyskwalifikujące:

• Agresja, lękliwość, bojaźliwość
• Niedopigmentowany nos lub wargi
• Nos „rozłupany”
• Przodozgryz, tyłozgryz
• Sierść na środku grzbietu krótsza niż 4 cm i dłuższa niż 12 cm
• Brak bieli w ogóle lub na łapach i końcu ogona
• Umaszczenie czysto białe bez maski
• Łaty niewyraźnie odgraniczone, rozmyte.

Charakter, zdrowie i żywienie mastifa pirenejskiego

Mastif pirenejski - charakter i usposobienie rasy

Mastif pirenejski to rasa pierwotnie przeznaczona do strzeżenia stad przed wilkami i niedźwiedziami, ale obecnie, o ile jest prawidłowo wychowywany, nie sprawia żadnych kłopotów i nie przejawia agresji. Szczeniaki powinny być jednak poddane wczesnej socjalizacji. Z natury pies ten jest nastawiony raczej przyjaźnie do ludzi, w tym dzieci, a także do innych zwierząt domowych. Bywa jednak początkowo nieufny.

Ma silnie rozwinięty instynkt terytorialny i obronny i bez wahania podejmie obronę członków swojej rodziny i jej dobytku, jeżeli tylko zauważy jakiekolwiek zagrożenie. Ostrzega przed niebezpieczeństwem charakterystycznym, głębokim szczekaniem „z głębi piersi”. Sprowokowany, podejmuje walkę, ma opinie nieustępliwego i skutecznego.

Rasa ta nie jest objęta obowiązkiem pracy, ale bezwzględnie konieczne jest szkolenie mastifa pirenejskiego w kierunku posłuszeństwa. Przewodnik powinien być wobec psa łagodny, ale stanowczy i konsekwentny. Dobrze ułożony pies będzie pociechą i wspaniałym obrońcą dla swojej rodziny, której zwykle jest bardzo oddany.

Pielęgnacja, zdrowie i żywienie, hodowla

Mastif pirenejski nie wymaga skomplikowanej pielęgnacji, choć ważne jest dbanie o jego szatę. Dość długi włos wymaga regularnego szczotkowania. Zwykle robi się to raz w tygodniu, a dwa razy w roku, w okresie linienia – codziennie. Niekiedy trzeba psa wyczesać po dłuższym spacerze, jeżeli „nałapał” rzepów i innych zanieczyszczeń.

Kąpiel mastifa pirenejskiego bywa kłopotliwa ze względu na jego gabaryty, dlatego stosuje się ją w ostateczności. Latem można psu pozwolić wykąpać się w jeziorze, ale musi sam mieć na to ochotę, w żadnym wypadku nie wolno wpychać go na siłę do wody.

Systematycznie należy sprawdzać stan uzębienia (kamień), długość pazurów i czystość uszu.

Mastif pirenejski to rasa na ogół zdrowa, choć jak każda rasa olbrzymia, ma skłonności do schorzeń typowych dla dużych psów. Może cierpieć na dysplazję stawów biodrowych – chorobę genetyczną, choć mogą się do niej przyczynić również czynniki zewnętrzne, jak nieprawidłowe żywienie lub zbyt forsowny trening w okresie kształtowania się kośćca. Spośród wszystkich mastifów z rodowodem jedynie mastif neapolitański jest objęty obowiązkowym prześwietleniem w kierunku dysplazji przed zakwalifikowaniem do hodowli. Niemniej, odpowiedzialny hodowca mastifa pirenejskiego wykona takie badanie we własnym zakresie przed dopuszczeniem psa lub suki do rozrodu. Jest to ważny czynnik, od którego zależą opinie, jakie będzie mieć hodowla.

Żywienie mastifa pirenejskiego sporo kosztuje. Pies ten wymaga odpowiedniej ilości pożywienia, a cena dobrej karmy dla ras olbrzymich nie jest niska. Mimo to opłaci się bardziej niż żywienie naturalne, które wymaga suplementacji. Cena odpowiedniego preparatu też jest niemała, a tak duży pies wymaga większej dawki. Kosztuje również mięso, a taka rasa potrzebuje go jednak dużo.

Niezależnie od sposobu żywienia, dzienną rację pokarmową trzeba rozłożyć na dwie, a nawet trzy porcje, z uwagi na skłonność ras olbrzymich do niebezpiecznego dla życia skrętu żołądka. Karmi się psa wypoczętego, nigdy bezpośrednio po wysiłku. Nie wolno również karmić psa tuż przed treningiem czy wystawą. Dotyczy to także innych molosów, jak np. mastif neapolitański, pirenejski pies górski, bernardyn, itp.

Rasowe szczeniaki mastifa pirenejskiego z rodowodem kosztują od 1000 euro. Są też dość trudne do nabycia. Hodowcy na ogół sprzedają szczeniaki do domów, gdzie są największe szanse na właściwe wychowanie prowadzenie psa, a także odpowiednie warunki dla jego bytowania.