Lagotto romagnolo

Nazwa tej stosunkowo nowej w Polsce rasy pochodzi od jej przeznaczenia. W języku włoskim słowo lago oznacza jezioro, a psy te było pierwotnie przeznaczone do pracy łowieckiej w wodzie. „Cán lágot” to w jednym z dialektów pies wodny. Natomiast romagnolo oznacza nazwę regionu, z którego rasa ta się wywodzi – Emilia Romagna. Ta niezwykle ciekawa rasa jest hodowana w naszym kraju i zyskuje opinie coraz bardziej popularnej. Jest to jedyny na świecie pies na trufle.

Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o włoskich rasach psów.

Pochodzenie, wygląd, charakter lagotto romagnolo

Rys historyczny rasy

Lagotto romagnolo jest to włoski pies dowodny, blisko spokrewniony z pudlem, hiszpańskim psem dowodnym i barbetem. Jego krewnym jest również portugalski pies dowodny. Psy przypominające lagotto romagnolo były znane już przed naszą erą, ale po raz pierwszy podobny pies został utrwalony na fresku, znajdującym się w pałacu książęcym w Mantui (1474). Autorem malowidła jest włoski malarz epoki renesansu, Andrea Mantegna.

Lagotto romagnolo został wyhodowany do pomocy myśliwemu – jako pies wodny, aportujący upolowane ptactwo z wody. Region, w którym występowały, był podmokły, obfitujący w jeziora, które z czasem zaczęto osuszać, a osuszone tereny przekształcać w pola uprawne. Ptactwo wodne przeniosło się w inne miejsca, natomiast psy zaczęto szkolić do nowych zadań. Tym razem było to poszukiwanie rosnących pod ziemią trufli, które często występują w północnych regionach Włoch. Jak się okazało, był to przysłowiowy strzał w dziesiątkę. W 1880 roku w niewielkiej włoskiej miejscowości Roddi utworzono ośrode, szkolący lagotto i ich właścicieli do poszukiwania trufli. Te podziemne grzyby goszczą także i dziś jako wykwintny dodatek na stołach nawet głów państw, a na rynku osiągają zawrotne ceny. Wyszkolenie psa również nie jest tanie, a trwa od 2 nawet do 4 lat.

Aż do XX wiek u lagotto romagnolo znany był jedynie lokalnie, i to pod różnymi nazwami. Dopiero w latach 70. XX wieku grupa entuzjastów rozpoczęła starania o oficjalne uznanie rasy. Jej włoski klub został utworzony w 1988 roku, natomiast oficjalne uznanie przez FCI nastąpiło dopiero w roku 1995. Obecnie lagotto romagnolo jest to pies bardzo popularny jako wodny, ale i na trufle w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii, Skandynawii, Szwajcarii i Holandii, popularność rasy rośnie również w Europie środkowej, w tym w Polsce. Pierwsza suczka została sprowadzona do naszego kraju w 2005 roku, do hodowli Górska Fantazja, dwa lata później urodził się w niej pierwszy miot. Dziś funkcjonuje u nas kilka hodowli lagotto romagnolo. Oprócz Górskiej Fantazji prężnie rozwijają się i mają dobre opinie hodowle Z Ustrońskiego Zakątka, Animus Amicitiae czy Eminentia Canis. W sieci można znaleźć forum poświęcone polskim hodowlom rasy.

Lagotto romagnolo – opis wyglądu

Ten włoski pies dowodny jest niewielkiego lub średniego wzrostu, o mocnej, proporcjonalnej budowie, naturalnym wyglądzie i kędzierzawej, gęstej, wełnistej szacie. Rasa sklasyfikowana jest pod numerem wzorca FCI 298, w grupie 8 -aportery, płochacze i psy dowodne, sekcji 3 – psy dowodne. Nie jest objęta obowiązkiem pracy.

Sylwetka lagotto romagnolo jest kwadratowa – wysokość w kłębie jest taka sama jak długość. Głowa umiarkowanie szeroka, mózgoczaszka nieco dłuższa od kufy. Stop umiarkowany. Nos duży, ruchliwy, nozdrza szeroko rozwarte, nos barwy brązowej – od jasnej do ciemnej, decyduje umaszczenie. Czarny nos dyskwalifikuje – inaczej niż np. u fila brasileiro czy lhasa apso, u których wadliwy jest nos inny niż czarny. Zgryz nożycowy lub cęgowy, dozwolone również odwrócone nożyce. Oczy sporej wielkości, zaokrąglone, szeroko rozstawione, koloru od ochry, przez orzechowy do ciemnobrązowego, zależnie od umaszczenia. Uszy średniej wielkości, w spoczynku wiszące, w pobudzeniu lekko uniesione. Ucho mocno owłosione wewnątrz i zewnątrz. Na zewnątrz sierść na uszach ma luźniejsze skręty. Ogon osadzony nie za wysoko i nie za nisko, ku końcowi zwężający się, długością sięgający stawu skokowego, z wełnistym, twardym owłosieniem. Noszony sierpowato, w akcji uniesiony, ale niezbyt wysoko.

Szata lagotto romagnolo jest dwuwarstwowa. Włos okrywowy wełnisty, twardy w dotyku, poskręcany w ciasne pierścionki (uwaga: to nie to samo, co włos lokowaty!). Spomiędzy pierścionków widać gęsty podszerstek. Pierścionki są na całym ciele jednakowe (w tym na ogonie), oprócz głowy, gdzie włos jest luźniej skręcony. Szata lagotto jest nieprzemakalna, co jest pozostałością po użytkowaniu rasy do pracy w wodzie. Włos nie może być układany we fryzurę jak u pudla – również psa z kręconą sierścią, ale inną w gatunku. Strzyżenie lagotto nie może zmieniać jego naturalnej sylwetki.

Umaszczenie lagotto może być jednolite: brudno-białe, czekoladowe lub pomarańczowe, lub łaciate – każdy z wymienionych kolorów z białym. Dopuszczalne jest podpalanie w różnych odcieniach. U niektórych psów może występować brązowa maska. Niedopuszczalny jest kolor czarny w żadnym z wariantów umaszczenia, stanowi wadę dyskwalifikującą.

Wysokość w kłębie: psy 43 - 48 cm (idealna 46 cm). Suki 41 - 46 cm (idealna 43 cm). Tolerancja 1 cm w górę i w dół. Waga: psy 13 - 16 kg, suki 11 - 14 kg. Ruch lekki i swobodny, nigdy inochód (w przeciwieństwie do np. wspomnianego fila brasileiro, u którego jest to cecha rasy).

Wady dyskwalifikujące:

• Agresja, lękliwość
• Tyłozgryz, przodozgryz
• Oko porcelanowe
• Ogon zakręcony nad grzbietem lub szczątkowy, brak ogona wrodzony lub nabyty (ogon cięty)
• Sierść nieskręcona, za krótko ostrzyżona, sznurowa, stylizowana
• Umaszczenie czarne, łaty czarne lub czarna pigmentacja miejsc nieowłosionych
• Wilcze pazury – pojedyncze lub podwójne.

Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także ten artykuł na temat psa rasy lagotto romagnolo.

Lagotto romagnolo – charakter, pielęgnacja, zdrowie, hodowla

Opis psychiki i usposobienia rasy

Ten włoski pies dowodny odznacza się wrodzonym ogromnym talentem do tropienia, ma doskonały węch. Jednak w drodze selekcji hodowlanej wyeliminowano u tego psa instynkt łowiecki, dlatego lagotto nie reaguje na tropy lub farbę zwierzyny. Jest za to jedyną rasą na świecie wykorzystywaną do szukania trufli.

Ten wodny pies jest szalenie pojętny, bardzo inteligentny, łatwy do ułożenia. Nie ma zbyt dużych wymagań, jest znakomitym psem do towarzystwa dla całej rodziny. Jest też czujny i może być dobrym stróżem, aczkolwiek nie nadaje się do kojca. Bardzo przywiązuje się do swojej rodziny, jest wierny i bezgranicznie oddany. Potrzebuje kontaktu z człowiekiem i ma opinie „przylepy”. Wykazuje cierpliwość w stosunku do dzieci oraz do innych zwierząt domowych.

Lagotto romagnolo uczy się szybko i chętnie, poza tym lubi zabawę, dlatego można go układać do różnych psich sportów. Doskonale sobie poradzi w agility, frisbee, dogoterapii, obedience, a nawet w ratownictwie wodnym – jako pies dowodny uwielbia pływać. Polecenia wykonuje ochoczo i wesoło, czym może rozbawić obserwujących.

Rasa ta, z uwagi na inteligencję, przyjazne usposobienie i łatwość w układaniu nadaje się dla wszystkich, nawet dla początkujących właścicieli. Jedynie strzyżenie należy powierzać fachowcowi, podobnie jak grooming innych ras tego wymagających (lhasa apso, shih tzu).

Pielęgnacja, zdrowie, hodowla i jej zagadnienia

Rasa ta wymaga okresowego strzyżenia sierści z uwagi na jej skłonność do filcowania się. Psa wystawowego strzyże się w taki sposób, aby długość włosa na całym ciele nie przekraczała 4 cm. Nie może też być zbyt krótka. Na głowie pozostawia się nieco dłuższy włos, nie może on jednak przeszkadzać w widzeniu. natomiast w okolicach genitaliów i odbytu strzyże się zupełnie krótko. Po zabiegu strzyżenia pies powinien wyglądać naturalnie i mieć niezmienioną sylwetkę.

Ten włoski pies wodny jest na ogół zdrowy i długowieczny. Jednak, mimo niewielkiego wzrostu i masy, rasa ta miewa problemy z dysplazją stawów biodrowych. Rzadko objawia się ona klinicznie, właśnie w związku z niedużym wzrostem i niedużym ciężarem ciała. Warto jednak wykonywać prześwietlenia u psów i suk w wieku powyżej 15 miesięcy, bowiem jest to schorzenie dziedziczne. Nie ma wprawdzie takiego wymogu hodowlanego, ale każda szanująca się hodowla badania wykonuje.

Niekiedy zdarza się młodzieńcza padaczka lagotto (JE – Junior Epilepsy), ustępująca samoistnie w wieku około 9-13 tygodni. Częściej występuje i poważniejszym problemem jest choroba spichrzeniowa lagotto (LSD – Lagotto Storage Disease). Odkryta została ona stosunkowo niedawno, a ujawnia się w wieku od 4 miesięcy do około 4 lat. Objawia się napadami braku koordynacji ruchowej, oczopląsem i zmianami w zachowaniu, zwłaszcza narastającą agresją. Przed zakwalifikowaniem psa lub suki do hodowli niezbędne jest wykonanie testów genetycznych z krwi. Oba wymienione schorzenia dziedziczą się w sposób autosomalny recesywny. Polega to na tym, że osobnik chory może urodzić się ze skojarzenia pary, w której oboje rodzice, fenotypowo zdrowi, posiadają gen danej choroby i zejdą się one w parze chromosomów u potomka. Dlatego osobnika, który jest nosicielem uszkodzonego genu (Carrier) można kojarzyć wyłącznie z osobnikiem zdrowym (Free).

Hodowla lagotto romagnolo nie nastręcza trudności. Suki rodzą dobrze i są doskonałymi, troskliwymi matkami. Szczeniaki rodzą się niemal białe w kontrastowe brązowe łaty lub bez nich. Dopiero z biegiem czasu wybarwiają się do ostatecznego umaszczenia.

Cena szczeniaka uzależniona jest od szeregu czynników, m.in.:

• Pochodzenie po dobrej parze rodzicielskiej – dobrym reproduktorze (takim, po którym szczeniaki z różnymi sukami dziedziczą najlepsze cechy) i dobrej suce hodowlanej (takiej, która z różnymi psami daje wyrównane szczeniaki). Im bardziej sprawdzona para rodzicielska, tym cena wyższa.
• Osiągnięcia wystawowe – wprawdzie nie jest to wyznacznik wartości reprodukcyjnej czy hodowlanej osobnika, niemniej szczeniaki po utytułowanej parze szybciej znajdują nabywców, a ich cena jest wyższa.
• Rodowód – pochodzenie w dalszych pokoleniach, współczynnik inbredu (krycia krewniaczego w celu utrwalenia pożądanej cechy) – może to uprawdopodobnić odziedziczenie dobrych cech i wówczas cena rośnie.
• Opinie, jakimi cieszy się hodowla – im więcej tytułów wystawowych hodowla zgromadziła dla psów ze swoim przydomkiem, tym szczeniaki droższe. Niebagatelną rolę odgrywa tu również reklama w mediach i na niejednym forum kynologicznym.