Jak widzi pies? Czy psy widzą i rozróżniają kolory? Wyjaśniamy

Budowa oka psa, psi wzrok i jak psy widzą świat

Z czego składa się oko psa

Budowa oka psa jest zbliżona do budowy oczu innych zwierząt. Najbardziej zewnętrzną tkanką, pełniącą funkcję ochronną, jest twardówka – błona zbudowana jest z tkanki łącznej, przechodząca w przedniej części oka w rogówkę. Ta z kolei jest przezroczystą, włóknistą błoną, wyglądem przypominającą szkiełko od zegarka. Jej zadaniem jest ochrona elementów wewnętrznych oka i skupianie (razem z soczewką) wiązki światła na siatkówce. Nabłonek rogówki, znajdujący się od strony zewnętrznej, posiada zdolność regeneracji.

Naczyniówka jest strukturą, złożoną z gęstej sieci naczynek krwionośnych, pełniących rolę odżywiającą i dotleniającą siatkówkę, a także stanowi dla niej izolator termiczny. Siatkówka jest jednym z najważniejszych elementów oka. Odpowiada za transformację wiązek światła w impulsy nerwowe, odczytywalne dla mózgu. Składa się z warstw, zbudowanych z komórek światłoczułych (receptorów światła) – czopków, pręcików i neuronów, przewodzących bodźce wzrokowe.

Miejscem, które skupia najwięcej czopków, a więc najwrażliwszym na światło i kolory, jest plamka żółta, położona na siatkówce. Poniżej plamki żółtej położona jest tzw. plamka ślepa – miejsce niewrażliwe na światło, w którym schodzą się nerwy łączące receptory z nerwem wzrokowym.

Ciało szkliste jest substancją, przypominającą przezroczysty żel. Wypełnia około 70 proc. gałki ocznej. Spełnia funkcje odżywcze i ochronne. Soczewka umieszczona jest na włóknach pomiędzy ciałem szklistym a tęczówką. Kształtem przypomina migdał. Jest to najważniejszy element oka, bowiem skupia wiązki światła. Natomiast tęczówka jest częścią umięśnioną naczyniówki. W środku tęczówki znajduje się otwór – źrenica, przez którą wiązka światła przedostaje się do oka. Za pomocą mięśni tęczówki regulowana jest szerokość źrenicy. Tęczówka zawiera pigment, powodujący jej zabarwienie. Barwa tęczówki uwarunkowana jest genetycznie.

Nerw wzrokowy przewodzi impuls elektryczny z siatkówki do kory mózgowej, gdzie jest on przetwarzany w korze wzrokowej na widzialny obraz. Masz swojego czworonoga i szukasz alternatywy dla smyczy? Sprawdź także ten artykuł z poradami, jak założyć szelki dla psa.

Jak widzi pies w nocy, ostrość, pole widzenia

Jak widzą psy? Soczewka w oku psa jest stosunkowo duża. Sprawia to, że psy widzą świat dość dobrze w półmroku, choć traci na tym ostrość widzenia. W przeciwieństwie do oka ludzkiego, oko psa nie posiada mięśni zmieniających kształt soczewki, co umożliwia dostosowanie jej do wyostrzonego widzenia mniej lub bardziej oddalonych przedmiotów.

Badania ostrości widzenia różnych ras psów wykazują, że niektóre rasy mają skłonności do krótkowzroczności, inne do dalekowzroczności. Krótkowidzami są m.in. sznaucery, owczarki niemieckie i rottweilery. W ich przypadku wiązka światła skupia się przed siatkówką, co umożliwia ostre widzenie przedmiotów znajdujących się blisko psa. Natomiast typowymi dalekowidzami są charty, u których wiązka światła skupia się za siatkówką. Dlatego charty mogą ostro widzieć np. drobną zwierzynę w polu. Dziś polowania z chartami są zabronione, a dalekowzroczność jest wykorzystywana w zawodach sportowych (wyścigach chartów – pogoni za sztucznym zającem).

Wszystkie psowate w naturze aktywne są po zmierzchu i przed świtem. Ewolucja sprawiła, że psi wzrok przystosował się do dobrego widzenia w tych warunkach dzięki dużej liczbie wspomnianych wyżej receptorów – pręcików, odpowiedzialnych za dobre widzenie nawet przy słabym świetle. W oku psa znajduje się też makata odblaskowa, położona tuż za siatkówką. Odbija ona wiązkę światła z powrotem na siatkówkę, umożliwiając wychwycenie dodatkowych fotonów. Właśnie makata odblaskowa jest przyczyną świecenia oczu psa we fleszu aparatu fotograficznego na żółto lub zielono. Duża soczewka u psa również wspomaga dobre widzenie w półmroku.

Pies ma, z oczywistych powodów, inną perspektywę i pole widzenia. U człowieka pole widzenia wynosi około 180 stopni, w tym 140 stopni stanowi pole widzenia obuocznego. U psa obszar, który może on ogarnąć wzrokiem, wynosi od 240 do 270 stopni, w zależności od kształtu głowy i osadzenia oczu. Inne pole widzenia ma york, inne labrador, jeszcze inne buldog. Dużo węższe jest u psa pole widzenia obuocznego – zaledwie od 30 do 60 stopni. Za to dzięki szerokiemu polu widzenia pies może doskonale obserwować np. co się dzieje w domu bez odwracania głowy. Może też dużo szybciej od nas dostrzec podczas spaceru innego psa, kota lub rowerzystę, o czym warto pamiętać i nie zwalniać psa ze smyczy w newralgicznych miejscach.

Jak widzi pies kolory - czy psy rozróżniają kolory

Czy psy widzą świat czarno-biało czy w kolorze

Jak widzą psy? Dawniej uważano, że oko psa może przetwarzać jedynie odcienie szarości, dlatego może on widzieć jedynie czarno-biało. Nauka poczyniła jednak postęp i obecnie wiemy, że psy mogą widzieć również w kolorze. Jednak generalnie wzrok u zwierząt jest odmienny niż u człowieka, dlatego i widzenie kolorów u psa jest odmienne. Wiadomo, jakie kolory widzą koty, a na jaki kolor widzą psy. Koty widzą w zabarwieniu niebieskim, zielonym i żółtym, a psy w niebieskim i żółtym. Zarówno koty, jak i psy, nie widzą koloru czerwonego. Jest to spowodowane mniejszą niż u człowieka liczbą czopków na siatkówce, odpowiedzialnych za rozróżnianie kolorów.

Oko człowieka ma trzy rodzaje czopków, co umożliwia widzenie kolorów w szerszym zakresie. Budowa oka psa rozróżnia jedynie dwa ich rodzaje. Są one czułe na barwę żółtą i niebieską, natomiast odróżnienie barwy np. czerwonej od zielonej nie jest już możliwe. Pies rozróżnia je tak, jakby miały one odcienie szarości. Oczywiście nie jest to pewnik, a teza o wysokim stopniu prawdopodobieństwa, bowiem została sformułowana na podstawie aktualnego stanu wiedzy o budowie siatkówki i roli receptorów w postrzeganiu barw. Można tu także zastosować porównanie widzenia psa do widzenia człowieka cierpiącego na daltonizm.

W świetle informacji o tym, jak psy rozróżniają kolory, zdumiewa liczba zabawek dla psów w różnych odcieniach czerwieni. Pies postrzega kolor czerwony jako jasnoszary do czarnego, w zależności od odcienia. Oznacza to, że jaskrawoczerwona piłka, którą rzucimy psu, może zostać przez niego niezauważona, jeżeli zostanie rzucona na łące, porośniętej zieloną trawą. Oba te kolory w oczach psa zleją się w jedną szarość. Dlatego lepiej, jeżeli nasz york dostanie do zabawy żółtą lub niebieską piłeczkę, a labrador do nauki żółty lub niebieski aport.

To nie reakcja na kolor, a na ruch

Wielu właścicieli psów sądzi, że skoro są one drapieżnikami, to reagują na kolor czerwony. Wobec powyższych informacji jest to przypuszczenie błędne. Wzrok u zwierząt wyewoluował w kierunku ich potrzeb, a u psa jest dostosowany do widzenia i polowania w półmroku. Polujące psowate potrafią dostrzec potencjalną ofiarę nawet niekiedy z odległości kilometra, jeżeli jest ona w ruchu, zaś zignorować, jeżeli stoi nieruchomo nawet w pobliżu. Dlatego nie jest słuszne twierdzenie, że np. pies rzucił się na człowieka, bo ten miał na sobie czerwone ubranie. Zapewne rzucił się, bo człowiek – przestraszony – gwałtownie uciekał. Nie są zatem w błędzie ci, którzy doradzają znieruchomienie w pozycji ochronnej wobec niepewnie wyglądającego psa.

Wrażliwość psiego wzroku na ruch tłumaczy wiele zachowań naszych psów, m.in. często spotykana pogoń za rowerzystą lub samochodem. Dlatego niezwykle ważne jest wychowanie psa od szczenięcia tak, aby był przyzwyczajony do jadących samochodów czy innych pojazdów i nie wyrywał się za nimi. Ale nawet „cywilizowanego” psa w mieście nie należy uwalniać ze smyczy – instynkt pogoni może okazać się silniejszy od komendy właściciela.