American bully

Teriery typu bull zyskały złą sławę za sprawą nieodpowiedzialnych ludzi, którzy powszechnie wykorzystywali je do walk psów. Hodowali też bulteriery, a zwłaszcza amstaffy, selekcjonując najbardziej agresywne osobniki. Tymczasem dobrze zbudowany i na pierwszy rzut oka groźnie wyglądający pies wcale nie musi być agresywny. Właśnie na bazie amstaffa z dolewką krwi buldoga i innych ras powstał American bully – rasa jak dotąd uznana jedynie w kraju swojego pochodzenia – Stanach Zjednoczonych, do tego przez organizację kynologiczną niestowarzyszoną w FCI. Nie przeszkadza to jednak, aby pies ten zyskiwał coraz większą popularność, również poza swoją ojczyzną.

Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o psach rasowych.

American bully – historia rasy, opis psa

Pochodzenie i wygląd American bully

Lata selektywnej hodowli doprowadziły do powstania w latach 90. XX wieku w Stanach Zjednoczonych nowej rasy.

Celem hodowców było stworzenie rasy, która odznaczałaby się spokojnym charakterem i łagodnością, jednocześnie zachowując charakterystyczną posturę. Dlatego do krzyżowań rasotwórczych użyte zostały następujące rasy (gwiazdką oznaczone zostały rasy nieuznane przez FCI):

• American pitbull terier *
• American staffordshire terier
• Buldog amerykański *
• Bulmastiff
• Bulterier
• Rottweiler.

Ośrodkami prac hodowlanych były południowe stany USA – Wirginia i Karolina Południowa. Wkrótce jednak znaleźli się entuzjaści także w innych częściach kraju i hodowla rozwinęła się na szeroką skalę. Dziś nowa rasa jest hodowana i popularna w całych Stanach Zjednoczonych.  Coraz więcej osobników pojawia się w krajach europejskich, w tym także w Polsce.

W roku 2004 bullypita uznał nowoutworzony klub rasy – American Bully Kennel Club, a w roku 2013 – United Kennel Club (UKC). Organizacja ta, w odróżnieniu od American Kennel Club (AKC), który jest uznany przez FCI na zasadzie partnerskiej według zasady, że z danego kraju tylko jedno stowarzyszenie kynologiczne może być członkiem lub partnerem Federacji. Tym samym rasa ta nie jest uznana przez FCI i tymczasem nic nie wskazuje, aby miało się to zmienić. A może zainteresuje cię także ten artykuł o amerykańskim pitbull terrierze?

Rasa ma kilka nazw używanych zamiennie:

• American bully
• Amerykański pit bully
• Bully pit
• Bully pitbull.

Amerykanie wyodrębnili cztery typy rasy, bardzo do siebie podobnych, a różnią je gabaryty i usposobienie. Bullypit powstał z różnych kojarzeń amstaffa, pitbulla i buldoga, więc siłą rzeczy jego pogłowie nie może być jeszcze w pełni wyrównane. I tak:

• Typ klasyczny – o wzroście w kłębie psa 43-51 cm, suki 41-48 cm, a więc średniej wielkości
• Typ standardowy – w zasadzie jest to podtyp klasycznego, nieco bardziej umięśniony
• Typ XL – największe osobniki, o wzroście w kłębie nawet do 58 cm
• Typ pocket (kieszonkowy) – najmniejszy. Wzrost w kłębie psa to 36-43 cm, suki 33-41 cm.

Amerykańskie źródła podają, że typy większe są długowieczne, dożywają nawet 20 lat, natomiast typ pocket żyje najkrócej, bo od 8 do 12 lat. Obecnie nie jest możliwe dokładne zweryfikowanie tych informacji, jak również ustalenie przyczyn takiego stanu. Być może na długość życia ma wpływ miniaturyzacja, ale wymaga to dokładnych badań.

Poza wymienionymi czterema typami zdarzają się w miotach także szczeniaki posiadające przewagę cech jednej z ras użytych do krzyżowań rasotwórczych, co czyni je zupełnie niepodobnymi do bullypita, nie mówiąc o przypisaniu do któregokolwiek z typów.

Nie ma jeszcze dokładnie opracowanego wzorca rasy. Natomiast podstawowe cechy ogólne, jakimi odznacza się bullypit, to:

• Wzrost w kłębie: 32-58 cm
• Atletyczna budowa – która jednak nie może mieć negatywnego wpływu na ruch psa, pożądany wydajny, sprężysty i lekki, nigdy człapiący
• Waga: 30-60 kg
• Długość życia: 8-20 lat
• Liczebność miotów: 4-8 szczeniąt.

Nie ma też wskazań odnośnie kolorów. Najczęściej spotykane jest umaszczenie srebrnoszare (niebieskie), podobne jak u wyżła weimarskiego, płowe lub czarne, wszystkie z białymi znaczeniami. Nos powinien być (według wskazań) w kolorze umaszczenia podstawowego. Szata krótka i gładka, bez podszerstka (inna niż ma niż np. karelski pies na niedźwiedzie).

W USA psy mają kopiowane uszy. W Polsce i niemal wszystkich krajach europejskich zabieg ten jest zabroniony i American bully powinny mieć pozostawione uszy półuniesione, w kształcie płatka róży – jak u amstaffa. Zakaz kopiowania uszu i ogonów jest uregulowany prawnie. Ustawa o ochronie zwierząt mówi:

Art. 6 ust. 2
Przez znęcanie się nad zwierzętami należy rozumieć zadawanie albo świadome dopuszczanie do zadawania bólu lub cierpień, a w szczególności:
1) umyślne zranienie lub okaleczenie zwierzęcia (…) a także wszelkie zabiegi mające na celu zmianę wyglądu zwierzęcia i wykonywane w celu innym niż ratowanie jego zdrowia lub życia, a w szczególności przycinanie psom uszu i ogonów (kopiowanie); (…)

Niestety, wielu hodowców wciąż kopiuje uszy bullypitom, nie ponosząc z tego tytułu konsekwencji i zasłaniając się członkostwem w American Bully Kennel Club, który nie zakazuje kopiowania.

United Kennel Club wymienia następujące wady rasy:

• Wzrost poniżej lub powyżej normy
• Cechy karłowatości
• Wyolbrzymiona budowa
• Zbyt duża i ciężka głowa, nieproporcjonalna do ciała
• Kufa zbyt krótka i tępo zakończona (brachycefalia)
• Słaba żuchwa
• Kufa uniesiona w kierunku nozdrzy
• Przodozgryz, tyłozgryz, zgryz naprzemienny
• Ukośnie ustawione przednie kończyny
• Przesadnie szeroka klatka piersiowa
• Rozwarte stopy
• Przycięty ogon
• Agresja lub skrajna nieśmiałość
• Tzw. uszy nietoperza
• Albinizm
• Umaszczenie merle
• Zakręcony ogon
• Jednostronna lub obustronna głuchota.

American bully – usposobienie i charakter

Pomimo groźnego, potężnego wyglądu bullypit jest psem spokojnym i bez agresji. Amerykanie postawili na wyeliminowanie tej cechy w procesie tworzenia rasy i rezultaty są widoczne. Wymagało to (i w calszym ciągu wymaga) ostrej selekcji hodowlanej i niedopuszczania do rozrodu osobników zbyt impulsywnych i o skłonnościach do dominacji. Groźny wygląd psa weryfikują opinie właścicieli, którzy są zachwyceni jego psychiką.

Mimo że w tworzeniu American bully ma swój udział i amstaff, i pitbull, to amerykański pit bully jest bardzo przyjazny, nie przejawia instynktu obrończego i uznawany jest za psa dla całej rodziny. Doskonale porozumiewa się z dziećmi i innymi psami, jest skory do zabawy, a jednocześnie łatwy do wyszkolenia. Można go szkolić w kierunku sportowego posłuszeństwa (obedience – uwaga, nie jest to tresura!). W stosunku do obcych przyjazny, nie zachowuje rezerwy. Lubi spacery, zabawę na powietrzu, jest też domowym pieszczochem. Jednocześnie nie powinien być zbyt wycofany i bojaźliwy.

Mimo tak pozytywnych cech, nie należy zapominać, że przodkami amerykańskiego pit bully są amstaff i pitbull, przez co zachowany został częściowo ich charakter. Bullypit jest psem dość upartym i choć łatwo się układa, wymaga dość konsekwentnego przewodnika. Wobec psa stosuje się wyłącznie motywację pozytywną, nie może to być tresura w potocznym, pejoratywnym znaczeniu tego słowa. Jeżeli pies zna swoje miejsce w hierarchii domowej i wie, kto jest głową rodziny, nie wejdzie… na tę głowę.

American bully – wskazówki dla potencjalnych właścicieli

Zdrowie, pielęgnacja, żywienie

American bully powstał z wielu krzyżowań międzyrasowych, a w ramach prac rasotwórczych także z kojarzeń wsobnych. Tym samym w procesie tworzenia jednolitego pogłowia ujawniają się niektóre schorzenia, typowe dla ras wyjściowych (wrodzone), jak i skłonności do schorzeń nabytych:

• Dysplazja stawów biodrowych i łokciowych – bullmastif
• Postępujący zanik siatkówki (PRA) – bullmastif
• Abiotrofia móżdżkowa – amstaff
• Rozszczep wargi – buldog
• Niedoczynność tarczycy – rottweiler
• Wrodzone wady serca – buldog
• Zwichnięcie rzepki – rottweiler
• Syndrom brachycefaliczny – buldog.

Bullypit ma skłonność do schorzeń skóry (dermatoz) na różnym podłożu, przeważnie alergicznym. Dlatego jego pielęgnacja powinna być szczególnie staranna. Co kilka dni należy wyszczotkować psa miękką szczotką i „przeciągnąć” specjalną gumową rękawicą. Dzięki temu skóra zachowa dobre ukrwienie, a sierść będzie gładka i błyszcząca. Konieczna jest też kontrola czystości uszu i w razie potrzeby usuwanie nadmiaru woskowiny. Jeżeli pies nie ściera sam pazurów, trzeba je co pewien czas skracać za pomocą gilotynki. Niewprawny właściciel powinien powierzyć wykonanie tego zabiegu lekarzowi weterynarii lub doświadczonemu hodowcy. Zbyt krótkie ścięcie pazura może spowodować intensywne krwawienie.

Bardzo ważne jest zapewnienie psu codziennej dawki ruchu. Niezbędny jest jeden dłuższy spacer w ciągu dnia, oprócz krótkich wyjść w celu załatwienia potrzeb. Dobrze jest połączyć spacer z elementami szkolenia (np. aport), aby pies miał możliwość pobiegania. Rasa ta ma bowiem skłonności do tycia. Poza tym ruch na powietrzu sprawia, że pies w domu jest spokojny i nie rozwijają się w nim skłonności niszczycielskie. Jednak szczeniaki nie powinny zbyt intensywnie ćwiczyć, a zwłaszcza skakać z fotela lub kanapy w domu ze względu na rozwijający się kościec i możliwość jego uszkodzenia.

American bully może otrzymywać posiłki przygotowywane w domu, wówczas konieczna jest suplementacja preparatami witaminowo – mineralnymi. Wygodniej jest żywić psa karmą gotową, suchą lub mokrą, która jest zbilansowana i nie wymaga suplementacji. Oczywiście prawidłowy skład może zapewnić jedynie renomowany producent. American bully ma wrażliwy przewód pokarmowy, dlatego jego pożywienie musi być najwyższej jakości. Dzienną dawkę pokarmową podaje się psu w 2 – 3 porcjach, aby zanadto nie obciążać żołądka. Zawsze pies musi mieć dostęp do świeżej wody do picia.

Hodowla, szczeniaki, wystawy

W Polsce istnieje kilka hodowli American bully. Z oczywistych powodów nie są one zrzeszone w Związku Kynologicznym w Polsce, a rasa ta nie może brać udziału w wystawach pod patronatem FCI. Niemniej, miłośnicy rasy organizują swoje imprezy. W 2018 roku w Wojewódzkim Ośrodku Sportu i Rekreacji w Drzonkowie koło Zielonej Góry odbyła się międzynarodowa wystawa Husarian Bully Triple Show Poland pod patronetem ABKC.

Hodowla tej rasy jest o tyle trudna, że nie można dokładnie przewidzieć pokroju szczeniąt. Rasa jest młoda i w jednym miocie może się zdarzyć spory rozrzut wielkości. Nie jest to więc np. hodowla nowofundlanda, gdzie na podstawie rodowodów pary rodzicielskiej można obliczyć prawdopodobieństwo wystąpienia poszczególnych cech, a mioty są wyrównane. Różne niespodzianki mogą spotkać hodowcę także pod względem umaszczeń. Trzeba dobrze poznać zasady ich dziedziczenia, aby móc oszacować prawdopodobieństwo wystąpienia danych kolorów ze skojarzenia osobnika np. niebieskiego z czarnym z białymi znaczeniami (jak wspomniany już karelski pies na niedźwiedzie). Przy tej okazji warto nadmienić, że również niejedna hodowla nowofundlanda może pochwalić się czarno-białymi szczeniakami.

Cena Bullypita potrafi dochodzić nawet do kilkunastu tysięcy złotych. Mowa tu oczywiście o szczeniakach z hodowli zarejestrowanej w ABKC. Nigdy nie należy kupować psa tej rasy z ogłoszenia w którymś z popularnych serwisów internetowych, gdzie szczeniaki sprzedawane są już od kilkuset złotych. Cena nie może być czynnikiem decydującym o kupnie, zwłaszcza w przypadku rasy tak młodej i jeszcze nieustabilizowanej. Warto też wcześniej przestudiować opinie nabywców o poszczególnych hodowlach.

Podsumowując, American bully zdecydowanie nie jest rasą dla wszystkich, a już z pewnością nie dla początkujących – jako pierwszy pies. Nawet doświadczona osoba, która zdecyduje się na zakup szczeniaka, powinna się wcześniej odpowiednio przygotować, gdyż w każdym przypadku amerykański pit bully jest sporym wyzwaniem.