Żałoba po zwierzęciu – jak sobie z nią radzić?
Boli, gryzie, dusi. Powoduje płacz, pustkę i chwile, gdy nie można skupić się na niczym innym. To żałoba! Każdy z nas przeżywa ją trochę inaczej i każdy z nas ma prawo ją czuć, gdy odejdzie jego zwierzęcy przyjaciel. Przyglądamy się, jak można przeżyć ten trudny czas i dzielimy się z Wami historiami z naszego otoczenia.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o zwierzętach domowych.
Z tego artykułu dowiesz się:
Jak może wyglądać żałoba po zwierzęciu?
Dlaczego cierpimy po starcie zwierzęcia?
Żyjemy w ciągłym pędzie. Często mijamy innych ludzi, a nasze relacje są płytsze, niż byśmy chcieli. Z pomocą przychodzą nam często relacje ze zwierzętami, które są pełne zaufania i oddania. Posiadanie pupila wpływa pozytywnie zarówno na nasze samopoczucie, jak i długoterminowe zdrowie psychiczne. Posiadanie zwierzęcia może pomóc zmniejszyć naszą izolację społeczną i złagodzić samotność. Często bowiem spotykamy innych opiekunów np. podczas spacerów z psami. Nasze relacje z pupilami są niepowtarzalne. To one czekają na nas na progu, wskakują na kolana w czasie oglądania filmu. Ich miękkie futerko uspokaja nasze nerwy! Mamy się kim opiekować i dostajemy w zamian bezwarunkową atencję. Nie możemy się zatem dziwić, że kiedy pewnego dnia zabraknie ich przy drzwiach, czujemy ogromną stratę!
Żałoba po pupilu to temat, który staje się coraz popularniejszy. Dajemy sobie do niej prawo! To bardzo ważne! Ważne, żebyśmy zrozumieli, że to bardzo indywidualne doświadczenie. Przykładowo niektórzy uważają, że smutek po stracie zwierzaka pojawia się etapami, w których doświadczają odmiennych emocji. W naszych głowach może pojawiać się zarówno zaprzeczenie, jak i złość, czy poczucie winy, a ostatecznie akceptacja i większy spokój. ”Mój smutek był bardziej... cykliczny. Po pożegnaniu z moim 13-letnim psem napływał falami. Na początku takie chwile były bardzo bolesne i długie, a następnie stawały się krótsze i mniej intensywne. Nie mam psa już od ponad 3 lat, ale wciąż zdarza mi się poczuć ten smutek” - mówi pani Jolanta.
Podczas żałoby po zwierzęciu nie można się do niczego zmuszać ani nic przyspieszyć. Nie ma uniwersalnego “harmonogramu żałoby”. Warto sobie po prostu na nią pozwolić!
Jak możesz sobie pomóc?
Żałoba to trudne uczucie, prawda? Trzeba zmierzyć się ze swoim żalem. Nauczyć się wyrażać nowy smutek. Jest na to kilka sposobów.
- Jeżeli nie masz siły rozmawiać o swoim pupilu z innymi, napisz o swoich uczuciach. Może to być rodzaj listu, a może pamiętnika ze wspomnieniami o pupilu.
- Nie pozwól nikomu mówić ci, jak masz się czuć! Zamknij uszy na uwagi otoczenia! Możesz czuć, wszystko, co czujesz. W tej sytuacji nie ma złych emocji. Możesz być zły. Możesz płakać, ale nie musisz. Możesz częściej biegać lub zalegać na kanapie. Daj sobie chwilę.
- Jeżeli czujesz, że może Ci to pomóc, dotrzyj do innych, którzy stracili zwierzęta. W Polsce nie jest to jeszcze popularne, ale powoli tworzą się grupy wsparcia czy fora internetowe dla opiekunów, którzy stracili zwierzęcych przyjaciół.
- Wymyśl nowe rytuały. Do tej pory Twój rytm dnia wyznaczały spacery z psem albo karmienie i zabawy z kotem? Pomyśl, jak możesz na nowo ułożyć dzień, by zadbać o swoje samopoczucie.
- Jeżeli chcesz, rozważ pogrzeb swojego pupila. W Polsce są już pierwsze cmentarze dla zwierząt. Niektóre firmy oferują także kremację zwierząt, a Ty możesz otrzymać urnę z ich prochami. Działaj w zgodzie ze swoimi przekonaniami i ignoruj tych, którzy uważają, że pogrzeb dla zwierzaka jest niewłaściwy.
- Uczcij pamięć swojego pupila. Może posadzisz drzewko w ogródku? A może w końcu uporządkujesz zdjęcia swojego psa lub kota w jednym albumie? Zastanów się na tym.
- Zadbaj o siebie. Staraj się pamiętać o zdrowej diecie, spaniu i regularnych ćwiczeniach.
- Poszukaj profesjonalnej pomocy, jeśli jej potrzebujesz.
Żałoba a wiek – silne emocje u dzieci i seniorów
Żałoba seniora
Pani Janina mieszkała sama, a towarzyszem jej codzienności był mały pies imieniem Migdał. Po 14-stu wspólnie spędzonych latach Migdał odszedł. Śmierć pupila okazała się dla pani Janiny podwójnie bolesna, bo oprócz odejścia zwierzęcia, poczuła pustkę w swoim małym mieszkaniu. Po starcie Migdała zaczęła jej doskwierać samotność. Do tej pory opieka nad zwierzęciem zapewniała jej obowiązek, rozpraszała jej myśli i wpływała na poczucie własnej wartości. Spacery z psem zapewniały starszej pani nie tylko porcję ruchu, ale i spotkania z innymi ludźmi, którzy również wyprowadzali swoje zwierzaki.
Co można podpowiedzieć seniorom w żałobie? Po stracie zwierzaka ważne jest, by starsza osoba nie spędzała całego dnia w samotności. Warto zachęcić ją do wyjścia na spacer i spotkań z ludźmi. Można “wprosić się” na herbatę lub obiad. Pokazać, że nie jest sama! Sprawdź także ten artykuł na temat eutanazji na życzenie u zwierząt.
Dzieci, które straciły pupila – jak im pomóc?
Utrata zwierzaka jest także bardzo ważnym i trudnym przeżyciem w życiu dziecka. Ci cudowni, mali ludzie bardzo głęboko kochają swoje psy, koty, kawie domowe, czy żółwie. Po utracie przyjaciela dziecko może przeżywać różne emocje. Pani Izabela opowiada, że jej córka po odejściu ich małego ulubieńca była zła na samą siebie i obwiniała się o zaniedbania związane z opieką, choć świnka morska długo była pod opieką lekarzy weterynarii i przeszła zalecany zabieg chirurgiczny. Z innymi emocjami dziecka zwierzył się pan Wojciech, który wspomina, że jego córka zaczęła odczuwać silny lęk po odejściu jednego z ich kotów, związany z potencjalną starą drugiego zwierzaka. “Córka potrafiła długie minuty przyglądać się śpiącemu kotu i pytać, czy żyje. Co jakiś czas sprawdzała, czy zwierzę oddycha. To było trudne, bo potrafiła wpaść w panikę”.
Jako dorośli musimy dać dzieciom wsparcie w tym czasie. Niestety udawanie, że zwierzę uciekło lub „poszło spać”, może sprawić, że dziecko będzie jeszcze bardziej zdezorientowane, czy przestraszone. Lepiej pozwolić dziecku w różny sposób wyrażać smutek po stracie zwierzaka. W tym trudnym czasie możecie oprawić zdjęcie pupila w ramkę, przygotować pamiątkowy plakat lub w inny sposób przełożyć żałobę na coś “namacalnego”.
Żałoba po zwierzęciu – co czytać?
Temat żałoby po pupilu pojawia się coraz częściej na różnych webinarach oraz w artykułach. Powstają także książki, które mogą pomóc osobom po utarcie zwierzęcia. Przedstawiamy przykładowe pozycje, po które możesz sięgnąć, gdy przeżywasz ten trudny czas. Sięgnij po:
- “Pet Loss Guide”, Millie Jacobs
- Repairing the Heartbreak of Pet Loss Grief: 3 Phases of Healing after Losing Your Best Friend”, C. Jeffrey
- “Goodbye, Friend: Healing Wisdom for Anyone Who Has Ever Lost a Pet”, Gary Kowalski
Po polsku możesz przeczytać natomiast coś o żałobie w świecie zwierząt, czyli “Jak zwierzęta przezywają żałobę”.
Żałoba po zwierzęciu jest naturalna. Dobrze, że mówimy o niej coraz częściej.