Tamaskan dog – rasa wciąż w fazie tworzenia

Pochodzenie rasy tamaskan dog

Początki rasy sięgają końca XX wieku. W latach 80. Na Wyspy Brytyjskie sprowadzono ze Stanów Zjednoczonych i Kanady psy, będące mieszańcami husky, Alaskan malamute, owczarka niemieckiego i lokalnych ras eskimoskich. Psy te zaczęto kojarzyć z miejscowymi, wilkowatymi w typie, a także wilczakami, które powstały z wykorzystaniem wilka. Prekursorką prac hodowlanych była angielska hodowczyni Edwina Harrison. W wyniku tych prac powstało pogłowie, nazwane w 1998 roku Northern inuit dog.

W ciągu dalszych kilku lat hodowcy północnych inuitów podzielili się co do dalszych założeń eksterieru nowej rasy. Wyodrębniła się grupa hodowców, które w 2002 roku obwieściła utworzenie rasy utonagan i założyła jej klub – Utonagan Society. Potraktowali ją jednak jako etap dalszych prac hodowlanych i kojarzyli te psy z innymi w typie wilka. Jednak i tu pojawiły się rozbieżności co do koncepcji hodowlanych. W 2004 roku jedna z członkiń klubu, Lynn Sharkey, złożyła wizytę w fińskiej Laponii, gdzie funkcjonowała hodowla Polar Speed. Jej właściciel, Reijo Jääskeläinen, prowadził niezależnie prace nad nową rasą, kojarząc czechosłowackie wilczaki z husky. Lynn postanowiła skojarzyć ich potomstwo z utonaganami oraz inuitami i przywiozła do Wielkiej Brytanii sześć par psów z Finlandii. Niestety, jej projekt nie zyskał aprobaty klubu utonagana i odeszła z klubu wraz z córką. W tej sytuacji rozpoczęły własną hodowlę, realizując postanowienie Lynn, podjęte podczas wizyty w fińskiej hodowli. Pierwsze szczenięta nowej krzyżówki, nazwanej tamaskan dog, przyszły na świat w Szkocji. Utworzono też Tamaskan Dog Register (Rejestr Tamaskan Dog), skupiający hodowle z całego świata. Niestety, na skutek niepodporządkowania się Lynn i jej córki wymogom TDR, zostały one z niego wykluczone w 2012 roku.

Rok później tamaskan dog został uznany przez dwie organizacje amerykańskie: American Rare Breed Association oraz Kennel Club of the United States od America. Kolejne stowarzyszenia ( International Canine Events, International All Breed Canine Association oraz International Canine Kennel Club) uznały tamaskana w 2017 roku. W Polsce funkcjonuje stowarzyszenie o nazwie Tamaskan Club Poland. Jednak ani Związek Kynologiczny w Polsce, ani FCI, do tej pory nie uznają tamaskana, nawet wstępnie. Za oficjalną ojczyznę tamaskana uważana jest Finlandia i to ten kraj prawdopodobnie wystąpi do FCI z wnioskiem o uznanie rasy.

Jeżeli chodzi o pokrój, od początku dążono do jak najbliższego upodobnienia rasy do wilka, choć czystej wilczej krwi faktycznie nigdy nie zastosowano do jej tworzenia. Faktem jest natomiast, że na pewnym etapie hodowli dokonywano kojarzeń z owczarkiem niemieckim. Miało to zapewne największy wpływ na ukształtowanie charakteru tamaskana.

Tamaskan dog – zarys tymczasowego wzorca

Wiele osób może mieć kłopot z odróżnieniem tamaskana od prawdziwego wilka, głównie ze względu na budowę i umaszczenie. Tamaskan dog jest dużym psem o atletycznej budowie i charakterystycznych, długich i smukłych łapach. W kłębie osiąga wysokość nieco większą niż np. również „wilcza” w typie łajka wschodniosyberyjska, bo dorosły samiec mierzy 60 – 70 cm przy ciężarze ciała od 25 do 40 kg. Suki są nieco mniejsze, a ich wymiary i waga wynoszą odpowiednio 61 – 66 cm i 23 – 38 kg. Taka rozpiętość wymiarów jest typowa dla rasy, która jeszcze nie została do końca ukształtowana, a jej pogłowie jest niewyrównane.

Tamaskany odznaczają się silnym dymorfizmem płciowym. Suki są nie tylko mniejsze i drobniejsze od psów. Psy mają typowy samczy wyraz, szersze głowy i grubszy kościec. Niemniej, tamaskan jest psem dużym i silnym, choć jednocześnie eleganckim i pięknym. Ma szatę dwuwarstwową, jak wszystkie psy północne. Włos okrywowy jest gruby i dość długi, natomiast podszerstek wyjątkowo gęsty i miękki, doskonale zabezpieczający psa przed niskimi temperaturami i wilgocią. Podobną gatunkowo szatę ma łajka wschodniosyberyjska. Sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o rasach nieuznanych przez FCI.

Ciekawe jest umaszczenie tamaskana. Występuje w trzech odmianach:

  • Wilczastej – umaszczenie typowo wilkowate
  • Czarnej – czarny włos okrywowy
  • Rudej – rudy włos okrywowy.

Polecane karmy dla psów - sprawdź ceny!

Specyfika umaszczenia polega na tym, że każdy włos z osobna jest wielokolorowy (agouti), z przewagą danej odmiany kolorystycznej. Sierść wokół głowy tworzy puszystą kryzę, a na grzbiecie widoczny jest czaprak. Ogon nieco krótszy niż wilka, również puszysty, obficie owłosiony.

Oczy tamaskana mają migdałowy kształt, a źrenice ubarwione są od koloru ciemnożółtego do brązowego, zależnie od umaszczenia. Oczy niebieskie lub o różnokolorowych tęczówkach stanowią wadę – inaczej niż w przypadku husky.

Tamaskan dog – charakter, użytkowość

Psychika tamaskan doga

Nazwa tamaskan ma swoje korzenie w języku Indian z Delaware, zwanym munsee. W języku tym słowo teme oznacza wilka, natomiast słowo maska znaczy tyle, co silny, mocny. Jego siła i atletyczna budowa idą w parze z wybitną inteligencją i podatnością na szkolenie. Ma dobre usposobienie do współpracy z człowiekiem, dlatego powinien czerpać zadowolenie z układania w kierunku psich sportów. Tamaskan wykorzystywany jest do psich zaprzęgów, w których znakomicie się sprawdza jako posłuszny i karny pies, a do tego szalenie wytrzymały na złe warunki pogodowe.

Tamaskan dog, mimo swojej postury i siły, jest psem bardzo łagodnym, ma przyjazny charakter i uwielbia przebywać w towarzystwie człowieka. Jest też wytrzymały na trudne warunki atmosferyczne. Z tego względu doskonale nadaje się do szkolenia w kierunku ratownictwa, w czym pomaga im także wybitny węch. Potrzeba przebywania z człowiekiem sprawia, że nie jest to pies do zamieszkania w kojcu lub budzie – musi być w domu blisko domowników.

Jednak nie jest to w żadnym razie pies kanapowy. Mimo że ma łagodne i spokojne usposobienie, potrzebuje aktywności i sporo ruchu. Trzeba go też nauczyć podstawowych komend, aby umieć okiełznać jego siłę np. podczas spaceru. Nauka chodzenia na smyczy, wykonywania poleceń siad, zostań i waruj jest absolutną podstawą, którą tamaskan zresztą chętnie opanuje.

Hodowla, szczeniaki i ich cena

Tamaskan dog jest rasą, jak już wspomniano, wciąż w fazie kształtowania, aczkolwiek jej pogłowie stale (choć powoli) się wyrównuje dzięki przemyślanym skojarzeniom i znajomości zasad genetyki przez zaangażowanych w projekt hodowców. W podobny sposób odtworzona została uważana za wymarłą francuska rasa gończych – chien d’Artois. Mimo że istniała ona już za czasów Henryka IV i Ludwika XIII, z czasem uległa zanikowi, a na przełomie XIX i XX wieku usiłowano odtworzyć tamten typ chien d’Artois, próby te zakończyły się niepowodzeniem i w zasadzie obecnie odtworzone pogłowie powstało na skutek działań rasotwórczych.

W tym miejscu można przeciwstawić tym działaniom inne, prowadzące do degeneracji ras w wyniku przedziwnej mody na hybrydy, np. puggle – krzyżówka mopsa (ang: pug) i beagle. Puggle tworzony jest bynajmniej nie na zasadzie naukowego doboru par rodzicielskich i ze znajomością genetyki. Pseudohodowcy produkują także inne hybrydy (cavapoo, labradoodle) wyłącznie dla pieniędzy – szczeniaki kosztują często majątek, mimo że nigdy nie otrzymają rodowodów i nikt nie może zagwarantować, że nie odziedziczyły chorób genetycznych po obu rasach. Niestety, dopóki ktoś chce je kupić, będą hodowane. Podaż kreowana jest przez popyt.

Hodowla tamaskana wciąż jest przedsięwzięciem dość ekskluzywnym i kosztownym, stąd cena szczeniaka może sięgnąć nawet 5 tys. dolarów i więcej. Tamaskan Dog Register skupia obecnie 48 hodowli z całego świata, w tym dwie w Polsce. Jednak hodowla prowadzona jest aktualnie tylko w jednej z nich. Dlatego chcąc kupić tamaskana należy liczyć się z koniecznością zapisania się w kolejkę i dłuższego oczekiwania, a także niemałych kosztów.

ikona podziel się Przekaż dalej