Ryby z jeziora Tanganika - gatunki, opis, zdjęcia, ciekawostki

Tanganika to nie Malawi

Opis sytuacji wokół jeziora

Tanganika to przepiękne górskie jezioro. Ogromne, bardzo czyste i malownicze. Jedno z Wielkich Jezior Afrykańskich. Już Darwin był zachwycony bogactwem i różnorodnością życia w tych wodach, które oferują jedne z najładniejszych i najbardziej wyjątkowych ryb ozdobnych. Nie należy mylić ryb Malawi z tych z Jeziora Tanganika. Mają zupełnie inne wymagania.

Tak jak Ameryka Południowa, Australia, czy Azja nieustająco dostarczają ciekawe opracowania, odkrycia, wnioski i opis życia w lokalnych wodach, tak pomimo fenomenalnej specyfiki Jeziora Tanganika, niewiele o nim słyszeliśmy, oprócz tego, że jest.

Opisując to jezioro, nie sposób pominąć sytuację ludzi, którzy żyją przy jego brzegach. A sytuacja jest tam o wiele gorsza niż dramatyczna. Państwa, do których należy Jezioro Tanganika, to: Demokratyczna Republika Konga, Burundi, Tanzania i cypelek w Zambii.

W Kongo niedożywionych jest 30% dzieci do 5 roku życia, infrastruktura drogowa praktycznie nie istnieje, a niektóre tereny są nadal poza kontrolą władz państwa. W Burundi dopiero w 2009 roku skończyła się wojna domowa (sławny i dramatyczny konflikt pomiędzy Hutu i Tutsi). Natomiast w Tanzanii na jednego lekarza przypada 50 tysięcy mieszkańców, a 68% ludzi żyje poniżej progu ubóstwa.

Ma to ogromny związek z samym jeziorem i wszystkim, co w nim żyje. Najlepszym potwierdzeniem jest fakt, że wiele ryb z Tanganiki dopiero ostatnio zostało odkrytych, a także rozwinęły się prace nad poprawnym zakwalifikowaniem tych, które już były znane akwarystom. Nowe gatunki ryb słodkowodnych z Tanganiki pojawiają się z roku na rok.

Warunki akwariowe a Tanganika

Jezioro Tanganika ma twardą wodę. Jest nasycona wieloma minerałami, które rozpuszczając się, tworzą sole. Wartość pH jest wysoka, bo osiąga nawet 9. Temperatura wynosi średnio 26 stopni. Najważniejszy parametr związany jest z wielkością i strukturą jeziora. W akwarium Malawi woda nie musi być tak twarda, jak w akwarium tanganickim.

Dochodzą do niego rzeki górskie, które zasilają ten gigantyczny akwen krystalicznie czystą wodą. Jest więc klarowna i o stabilnych parametrach. Żeby zmienić parametry wody w zbiorniku o powierzchni 33 tysięcy kilometrów kwadratowych, musiałaby się wydarzyć ogromna katastrofa.

Niestety ta katastrofa się wydarza, a jest to ocieplanie się wody jeziora. Z racji jego wielkości i stabilności, nawet drobna zmiana może być bardzo szkodliwa dla ryb, które w nim żyją. Te wnioski są cenne dla akwarystów, którzy chcą spróbować utrzymania ryb z Tanganiki. Należy trzymać stabilne parametry wody, co w akwarium bez roślin jest trudne do osiągnięcia. Te ryby mają wysokie wymagania. Akwarium Malawi nie musi być tak czyste, jak Tanganika. Sprawdź także ten artykuł z poradami, jak założyć akwarium Malawi.

Tanganicka akwarystyka

Cyphotilapia to tanganicka pirania

Tak jak pirania kojarzy się z Amazonką, tak Cyphotilapia z Jeziorem Tanganika. Wspaniała, duża ryba o specyficznym spłaszczonym pysku i garbie tłuszczowym na czole. To wielkie ryby dorastające do 30 cm i nadające się tylko do ogromnych akwariów o pojemności co najmniej 300 litrów. Są to ryby spokojne, stadne i nieagresywne wobec swojego i innych gatunków.

W naturze odżywiają się skorupiakami i mięczakami. Mogą to być krewetki, ślimaki i wszystko, co chowa się w dnie i między skałami. W akwarium powinny jeść gotowy pokarm o dużej granulacji i od czasu do czasu mrożone lub żywe kiełże, sercówki, krewetki i inne przysmaki.

Do rodzaju Cyphotilapia zaliczamy dość popularne gatunki ryb słodkowodnych: Cyphotilapia frontosa i Cyphotilapia gibberosa. C. gibberosa jest mniejsza i podobnie jak C. frontosa może się znacząco różnić w zależności od miejsca, z którego została złowiona. Niekiedy jest bardziej błękitna i błyszcząca, a niekiedy ma wyraźne czarno białe paski.

Urokliwy Cyprichromis

Cyprichromis to jedne z najpiękniejszych ryb z Jeziora Tanganika i ryb ozdobnych w ogóle. Dorastają do 14 cm i mają specyficzną smukłą sylwetkę. Nie są najlepszym wyborem dla osób, które zaczynają przygodę z akwarystyką, bo to ryby akwariowe bardzo wrażliwe na zmiany parametrów wody. Po zakupie konieczna jest adaptacja kropelkowa. To ryby ławicowe otwartej wody, więc im większe akwarium, tym lepsze. Cena zaczyna się od 30 zł za sztukę.

Cyprichromis to nie pielęgnice z Malawi. Ich karmienie może nie jest trudne, ale  wymaga przygotowań. Cyprichromis mają małe pyszczki i nie jedzą – poza tym nie powinny jeść – dużych owadów. Najlepiej karmić je rozwielitką, oczlikiem, moiną i innymi tego typu pokarmami. Niestety mogą niechętnie podchodzić do mrożonek. Często biorą je do pyska i wypluwają, a żywe jakoś tak im lepiej smakuje.

Wszystkie gatunki ryb słodkowodnych tego rodzaju są fenomenalne. Są wyjątkowe nie tylko ze względu na wygląd, ale też zachowanie. Najczęściej można spotkać Cyprichromis leptosoma z różnych regionów (Kitumba, Kerenge, Kekese). Ładniejszy od niego, ale rzadziej występujący jest Cyprichromis microlepidotus (Kasai, Bulu Point, Kiriza).

Jezioro Tanganika oferuje też coś dla koneserów: Paracyprichromis nigiripinnis o fenomenalnym ubarwieniu – podobnym do ryb morskich i jeszcze ciekawszym zachowaniu. Chowa się między skałami w nieprawdopodobnych pozach. Tak samo trudny, a nawet trudniejszy w utrzymaniu, niż Cyprichromis. Jego zdjęcia w mroku pokazują błyszczący błękitny deseń.

Różne rodzaje naskalników, czyli rodzaj Julidochromis

Naskalniki to urocze ryby akwariowe żyjące w zagłębieniach skalnych na płytkiej wodzie jeziora. Dorastają do około 10 cm zależnie od gatunku i mają długie, cylindryczne ciało (ale nie aż tak, jak trzciniak). Mogą się przeciskać przez wąskie szparki i szukać tam schronienia. Są bardzo pokojowe i mogą żyć w grupach, oczywiście przy odpowiednio dużym akwarium (200-300 litrów w zależności od gatunków). Naskalniki są stosunkowo tanie, ich cena zaczyna się już od 8 zł za sztukę.

Ich dieta powinna się składać z dafni, oczlika, artemii, także gotowe karmy dla ryb tanganickich mogą być dobrym rozwiązaniem, jeżeli ryby akwariowe będą je chętnie jadły (należy pilnować, żeby jedzenie nie zostawało po karmieniu)

Najbardziej popularny jest Julidochromis regani. Są też gatunki: J. dickfeldi, J. marlieri, J. marksmithi, J. ornatus, J. transcriptus. Najbarwniejszy jest zdecyodwanie Julidochromims marksmithi. Ma pięknie błyszczące na niebiesko obrzeża płetw.

Najbardziej podobne i zróżnicowane rodzaje

Bogactwo rodzaju Neolamprologus

Neolamprologus to jeden z najbardziej zróżnicowanych rodzajów ryb. Należą do niego ryby akwariowe o długości 15 cm jak N. tretocephalus i 3 cm N. multifaciatus. Niektóre obierają za gniazdo muszle, a niektóre żyją wśród skał. Z kolei N. tetracanthus żyje na otwartej przestrzeni jeziora z piaszczystym dnem. 

Każdy z gatunków ma jednak podobne preferencje dietetyczne. Te rybki przeczesują dno w poszukiwaniu drobnych skorupiaków, larw owadów i ślimaków. W zależności od wielkości gatunku mogą jeść pokarmy mrożone lub żywe na przemian z karmami gotowymi.

Przedstawicieli tego rodzaju jest wiele. Chyba najbardziej popularna jest księżniczka z Burundi (Lirniczka), czyli N. brichardi. To terytorialna ryba, ale dość łatwa do rozmnożenia i utrzymania. Także N. leleupi często występuje w sklepach. To typowy szczelinowiec trzymający się blisko skał i zakamarków. N. brevis (5 cm) i N. multifasciatus (3 cm) to gatunki ryb słodkowodnych popularnie nazywane muszlowcami. Popularność zyskały dzięki swoim małym rozmiarom.

Tropheus i ryba babka

Tropheusy mają tak charakterystyczny wygląd, że nie da się ich pomylić z innymi rybami. Są jakby przygarbione i nieustannie „przyczajone”. Ze względu na pysk osadzony w dolnej części głowy wyglądają na zdziwione (jak ryba babka). Urok tych ryb jest nie do opisania. Cena tropheusa jest bardzo zróżnicowana ze względu na różny poziom jakości ryb. To nie trzciniak, że każdy wygląda tak samo.

Nie dajmy się zwieść temu słodkiemu wyglądowi. Potrafią się ostro przepychać, więc najlepiej utrzymywać harem (akwarium minimum 200 litrów), w którym mniej lub bardziej zapanuje zgoda. Ze względu na ich charakter, często są mieszane z innymi gatunkami ryb, które rozpraszają ich uwagę na wrogów swojego gatunku.

Informacje na temat karmienia tropheusów są kluczowe w ich utrzymaniu. Tylko warzywa i glony (znów podobnie jak ryba babka). Mogą być karmy gotowe, suche, mrożone, świeże warzywa, ale unikamy białka zwierzęcego jak ognia. Może spowodować poważne problemy zdrowotne i szybki spadek kondycji. Rzadko które gatunki ryb słodkowodnych są tak wrażliwe na białko zwierzęce w diecie.

Pomimo że istnieją inne gatunki, rynek akwarystyczny opanował Tropheus moorii. A to dlatego, że jest całe mnóstwo jego odmian barwnych. W zależności od miejsca połowu wyróżniamy między innymi:

• T. moorii Kasanga – różowa płetwa grzbietowa i żółty środek ciała
• T. moorii Ilangi – czerwona płetwa grzbietowa, żółte ciało, czarny ogon
• T. moorii Ikola – czarny z żółtym paskiem w poprzek ciała
• T. moorii Bemba – czarny z pomarańczowym paskiem w poprzek ciała