Pochodzenie owczarka szkockiego, wygląd, usposobienie

Rys historyczny rasy owczarek szkocki

Owczarek szkocki długowłosy, podobnie jak i krótkowłosy, w dzisiejszym kształcie powstały stosunkowo niedawno. Jednak obie te rasy są bardzo stare, prawdopodobnie wywodzą się od psów, które zostały przywiezione do Szkocji przez starożytnych Rzymian i kojarzyły się z psami miejscowymi. Ich zadaniem było pasienie i zaganianie owiec. Psy te nazywane były colley, a słowo to, oznaczające „czarny”, jest nazwą rasy owiec o czarnej wełnie na głowie, wypasanych masowo na szkockich pastwiskach.

Przywiezione przez Rzymian psy nie były przyzwyczajone do surowego klimatu Szkocji. Zaczęto je więc celowo kojarzyć z miejscowymi psami o dłuższym włosie, które wykorzystywano tam do pasienia bydła. Z tych skojarzeń powstało wiele odmian psów pasterskich, którym nadano nazwy regionów, gdzie się formowały (Smithfield, Old Welsh Grey, Welsh Blue Grey, Welsh Hillman, Black and Tan, Scotch Collie, Irish Collie, Lowland Collie, Highland Collie). Odmiany te stały się protoplastami czterech ras collie: długowłosego (rough), krótkowłosego (smooth), bearded i border.

Owczarek szkocki długowłosy u zarania był psem nieco niższym, bardziej krępej budowy i nieco innym kształcie głowy niż współczesny, ukształtowany na skutek uszlachetniających prac hodowlanych. Po raz pierwszy zostały zaprezentowane na wystawie w Birmingham w 1860 roku. Bardzo się spodobały królowej Wiktorii, która była wielką miłośniczką psów i głównie dzięki niej rasa ta została rozpropagowana w Wielkiej Brytanii. Pod koniec XIX wieku pierwsze osobniki popłynęły statkami do Stanów Zjednoczonych, gdzie również zdobyły popularność.

Do Polski pierwsze owczarki szkockie długowłose trafiły w XX-leciu międzywojennym, jednak rasa zaczęła święcić triumfy popularności na całym świecie dopiero od lat 40. XX wieku po ukazaniu się książki „Lassie, wróć!” i wejściu do kin jej adaptacji filmowej. W Polsce po zakończeniu wojny rasa ta była bardzo popularna do końca lat 60. Do dziś powstało 11 filmów o Lassie. Ciekawostką jest, że we wszystkich tych filmach rolę Lassie „grały” nie suki, a samce.

Owczarek szkocki długowłosy - opis wyglądu

Collie jest pięknym, majestatycznym psem, harmonijnym i pełnym godności. Nie może być ciężkiej ani krępej budowy. Doskonałe wyważenie mózgoczaszki i kufy, wielkość, kształt i kolor oczu, osadzenie i noszenie uszu nadają mu charakterystycznego wyrazu. Oczy są średniej wielkości, w kształcie migdała i lekko skośne, im ciemniejsze, tym lepsze. Jedynie u psów marmurkowych (merle) oczy (jedno lub oba, w całości lub częściowo) mogą być niebieskie lub z niebieskimi znaczeniami. Liczne zdjęcia tych pięknych psów ukazują ich szlachetny wyraz.

Uszy collie są małe, osadzone w umiarkowanej odległości od siebie. W spoczynku odchylone do tyłu, w pobudzeniu uniesione i załamane ku przodowi na długości jednej trzeciej od końca ku nasadzie. Sierść na uszach i głowie jest krótka i przylegająca, jedynie u nasady uszu owłosienie jest obfitsze. Nos zawsze czarny. A może zainteresuje cię także ten artykuł o cenach owczarka szkockiego?

Szata jest długa i gęsta, dwuwarstwowa. Włos okrywowy prosty, w dotyku szorstki. Podszerstek jest miękki i bardzo gęsty, do tego stopnia, że bez rozgarnięcia go nie można dostrzec skóry. Obfity kołnierz (kryza), na przednich kończynach frędzle, na tylnych portki sięgające do stawu skokowego. Poniżej niego sierść krótka i gładka (skorygowana). Ogon obficie owłosiony.

Umaszczenie „lessi” występuje w trzech wariantach:

  • Śniade – odcienie od jasnozłotego do mahoniowego z czarnym nalotem (podobnie jak ma owczarek belgijski długowłosy tervueren) lub bez. Skrajnie niepożądany kolor „rozmyty” (kremowy, jasnosłomkowy)
  • Tricolor – kolor czarny z dobrze wysyconym, rudym podpalaniem na głowie i nogach. Rdzawy nalot na czerni wysoce niepożądany
  • Merle (niebieskie marmurkowe) – na srebrzystoniebieskim tle małe, czarne łatki i plamki, z intensywnym podpalaniem (pożądane), choć jego brak nie jest uważany za wadę. Wysoce niepożądane są duże, rozległe czarne łaty, szare tło i rdzawy nalot na włosie okrywowym lub podszerstku.

Polecane karmy dla psów - sprawdź ceny!

Przy każdym z wymienionych umaszczeń występują białe znaczenia. Najbardziej pożądane to:

  • Biały kołnierz (kryza) – całkowicie lub częściowo
  • Białe skarpetki
  • Biały koniec ogona

Oprócz tego może występować biała strzałka na głowie. Biel generalnie nie powinna przekraczać 30 proc. powierzchni ciała. Większa ilość bieli oraz umaszczenie czysto białe są skrajnie niepożądane.

Najpopularniejsze jest umaszczenie śniade, tuż po nim marmurkowe. Tricolor występuje stosunkowo najrzadziej.

Wielkość i ciężar ciała: pies – 56-61 cm, 20-29 kg. Suka – 51-56 cm, 18-25 kg. Długość życia – 14-16 lat (dla psa i suki).

Charakter collie, pielęgnacja, zdrowie i żywienie

Usposobienie owczarka szkockiego długowłosego

Owczarek szkocki długowłosy to pies pasterski, a więc przyjazny, bez cienia agresji czy nawet nerwowości. Jest pogodny, ruchliwy, żyjący w zgodzie z dorosłymi i dziećmi oraz innymi zwierzętami. Psy tej rasy są pełne energii, uwielbiają zabawę i wszelkie zajęcia.  Są bardzo inteligentne i łatwo się uczą, dlatego sprawdzają się w psich sportach, jak frisbee, agility czy dog dance. W sieci można znaleźć zdjęcia ćwiczących collie, co wygląda przepięknie w wykonaniu psa, który sam z siebie jest szalenie urodziwy. Collie jest doskonałym psem rodzinnym, uwielbia dzieci i wiele jest uciechy, kiedy „pasie” gromadkę przedszkolaków.

Pies rasy owczarek szkocki długowłosy leżący w liściach, a także jego usposobienie i cena
Jaki charakter ma pies rasy owczarek szkocki długowłosy, czyli opis i usposobienie

Nie oznacza to jednak, że wszystkie te cechy ujawnią się samoistnie. Collie musi być od małego odpowiednio socjalizowany, zabierany w różne miejsca, prowadzony na smyczy w mieście, w dużych skupiskach ludzkich, itp. Chodzi o dostarczenie psu jak najwięcej bodźców, aby go oswoić z otoczeniem. Oczywiście po zakończeniu cyklu szczepień należy zacząć zajęcia w psim przedszkolu. Szkolenie prowadzi się w umiarkowanym tempie, wydając polecenia zawsze spokojnym głosem i nagradzając smakołykiem za prawidłowe wykonanie zadania.

Owczarek szkocki, tak długowłosy, jak i krótkowłosy, jako pies pasterski, nie wybiera sobie jednego przewodnika. Jest towarzyszem całej rodziny, traktując ją po trosze jak swoje „stado”, którym się opiekuje. Umie dostosować się do domowego rytmu dnia zwyczajów poszczególnych domowników i wyczuwa ich nastrój. Jeżeli ktoś w domu jest chory, potrafi przytulić się do niego i leżeć obok, ale mimo wszystko musi mieć na oku pozostałych. Najlepiej się czuje, kiedy cała rodzina jest w domu.

Collie nie lubi zostawać sam i dlatego należy go szkolić także w tym kierunku. Nieułożony owczarek szkocki pozostawiony w domu na wiele godzin, kiedy domownicy są w pracy lub szkole, znajdzie sobie sam „zajęcie”. Może w ciągu dnia uskutecznić w mieszkaniu kompletną demolkę. Z tego względu trzeba psu zapewnić jeden długi spacer w ciągu dnia, oprócz krótszych w celu załatwienia potrzeb. Warto udać się za miasto, aby pies mógł swobodnie się wybiegać. Zwalnianie smyczy możliwe jest dopiero po opanowaniu prze psa komendy „do mnie”, aby można go było łatwo odwołać.

Pielęgnacja, zdrowie i żywienie collie

Mimo że owczarek szkocki długowłosy ma gęstą i obfitą szatę, codzienne czesanie konieczne jest jedynie w okresie linienia, dwa razy w roku. W pozostałych okresach czesze się psa mniej więcej raz w tygodniu, po uprzednim spryskaniu sierści antystatycznym płynem do rozczesywania – do kupienia w sklepie zoologicznym. Przed wystawą trzeba skorygować włos na tylnych nogach poniżej stawu skokowego i skrócić pazury, jeżeli pies sam ich nie ściera. Kąpiel collie konieczna jest jedynie w przypadku silnego zabrudzenia sierści.

Owczarek szkocki długowłosy ma predyspozycje do schorzeń, typowych dla brytyjskich ras pasterskich. Są to przede wszystkim:

  • Dysplazja stawów biodrowych – osobniki przeznaczone do rozrodu podlegają obowiązkowemu prześwietleniu w tym kierunku. Dopuszcza się wynik A, B lub C z tym, że jeżeli jeden osobnik ma opis i wynik C, to można go kojarzyć jedynie z osobnikiem, mającym wynik A lub B. Badaniu podlegają również niektóre owczarki kontynentalne, np. owczarek belgijski długowłosy tervueren, groenendael, laekenois lub malinois
  • Schorzenia oczu – anomalia oczu collie (CEA) lub postępujący zanik siatkówki (PRA)
  • Nadziąślaki, nowotwory kości
  • Schorzenia trzustki (rzadziej)

Ze schorzeń trzustki najczęstsza jest cukrzyca u psa. Pierwszymi jej objawami są nadmierne pragnienie i senność. Jeżeli utrzymują się przez czas dłuższy niż tydzień, należy udać się do lekarza weterynarii celem wykonania badań, a w razie konieczności – podjęcia leczenia i zastosowania odpowiedniej diety. Przestrzeganie reżimu leczenia i żywienia ma istotny wpływ na długość życia psa z cukrzycą.

Collie nie jest wybredny, jeżeli chodzi o jedzenie. Szczeniaki powinny otrzymywać karmę dobrej marki dla szczeniąt ras średnich i dużych, ewentualnie posiłki domowe wzbogacone preparatami witaminowo-wapniowymi. Psom dorosłym podaje się analogicznie karmę bytową dla psów dorosłych. Dla psów trenujących właściwa będzie karma nieco bardziej energetyczna, a jeżeli wystąpiła cukrzyca u psa, konieczne jest podawanie odpowiedniej karmy weterynaryjnej. Szczeniaki otrzymują posiłek 3-4 razy dziennie, psy dorosłe 2 razy.

Cena szczeniaka collie z metryką ZKwP to około 4-6 tys. złotych, przy czym szczeniaki tricolor, jako najbardziej poszukiwane, są najdroższe. Cena za granicą może być nawet kilkakrotnie wyższa, w zależności od hodowli i jej prestiżu.

ikona podziel się Przekaż dalej