Jak zająć się osieroconym kociakiem

Skąd biorą się bezdomne kocięta?

Śmierć matki

Przez pierwsze dwa tygodnie życia kocięta są całkowicie uzależnione od matki i zupełnie bezbronne. Mają zamknięte oczy i uszy, nie umieją chodzić, a nawet utrzymać stałej temperatury ciała. Orientują się w otoczeniu przy pomocy węchu i dotyku.

Kocica karmi je, ogrzewa, ale również umożliwia wypróżnianie się. Dopiero około 14 dnia życia kocięta otwierają oczy i zaczynają słyszeć. Ich kontakt ze światem rozszerza się, ale ich samodzielność jest nadal mocno ograniczona.

Jeśli na tym etapie życia kociąt z ich matką coś się stanie, kocięta nie przeżyją. Umrą z głodu, pragnienia, wychłodzenia lub padną ofiarą większych drapieżników. W praktyce większość urodzonych na wolności kociąt czeka taki los.

Działanie człowieka

Kocięta padają również ofiarą człowieka - są wyrzucane w workach, zakopywane, topione w rzekach i studniach. Czasami udaje się takie kocie nieszczęścia uratować, ale nie jest to regułą. Brak kastracji, wypuszczanie kotów samopas na dwór, niedostateczna wiedza na temat kotów i brak elementarnej empatii - to przyczyny tego stanu rzeczy.

Warto w tym miejscu podkreślić, iż zabijanie zwierząt w wyżej opisany sposób jest w Polsce ścigane przez prawo. Niestety w praktyce mało kto się tym przejmuje. Niemniej jednak osoba, która dopuszcza się takich czynów, może być ścigana przez policję i postawiona przed sądem.

Jak zaopiekować się kocim maluchem?

Podstawowe parametry życiowe

W artykule zajmę się opieką nad bardzo małymi kotami. Koty powyżej 4 tygodnia życia są już w zasadzie dosyć samodzielne. Największe zagrożenie związane z brakiem matki występuje w przypadku kocich noworodków.

Jeśli znaleźliśmy na dworze kociaka, przede wszystkim powinniśmy:

• sprawdzić jego drogi oddechowe i udrożnić je w razie potrzeby;
• zapewnić mu ciepło - wsadzić pod kurtkę czy bluzę, ogrzać ciepłem własnego ciała;
• podać osłodzoną wodę lub roztwór wody z glukozą - należy wetrzeć go w dziąsła, nie wlewać bezpośrednio do pyszczka;
• nawodnić - w tym celu trzeba udać się do weterynarza, który poda kroplówkę.

Weterynarz pomoże ocenić wiek kocięcia oraz jego płeć. Wiek ocenia się na podstawie zębów (lub ich braku), płeć z kolei na podstawie wyglądu genitaliów. Weterynarz podejmie również decyzję o konieczności ewentualnego leczenia malucha.

Kocia wyprawka

Jeśli po ustabilizowaniu kociaka podejmiemy decyzję, żeby wziąć go do domu, musimy zaopatrzyć się w odpowiedni sprzęt:

• mleko dla kociąt (dostępne w gabinetach weterynaryjnych i online);
• butelkę do karmienia kociąt;
• termofor;
• wagę kuchenną;
• pojemnik - kojec;
• nawilżanych chusteczek dla zwierząt.

Kocięta należy karmić co 2 - 3 godziny w zależności od wieku, a następnie masować okolice genitaliów i odbytu ciepłym, wilgotnym wacikiem bawełnianym. To pobudza wydalanie moczu i kału - małe koty nie potrafią wypróżnić się samodzielnie. Podczas karmienia kot powinien leżeć na brzuszku - nie wolno go odwracać na plecy jak ludzkiego noworodka.

Kocięciu należy zapewnić optymalną temperaturę, unikać wychłodzenia oraz przegrzania. W tym celu stosuje się termofor lub butelkę z ciepłą (nie gorącą!) wodą. Kotek powinien mieć możliwość odpełznięcia od źródła ciepła, jeśli uzna, że jest mu za gorąco.

Gdy kociak ukończy 4 tydzień życia, można zacząć podawać drobno zmielony pokarm stały. Nie musi być to karma kitten, może być wysokomięsna puszka dobrej jakości dla kotów dorosłych. Grunt, żeby była w formie pasztetu lub musu, ewentualnie z domieszką odrobiny wody, by kocięciu ułatwić zadanie. Sprawdź także ten artykuł z poradami, co oznacza miauczenie u kota.

Rozwój behawioralny

Bliskość, a potem zabawa

Najmłodsze, najbardziej bezradne kocięta potrzebują dużo uwagi i towarzystwa człowieka. Będą z pewnością szukały z nim kontaktu i uspokajały się pod wpływem ciepła jego ciała. W miarę upływu czasu, rozwoju zmysłów i umiejętności motorycznych opieka nad nimi stanie się coraz bardziej skomplikowana.

Kot 3 - 4 tygodniowy i starszy będzie potrzebował coraz więcej zabawy i różnych innych aktywności, aby trenować zdolności łowieckie i uczyć się typowych kocich zachowań. Człowiek nie jest w stanie w stu procentach zastąpić kociej mamy i rodzeństwa. Warto na tym etapie zastanowić się nad doadoptowaniem kolejnego kociego malucha.

Nauka czystości

Koty są z natury czystymi zwierzętami, stąd nauka załatwiania się do kuwety większości z nich idzie dość gładko. Kot włożony do pojemnika z drobnym, delikatnym żwirkiem niemal instynktownie podejmie odpowiednie działania, tj. załatwi się i być może spróbuje zakopać swoje dzieło. Jeśli tego nie zrobi, można mu dać przykład, grzebiąc dłonią w ściółce kuwety.

Naukę załatwiania się do kuwety rozpoczynamy w 3 tygodniu życia kota. Wkładamy go do niej po każdej drzemce i posiłku. Podczas pierwszej fazy treningu najlepiej zapewnić kotu kilka kuwet, aby nie musiał daleko chodzić, by do nich trafić.

Kociętom mogą na początku przydarzać się wpadki. Jest to całkowicie normalne zjawisko, za które nie należy malucha karać. W końcu nauczy się panowania nad zwieraczami i odpowiedniego kalkulowania czasu, jaki jest potrzebny na dotarcie do toalety.

Panowanie nad sobą

Kocięta bawiąc się ze sobą, uczą się delikatności. W przypadku zabaw z człowiekiem nie mają takiej okazji. Ludzcy rodzice zastępczy zazwyczaj nie potrafią być dostatecznie konsekwentni w stosunku do małego wychowanka, przez co wiele rzeczy uchodzi mu płazem.

Tymczasem nawet malutki, rozkoszny kociak powinien być uczony, że ludzka dłoń czy stopa nie służy do gryzienia. Atakowanie palców czy nóg powinno być natychmiast korygowane poprzez przekierowanie uwagi zwierzęcia na zabawkę, głośne piśnięcie połączone z krótkotrwałym zerwaniem kontaktu.

Opieka zdrowotna

Leczenie

Młode organizmy kociąt są delikatne i podatne na choroby. Nawet najmniejsza infekcja może być dla nich śmiertelnym zagrożeniem. Jeśli widzimy, że nasz maluch nagle robi się nieswój, nie chce jeść, nie przybiera na wadze, albo ma biegunkę - powinniśmy natychmiast zgłosić się do weterynarza.

W przypadku kociaków każda minuta jest na wagę złota. Ich stan zdrowia może się gwałtownie pogorszyć i jedynie szybka interwencja lekarza weterynarii może zapobiec tragedii. Nie wolno podawać kociętom leków na własną rękę, nawet tych przeznaczonych dla zwierząt!