Jak wygląda owsik? Jak rozpoznać niebezpieczne pasożyty?
Owsica to choroba, która najczęściej rozwija się u dzieci w wieku przedszkolnym. Nosicielami owsików mogą być jednak także osoby dorosłe. Jak wygląda owsik? Czy trzeba i jak odrobaczyć psa lub kota? Co podać dziecku? Pytań związanych z owsikami jest wiele. Przedstawiamy najważniejsze fakty.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o pasożytach zwierząt.
Z tego artykułu dowiesz się:
Jak wygląda owsik?
Wygląd jaja i wszystkie niezbędne informacje
Jajeczka owsika nie są widoczne gołym okiem. Ani lekarz, ani uważna mama nie zobaczy zatem żadnego jajeczka w kupie dziecka. Materiały foto, czyli różne zdjęcia mikroskopowe jaj pokazują, że są one owalne, ale asymetryczne. Ich przeciętna wielkość wynosi 50x20 mikrometrów.
Inną ich cechą jest bardzo niewielka masa, co oznacza, że mogą unosić się w powietrzu i w ten sposób trafiać na niektóre przedmioty.
Samica składa nawet kilkanaście tysięcy jaj, które poza organizmem ludzkim są w stanie przetrwać nawet około 20 dni i zachowywać w tym czasie swoją zdolność do zakażania. Larwy obecne w jajach, nabierają zdolności do inwazji w ciągu 4-8 godzin. Ciekawym zjawiskiem jest reinwazja, czyli aktywne wnikanie larw do jelita grubego przez odbyt.
Dojrzały owsik
To, jak wygląda owsik wiemy od setek lat. Pisał o nich już Hipokrates, a najstarsze jaja owsika znaleziono w ludzkich koprolitach sprzed 7800 pne z Danger Cave. Oprócz „klasycznego” owsika Enterobius wermicularis opisano jego drugi gatunek, czyli Enterobius gregorii. Wyizolował go w 1983 roku Jean-Pierre Hugot.
Owsik ludzki ma od 5 do 10 milimetrów. Ma biały lub kremowy kolor i przypomina nitki. Wygląd owsika można zobaczyć na zdjęciach. Dostępne są zarówno zdjęcia mikroskopowe, jak i zdjęcia jaj lub dorosłych form w odbycie, a właściwie w jego okolicy.
Po dostaniu się form inwazyjnych do jamy ustnej trafiają one do jelita grubego. Larwy osiągają tam dojrzałość po około 2 tygodniach. Owsik żyje około 4-6 tygodni =, czyli mniej więcej tyle, ile żyje mucha! W tym czasie żywi się treścią jelitową oraz składa kolejne jaja.
Przyczyny owsicy – jaja w środowisku
Owsiki u zwierząt
Owsik ludzki to wyłącznie ludzki pasożyt. Nie występuje on ani u psów, ani u kotów! Nie można zatem zarazić się od swoich zwierząt domowych.
U zwierząt pojawiają się jednak inne gatunki owsików. U konia spotyka się owsika końskiego (Oxyuris Equi), który jest dość powszechnym pasożytem w Europie. Nawet bardzo intensywne inwazje mogą nie powodować objawów lub wywoływać osłabienie czy spadek kondycji.
U psów oraz kotów znaleźć można inne pasożyty wewnętrzne:
- tasiemce,
- włosogłówki,
- tęgoryjce,
- glisty.
Zawsze zalecane jest zatem zachowanie zasad higieny i mycie rąk po kontakcie z psem. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o odrobaczaniu zwierząt.
Polecane karmy dla psa - super ceny!
Owsiki u ludzi
Przyczyny owsicy u dzieci to spożycie jaj owsika znajdujących się w środowisku. Pasożyt bytuje w odbycie, a znajdujące się w kale jaja dostają się do środowiska. Dzieci odczuwające świąd, podczas drapania nanoszą na dłonie jaja, które mogą ponownie połykać. W ten sposób dochodzi do infekcji wtórnej.
Źródłem choroby mogą być brudne zabawki, ręczniki lub inne przedmioty codziennego użytku, a nawet jedzenie. Istnieje także możliwość dostania się jaj owsika drogą oddechową. Ze względu na swoją lekkość mogą się one bowiem unosić się w powietrzu.
Owsica przenosi się szybko i łatwo, szczególnie w przypadku osób mających ze sobą długi i częsty kontakt. Jest zatem popularna w przedszkolach, szkołach z internatami, domach dziecka i podobnych placówkach. Najczęstsza jest u maluchów w wieku 3-6 lat, gdyż zwykle nie mają one nawyków higienicznych związanych z częstym myciem rąk, a dodatkowo zdarza im się jeszcze, wkładać różne przedmioty do buzi.
Leczenie - owsica to choroba!
W ludzkiej kupie znaleźć można pasożyty, takie jak:
- owsiki,
- glista ludzka,
- włosogłówka ludzka,
- tasiemce,
- przywry,
- lamblię jelitową.
Na zakażenie owsikami podatny jest każdy człowiek. Najczęściej jednak owsica pojawia się u dzieci w wieku szkolnym oraz przedszkolnym. Zakażenie związane jest ze spożyciem jaj. Po ich dostaniu się do przewodu pokarmowego mija zwykle miesiąc, zanim pojawią się dojrzałe formy pasożyta. Objawy owsicy pojawiają się, dopiero gdy dojrzałe samice migrują w okolice odbytu, by złożyć jaja, co dzieje się głównie w nocy. U 1/3 pacjentów nie obserwuje się jednak żadnych objawów.
Podejrzewać owsiki u dziecka można, gdy:
- odczuwa świąd w okolicy odbytu,
- widoczne jest zaczerwienienie odbytu,
- występują zaburzenia snu,
- pojawiają się infekcje układu moczo-płciowego u dziewczynek,
- występuje biegunka,
- pojawiają się bóle brzucha,
- traci na masie ciała,
- na pośladkach pojawiła się wysypka,
- nie ma apetytu.
Owsika jest jednak trudno dostrzec w ciągu dnia. Mając podejrzenia, można jednak sprawdzać okolicę odbytu dziecka w godzinach wieczornych. Właśnie wtedy samice składają jaja na powierzchni skóry.
Diagnostyka obejmuje poszukiwanie pasożyta w kale. Próbki kału należy pobrać w formie wymazu z odbytu i zanieść do laboratorium. Wymaz najlepiej pobrać w nocy lub nad ranem. Istnieje wtedy największa szansa na znalezienie w nim jaj pasożyta. Szansa ta maleje po porannym oddaniu stolca i umyciu okolicy odbytu. Zaleca się pobranie 3 wymazów. Można je pobierać zarówno codziennie, jak i co kilka dni.
Owsica to choroba, dlatego po jej zdiagnozowaniu konieczne jest leczenie. Polega ono na dwukrotnym podaniu leków odrobaczających. Lekarz ludzki przepisze dziecku preparat z pyrantelum. Dodatkowo jednak trzeba zadbać o higienę, odpowiednią dietę oraz częstsze sprzątanie.
Pasożyty to groźni i trudni przeciwnicy, dlatego warto na co dzień pamiętać o maksymalnej możliwej higienie.