Pies z nadwagą – przyczyny psiej otyłości

Czynniki powodujące nadwagę i otyłość u psa

Nadwaga i otyłość u psa występuje w wyniku nieprawidłowego żywienia, choć głębsze podłoże ma w różnych czynnikach. Można je podzielić na trzy grupy:

  1. Czynniki genetyczne – są to predyspozycje związane z rasą psa, płcią, wreszcie cechami osobniczymi. Według różnych obserwacji, największe skłonności do tycia można stwierdzić u mopsa, jamnika, labradora i cocker spaniela. Suki tyją częściej niż psy. Wreszcie, każdy pies ma inny metabolizm, podobnie jak człowiek. Jednemu (nawet tej samej rasy) wystarczy sto gramów karmy, podczas gdy drugi będzie niedożywiony
  2. Czynniki fizjologiczne – wynikające z wieku psa, stanu po sterylizacji/po kastracji, niektórych schorzeń. Pies starszy ma mniejsze zapotrzebowanie na energię niż młody. Suki sterylizowane i psy kastrowane również nie potrzebują jej tyle, ile zwierzęta, u których gruczoły płciowe normalnie funkcjonują
  3. Czynniki spowodowane przez właściciela – czyli najogólniej ujmując, złe odżywianie. Wiele psów karmionych jest żywnością, którą jedzą domownicy i jest to zasadniczy błąd. Psy nie powinny jeść pieczywa, masła, żółtego sera, parówek i innych wędlin, tłustego mięsa, przyprawionych potraw, dań mącznych, słodyczy. Nieprawidłowe żywienie może zresztą doprowadzić nie tylko do nadwagi i otyłości, ale i do wielu schorzeń przewodu pokarmowego oraz gruczołów dokrewnych. Dotyczy to wszystkich bez wyjątku psów – dużych i małych ras (labradora, yorka) oraz mieszańców.

Oprócz tego czynnikiem spowodowanym przez właściciela jest niewystarczająca ilość ruchu. Nie wystarczą 3-4 spacery dziennie w celu załatwienia potrzeb. Jeden z tych spacerów powinien być dłuższy, aby pies mógł się wybiegać. I to nie puszczony luzem w mieście, wśród ludzi i pojazdów, co grozi wypadkiem i utratą zwierzęcia. Posiadanie psa wiąże się z pójściem z nim do parku lub nawet wyjazdem poza miasto, aby pupil zażył niezbędnego ruchu. Sprzyja on nie tylko utrzymaniu odpowiedniej wagi, ale także kondycji i dobrego umięśnienia. A może zainteresuje cię także ten artykuł o obliczaniu wieku psa?

Rozpoznanie i konsekwencje nadwagi – zaburzenia u otyłego psa

Lekarze weterynarii przyjmują, że o psie z nadwagą mówimy, kiedy masa jego ciała jest do 15 proc. wyższa, niż wynosi wzorcowa dla danej rasy lub optymalna dla budowy i wielkości danego zwierzęcia. Powyżej tej wielkości można już mówić o psie otyłym.

W celu dokładnej oceny stanu psa stosuje się BCS (Body Condition Score). Metoda ta polega na wizualnej i dotykowej ocenie podskórnej tkanki tłuszczowej, stanu umięśnienia i otyłości brzusznej w skali punktowej. Poniższa tabela prezentuje BCS z objaśnieniami.

BCS - Body Condition Score z objaśnieniami

Skala

Wyszczególnienie

Zawartość tłuszczu

% MC poniżej lub powyżej BCS 5

9-punktowa

5-punktowa

%

1.      Wychudzenie

1

Żebra i inne kości: uwydatnione (widoczne z daleka i wyczuwalne). Brak tkanki tłuszczowej podskórnej.

Brzuch: ostro podkasany patrząc z boku, patrząc z góry przesadzony kształt klepsydry

Podstawa ogona: wyraźnie zaznaczone kości, brak tkanki tłuszczowej podskórnej

Widoczna utrata masy mięśniowej, brak tkanki tłuszczowej

≤ 4%

- ≥ 40%

2.      Bardzo szczupły

Żebra i inne kości: uwydatnione (widoczne i wyczuwalne). Brak tkanki tłuszczowej podskórnej.

Brzuch: ostro podkasany patrząc z boku, patrząc z góry wyraźny kształt klepsydry

Podstawa ogona: wyraźne zaznaczenie kości, brak tkanki tłuszczowej podskórnej.

Minimalna utrata masy mięśniowej.

4 – 10%

-30 – 40%

3.      Szczupły

2

Żebra i inne kości: uwydatnione (mogą być widoczne, łatwo wyczuwalne). Minimalna ilość tkanki tłuszczowej podskórnej.

Brzuch: podkasany patrząc z boku, patrząc z góry kształt klepsydry

Podstawa ogona: wyraźnie zaznaczone kości, minimalna ilość tkanki tłuszczowej podskórnej.

5 – 15%

-20 – 30%

4.      Idealny

Żebra i kości: niewidoczne, łatwo wyczuwalna cienka warstwa tkanki tłuszczowej.

Brzuch: podkasany patrząc z boku, patrząc z góry lekko zaznaczony kształt klepsydry

Podstawa ogona: kości pokryte małą ilością tkanki tłuszczowej podskórnej

10 – 20%

-10 – 15%

5.      Idealny

3

Żebra i kości: niewidoczne, łatwo wyczuwalna cienka warstwa tkanki tłuszczowej.

Brzuch: podkasany patrząc z boku, patrząc z góry lekkie wcięcie

Podstawa ogona: kości pokryte małą ilością tkanki tłuszczowej podskórnej (gładki kontur)

Pies w odpowiedniej kondycji, dobre żywienie

15 – 25%

0%

6.      Nieznaczna nadwaga

Żebra i kości: wyczuwalna umiarkowana warstwa tkanki tłuszczowej.

Brzuch: podkasanie ledwo widoczne patrząc z boku, patrząc z góry lekkie wcięcie

Podstawa ogona: kości pokryte umiarkowaną ilością tkanki tłuszczowej podskórnej (gładki kontur lub zgrubienia)

20 – 30%

+10 – 15%

7.      Nadwaga

4

Żebra i kości: trudno wyczuwalne pod warstwą tkanki tłuszczowej.

Brzuch: lekko uwypuklony patrząc z boku, patrząc z góry nieznacznie poszerzony

Podstawa ogona: kości pokryte umiarkowaną warstwą tkanki tłuszczowej (gładki kontur lub zgrubienia)

25 – 35%

+20 – 30%

8.      Otyłość

Żebra i kości: trudno wyczuwalne pod grubą warstwą tkanki tłuszczowej.

Brzuch: uwypuklony patrząc z boku, patrząc z góry znacznie poszerzony

Podstawa ogona: kości pokryte grubą warstwą tkanki tłuszczowej podskórnej (praktycznie niewyczuwalne)

Generalnie znaczne otłuszczenie, złogi tłuszczowe e okolicy lędźwiowej oraz szyi

30 – 40%

+30 – 45%

9.      Znaczna otyłość

5

Żebra i kości: ledwo wyczuwalne pod grubą warstwą tkanki tłuszczowej.

Brzuch: obwisły patrząc z boku, patrząc z góry znacznie poszerzony z tyłu

Podstawa ogona: kości pokryte grubą ilością tkanki tłuszczowej podskórnej (niewyczuwalne)

Generalnie znaczne otłuszczenie, złogi tłuszczowe w okolicy lędźwiowej, szyi, twarzowej kończyn i pachwin

>40%

>45%

Polecane karmy dla psów - sprawdź ceny!

Nadwaga i otyłość u psa prowadzi do wielu powikłań i schorzeń. Wielu właścicieli nie zdaje sobie z tego sprawy, tymczasem gruby pies narażony jest na następujące zaburzenia:

  • Choroby układu oddechowego i układu krążenia – arytmia serca, nadciśnienie tętnicze, wysoki poziom cholesterolu we krwi, wtórne zaburzenia pracy serca i płuc, nerek, problemy ze znieczuleniem
  • Choroby endokrynologiczne – niedoczynność tarczycy, nadczynność kory nadnerczy, cukrzyca
  • Choroby ortopedyczne – dyskopatia, zapalenie i zwyrodnienie stawów, zwyrodnienie powierzchni stawowych (dysplazja stawów)
  • Zmniejszenie odporności na zakażenia bakteryjne i wirusowe
  • Choroby nowotworowe – pojawienie się komórek dysplastycznych, guzy sutków u suk
  • Choroby skóry – łupież, egzemy, lokowata sierść, łysienie
  • Zaburzenia rozrodu – u otyłego psa występują problemy z kopulacją, otyła suka ma trudności z zajściem w ciążę i naturalnym porodem
  • Gruby pies żyje krócej na skutek szybciej postępującej niewydolności organizmu.

Jak odchudzić psa – otyłość, jej zwalczanie i zapobieganie nawrotom

Odchudzanie psa – zasady ogólne

Odchudzanie psa należy poprzedzić wykonaniem badania krwi i moczu. Jest to niezbędne, gdyż po utracie nadwagi ponowne badanie pozwoli stwierdzić, czy kuracja przebiegła prawidłowo i czy parametry krwi i moczu poprawiły się po odchudzaniu. Badanie przed kuracją da też odpowiedź na pytanie, jak karmić psa – czy wystarczy karma bytowa, czy też będzie konieczna karma specjalistyczna, czy może lepsza będzie domowa dieta.

Dieta odchudzająca dla psa powinna zawierać wszystkie niezbędne składniki odżywcze, choć w proporcjach odpowiednich do przyczyny nadwagi lub otyłości. Inna dieta ma zastosowanie w przypadku schorzeń tarczycy, inna – nerek, jeszcze inna – wątroby. Również specjalną dietę stosuje się u psa i suki po kastracji i po sterylizacji oraz u starego psa.

Dieta odchudzająca dla psa powinna być wspomagana przez ruch. Oczywiście dawka ruchu musi być adekwatna do stopnia nadwagi lub otyłości oraz rasy – inna będzie dla labradora, inna dla yorka. Bardzo otyłe psy początkowo nie powinny w ogóle podejmować wysiłku, gdyż grozi to zaburzeniami oddechu i pracy serca. Z upływem czasu i w miarę utraty nadmiaru masy ciała należy stopniowo zwiększać im dawkę ruchu.

Pies przy pustej misce oraz dieta odchudzająca dla psa i odchudzanie psa krok po kroku
Jak odchudzić psa, czyli właściwa i zbilansowana dieta odchudzająca dla psa

Jak odchudzić psa - gotowa karma dla psa, domowa dieta, ruch

Wielu właścicieli psów kupuje popularne karmy w hipermarketach – Pedigree, Chappi, Friskies, Darling, Pupil). Są one stosunkowo tanie, a hodowcy porównują je do fastfoodów, serwowanych ludziom w sieciowych restauracjach. Nie jest to artykuł dyskusyjny na temat „jaką karmę kupować”. Wiadomo natomiast, że jakość przekłada się na cenę, a karma wysokiej jakości nie może kosztować 2 zł za kilogram.

Karmy popularne są szeroko reklamowane w mediach. Natomiast karmy specjalistyczne nie są, dlatego niewielu właścicieli psów, poza hodowcami, o nich słyszało. Producenci pospolitych karm dodają do nich składniki najtańsze (a więc nie pełnowartościowe mięso, warzywa i wypełniacze), a odpady poubojowe: MOM (mięso oddzielone mechanicznie), wnętrzności, chrząstki, pióra, resztki sierści, drobne kości, skórę. Dość agresywny marketing i niska cena sprawiają, że karmy te są chętnie i masowo kupowane. Niekoniecznie jednak z pożytkiem dla psów.

Przed przystąpieniem do odchudzania psa warto zwrócić uwagę na karmy, które są dostępne w gabinecie weterynaryjnym, opiekującym się naszym psem. Lekarze weterynarii nigdy nie będą sprzedawać karm „marketowych”, których skład w żaden sposób nie odpowiada wymogom zdrowotnym.

5 zasad odchudzania psa:

  1. Obliczenie kaloryczności posiłków. Punktem wyjścia są wspomniane badania krwi i moczu oraz ocena ogólnego stanu zdrowia psa przez lekarza weterynarii, który powinien nadzorować cały przebieg kuracji odchudzającej. Następnie należy zliczyć (najlepiej spisać na kartce) wszystkie posiłki, przekąski i smakołyki (także te „wyżebrane”!), które pies spożywa w ciągu doby. Kolejnym krokiem jest obliczenie dziennej dawki pokarmowej według wzoru na DER (daily energy requirement – dzienne zapotrzebowanie na energię) i RER (resting energy requirement – spoczynkowe zapotrzebowanie na energię). U otyłego psa DER = 1,1 x RER (wyliczenie w kilokaloriach), u psa z nadwagą DER = 1,4 x RER, gdzie RER = 70 x aktualna masa ciała x 0,75. Obliczenie dawki dotyczy 70 proc. wartości dawki, jaką pies otrzymywał dotychczas
  2. Rodzaj pożywienia. Właściciel ma do wyboru – karma gotowa lub domowa dieta. Gotowe karmy są na ogół zbilansowane i żywienie nimi nie wymaga dodatkowej suplementacji. Trzeba jednak dokładnie czytać etykiety pamiętając, że zalecana na opakowaniu dawka jest uśredniona dla ciężaru ciała, rasy psa, jego wieku (młodego lub starego psa), itp. Dlatego, zanim rozpoczniemy podawanie psu karmy, należy go zważyć i ocenić według podanej tabeli BCS, a następnie ustalić indywidualną dawkę. Ważne: w kuracji odchudzającej nie mają zastosowania karmy bytowe, bowiem jeżeli zredukujemy dawkę o 30 proc., jednocześnie zmniejszymy podaż witamin, minerałów, a przede wszystkim białka. Dlatego do odchudzania psa, jeżeli decydujemy się na karmę gotową, wybieramy zawsze specjalistyczną dla psów z nadwagą. Jeżeli decydujemy się na dietę domową, posiłki należy przygotowywać ściśle według obliczeń kalorycznych i wskazówek lekarza weterynarii. Dla ułatwienia warto przygotować tygodniowe jadłospisy, posiłkując się tabelami kalorycznymi poszczególnych produktów. Posiłek domowy powinien składać się z wysokogatunkowego mięsa i warzyw, ale ważna jest też suplementacja – naturalne produkty nie zawsze zawierają pożądane ilości witamin i minerałów.
  3. Aktywność fizyczna – bez niej trudno o zdrową utratę nadmiernej masy ciała. Wprawdzie psy z nadwagą i otyłe, które nie są przyzwyczajone do wysiłku fizycznego, niechętnie go podejmują, jednak jest on konieczny. Niezbędna jest więc motywacja ze strony właściciela. Najlepszą jest wspólny długi spacer, który ma nie tylko znaczenie w odchudzaniu, ale także emocjonalne – wzmacnia więź pomiędzy psem a jego właścicielem. Ćwiczenia fizyczne dla psów z nadwagą początkowo lepiej podzielić na krótsze części, aby nie forsować zwierzęcia, które nie jest do nich przyzwyczajone. Z czasem można podjąć większy wysiłek, np. na bieżni lub w jeziorze
  4. Prowadzenie notatek. Dziennik odchudzania psa jest bardzo ważny dla całego procesu gubienia nadwagi, jest też pomocny dla lekarza weterynarii. Należy zapisywać liczbę i skład posiłków, ciężar ciała psa (ważyć go trzeba raz w tygodniu, zawsze na tej samej wadze), rodzaj i czas ćwiczeń fizycznych. Nie wolno dopuścić do zbyt gwałtownego spadku masy ciała, aby nie pojawiły się zaburzenia metabolizmu ani odwodnienie. Prowadzenie dziennika ułatwia kontrolę nad postępem kuracji odchudzającej
  5. Utrzymanie osiągniętych rezultatów. Kiedy masa ciała psa powróci do pożądanej wielkości, nie należy powracać do poprzednich nawyków, gdyż grozi to efektem jo-jo – pies nie tylko szybko ponownie przytyje, ale nadwaga będzie znacznie wyższa niż przed rozpoczęciem kuracji odchudzającej. Utrzymanie prawidłowej masy ciała i dobrej kondycji psa przez resztę jego życia zależy od przestrzegania wartości energetycznej posiłków i odpowiedniej codziennej dawki ruchu.

Przykładowe diety:

  • Wołowina gotowana, warzywa gotowane, otręby owsiane
  • Kurczak gotowany, marchew blanszowana, makaron
  • Jajko na miękko (białko całkowicie ścięte, żółtko półpłynne), warzywa gotowane, ryż
  • Wołowina surowa, marchew gotowana, makaron
  • Ryba gotowana, marchew tarta surowa, ryż

Podsumowując, każdego psa z nadwagą i otyłego należy traktować indywidualnie. Niemniej, u każdego potrzebna jest zmiana nawyków żywieniowych i trybu życia. Trzeba również zrezygnować ze starych przyzwyczajeń dokarmiania przy stole i podawania psu żywności, która nie jest dla niego przeznaczona. Większość psów uprawia żebranie przy stole bynajmniej nie z głodu, a z przyzwyczajenia i wystarczy je ignorować.

ikona podziel się Przekaż dalej