Dlaczego spokojny pies nagle staje się agresywny? Behawiorysta wyjaśnia
Agresja u psów to problem, z którym zmaga się wielu właścicieli. Aby móc zrozumieć to zachowanie, musimy przede wszystkim znaleźć jego przyczynę. Psy nigdy nie okazują agresji bez powodów, a tych może być wiele. Głównie towarzyszą im wtedy emocje takie jak stres, lęk, strach lub ewentualnie frustracja. Pies nie chce nikogo krzywdzić ani ranić, tylko aby wyrządzić szkody Działa w obronie własnej, gdy czuje, że nie ma innego wyjścia. Zachowania agresywne zawsze mają kontekst sytuacyjny. Gdy przyczyna znika, agresja również i pies zachowuje się bez zastrzeżeń.
Jeśli szukasz więcej informacji i ciekawostek, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły z pytaniami o psy.
Mój pies zmienił się
Jeżeli zastanawiasz się, dlaczego spokojny pies nagle staje się agresywny, musisz wiedzieć, że jest to głębszy problem, który nie pojawił się z dnia na dzień. Może nam się wydawać, że nasz kochany pupil, nagle i bez ostrzeżenia wyskoczył z zębami do innego psa na spacerze, ale tak na pewno nie było. Twój pies nie zmienił się nagle. Wysyłał wcześniej sygnały uspokajające, które nie były przez nas zauważane. Dlatego warto je znać, reagować wcześniej i nie dopuszczać do wybuchów agresji u psa.
Jakie sygnały uspokajające może wysyłać pies?
- Odwracanie głowy,
- Oblizywanie nosa,
- Machanie ogonem,
- Węszenie w trawie,
- Mrużenie oczu,
- Ziewanie,
- “Moon eye”, (pokazywanie białek oczu)
- Kładzenie się,
- Zastyganie w bezruchu,
- Unoszenie łapy,
- Znaczenie terenu,
- Podchodzenie po łuku.
Pies wysyła sygnały uspokajające w sytuacjach, kiedy czuje się zagrożony. Może towarzyszyć mu strach lub lęk. Gdy te sygnały zostają przez nas ignorowana bądź przez innego psa, nasz pupil zmuszony jest do bardziej stanowczych i wyraźniejszych zachowań. Może wystąpić warczenie, intensywne szczekanie, kłapanie zębami w powietrzu czy marszczenie warg. Pies sięga po ten rodzaj komunikacji, ponieważ przynosi mu jakieś rezultaty. Są tak tzw. sygnały grożące/ostrzegawcze, które w ostateczności skończyć mogą się ugryzieniem. Więcej o sygnałach poprzedzających atak dowiesz się w artykule “W jaki sposób pies ostrzega przed atakiem? Te sygnały warto znać”
Agresja na spacerach
Bardzo często występuje tu jeden i ten sam mechanizm w większości przypadków.
Przykładowo psiak boi się innych psów spotykanych na spacerze. Początkowo pokazuje to w sposób subtelny poprzez sygnały uspokajające. Może odwracać wzrok, zająć się nagle intensywnym węszeniem w trawie udając, że ma tu coś interesującego i jest „zajęty” lub nawet stać w bezruchu. My nie zauważając tych gestów, idziemy dalej na wprost drugiego psa. Mogą się one przywitać ze sobą, co z pozoru wygląda niewinne. Nasz pupil również może intensywnie machać ogonem i ekspresyjnie zachęcać psa do zabawy, biegać wokół niego, a nawet pokładać się przy nim. Jednak nie koniecznie oznacza to pozytywne emocje, co jest dla nas mylne. Jest to tzw. flirt — pies, bojąc się innego psa, chce mu pokazać, że ten nie stanowi zagrożenia i nie trzeba go atakować oraz pokazuje ostentacyjnie jaki jest zabawowy. Nasz psiak może przeżywać silny stres i chciałby jak najszybciej mieć to za sobą. Jeżeli tak jest to można zauważyć, że chwile po tej sytuacji się otrzepie. Przed chwilą przeżywał jakieś negatywne emocje i w ten sposób je z siebie zrzucił. Warto zwrócić na to uwagę.
Polecane karmy dla psów - sprawdź ceny!
Wracając do naszego przykładu, w ten sposób nie posłuchaliśmy się mowy ciała psa i kontynuowaliśmy wprowadzenie go w trudną dla niego sytuację. Co się stanie, jeżeli przy którymś razie nasz pies pierwszy raz zacznie szczekać na psa z naprzeciwka? My zdezorientowani, że nasz spokojny pupil nagle warczy, szczeka, odciągniemy go i pójdziemy w innym kierunku. Dla psa — sukces. Właśnie otrzymał nagrodę za agresywne zachowanie. Ono zadziałało, przyniosło korzyść, a więc będzie powielane. Nagrodą w tej sytuacji było zdystansowanie się od drugiego psa i uniknięcie bliskiego minięcia się z nim, czy kontaktu. Sprawdź także ten artykuł na temat mowy ciała psa krok po kroku.
Ból i choroby
Pies nie tylko warczy czy gryzie w sytuacjach stresujących dla niego lub frustrujących. Przyczyny agresji są różnorodne i mogą obejmować czynniki biologiczne, społeczne oraz emocjonalne. Powody takiego zachowania to także ból fizyczny i różne problemy zdrowotne.
Zraniony pies może odczuwać silny dyskomfort podczas dotyku i dlatego może reagować warczeniem czy próbą ugryzienia. Dlatego, jeżeli zauważyłeś, że twój pies zmienił się w bardziej agresywnego i rozdrażnionego skontaktuj się w pierwszej kolejności z weterynarzem. Warto wykonać dokładne badania metaboliczne i zbadać czynności tarczycy. Udowodniono naukowo, że czynności tarczycy mają wpływ na zachowania agresywne. Może się okazać, że wasz problem z nagłą agresją u psa zostanie rozwiązany w gabinecie weterynaryjnym.
Zła socjalizacja
Jej błędne lub niewystarczające przeprowadzenie jest częstym powodem lęku i strachu u pupili w późniejszych latach. Okres socjalizacji trwa między 3, a 16 tygodniem życia. Jeżeli w tym czasie pies nie pozna różnych bodźcowi czy sytuacji, z którymi spotka się w życiu dorosłym, to będzie reagował na nie strachem. Będzie towarzyszył mu niepokój oraz nie odnajdzie się w nowych sytuacjach.
Inaczej jest, gdy socjalizacja była prawidłowo przeprowadzona, ale wydarzyło się coś traumatycznego w życiu pupila. Przykładowo atak przez dużego psa. Po takim przykrym doświadczeniu nasz psiak prawdopodobnie będzie reagował na duże psy lękiem — agresją. Może z daleka zacząć szczekać, udając, że jest niebezpieczny i nie warto się do niego zbliżać. Taka agresja to sposób obrony i radzenia sobie z potencjalnym zagrożeniem. Jeżeli twój pies zaczął inaczej reagować na różne bodźce, przy których wcześniej był spokojny, to warto zastanowić się, czy nie wydarzyło się nic, co mogło wywołać traumę. Z takim psem należy pracować poprzez stopniowe odwrażliwianie.
Frustracja
Brak zaspokojenia psich potrzeb to jeden z powodów skumulowanego napięcia i energii, które nie mają szans na rozładowanie. Ograniczenie możliwości penetracji terenu, węszenia, zabaw umysłowych czy brak odpowiedniego kontaktu z innymi psami oraz opiekunem, prowadzi do frustracji. Tak pobudzony pies, musi sobie poradzić z silnymi emocjami, co wiązać się może z gwałtownymi reakcjami na spotykane bodźce. Może wykazywać takie zachowania jak szczekanie, chęć pogoni i łapanie zębami oraz atak na uciekający obiekt. Dlatego ważne jest, aby zapewnić naszemu pupilowi odpowiednią dawkę ruchu, zabawy, opieki, ale także i odpoczynku.
Przeciętnie, dorosły zdrowy pies powinien spać dziennie około 16-stu godzin. Długotrwałe zmęczenie również może być frustrujące, pies staje się rozdrażniony co prowadzić może do agresywnych zachowań.
Kastracja samców jako rozwiązanie
Gdy pies staje się niebezpieczny dla otoczenia, a raczej stwarza takie pozory co i tak jest bardzo niekorzystne dla właścicieli, często pada decyzja przeprowadzenia kastracji. Niestety nadal krąży przekonanie, że jeżeli pies gryzie i przejawia agresję to przez nadmiar testosteronu i należy wykonać ten zabieg, co obniża poziom tego hormonu. Może to być bardzo zły ruch, jeżeli okazuję się, że agresywne zachowania spowodowane były lękiem i stresem. Testosteron dodaje psu pewności siebie, jeżeli w przypadku strachliwego psa, odbierzemy mu go, to wyrządzimy nieodwracalną krzywdę. W efekcie możemy mieć jeszcze większe problemy z zachowaniem psa niż przed cięciem. Dlatego koniecznie przedyskutuj ten temat z behawiorystą i weterynarzem. Czasem proponuje się kastrację chemiczną, która nie pozbawia psa jego narządów rodnych a jedynie działa na poziom testosteronu. Może się to okazać lepszym rozwiązaniem, ponieważ jest w pełni odwracalna i utrzymuje się od 6 do 14 miesięcy. Dzięki temu mamy możliwość sprawdzenia, czy rzeczywiście obniżenie poziomu tego hormonu pomoże, a najwyżej wrócić do punktu wyjścia.
Autor: Julia Przewoźna