Cudaczek (przylga chińska) - opis, hodowla, choroby, porady
Pomimo że cudaczek ma łagodne usposobienie, to umieszczanie go w jednym akwarium z taką rybą, jak molinezja czarna, nie jest dobrym pomysłem. Problemem są wymagania związane z tym, jak przylga chińska żeruje.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o rybach akwariowych.
Z tego artykułu dowiesz się:
Opis i naturalne środowisko
Przylga alpinista
Cudaczek, czyli Beaufortia kweichowensis, to prawdziwy alpinista wśród ryb. Jej ciało przedstawia wiele adaptacji do życia w wartkich górskich strumieniach. Ma płaski grzbiet, więc stawia mały opór w silnym prądzie. Przyssawki na spodniej części ciała trzymają ją nawet na najbardziej śliskiej powierzchni.
Szeroka powierzchnia ciała, którą przylega do podłoża, daje jej stabilizację i elastyczność ruchu. Umożliwia też dostosowanie do kształtu kamienia lub skały, na której leży. Także sposób poruszania się jest na tyle efektywny, że daje swobodę chodzenia do przodu i do tyłu, a nawet w górę wodospadu (1).
Lekka mała ryba może wejść tam, gdzie duża dawno by spadła. 7 cm długości i proporcjonalnie mała masa ciała dają jej przewagę nawet nad otoskiem, czy zbrojnikiem. Pyszczek na spodniej części ciała umożliwia jej pobieranie pokarmu praktycznie bez odczepiania się od miejsca, na którym żeruje.
Opis biotopu cudaczka
Jak łatwo można się domyślać, przylga chińska występuje w Chinach. Konkretnie pływa sobie w rzece Lianjiang w prowicnji Guangdong. Nie ma tam łatwego życia, bo rzeka jest wartka, jedzenia jest niewiele, a jakby tego było mało, to na rzece postawiono tamę.
Całe szczęście owa tama ma autostradę dla ryb, a przez wiele lat cudaczek wykombinował sobie sprytne sposoby, jak przetrwać w tak trudnym terenie. Są tam same skały i kamienie. Światła jest dość sporo, więc zjada algi, które rosną w całkiem dużych ilościach.
Woda spełnia najwyższe standardy czystości, klarowności, a co najważniejsze – natlenienia. Przylgi są jak nasze pstrągi. Tlen jest dla nich najważniejszy. Temperatura wody wynosi 17-25⁰C a pH 7.0 – 7.3. Opis jest krótki: typowa górska rzeka o wysokiej klarowności (2).
Zachowanie specyficznej ryby
Akwarium rzeczne
Akwarium dla cudaczka musi mieć co najmniej 60 litrów. Może się to wydawać zdecydowanie za dużo, jak na rybę o długości 7 cm, ale nie chodzi o tłok, ale o parametry wody. Wystarczy lekkie zabrudzenie, niedopilnowanie podmiany, wyższa temperatura i możemy pożegnać się z cudaczkiem.
Poziom tlenu zmniejsza się wraz ze wzrostem temperatury i zanieczyszczenia. Nie możemy dopuścić do takiej sytuacji. Bardzo przydatna będzie deszczownia usytuowana nad wodą, dodatkowy falownik lub pompa, zapewniająca szybki ruch wody. Przylga doskonale się wspina, więc akwarium musi być przykryte tak dokładnie, jak tylko się da.
Jako wystrój dajmy jak najwięcej piasku, kamieni i korzeni, które będą rezerwuarem bakterii, pierwotniaków, okrzemków i glonów. To bardzo ważne składniki diety cudaczka i najlepiej dostarczać je w naturalnej formie. Dużo światła i rośliny na bokach pomogą w utrzymaniu NO3 na racjonalnych poziomach. Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także ten artykuł o rybkach polecanych do akwarium.
Wysoka cena zdrowego cudaczka
Cudaczek najczęściej nie wykazuje żadnych objawów choroby, ale od razu umiera. Ma to zapewne związek z nie zapewnieniem odpowiednich warunków i spadkiem ilości tlenu w wodzie. Inne ryby „pokazują”, że im coś nie pasuje dziobkowaniem, czyli podpływaniem pod taflę i pobieraniem powietrza znad wody.
Przylgi chińskie tak nie robią, tylko biedaczki umierają na dnie zbiornika. Mogą też zapadać na infekcje bakteryjne związane ze złą jakością wody. Przy tych rybach cotygodniowe 50% podmiany, to obowiązek. Oczywiście wiele zależy od wielkości filtra, ale NO3 też zawsze warto monitorować przez testy.
Najlepiej, żeby podłoże dla cudaczka miało średnicę od 0,2 do 0,4 mm, bo drobniejsze będzie za mocno pyliło przy większym prądzie wody, a grubsze nie będzie odpowiednie dla ryb, żeby mogły je przeczesywać. Powinno być naturalne i jasne, niepokrywane farbami czy żywicami.
Cena cudaczka to około 15 zł, jednak warto się jej przyjrzeć, zanim zdecydujemy się na zakup. Jeżeli sprzedawca mówi, że dopiero przyjechała, to zaczekajmy tydzień, bo adaptacja do nowych warunków jest dla niej trudna. Podejrzanie niska cena też może być sygnałem alarmowym, że coś jest nie tak z jej zdrowiem.
Polecane akwaria i akcesoria - ceny internetowe!
Cudaczek i razbora espei
Beaufortia kweichowensis nie jest agresywna i nie podgryza innych ryb. Zresztą chyba fizjologicznie byłoby to mało realne, jednak samce tego gatunku potrafią się nieźle przepychać. Nie krzywdzą się, ale przemyślmy ilość, jaką chcemy mieć. W dużej grupie będą mniejsze możliwości wykarmienia takiego stadka. Im mniej miejsc, gdzie osobnik żeruje, tym większe utarczki między rybami.
Właściwie nie powinny być trzymane z innymi rybami przydennymi, bo każda będzie stanowiła konkurencję pokarmową. Także molinezja czarna nie jest dobrym wyborem, bo uwielbia glony zielone. Najlepsze będą mięsożerne ławice (np. razbora espei), ale nie w dużych ilościach, bo woda powinna być czysta i klarowna.
Ze względu na rzeczny charakter cudaczka nie nadają się do niego prętniki, bojowniki , czy szczupieńczyki, które wolą spokojne wody. Doskonale nadadzą się:
- danio,
- tęczanki,
- brzanki (np. denisona),
- razbora espei.
Lepiej unikać pielęgnic i pielęgniczek, żeby nie odcinały cudaczków od miejsc porośniętych glonami, gdy założą gniazdo (oczywiście pielęgniczki, nie cudaczki).
Nieśmiałe usposobienie przylgi
Wysokie wymagania ryby rzecznej
Cudaczki mają opinię ryb trudnych do utrzymania i faktycznie tak jest. To ryby, które nie dają po sobie poznać, że coś im nie pasuje. Jak inna ryba je odgania, to chowają się w kąt. Kiedy nie jedzą odpowiednio, nie widać, czy są chude, czy nie.
Trudno jest też odpowiednio zbilansować składniki diety dla cudaczka, bo przy innych rybach może zjadać po nich karmę wysokobiałkową i mieć problemy z trawieniem. Nie należy też przesadzać z „przysmakami”, chyba że warzywnymi.
Jeżeli chcemy, żeby nasze ryby były zdrowe, kupujmy im pokarmy z glonami, ziołami i warzywami. Biorąc pod uwagę, ile taka przylga zjada, można poświęcić wyższą kwotę za dobry pokarm. Doskonale sprawdzi się Naturefood Premium Grunfutter mix, który składa się tylko ze składników roślinnych.
Także Spirulina Tabs Nature firmy Sera może się całkiem nieźle sprawdzić jako dodatek do diety. Nawet molinezja czarna jest łatwiejsza do wykarmienia. Za każdym razem, gdy kupujemy karmę, czytajmy opis składu.
Utrzymanie a zachowanie cudaczka
Przylga chińska to nie ryba dla początkującego akwarysty. Pomimo że zachowanie nie jest problematyczne w żaden sposób, to trzeba być czujnym względem jej dobrostanu w akwarium. Jest to spowodowane specyficznym środowiskiem, z jakiego pochodzi.
Także pełzanie przylgi po szybach jest wręcz legendarne. Potrafi znaleźć najmniejszą dziurkę w pokrywie i wybrać się na tragiczny spacer poza akwarium. Częsty problem dotyczy też doliczenia się tych ryb w akwarium. Potrafią się tak skutecznie schować, że trudno stwierdzić, czy wszystkie są obecne.
Pocieszny sposób chodzenia, jedzenia, a nawet przepychania innych ryb przez cudaczka, jest świetny, ale utrzymanie go wymaga wiele pracy ze strony akwarysty. Począwszy od nie najłatwiejszej diety, skończywszy na utrzymaniu glonów przy czystej wodzie.
(1) Wang, Jinrong, et al. "An adhesive locomotion model for the rock-climbing fish, Beaufortia kweichowensis." Scientific reports 9.1 (2019): 1-13.
(2) 李捷, et al. "连江西牛鱼道过鱼效果及其影响因子研究." 生态与农村环境学报 35.12 (2019): 1593-1600.