Cocker spaniel angielski - charakterystyka, żywienie, wychowanie
Szczyt popularności cocker spaniela angielskiego przypadł na przełom lat 70. i 80. XX wieku. Było ich w Polsce wtedy bardzo dużo, zarówno złotych, jak i czarnych, ale także czarno-białych przesianych. Wyhodowano również odmianę sobolową. Popularność sprawiła, że zaczęły się mnożyć „dzikie” hodowle, w których dobierano pary w sposób całkowicie nieprzemyślany i przypadkowy. Sprawiło to, że charakter rasy uległ wypaczeniu. Doświadczeni hodowcy podjęli starania o przywrócenie spanielowi dobrego imienia i obecnie rasa ta powoli powraca na nasze ringi.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o spanielach.
Z tego artykułu dowiesz się:
Cocker spaniel angielski - pochodzenie, wygląd, charakter i przeznaczenie
Opis historyczny rasy cocker spaniel angielski
Pierwsze informacje na temat przodków spaniela pochodzą z czasów starożytnych. Grecki filozof Ksenofont pisał o „psach z pofalowaną sierścią, zamierające w bezruchu po zwietrzeniu ptactwa”. Prawdopodobnie psy te były przodkami nie tylko spanieli, ale i długowłosych wyżłów, które po zwietrzeniu zwierzyny, zwłaszcza ptactwa, nieruchomieją w charakterystycznej pozie (stójce) – wrodzonej u wyżłów.
Na przełomie VII i VIII wieków n.e. podobne psy występowały na Półwyspie Iberyjskim, dokąd dotarły podczas wypraw krzyżowych. Stamtąd dostały się do Francji, a następnie do Anglii. Z tego okresu prawdopodobnie bierze swój początek ogólna nazwa rasy – spaniel (francuski wyraz espanir), oznaczającego kucanie lub przysiad. To słowo charakteryzuje zachowanie tych psów podczas pracy w łowisku. Dziś język francuski bogatszy jest o słowo epagneul, dosłownie oznaczające spaniela.
Na Wyspach Brytyjskich spaniele stały się popularne pod koniec XVI wieku. Wówczas podjęto ich planową hodowlę, dzieląc je na pracujące na lądzie i w wodzie. Z kolei z lądowych wyodrębniono spaniele większe, przeznaczone do polowania z sokołami, nazwane springer spanielami, i mniejsze, przeznaczone do polowania z siecią na ptaki, zwane sitting spanielami – ze względu na charakter pracy. Wszystko wskazuje, że to właśnie od nich pochodzi współczesny cocker spaniel angielski.
Pojawienie się w XVII wieku broni palnej sprawiło, że od spanieli zaczęto oczekiwać, oprócz wystawiania i wypłaszania ptactwa, także aportowania postrzałków i w tym kierunku je układano. Rozwijała się też dalsza hodowla, która pod koniec XIX wieku przyniosła kolejne odmiany spanieli – sussex spaniela i clumber spaniela. Na skutek selekcji hodowlanej w obu rasach powstał cocker spaniel, którego człon nazwy cocker nawiązuje do gatunku ptactwa, na jakie z nim polowano (woodcock – słonka, cock – kogut, samiec bażanta).
Bezpośrednio protoplastą rasy został czarny pies Obo, urodzony w 1879 roku. Jego właścicielem był niejaki James Farrow, który imię Obo zarejestrował jako swój przydomek hodowlany. Od tej pory wszystkie urodzone u niego spaniele miały w nazwie Obo. Urodzony w hodowli Farrowa pies Ted Obo występuje w dalszych pokoleniach niemal całej populacji cocker spanieli angielskich.
W 1902 roku utworzono klub rasy i sporządzono opis wzorca, obowiązujący do dziś z niewielkimi modyfikacjami. American Kennel Club (AKC) uznał rasę w 1946 roku, natomiast umaszczenie sobolowe zostało uznane na kongresie cocker spaniela w Nottingham w 1993 roku.
W Polsce cocker spaniele angielskie hodowane były jeszcze przed II wojną światową, m.in. przez księżnę Izabellę Radziwiłłową, Zbigniewa Biernackiego (Royal) i Annę Benisławską (Abenis). Dwie ostatnie hodowle połączyły się w jedną – Royal Abenis – tuż przed wybuchem wojny. Niektóre psy z tej hodowli przetrwały zawieruchę wojenną i od nich rozpoczęła się powojenna hodowla rasy w Polsce. W latach 50. XX wieku odnotowano kilka udanych importów z Anglii i Niemiec. Obecnie funkcjonuje w Polsce kilka bardzo dobrych hodowli z pokaźnym dorobkiem wystawowym. Jeśli planuejsz zakup psa tej rasy, sprawdź także artykuł o szczeniakach cocker spaniela.
Cocker spaniel angielski - opis wyglądu, charakter rasy, usposobienie
Jest to pies mocnej, zwartej, harmonijnej budowy. Sylwetka zbliżona do kwadratowej – odległość od kłębu do podłoża jest taka sama jak od kłębu do nasady ogona. Głowa z nisko osadzonymi, dobrze owłosionymi uszami (na poziomie linii oczu), długimi – po wyciągnięciu wzdłuż kwadratowej kufy sięgają krawędzią do wierzchołka trufli nosowej. Oczy spaniela są piękne, pełne (ale nigdy wyłupiaste), ciemnobrązowe. Przy umaszczeniu czekoladowym, czekoladowym przesianym i czekoladowo-białym – ciemnoorzechowe. Spojrzenie inteligentne, łagodne, ale wesołe i czujne.
Psy typowo wystawowe różnią się od typowo roboczych – są nieco cięższe i bardziej krępe. Nie istnieje zatem miniatura tej rasy – jest to jedynie pies pracujący. Różnica w typie „working” i „show” widoczna jest zresztą w wielu rasach myśliwskich, ale i niektórych pasterskich (np. border collie).
Szata cocker spaniela angielskiego jest niezbyt obfita, gładka jedwabista, prosta, nigdy pofalowana czy kręcona – a więc nic nie pozostało w tej materii ze starożytnych przodków. Nie jest to też pies krótkowłosy. Kończyny przednie, tylne powyżej stawów skokowych i tułów dobrze owłosione. Umaszczenie bardzo różnorodne:
Polecane karmy dla psów - sprawdź ceny!
Jednolite:
- Czarny
- Rudy
- Złoty
- Czekoladowy
- Czarny podpalany
- Czekoladowy podpalany
Dwubarwne:
- Biało-czarny
- Biało-czekoladowy
- Biało-pomarańczowy (biało-rudy, biało-złoty)
- Biało-cytrynowy
Wszystkie dwubarwne z nakrapianiem lub bez.
Trójbarwne:
- Biało-czarny z podpalaniem
- Biało-czekoladowy z podpalaniem
Przesiane:
- Niebieski
- Pomarańczowy
- Cytrynowy
- Czekoladowy
- Niebieski z podpalaniem
- Czekoladowy z podpalaniem.
Wysokość w kłębie: pies – 39-41 cm, suczka – 38-39 cm. Waga w przybliżeniu – 13-14,5 kg (zarówno pies jak i suczka).
Charakter cockera jest żywy, wesoły, radosny, zwłaszcza w łowisku. Cocker spaniele angielskie to rasa łagodna, psy bardzo przywiązują się do swojej rodziny. Są bystre, inteligentne, ruchliwe i aktywne. Agresywne zachowanie jest wadą dyskwalifikującą.
Jest to pies myśliwski, ale rasa ta nie nadaje się do trzymania w kennelu. Preferuje mieszkanie z domownikami, których bardzo kocha. Uwielbia bawić się z dziećmi, jednak nieco starszymi. Akceptuje inne psy i inne zwierzęta w domu. Ma usposobienie stróża, reaguje na szmery za drzwiami. Łatwo adaptuje się do nowych warunków, dzięki czemu można go zabierać na wakacje – nie będzie sprawiał kłopotu. Natomiast trzeba uważać, puszczając go luzem w pobliżu zbiorników wodnych. Cocker spaniel angielski uwielbia bobrowanie w szuwarach, pływanie i nurkowanie, co w nieznanym miejscu może być dla psa niebezpieczne.
Cocker spaniel angielski - pielęgnacja, żywienie, zdrowie, szkolenie
Jak dbać o spaniele
Rasa ta linieje intensywnie wiosną i jesienią, choć niewielkie ilości włosa gubi przez cały rok. Sierść jest miękka i łatwo ją usunąć w przeciwieństwie do tej, jaką posiada krótkowłosy labrador. Poza okresami linienia spaniele szczotkuje się raz w tygodniu. Szczególną uwagę należy zwrócić na pachy i pachwiny, gdzie włos ma tendencję do kołtunienia się. Kołtuny należy rozdzielać palcami i wyczesywać, a mocno zbite trzeba ostrożnie wyciąć nożyczkami uważając, aby nie skaleczyć psa. Martwy podszerstek i włos okrywowy usuwa się za pomocą furminatora i trymera. Martwe włosy na grzbiecie wyskubuje się palcami, a kształt głowy koryguje się za pomocą degażówek. Za pomocą maszynki przycina się włos na uszach, szyi i w okolicy odbytu. Nożyczkami przycina się sierść na łapach, formując ich koci kształt. Dobrze ostrzyżony pies sprawia wrażenie, jakby miał krótkowłosy tułów. Spaniel całkowicie krótkowłosy nie istnieje, wszystkie rasy i ich odmiany są długowłose.
Strzyżenie spaniela najlepiej powierzyć profesjonalnemu groomerowi, który również przytnie pazury i w razie konieczności wykąpie psa. Do kąpieli stosuje się szampony dla psów długowłosych. Można zastosować odżywkę oraz odpowiednio dobrane kosmetyki intensyfikujące umaszczenie.
Żywienie spaniela nie jest kłopotliwe – jak niemal wszystkie rasy z grupy 8 mają usposobienie obżartucha. Miewają przez to tendencje do tycia, dlatego konieczna jest kontrola ilości podawanej karmy. Decydując się na karmę gotową, warto wybrać tę z wyższej półki dla rasy średniej. Nie może ona zawierać zbyt dużo białka, gdyż mogłoby to spowodować problemy skórne u psa. Natomiast psy regularnie polujące powinny otrzymywać karmę wysokoenergetyczną. Posiłki przygotowywane dla psów w domu należy uzupełniać preparatami witaminowo – mineralnymi.
Cocker spaniel angielski to na ogół pies zdrowy, wytrzymały i odporny na choroby. Mogą jednak dziedziczyć choroby oczu – podwiniętą trzecią powiekę (entropium) oraz postępujący zanik siatkówki (PRA). Nie ma wprawdzie obowiązku wykonywania badań genetycznych w kierunku tych schorzeń, jednak renomowani hodowcy wykonują takie badania, zarówno u suk hodowlanych, jak i u psów, które mają być reproduktorami. Długość życia spaniela wynosi przeciętnie 13 – 14 lat, choć wiele osobników żyje dłużej.
Systematyczne strzyżenie uszu, zwłaszcza od wewnątrz, oraz ich czyszczenie, skutecznie zapobiega infekcjom. Należy pamiętać, że wilgoć i ciepło stanowią doskonałe środowisko dla grzybów i bakterii, dlatego spaniele muszą mieć czyszczone i wysuszane uszy po każdym zamoczeniu.
Spaniele - wychowanie i szkolenie
Cocker spaniel angielski to pies myśliwski, płochacz, podlegający obowiązkowi pracy. Oznacza to, że tytuł Międzynarodowego Championa Piękności może być przyznany psu, który – oprócz odpowiednich wniosków z wystaw międzynarodowych – ma zaliczoną (z odpowiednią punktacją) ocenę pracy łowieckiej. Oceny tej dokonuje i opis w karcie oceny umieszcza sędzia z właściwymi uprawnieniami do oceny pracy. Dla psów z zaliczoną oceną pracy na wystawach organizowana jest klasa użytkowa (working class). Zwykle jest ona najmniej licznie obsadzona. Przypominamy – pies pracujący (użytkowy) jest mały, ale to nie jest miniatura.
Podczas szkolenia najważniejsza jest konsekwencja i stanowczość opiekuna, bowiem rasa ta miewa dominujący charakter. Przy odpowiednim traktowaniu spaniele chętnie poddają się szkoleniu, zwłaszcza jeżeli za wykonane zadanie otrzymają smakołyk. Mały cocker powinien być jak najwcześniej socjalizowany z innymi psami, co ułatwią zajęcia w psim przedszkolu. Informacje o zajęciach można uzyskać w oddziale Związku Kynologicznego w Polsce.
Jeżeli pies mieszka z rodziną, w której nie ma myśliwego, można go układać do sportu. Ma usposobienie pracusia i doskonale sprawdza się w agility, flyball i dog dancingu.
Ciekawostka: do grupy spanieli przybył, uznany na razie jedynie w Polsce, polski spaniel myśliwski. Ta nowa rasa powstała pod koniec XX wieku, a cocker spaniel angielski był użyty do jej tworzenia. Polski spaniel myśliwski występuje na wystawach w Polsce jako rasa nieuznana przez FCI w celach propagandowych. Staje się coraz bardziej popularna ze względu na umiejętności łowieckie i rodzinny charakter, choć na jej uznanie przez FCI trzeba będzie zapewne nieco poczekać.