Ailurofobia – objawy, przyczyny, leczenie, ciekawostki
Możesz zetknąć się też z takimi określeniami jak felinofobia i gatofobia. Wszystkie te fobie dotyczą kotów. Czy ten lęk można zwalczyć? Jakie są objawy fobii? Skąd się biorą lęki? Jakie znane osoby odczuwały tak silny strach przed kotami? Które rasy sprawdzą się jako koty dla dzieci? Co może być powodem problemów behawioralnych z kotami? W tym artykule znajdziesz odpowiedzi na te pytania.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o kotach.
Z tego artykułu dowiesz się:
Chorobliwy lęk czy nadmierne uwielbienie?
Czym jest ailurofobia, a czym ailurofilia?
Ailurofobia to długotrwały i absurdalny strach przed kotami. Osobie, która cierpi na tę odmianę fobii, nie wystarczy powiedzieć, że kot nie stanowi dla niej żadnego zagrożenia, ponieważ często ona ma tego świadomość i doskonale zdaje sobie z tego sprawę, ale nie jest w stanie nic poradzić na to, jak się zachowuje i reaguje.
Na ten chorobliwy lęk przed kotami cierpieli m.in.: Napoleon Bonaparte, Adolf Hitler, Aleksander Wielki, Juliusz Cezar, Benito Mussolini. Z kolei ailurofilia jest przeciwieństwem ailurofobii i objawia się nadmierną miłością skierowaną do tych zwierząt.
Skąd się biorą takie lęki? Przyczyn może być wiele, ale najprawdopodobniej strach przed zwierzętami jest wynikiem doświadczeń z dzieciństwa. Najczęściej jest to:
- szok – wywołany widokiem znęcania się nad kotem lub zabijania go zarówno przez dzieci, jak i osoby starsze (np. rodziców, dziadków),
- negatywne nastawienie rodziców – opiekunowie straszyli dziecko, aby nie podchodziło do obcych kotów, ponieważ te mogłyby zrobić mu krzywdę oraz nastawiali go przeciwko nim (bo np. sami nie lubili kotów),
- bezpośredni kontakt – dziecko zostało zaatakowane przez kota,
- obejrzenie filmiku lub wysłuchanie opowieści – gdzie kot atakował głównego bohatera.
Zwierzak nie musiał mocno pogryźć dziecka, a tylko delikatnie zadrapać, ale sam atak został zapisany w podświadomości jako straszne przeżycie. Fobia może się narodzić też wtedy, gdy dziecko jest uczestnikiem jakiejś sytuacji, której nie może zrozumieć (np. topienie kociąt przez babcie na wsi). Bardzo możliwe, że taka osoba nawet nie zdaje sobie sprawy, że była świadkiem traumatycznego wydarzenia, bo zostało one wyparte z jej świadomości.
Fobia – jakie są jej objawy?
Dla osoby cierpiącej na ailurofobie kot jest czynnikiem stresogennym. Nie tylko jego widok (na żywo czy na zdjęciach lub w filmach), ale sama myśl o tym stworzeniu powoduje strach. Robi wszystko, aby uniknąć sytuacji, w których mogłaby spotkać kota (np. nie chodzi w odwiedziny do znajomych, którzy go mają, unika działów zwierzęcych w sklepach oraz nie ogląda filmu, jeśli jest w nich kot).
Istotny jest stopień nasilenia fobii, ponieważ od tego zależy, jak osoba z zaburzeniem lękowym będzie reagować na strach. Do objawów fobii zaliczyć można:
- palpitacje serca,
- zimne poty lub uderzenia gorąca,
- paraliż,
- drżenie rąk i nóg,
- chęć ucieczki,
- ucisk w klatce piersiowej lub w żołądku,
- nudności i wymioty,
- podwyższone ciśnienie,
- poczucie bezradności,
- duszności,
- suchość w ustach,
- atak paniki (płacz, krzyk, hiperwentylacja, zawroty głowy, szczękościsk).
Polecane karmy dla kotów - sprawdź je!
Irracjonalne i dziwne zachowania mogą być bardzo wstydliwe (np. piszczenie na widok kota w jakimś miejscu publicznym), a długotrwały stres jest bardzo niebezpieczny dla zdrowia. Czasami osoba cierpiąca na tę fobię odpowiada agresją wobec kotów i znęca się nad nimi, chcąc w ten sposób zamaskować swój strach lub go zwalczyć. Sprawdź także ten artykuł z poradami, jakiego zapachu nie lubią koty.
Jak pokonać swoje obawy?
Czy leczenie ailurofobii jest możliwe?
Fobia jest to nic innego jak zaburzenie nerwicowe, które można leczyć, zwłaszcza gdy utrudnia funkcjonowanie w społeczeństwie. Jeżeli leczenie zostanie poprowadzone właściwie, fobia może odejść w zapomnienie.
Metody leczenia są różne, ale ich podstawą jest psychoterapia. Aby zwalczyć obawy przed kotami, należy poddać się terapii poznawczo-behawioralnej. Niekiedy konieczna jest także farmakoterapia (środki uspokajające).
Desensytyzacja polega na stopniowym oswajaniu się z tym, co wywołuje stres. Początkowo są to zdjęcia i filmy z kotami, a dopiero w późniejszym etapie dochodzi bezpośredni kontakt z tymi stworzeniami. Można też zacząć od tego, że w momencie odprężenia pacjent będzie wyobrażał sobie różne sytuacje z kotami, które zwykle napawają go lękiem.
Psychoterapeuta może zlecić pogłębienie wiedzy na temat kotów. Osobę cierpiącą na ailurofobię można wyleczyć z tego zaburzenia dzięki tzw. terapii implozywnej. Taka osoba jest wystawiona na konfrontację z kotem w bezpiecznych i kontrolowanych warunkach.
Powszechną metodą jest także „modelowanie”, które polega na obserwowaniu kogoś innego (najczęściej psychologa) wchodzącego w interakcje z kotem. W ten sposób można stopniowo redukować lęk, ale wybrane do tego zwierzak musi być przyjazny, spokojny, łagodny i chętny do kontaktu z ludźmi.
Ciekawostki o kotach – które rasy nadają się jako koty dla dzieci?
Dla rodzin z dziećmi polecane są rasy kotów, które słyną ze swojego łagodnego usposobienia. Wśród nich znajdują się np. Ragdoll i Maine Coon. Jednak ich przyjazny charakter nie oznacza, że mogą stać się zabawkami. Odpowiedzialność zawsze spoczywa na barkach rodziców i nigdy nie mogą jej zrzucać na swoje dzieci.
Bardzo ważne jest to, aby bawić się ze swoim kotem. Nie można jednak włączyć lasera i patrzeć przez godzinę, jak kot próbuje złapać nieuchwytną czerwoną kropkę. Takim czymś szybko możemy doprowadzić do problemów behawioralnych kota.
W czasie zabawy powinny być wykorzystane wszystkie etapy łańcucha łowieckiego kota (m.in. pościg za ofiarą, złapanie zdobyczy, zjedzenie ofiary). Długotrwały brak któregoś elementów sprawi, że w organizmie kota zacznie wydzielać się hormon stresu, a samopoczucie zwierzęcia spadnie. Nawet domowe koty czują stałą potrzebę polowania.
Koty inaczej postrzegają przestrzeń – dla nich istotny jest także pion. Nawet w małym mieszkaniu nie powinny czuć się niekomfortowo, jeśli tylko odpowiednio zagospodaruje się pomieszczenie. Dodanie kilku specjalnych półek, hamaków czy poziomych drabinek oraz kilkupoziomowego drapaka znacząco zwiększy zadowolenie mruczka.
Wszystko, co jest związane z kotami, może wywoływać stres u osoby cierpiącej na ailurofobię. Zwierzę nie musi stać nawet obok, wystarczy zdjęcie lub filmik, książka o kotach czy sama myśl o tych stworzeniach. Ailurofobia objawia się w różny sposób, np. poprzez duszności, zimne poty, chęć ucieczki czy kołatanie serca. Osoba cierpiąca na ailurofobie zadręcza się możliwymi sytuacjami, jakie mogą się stać przy udziale kota i stara się ich unikać. Bardzo często też próbuje ukryć to, że boi się tych stworzeń, a lęk przed tym, że ktoś to odkryje, może wywoływać ataki paniki i doprowadzić do pogłębienia zaburzenia.