4 popularne rasy psów włoskich - opis, charakter, opinie, tresura
Włochy to kraj, który w kynologii światowej zasłużył się utworzeniem kilkudziesięciu ras. Któż z nas nie zna maltańczyka, charcika włoskiego czy cane corso? Nie wszystkie rasy włoskie są uznane przez FCI, jak choćby titan terier, nieco przypominający miniaturowego bulteriera. Opiszemy tu włoskie psy rasowe, które są już ostatecznie uznane, cieszą się rosnącą popularnością, są hodowane w Polsce i coraz więcej widuje się ich na wystawach psów rasowych. Zaprezentujemy też ich zdjęcia.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o rasach psów.
Włoskie rasy psów myśliwskich
Wyżeł włoski szorstkowłosy – spinone italiano
Jest to jedna z najstarszych włoskich ras. Jej początki sięgają czasów przed naszą erą i nie wiadomo do końca, która z teorii odnośnie jej pochodzenia jest prawdziwa. Jedni badacze twierdzą, że spinone pochodzi od wyżła rosyjskiego (?) lub celtyckiego. inni – że od wymarłego wyżła hiszpańskiego, jeszcze inni – że od legawców, które pojawiły się w starożytnym Rzymie w okresie rozkwitu cesarstwa, przywiezione przez kupców znad Adriatyku. We wzorcu rasy znajdujemy adnotację, że być może spinone jest potomkiem włoskiego psa o szorstkiej sierści, zaś prawdopodobnym matecznikiem rasy jest Piemont.
Współczesny spinone jest najpopularniejszą rasą myśliwską we Włoszech. Poza swoją ojczyzną dość często spotykany jest na Wyspach Brytyjskich, Stanach Zjednoczonych, Niemczech i Holandii. W Polsce jest rzadki, aczkolwiek już hodowany i pojawia się na wystawach.
- Wygląd. Wyżeł włoski szorstkowłosy jest dość dużym psem (pies – 60-70 cm, suka – 58-65 cm w kłębie). Ciężar ciała odpowiednio 32-37 i 28-30 kg. Sylwetka mocnej budowy, tęga, niemal kwadratowa (długość tylko nieznacznie większa od wysokości), Dobrze umięśniony. Sierść szorstka i twarda, na tułowiu najdłuższa – 4-6 cm, na głowie, uszach, grabiecie nosa i przednich częściach kończyn krótsza, na tylnych częściach kończyn dłuższa, bez frędzli. Dobrze zaznaczone dłuższym, szorstkim włosem brwi, bokobrody i broda. Szata jest jednowarstwowa, bez podszerstka. Dopuszczalne umaszczenie: czysto białe, białe z pomarańczowymi łatami, białe z pomarańczowym nakrapianiem, białe z brązowymi plamami, dereszowate lub dereszowato-brązowe. Umaszczenie niedopuszczalne: szata trójkolorowa, znaczenia podpalane, czarny w każdej formie i kombinacji.
- Usposobienie i charakter. Jak wszystkie wyżły, jest doskonałym i wytrzymałym biegaczem. Doskonale pływa, aportuje zarówno z wody jak i z lądu. Pracuje w polu blisko myśliwego, zawsze ma z nim kontakt, jakby wiedział, że to dla niego wystawia zwierzynę. Zamiera w stójce tylko wówczas, kiedy jest pewien obecności np. bażanta. Potrafi też tropić postrzałka, zarówno po gorącym, jak i po zimnym tropie. Jego praca nie jest może efektowna, ale niezwykle skuteczna. Spinone jest to rasa spokojna i opanowana, niekiedy sprawia wrażenie flegmatycznej, lecz jest to dość złudne. Zarówno szczeniak, jak i pies dorosły miewają napady „głupawki” i potrafią bawić się jak szalone, wyładowując nadmiar energii. Jest to pies bardzo pojętny, inteligentny i szybko opanowuje nawet dość skomplikowane zadania.
- Wychowanie. Spinone nadaje się, oprócz myśliwych, dla osób lubiących aktywny tryb życia. Wymaga konsekwentnego prowadzenia, gdyż jest przebiegły i bez pardonu wykorzysta najmniejsze ustępstwo. Konieczna jest jak najwcześniejsza nauka podstawowego posłuszeństwa za pomocą pozytywnej motywacji (systemu nagradzania).
Spinone jest psem towarzyskim, bardzo przywiązuje się do rodziny, bardzo lubi dzieci i wykazuje wobec nich „świętą” cierpliwość. Mimo okazałej postury w żadnym razie nie jest to pies obronny – jest bardzo łagodny, zarówno w stosunku do ludzi, jak i innych psów.
Ta włoska rasa może być też dobrym kompanem do joggingu, biegnie rytmicznym kłusem i nie wyrywa się naprzód. Uwaga: spinone nie nadaje się dla osób, które jednocześnie mają drób lub króliki. Silny instynkt łowiecki psa może spowodować szkody w inwentarzu. Jeżeli czyimś hobby jest piękny ogród i grządki kwiatowe, również powinien pomyśleć o innej rasie, gdyż spinone bardzo lubi „roboty ziemne”. Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także ten artykuł z TOP 10 popularnych ras psów.
Polecane karmy dla psów - sprawdź ceny!
Lagotto romagnolo
Włoskie rasy psów mają różne przeznaczenie, ale ta została wyhodowana do bardzo oryginalnej pracy – poszukiwania trufli. Jest to rasa umieszczona dość wysoko w rankingach „najładniejsze rasy psów”. Jest młoda, oficjalny wzorzec FCI uznała dopiero w 1995 roku. Jednak psy podobne do współczesnego lagotto były znane znacznie dawniej, widać je na XV-wiecznych malowidłach. Rasa spokrewniona jest z pudlem, hiszpańskimi i portugalskimi psami dowodnymi oraz barbetem.
Początkowo założeniem twórców rasy było wyhodowanie aportera z wody (wł. lago – jezioro). Pierwsze lagotto pojawiły się w regionie Romania, stąd nazwa rasy. Kiedyś kraina ta obfitowała w zbiorniki wodne i gnieżdżące się na nich ptactwo. Z biegiem czasu obszar ten został stopniowo osuszony i przekształcony w pola uprawne. Zaczęto zatem szkolić lagotto do poszukiwania trufli, które rosną pod ziemią.
- Wygląd. Lagotto romagnolo jest niezbyt dużym psem – wysokość w kłębie psa 43-48 cm, suki 41-46 cm, ciężar ciała odpowiednio 13-16 i 11-14 kg. Proporcjonalnie, mocno zbudowany, z charakterystyczną, wełnistą i kędzierzawą na całym ciele sierścią. Jest ona w dotyku nieco szorstka, a spomiędzy równomiernie rozmieszczonych loczków prześwituje podszerstek. Zarówno włos okrywowy, jak i podszerstek są wodoodporne. Lagotto musi być przynajmniej raz w roku strzyżony, gdyż sierść ma tendencje do filcowania się.
Umaszczenie lagotto może być kremowobiałe (ecru) – jednolite bądź w płowe łaty, brązowo-dereszowata (łaciata, przy czym włosy brązowe zmieszane są z białymi), jednolicie brązowa lub pomarańczowa (jasnopłowa), dopuszczalna ciemniejsza maska. Nos, wargi i opuszki zawsze brązowe (czekoladowe). Jest to rasa, u której kolor czarny jest wadą dyskwalifikującą, zarówno jeżeli występuje na sierści, jak i miejscach nieowłosionych.
- Charakter i usposobienie. Lagotto jest to pies niezwykle inteligentny i bardzo podatny na układanie. Spokojny i łagodny, bardzo przywiązany do opiekuna i czuły wobec niego. Są dobre i cierpliwe dla dzieci, dobrze traktują inne zwierzęta domowe.
Jako pies pierwotnie myśliwski lagotto potrzebuje ruchu, bardzo lubi długie spacery, kocha wodę, doskonale pływa i aportuje z wody. Obecnie jego instynkt łowiecki nie przejawia się aż tak intensywnie, jak u spinone, można go dość łatwo opanować odpowiednim szkoleniem.
- Wychowanie. Tak szczeniak lagotto, jak i dorosły, uczy się bardzo szybko, polecenia wykonuje z ochotą i „na wesoło”. Ma jednak delikatną psychikę, dlatego konieczna jest pozytywna motywacja. Można tę rasę układać do agility, frisbee, obedience, dogoterapii, tropienia, a nawet ratownictwa. Nie będzie to nigdy pies obronny, jest po prostu za mały i ma zbyt łagodne usposobienie. Jest za to bardzo czujny i może być dobrym stróżem.
Jest to rasa obecnie rozpowszechniona w całej Europie. Do Polski została sprowadzona z Włoch pierwsza para – pies i suka – w 2005 roku, a w 2007 przyszły na świat pierwsze jej szczenięta. Dały one początek kilku polskim hodowlom. Popularność lagotto w Polsce rośnie z każdym rokiem i coraz więcej tych bardzo sympatycznych psów pojawia się na wystawach. Z pewnością będzie ich przybywać, gdyż ze względu na wyjątkową urodę i wspaniały charakter nadają się nawet dla początkujących właścicieli.
Włoskie rasy psów: stróżująco-obronna i ozdobna
Mastif neapolitański (mastino napoletano)
Ta olbrzymia włoska rasa jest jedną z najstarszych. To masywny, ciężki, krótkowłosy pies o dużej ilości luźnej skóry, co jest jego cechą charakterystyczną. Jako samodzielna rasa mastino zaistniał w połowie XX wieku, choć jego historia sięga czasów starożytnych. Prawdopodobnie pochodzi on od molosów rzymskich, wykorzystywanych na terenie imperium do walk na arenach, do służby w legionach i do pilnowania obejść ludzkich – sam ich wygląd budził respekt. Były też czarne i w ciemnościach niewidoczne dla intruzów.
Przez następne wieki nie pojawiło się wiele informacji o rasie. Dopiero pod koniec XIX wieku znajdujemy wzmianki na temat psa, dorównującego „całemu arsenałowi broni” – zdolnego do walki z każdym innym zwierzęciem i z człowiekiem oraz pilnie strzegącego domostw. Psy te posiadali również członkowie neapolitańskiej camorry – organizacji przestępczej podobnej do mafii sycylijskiej.
Właśnie w Neapolu, na wystawie w 1946 roku, pojawiło się osiem mastifów. W tym czasie zapoczątkowano ich planową hodowlę na bazie psów wyszukanych w wioskach u podnóża Wezuwiusza. Od tej pory rozpoczęła się kariera tej olbrzymiej rasy. Obecnie jest ona dość popularna, znana również w Polsce. Pierwszy pies trafił do naszego kraju z Węgier w 1980 roku.
- Wygląd. Mastino jest psem bardzo dużym, ciężkim i masywnym. Wysokość w kłębie wynosi 65-75 cm (pies) i 60-68 cm (suka). Ciężar ciała odpowiednio 60-70 i 50-60 kg. Skóra na głowie „za duża”, tworzy fałdy, sporo luźnej skóry na spodzie szyi (tzw. łałok). Szata mastino jest krótka, gęsta i twarda. Umaszczenie: pożądane szare, ołowiane i czarne, choć występuje także brązowe, czerwone i płowe, dopuszczalne są małe białe znaczenia na łapach i przedpiersiu. Oprócz tego we wzorcu mieszczą się umaszczenia: pręgowane, orzechowe, gołębiopopielate i izabelowate.
- Charakter i usposobienie. Mastino jest psem łagodnym i zrównoważonym – hodowcy przez wiele lat pracowali nad opanowaniem jego impulsywności, waleczności i żywiołowego temperamentu. Jednak ma charakter silny i dominujący, dlatego nie powinien znaleźć się w rękach początkującego właściciela. Wobec domowników jest lojalny i uczuciowy, ale wybiera sobie spośród nich jedną osobę, do której przywiązuje się najbardziej. Wykazuje cierpliwość wobec dzieci domowników, jednak może nie tolerować obcych. Z uwagi na gabaryty i ciężar raczej nie nadaje się dla małych dzieci.
Mastino jest psem spokojnym, ale wobec zagrożenia jego rodzinie może stać się bardzo niebezpieczny. Jest doskonałym stróżem i obrońcą. Sprawia wrażenie ospałego, ale wszystko ma pod kontrolą i jeżeli uzna, że dzieje się coś złego, potrafi gwałtownie rzucić się na intruza i walczyć, dopóki go nie powali na ziemię. Również zaatakowany może być groźny.
- Wychowanie. Mastino nie jest objęty obowiązkiem pracy. Niemniej konieczne jest ułożenie w zakresie posłuszeństwa i wykonywania podstawowych komend. Trzeba psu też zapewnić odpowiednią ilość ruchu, aczkolwiek do ukończenia rozwoju nie wolno go zbytnio forsować. Może mieszkać w bloku, choć najlepiej będzie się czuł w domu z ogrodem.
Jest to pies inteligentny, ale z uwagi na silną niezależność trudny do szkolenia. Dlatego konieczne jest jego rozpoczęcie jak najwcześniej. Będzie przyswajał polecenia, ale wykonywać je będzie po „przemyśleniu”. Uwaga: nie należy prowadzić z mastino szkolenia obronnego (IPO), gdyż pobudzonego jest trudno opanować i może stać się niebezpieczny.
Mastino kształtuje się ostatecznie bardzo późno, bo w wieku około trzech lat. Żyje niestety dość krótko, niewiele osobników dożywa 10 lat. Jest też rasą dość trudną w hodowli, dlatego przeznaczony jest raczej dla doświadczonych kynologów.
Bolończyk (Bolognese)
W rankingach „najpiękniejsze rasy psów” bolończyk zajmuje poczesne miejsce. Jest to mały, spokojny piesek, typowy „przytulak” o długiej, kędzierzawej sierści. Przez laików często mylony jest z maltańczykiem, być może dlatego, że obie rasy mają wspólnego przodka, znanego już za czasów Arystotelesa. Bolończyki były znane i lubiane w Cesarstwie Rzymskim, później także wśród wyższych sfer całej Europy. Bolończyki były na dworach Francji, Włoch, Hiszpanii, Belgii, miała je też caryca Katarzyna II. Obecne są także w sztuce, m.in. uwiecznili je na swoich obrazach Tycjan, Pieter Breughel Starszy i Francisco Goya. Dziś bolończyk jest popularny na całym świecie jako ulubiony piesek do towarzystwa. Kilka hodowli funkcjonuje również w Polsce.
- Wygląd. Bolończyk jest małym, krępym, „kompaktowym” pieskiem o kwadratowej budowie (długość tułowia jest równa wysokości w kłębie). Wysokość w kłębie psów – 27-30 cm, suk 25-28 cm, ciężar ciała od 2,5 do 4 kg. Szata bolończyka jest długa na całym ciele oprócz kufy, puszysta, układająca się w kosmyki, nigdy we frędzle. Umaszczenie zawsze czysto białe, bez jakichkolwiek odcieni i łat. Nos duży i zawsze czarny, oczy ciemnoorzechowe w czarnej oprawie.
- Charakter i usposobienie. Bolończyk jest bardzo zrównoważonym, spokojnym pieskiem, ale też wesołym i zawsze chętnym do zabawy. Bardzo uczuciowy, przywiązuje się do rodziny, z której wybiera sobie ukochaną osobę. Jest posłuszny i łagodny, inteligentny i podatny na układanie. Sprawia wrażenie wiecznie uśmiechniętego, jest też wielkim pieszczochem, chętnie sypiającym w łóżku z właścicielem, którego najlepiej nie odstępowałby na krok. Pod tym względem przypomina niektóre chińskie rasy psów ozdobnych. Jest niezwykle czujny, w razie podejrzanej sytuacji reaguje głośnym szczekaniem.
- Wychowanie. Bolończyk uczy się bardzo łatwo. Bez trudu opanowuje naukę czystości, przyswaja różne „sztuczki”, których wykonywanie traktuje jak ulubioną zabawę. Jego wychowanie jest proste i da sobie z nim radę także początkujący właściciel. Jednak rasa ta nie nadaje się dla kogoś, kto całymi dniami przebywa poza domem lub po powrocie z pracy nie ma ochoty na zabawę – bolończyk „przykleja się” do właściciela i nie zostawi go w spokoju. Wyjazd na wakacje bez psa też nie wchodzi w rachubę, bolończyk, zostawiony nawet pod opieką znanych sobie i lubianych osób, będzie tęsknić za swoim panem. Zdarza się, że w takich sytuacjach odmawia jedzenia.
Dość pracochłonna jest pielęgnacja szaty bolończyka, zwłaszcza wystawowego. Konieczne jest codzienne czesanie, gdyż sierść szybko się kołtuni. Trzeba też pieska dość często kąpać z użyciem specjalistycznych szamponów do białej sierści, a także regularnie przycinać. Bolończykom nie robi się natomiast fryzur (jak np. maltańczykom). Jeżeli występuje wyciek z oczu, zabarwiający sierść, należy stosować specjalny płyn do przemywania.
Włoskie rasy psów – podsumowanie
Włoskie psy rasowe znajdują się w większości z dziesięciu grup FCI. W rankingach „najpiękniejsze rasy psów” bądź „najładniejsze rasy psów” niektóre z nich zajmują czołowe miejsca. Z pewnością zaliczają się do nich lagotto romagnolo i bolończyk, który urodą niekiedy przewyższa inne europejskie lub chińskie rasy psów ozdobnych, o czym świadczą liczne zdjęcia.
Wśród ras włoskich są także psy pasterskie (Maremmano-Abruzzese, nieco przypominający naszego owczarka podhalańskiego), szpic (szpic włoski - Volpino Italiano) czy chart (charcik włoski – piccolo levriero italiano), a także wyżły (bracco italiano – krótkowłosy i szorstkowłosy).
Oprócz tych uznanych przez FCI jest kilkadziesiąt ras, które są uznane przez włoską organizację kynologiczną (ENCI) i być może zostaną włączone do systematyki ras w przyszłości. Warto zatem propagować je także poza Włochami.