Piżmak amerykański – opis, występowanie, hodowla domowa
Piżmak amerykański, znany też jako szczur piżmowy, przywędrował do Polski na początku XIX wieku. Czym żywi się piżmak i jak wygląda gryzoń? Ile żyje szczur? Czym charakteryzuje się szkodnik, znany również jako piżmowiec wodny? Dowiedz się więcej o piżmakach!
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o szczurach.
Piżmak amerykański – opis i zdjęcia
Skąd pochodzi piżmak amerykański?
Jak nazwa wskazuje, piżmak amerykański pochodzi z Ameryki, a dokładnie z krajów Ameryki Północnej – między Arizoną, a Kanadą. Dokładnie w 1905 roku sprowadzono go do Czech, do czego przyczynił się Colloredo-Mansfeld. Blisko Pragi wypuścił on 10 gryzoni do parku przy stawie. Właśnie tak zaczęły się one kolonizować w całych Czechach, a później w całej Europie. Szczur piżmowy zdążył zawędrować już przez Syberię, aż do Mongolii i Chin.
W jaki sposób piżmak amerykański przedostał się do Polski? Otóż, zupełnie tak samo, jak do innych krajów – z Czech. Jako że Czesi są naszymi sąsiadami, nie musieliśmy długo czekać na kolonizację piżmaka w naszym kraju (1924 rok, okolice Bystrzycy Kłodzkiej). Do ferm hodowlanych, piżmak amerykański dostał się w Polsce ok. 1966 roku. Hodowla fermowa piżmaków zaczęła się w naszym państwie w połowie XX wieku, jednak późnej hodowle te zlikwidowano.
W latach 1949-1963 w Polsce skupiono aż 700 000 skór piżmaków (lub więcej). Można więc wywnioskować, że gryzoń rozprzestrzenił się po całym kraju bardzo szybko. Gatunek zamieszkiwał obszar całego kraju, oprócz wysokich gór. W latach 80-tych XX wieku jego liczebność nagle spadła i piżmak amerykański prawie całkowicie wyginął.
Jak wygląda piżmak amerykański?
Piżmowiec wodny nie wygląda, jak Burunduk syberyjski (gryzoń z rodziny wiewiórkowatych). Przede wszystkim, Burunduk syberyjski jest o wiele szczuplejszy niż piżmak. Piżmowec posiada krępą budowę ciała i jest mniej więcej wielkości szczura (średnio jest to ok. 25 cm). Jego tułów jest niezgrabny, a głowa duża i osadzona na krótkiej szyi. Szkodnik posiada małe uszy, które są zaokrąglone i porośnięte gęstymi włosami. Jego oczy są małe i czarne, a także wysoko osadzone. Dzięki rozdwojonej wardze, piżmak amerykański może zamykać otwór gębowy fałdami skórnymi, kiedy pracuje pod wodą.
Poza tym, piżmak ma krótkie kończyny, które są porośnięte futrem. Tylne są większe niż przednie. Dzięki szczecince, która porasta boki palców i brzegi stóp u piżmaków, mogą one lepiej poruszać się w wodzie. Ogon piżmaków jest spłaszczony, wyginający się ku dołowi – on też ułatwia gryzoniowi pływanie. Futro szkodników jest gęste i ciemne od góry, od spodu zaś nieco jaśniejsze. Wygląd piżmaka najlepiej zobrazują zdjęcia. Jeśli szukasz więcej informacji, sprawdź także ten artykuł z poradami, co jedzą szczury.
Opis trybu życia piżmaka amerykańskiego
Jak wygląda życie piżmaka amerykańskiego? Otóż, zamieszkuje on brzegi zbiorników wodnych i kopie nory – koniecznie z jednym wyjściem pod powierzchnią wody. Mieszka on tam ze swoją rodziną, budując też na okres zimowy inne schronienie (np. z sitowia i z łodyg trzcin). Wyglądają one wówczas zupełnie tak, jak kopce. Piżamki gromadzą w nich również jedzenie na zimę. Piżmak amerykański najczęściej żeruje o zmroku, ale chętnie wychodzi również nad ranem. Ile czasu może przebywać pod wodą? Otóż, nawet do 10 minut.
Piżmaki na ogół żyją w norach, które sobie stworzą na skarpie brzegowej. Jest w nich mnóstwo korytarzy, a także norek. Piżmaki dobrze pływają i można je odróżnić od bobra, wydry czy nutrii po tym, że część ich ogona… wystaje ponad powierzchnię wody. Szkodniki najbardziej aktywne są od września do listopada, kiedy to wędrują w poszukiwaniu pokarmu na zimę.
To szczurki lubią najbardziej!
Ciekawostki o piżmakach amerykańskich
Czym żywi się piżmak amerykański?
Piżmak amerykański najchętniej jada:
- kłącza tataraku,
- gałązki krzewów i drzew nad brzegiem,
- zielone części roślin,
- mięczaki, owady i skorupiaki (gdy nie ma nic innego).
Jak można więc wywnioskować, piżmak amerykański jest roślinożerny. Zje zarówno korzenie, jak i łodygi czy kwiaty i owoce. Zdarza się, że zjada również owoce w sadzie, które spadły na ziemię. Nie ma dla niego problemu z żerowaniem, bo pobiera niemal każdą roślinę wodną. A, jak trzeba, wychodzi w głąb lądu by szukać owoców, kwiatów, łodyg czy korzeni. Piżmak amerykański żeruje również na trawach i ziołach, ogryza korę i zjada liście.
Rozmnażanie piżmaka amerykańskiego
Cena piżmaka nie jest do końca znana, jak np. cena tchórzofretki czy innego zwierzaka hodowlanego. W naszym państwie, hodowla piżmaków zakończyła się już kilkadziesiąt lat temu, więc nie mamy porównania, czy np. cena tchórzofretki jest mniejsza lub większa od ceny piżmaka amerykańskiego. Nie ma też możliwości, by samodzielnie rozmnażać piżmaki.
Szczur piżmowy rozmnaża się mniej więcej od kwietnia do października. Samica może dać 3 lub 4 mioty każdego roku. Piżmaki to poligamiczne gryzonie, a więc mogą się kojarzyć z kilkoma partnerami. Ciąża u samic trwa mniej więcej 4 tygodnie, dając ok. 2-14 maluchów. Potomstwo staje się samodzielne po ok. 4 tygodniach i jest dojrzałe płciowo już nawet w wieku 7 miesięcy (maksymalnie do 12-stu). Ile żyje szczur? W naturze zazwyczaj ok. 5 lat.