Bóstwo czy szkodnik? Kot w różnych kulturach

Status kota w różnych zakątkach świata

Europa i Stany Zjednoczone

Badania naukowe pokazały, że w Europie i Stanach Zjednoczonych koty aktualnie są częściej wybierane na zwierzęta domowe niż psy! W 2017 r. oszacowano amerykańską populację kotów domowych na 95,6 miliona osobników. Z kolei w 2020 r. w Europie naliczono aż 110,15 miliona tych zwierząt. Ot takich liczb może zakręcić się w głowie!

Mimo wszystko nawet w tych miejscach koty nadal wzbudzają ambiwalentne uczucia. Statystycznie w Stanach Zjednoczonych to właśnie koty częściej padają ofiarą ludzkiego okrucieństwa niż inne zwierzęta. Wiele czynników ma na to wpływ, a między innymi przesądy, ciągnące się za tym gatunkiem od stuleci.

Bliski i Daleki Wschód

Indie

W Indiach koty są popularnymi towarzyszami człowieka, ale nie ulubionymi. W wielu gospodarstwach domowych przychylnie patrzy się na ich obecność, gdyż zabezpieczają domostwa przed inwazją gryzoni. Można zatem stwierdzić, że relacja kota z człowiekiem w tym regionie pozostała na dość pierwotnym poziomie.

Szacuje się, że do końca 2023 roku w Indiach populacja kotów osiągnie 2,5 miliona osobników. W większości są to zwierzęta bezdomne, nie posiadające “swojego” człowieka.  W niektórych regionach tego kraju kota uznaje się za uosobienie Shashthi, bogini płodności.

Chiny

W 2021 roku po raz pierwszy koty wyprzedziły psy w “konkursie” na ulubione zwierzę domowe Chińczyków. Ich liczbę szacuje się na 58 milionów, o 10 milionów więcej, niż w roku 2020. Jednak podejście obywateli Państwa Środka do tych zwierząt jest nieco inne niż w Europie.

W Chinach zwierzęta domowe, w tym koty, są przede wszystkim wyznacznikiem statusu. Kupują je głównie bogaci mieszkańcy miast, płacąc za kocięta ogromne pieniądze. Niestety nie zawsze idzie to w parze z odpowiednim traktowaniem i poprawną opieką.

Koty są często traktowane przedmiotowo - jak rzecz, nad którą właściciel ma całkowitą kontrolę. Wiedza na temat potrzeb gatunkowych, sposobu myślenia czy odczuwania jest wśród Chińczyków wciąż bardzo mała. Organizacje prozwierzęce usiłują zmienić ten stan rzeczy edukując i szerząc ideę praw zwierząt.

Japonia

Koty w japońskiej kulturze symbolizują szczęście i powodzenie. Najlepszym tego przykładem jest maneki neko, kot machający łapką, którego figurki można kupić również w Polsce.

Według bardzo starej legendy pewien bogaty człowiek skrył się kiedyś przed deszczem pod drzewem. Nagle zobaczył przed sobą kota, który machał do niego łapą. Zaciekawiony mężczyzna podszedł do zwierzęcia, gdy nagle w drzewo, pod którym przed chwilą stał, uderzył piorun. Gdyby nie kot, człowiek na pewno by zginął.

Koty są nadal mocno obecne w kulturze współczesnej Japonii. To właśnie w tym kraju powstały “kocie kawiarnie”, czyli miejsca, w których można napić się kawy i przy okazji pogłaskać mieszkające tam koty. Idea rozeszła się po całym świecie, trafiając nawet do polskich miast. Jednak czy z etycznego punktu widzenia jest ona godna pochwały? Miałabym tu sporo wątpliwości. Sprawdź także ten artykuł na temat najdziwniejszych dzikich kotów świata.

Kot w religiach świata

Islam

Narosło wiele mitów odnośnie pozycji kota w Islamie. W Koranie, świętej księdze Muzułmanów, wspomniany został pies (i to nie jako “zwierzę nieczyste”, jak się powszechnie uważa), za to o kocie nie ma ani słowa.

Islam kładł zawsze duży nacisk na ochronę wszystkich zwierząt. Prorok Mahomet uczył, że uczynki popełnione wobec zwierzęcia liczą się tak samo w oczach Allaha, jak uczynki popełnione wobec ludzi. Okrucieństwo czy złe traktowanie zwierząt było piętnowane. Według Islamu wszystkie zwierzęta posiadają pewien rodzaj “energii duchowej” i są godne dobrego traktowania.

Judaizm

W Biblii nie znajdziemy zapisu o kotach, niemniej w związanej z judaizmem literaturze można znaleźć pewne wzmianki. Koty w starożytnym Egipcie, w którym żyła pokaźna diaspora żydowska, były wysoko cenione, gdyż chroniły ludzi przed jadowitymi wężami. Panowało wręcz powszechne przekonanie, że wchodzenie do domu po zmroku bez kota jest nierozsądne i niebezpieczne.

Kot był ceniony ze względu na swoje zamiłowanie do czystości i mimo, że nie został wspomniany w Biblii, pojawia się w Pięcioksięgu Mojżeszowym. Wyznawcy Judaizmu wierzą, że zwierzęta mają duszę, a ludzie powinni respektować ich prawa i bezwzględnie powstrzymywać się od krzywdzenia ich i zadawania bólu.