Zapalenie trzustki u psa - przyczyny, objawy, leczenie, profilaktyka
Trzustka jest istotnym organem wewnętrznym każdego psa, a jej nieprawidłowa praca może wpływać na funkcjonowanie całego organizmu. Niestety jest to też bardzo wrażliwy narząd o podatności na stany zapalne. Dlatego warto wiedzieć, czym właściwie jest zapalenie trzustki u psa, poznać jej objawy, przyczyny oraz postępowanie lecznicze.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o zdrowiu zwierząt.
Zapalenie trzustki u psa – na czym polega choroba?
Trzustka to organ, który mieści się wzdłuż dwunastnicy i żołądka każdego pieska. Jego funkcja jest zewnątrzwydalnicza, dzięki czemu umożliwia prawidłowe trawienie różnego rodzaju pokarmu.
Głównym zadaniem trzustki jest wytworzenie odpowiednich enzymów, które rozkładają pokarm. Enzymy trzustkowe odpowiadają także za neutralizację kwaśnego odczynu treści żołądkowej. Chora trzustka nie jest w stanie prawidłowo wypełniać swojej funkcji, enzymy trzustkowe nie są wytwarzane w odpowiedniej ilości, co w konsekwencji prowadzi do dalszych problemów zdrowotnych. Zewnątrzwydalnicza część trzustki może funkcjonować w sposób nieprawidłowy. Efektem nieprawidłowej pracy może być rak, ostre niewydolności trzustki lub zapalenie trzustki u psa.
Warto także wiedzieć, że enzymy trzustkowe odpowiadają za rozkład białek, tłuszczów, cukrów oraz kwasów nukleinowych. Efektem rozkładu są związki o prostszej budowie, umożliwiające odżywienie całego organizmu.
Zapalenie trzustki u psa – rodzaje i widoczne objawy
Choroba może przebiegać w dwóch odmiennych formach. Jest to tak zwane przewlekłe zapalenie trzustki u psa oraz zapalenie ostre. Obie jednostki chorobowe różnią się od siebie pod kilkoma istotnymi względami, poniżej wyszczególnimy najważniejsze różnice.
- Przewlekłe zapalenie trzustki u psa – choroba przyjmuje postać długotrwałą, pojawia się co pewien czas lub utrzymuje się długofazowo. Zapalenie przewlekłe diagnozuje się znacznie rzadziej niż zapalenie ostre, jednak funkcja zewnątrzwydalnicza organu jest zaburzona w bardzo zbliżonym stopniu. Im szybciej zauważymy, ze trzustka jest chora i wprowadzimy odpowiednie leczenie, tym większe szanse na powrót do zdrowia. W przypadku długotrwałego, przewlekłego zapalenia może pojawić się martwica, dająca złe rokowania.
- Ostre zapalenie trzustki u psa – chora trzustka w nagły sposób aktywuje proenzymy i dochodzi do obrzęku części śródmiąższowej organu. Dokładne przyczyny powstania ostrego zapalenia u psa nie są do końca znane. Wiadomo natomiast, że choroba może prowadzić do trwałego uszkodzenia trzustki i narządów pobocznych. Rokowania w przypadku ostrego zapalenia zależą od stopnia zaawansowania choroby. Trzustka zaczyna trawić samą siebie, a zatem im wcześniej wdroży się odpowiednie leczenie, tym lepsze będą rokowania. W wykryciu zapalenia pomagają widoczne objawy chorobowe. Po ich zaobserwowaniu warto jak najszybciej skontaktować się z lekarzem weterynarii.
Chora trzustka – objawy
Wiemy już, że trzustka odpowiada za prawidłowe trawienie i odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu całego organizmu. Ostre postacie zapalenia dają dość widoczne objawy, które możemy zaobserwować. Powodem do niepokoju będzie sytuacja, w której pies nagle utracił apetyt, pojawiła się gorączka, wymioty lub biegunka.
Nieprawidłowo działająca funkcja zewnątrzwydalnicza trzustki może też prowadzić do silnego bólu brzucha. Dlatego jeśli zauważymy, że pies nerwowo reaguje na dotyk w okolicy brzucha, okazuje się osowiały i widocznie cierpi, mogą być to objawy chorej trzustki.
Silny ból może także wywołać szybszy oddech oraz ogólne osłabienie organizmu. Chora trzustka często daje też objawy w postaci depresji pupila i zmiany koloru błon śluzowych. Niewydolność pracy organu wymaga natychmiastowego leczenia.
Przewlekłe zapalenie trzustki u psa nie zawsze przynosi tak widoczne objawy. Do pewnej przyczyny występowania schorzenia zalicza się podeszły wiek pieska. Szczególnie predysponowane do choroby rasy to border collie i owczarek niemiecki. Przewlekłe zapalenie trzustki może dawać bardzo podobne objawy co zapalenie ostre. Najbardziej widoczne dla właściciela okazują się utrata apetytu, zmniejszenie aktywności psa, nawracające biegunki i wymioty oraz bolesność brzucha. Lekarz weterynarii może podać odpowiednie leki. Niestety w przypadku przewlekłego zapalenia, choroba ma charakter nawracający. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o chorobach układu pokarmowego.
Polecane karmy dla psów z problemami zdrowotnymi
Możliwe przyczyny, leczenie i rokowania
Jak już wspomnieliśmy, dokładne przyczyny powstania zapalenia trzustki u psa nie są do końca znane. Możemy jednak wyróżnić kilka czynników predysponujących do pojawienia się choroby (zarówno w postaci ostrej jak i przewlekłej). Do najczęściej wymienianej przyczyny choroby zalicza się nieprawidłową dietę. Pies zjadający zbyt tłuste posiłki jest bardziej podatny na pojawienie się choroby. Inne, możliwe czynniki ryzyka to:
- Niedrożność przewodu trzustkowego.
- Babeszjoza.
- Otyłość.
- Uszkodzenie i inna choroba trzustki.
- Rak.
- Niedokrwienie trzustki.
- Toksyny i leki aktywujące enzymy trzustkowe.
- Podeszły wiek psa i predyspozycje rasowe.
Zapalenie trzustki u psa wymaga szybkiego leczenia. Lekarz weterynarii przeważnie zaleca głodówkę, która jest pierwszym etapem walki z chorobą. Podczas głodówki pies otrzymuje kroplówkę, a czasem także enzymy trzustkowe. W przypadku silnego przebiegu choroby, leczenie obejmuje także leki przeciwbólowe, przeciwwymiotne, przeciwwstrząsowe bądź sterydowe. Niewydolność pracy trzustki może być też zahamowana przez leki, które ograniczają wydzielanie kwasu solnego w żołądku. W cięższych przypadkach stosuje się transfuzję krwi.
W przypadku leczenia chorej trzustki, często dochodzi do ogólnego osłabienia organizmu. Dlatego po zakończeniu leczenia, należy zachować szczególną czujność. W przypadku pojawienia się zakażeń, lekarze weterynarii przeważnie rekomendują antybiotykoterapię.
Rokowania u psów dobrze reagujących na leki, w przypadku szybkiego wykrycia chorej trzustki są z reguły dobre. Niestety nie każdy pies dobrze reaguje na leczenie, może pojawić się martwica, a trzustka wydziela enzymy trzustkowe do innych narządów wewnętrznych. Martwica może wywołać krwotoczną postać choroby. Brak odpowiedniej reakcji na leki, postępująca martwica i wydzielanie enzymu do innych narządów wewnętrznych upośledzają prace serca, płuc, wątroby oraz powodują niewydolność nerek. W przypadku tej postaci chorej trzustki, rokowania są przeważnie ostrożne lub złe.
Odpowiednie żywienie, czyli czym karmić psa po zapaleniu trzustki
Odpowiednie żywienie odgrywa dużą rolę profilaktyczną oraz zmniejsza ryzyko ponownego pojawienia się stanu chorobowego. W przypadku chorej trzustki, konieczne jest wprowadzenie diety o niskiej zawartości tłuszczu. Najlepiej karmić psa posiłkami wysoko węglowodanowymi.
Niewydolność pracy chorej trzustki może mieć postać nawracającą. Dlatego pies powinien zostać objęty stałą kontrolą. Warto karmić go jedynie sprawdzonymi posiłkami, unikać dodatkowych przekąsek i wysokotłuszczowych dodatków. W posiłkach może znajdować się chude mięso, podroby czy nawet dodatki twarogu czy jaj. Jeśli zdecydujemy się karmić psa samodzielnie przygotowywanymi posiłkami, pamiętajmy też o dodatkowej suplementacji. Martwica, rak czy niewydolność pracy innych organów często wiąże się z koniecznością wprowadzenia indywidualnej diety, dopasowanej do stanu zwierzęcia.
Funkcja zewnątrzwydalnicza trzustki może być też zabezpieczona poprzez specjalnie dobrane karmy gotowe. W przypadku chorej trzustki zaleca się karmy przeznaczone dla psów z wrażliwym układem pokarmowym. Warto karmić pupila produktem o obniżonej zawartości tłuszczu i uważać na oleje, które są częstym dodatkiem do gotowych karm.