Trzustka – lokalizacja, funkcje i choroby

Trzustka to smukły narząd o kształcie litery V, który przylega do ściany brzucha kota w okolicy lewej nerki i dwunastnicy. Dwie zasadnicze funkcje tego gruczołu polegają na produkcji hormonów wydzielanych wewnętrznie i zewnętrznie.

Za funkcję endokrynologiczną (wydzielanie wewnętrzne) odpowiada niewielka część trzustki zbudowana z tkanki zawierającej komórki zwane wysepkami Langerhansa, które wytwarzają m.in. glukagon oraz insulinę.

Trzustka produkuje także sok trzustkowy, który wydzielany jest do jelita cienkiego, gdzie umożliwia trawienie tłuszczów, białek i węglowodanów. Niewystarczająca produkcja enzymów zakłóca procesy trawienne zwierzęcia. Zdarza się jednak, że enzymy trawienne przenikają do otaczających narząd tkanek. Taka sytuacja może doprowadzić do ciężkiego zapalenia trzustki. Kliniczne objawy problemu są często zmienne, a nasilenie choroby zależy od stopnia zajęcia narządu.

Wyróżnia się zatem:

  • wewnątrzwydzielniczą niewydolność trzustki (np. cukrzyca).
  • zewnątrzwydzielniczą niewydolność trzustki.

U kotów zapalenie trzustki często występuje spontanicznie (bez konkretnej przyczyny), choć może wystąpić także wtórnie jako konsekwencja zapalenia jelit lub cukrzycy.

Oprócz wymienionych problemów w trzustce kota może rozwinąć się nowotwór. Rak trzustki może mieć formę łagodnego lub złośliwego guza. Niestety taki nowotwór często nie reaguje na leczenie lub bywa wykrywany, dopiero, gdy rak da przerzuty i rozprzestrzeni się w organizmie.

Zapalenie trzustki u kota – przyczyny i objawy zapalenia

Jak już wspomniano, przyczyny zapalenia trzustki pozostają nieznane, a proces bywa spontaniczny. Istnieją jednak teorie, że wpływ może mieć zbyt duża ilość tłuszczu w diecie lub spożycie niektórych toksyn. W pewnych sytuacjach zapalenie narządu wywołuje uraz fizyczny. Dzieje się tak np. po wypadkach komunikacyjnych. Wśród innych możliwych przyczyn wyróżnia się:

  • toksoplazmozę,
  • zakaźne zapalenie otrzewnej kotów,
  • niektóre leki,
  • choroby wątroby,
  • inwazje pasożytnicze.

Polecane karmy weterynaryjne dla kotów

Rozwój zapalenia trzustki i obraz choroby może być bardzo odmienny. Zapalenie trzustki u kota może być ostre lub przewlekłe. Zdarza się zatem, że u ogólnie zdrowego zwierzęcia może wystąpić nagły i bardzo ostry atak kończący się zgonem, gdy w innych przypadkach kot zdrowieje i już nigdy nie doświadcza problemu. Niestety statystycznie najczęściej ostre zapalenie przechodzi w chorobę przewlekłą, a w narządzie następuje stopniowe bliznowacenie tkanki, co odbija się na jego funkcjonowaniu. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o chorobach układu pokarmowego.

Czy zmiany zachodzące w trzustce są wyleczalne? Sprawdzamy, jak można leczyć chorego kota.

Zapalenie trzustki u kota – leczenie i rokowania

Chory kot musi przejść pobranie krwi i badania laboratoryjne, które:

  • wykazują podwyższoną liczbę białych krwinek,
  • podwyższoną aktywność enzymów trzustkowych.

Objawy zapalenia łączone są także z wynikami innych badań. Lekarz weterynarii zleca często wykonanie zdjęcia RTG, które może obrazować zmiany związane ze stanem zapalnym narządu. USG jamy brzusznej również może być wykorzystane w diagnostyce problemu, choć zdarza się, że trzustka jest trudna do zobrazowania.

Chory kot leżący na łóżku oraz zapalenie trzustki u kota, leczenie i objawy
Jak przebiega zapalenie trzustki u kota, czyli objawy i rokowania na wyzdrowienie

Po postawieniu wstępnego rozpoznania wdraża się odpowiednie leczenie. Jego skuteczność jest zależne od czasu podjęcia terapii. Jeżeli chory kot ma łagodną postać zapalenia trzustki to leczenie ma głównie charakter wspomagający. W tym czasie karma powinna zostać odstawiona na około 24-godziny, by chora trzustka nie musiała wydzielać enzymów trawiennych. Lekarz chcąc w tym czasie leczyć zwierzę, zastosuje płyny w formie kroplówki w celu utrzymania normalnej równowagi płynów i elektrolitów. Ostre objawy bólowe zostaną jednocześnie złagodzone przez środki przeciwbólowe i leki przeciwzapalne. Do stosowanych podczas zapalenia trzustki leków zalicza się także:

  • leki przeciwwymiotne,
  • preparaty wspierające terapię biegunek,
  • probiotyki,
  • antybiotyki.

Koty mogą być hospitalizowane przez dwa do czterech dni, podczas których stopniowo wprowadza się pożywienie stałe. Najnowsze zalecenia ograniczają bowiem czas głodówki i wskazują na zalety żywienia dojelitowego, które korzystnie wpływa na motorykę przewodu pokarmowego oraz rokowania kota. Jeżeli zwierzę nie wykazuje apetytu, lekarz musi założyć sondę nosowo-żołądkową. Początkowo zwierzęciu podaje się zatem dietę płynną.

Dieta dla kotów z chorą trzustką powinna być niskotłuszczowa oraz lekkostrawna, dlatego komercyjna karma zawiera tylko kilka procent tłuszczu. Domowa dieta “trzustkowa” powinna być zbilansowana przez dietetyka, by kotu nie zabrakło żadnych składników odżywczych. Leczenie przy pomocy odpowiedniego żywienia często bywa trudne. Dobranie smakowitych dla kota produktów może wymagać wielu prób i błędów, ale jeśli dieta trzustkowa nie jest przez niego akceptowania należy wprowadzić poprzednie karmy. Najważniejsze jest bowiem, by kot jadł! Oprócz kota masz psa? Dowiedz się, jakie są objawy skrętu żołądka u psa.

ikona podziel się Przekaż dalej