Zakaźne zapalenie jelit u kota (FIE) - przyczyny, objawy, leczenie, zapobieganie
Czy jedna choroba zakaźna może mieć kilka nazw? Zakaźne zapalenie jelit u kotów jest znane także pod nazwami takimi jak panleukopenia, parwowiroza lub nosówka kotów, czy koci tyfus. Bez względu na określenie jest to choroba wirusowa, która potrafi dość łatwo rozprzestrzeniać się w populacji kotów. Dowiedz się, jak uchronić przed nią swojego pupila!
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o chorobach kotów.
Zakaźne zapalenie jelit (FIE) – choroba i jej przyczyny
Zakaźne zapalenie jelit opisuje się skrótem FIE pochodzącym od angielskiej nazwy choroby. Jest to inna nazwa panleukopeni, która potocznie występuje też pod nazwami:
- nosówka,
- parwowiroza,
- koci tyfus.
Czynnikiem wywołującym chorobę jest koci parwowirus. Jest on niezwykle odporny i charakteryzuje się zdolnością przetrwania w środowisku przez stosunkowo długi czas.
Kot zaraża się drogą doustną podczas kontaktu z zakażonymi osobnikami lub ich odchodami, a nawet skażonymi przedmiotami. Najbardziej narażone są koty wychodzące w pierwszym roku swojego życia. Osobniki, u których rozwinie się subkliniczna infekcja uzyskują natomiast silną i długotrwałą odporność.
Wiadomo, że choroba może wywoływać objawy u wszystkich kotowatych, a nawet niektórych spokrewnionych gatunków (np. szopów praczy). Nie szkodzi jednak psowatym ani nie powoduje problemów u ludzi. Przed zakażeniem młode koty przez kilka tygodni chronią przeciwciała matczyne, a następnie taką rolę przejmują szczepienia.
Objawy FIE
Okres inkubacji panleukopenii wynosi od 4 do 10 dni. Choroba objawia się zwykle:
- gorączką,
- brakiem apetytu,
- osłabieniem,
- wymiotami,
- ślinieniem się,
- nudnościami,
- bólem brzucha,
- biegunką (w ok. 10% przypadków krwotoczną).
Polecane karmy weterynaryjne dla kotów
W ostrych stanach zwierzę może nawet nagle umrzeć. Najczęściej jest to skutek wykrzepiania wewnątrznaczyniowego.
Śmiertelność panleukopenii jest najwyższa w ciągu pierwszych 5 miesięcy życia kota. Wymioty i biegunka szybko spowodować mogą odwodnienie, które objawia się spadkiem elastyczności skóry, zapadnięciem gałek ocznych oraz suchością błon śluzowych. U takich ciężko chorych zwierząt rozwijają się także zaburzenia elektrolitowe, hipoglikemia, anemia i wtórne infekcje.
U dorosłych kotów częściej spodziewać się można biegunki, choć większość zakażeń ma przebieg subkliniczny. Jednak u ciężarnych samic możliwe są takie objawy jak:
- poronienie,
- rodzenie martwych kociąt,
- mumifikacja płodów,
- niedorozwój lub przedwczesne rodzenie się kociąt,
- resorpcja płodów.
Młody kot może wykazywać niezborność móżdżkową. Stan kotów może pogarszać się, gdy osiągną wiek 2-3 tygodni. Pojawia się wtedy ataksja i zaburzenia koordynacji. Wykazują także trudności w pobieraniu pokarmu, a ich głowa może kiwać się na boki.
Pośmiertnie badanie sekcyjne wykazuje:
- obrzęk nerek,
- obrzęk wątroby,
- pusty żołądek,
- zapalenie jelit z nalotem włóknika,
- odwodnienie.
Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także ten artykuł o najczęstszych chorobach kotów.
Zakaźne zapalenie jelit – leczenie, rokowania, profilaktyka
Zanim lekarz weterynarii wprowadzi jakiekolwiek leczenie, przeprowadza badanie kliniczne oraz dokładny wywiad z opiekunem. Są to dwa główne narzędzia diagnostyczne. Wspomagają je jednak badania dodatkowe jak badania krwi, USG lub badania moczu. Podobne objawy może dawać np. giardioza, dlatego lekarz weterynarii wykona niezbędne badania, by dobrze dobrać leki. Wirus wykryć można także metodą immunofluorescencji lub testem ELISA.
Rokowania chorego kota zależą od:
- wieku kota,
- stanu zdrowia,
- szybkości interwencji lekarskiej.
Leczenie obejmuje:
- płynoterapię,
- witaminy z grupy B,
- 5% glukozę,
- koci interferon omega,
- transfuzję osocza.
Wskazana bywa również antybiotykoterapia o szerokim spektrum działania, choć istotne jest unikanie leków o charakterze nefrotoksycznym. Kotom we wczesnej fazie choroby może zostać podana surowica lub interferon, które znacznie poprawiają stan zwierzęcia.
Obecność pasożytów w przewodzie pokarmowym kota komplikuje przebieg choroby, dlatego istotnym elementem leczenia jest także podanie środków odrobaczających. Terapia przeciwwymiotna opiera się na substancjach czynnych, jak:
- maropitant,
- ondansetron,
- metoklopramid.
Panleukopenia to choroba zakaźna, ale z pomocą przychodzą szczepienia. Profilaktyka obejmuje dwie lub trzy dawki w odstępie 3-4 tygodni zaczynając od 8 tygodnia życia. Ostatnią dawkę należy podawać po ukończeniu 16 tygodnia życia. Najnowsze zalecenia określają, że pierwszą dawkę przypominającą warto podać między 26, a 52 tygodniem.
Bez względu na to, czy podejrzewasz choroby skóry u kota, czy wystąpiła u niego biegunka z wymiotami, zawsze konsultuj się z lekarzem weterynarii!