Toksokaroza - opis, przyczyny, objawy, leczenie, zapobieganie

Toksokaroza – co musisz wiedzieć?

Toksokaroza to choroba wywoływana przez pasożyta, a dokładniej nicienia z rodziny Toxocaridae. Najpopularniejsze gatunki obejmują:

• Toxocara canis,
• T. cati,
• T. malaysiensis
• T. vitulorum.

Dorosła Toxocara powoduje choroby jelit u żywicieli ostatecznych, natomiast larwa wędrująca przez tkanki może powodować problemy zdrowotne zarówno u żywicieli ostatecznych, jak i pośrednich.

Jaja Toxocara canis, czy T. cati dojrzewają w glebie i mogą zarażać psy, koty oraz inne zwierzęta. Człowiek również może przypadkowo połknąć jaja znajdujące się w glebie skażonej odchodami lub zjadając niedogotowane mięso zakażonego zwierzęcia np. królika. Dzieci często zakażają się podczas zabawy w piaskownicy, z której (jako kuwety) korzystały koty. Takie połknięte jaja wylęgają się w ludzkim jelicie, a larwy przenikają przez ścianę jelit i migrują przez wątrobę, płuca, ośrodkowy układ nerwowy (OUN), oczy lub inne tkanki. Wywołują one lokalną odpowiedź immunologiczną, ale zwykle nie kończą rozwoju w organizmie człowieka.

Toksokaroza u zwierząt domowych

Glista kocia – T.cati

T. cati, czyli potocznie glista kocia wywołuje toxocarozę lub inaczej glistnicę. Jest to nicień, który występuje na całym świecie. U kotów wiele infekcji przebiega subkliniczne, choć w cięższych przypadkach pojawiają się:

• wzdęcia,
• szorstkość sierści,
• biegunka,
• wymioty,
• anemia,
• anoreksja,
• odwodnienie.

Na niejednym forum dla opiekunów kotów dowiedzieć się można, że sporo ludzi niesłusznie uważa robaki jelitowe za normę u kociąt! Nie zdają oni sobie sprawy, że jest to naprawdę niebezpiecznego dla kota, a powiększony brzuszek powinien być skonsultowany z lekarzem weterynarii. Pamiętaj, że u kociaków zdarzają się nawet kilkucentymetrowe osobniki! Takie zwierzę jest uważane za chore i wymaga interwencji!

Jak przebiega psia choroba wywołana przez T.canis?

U psów dojrzałe nicienie T. canis bytują w jelitach. Zwierzęta te są jego żywicielami ostatecznymi, dlatego w jego organizmie produkują duże ilości wydalanych z kałem jaj. Jaja pasożyta dostające się do środowiska nie są jednak natychmiast zakaźne. Muszą bowiem przekształcić się do larwy 3 stadium. Mają na to wpływ warunki takie temperatura i wilgotność. Najczęściej proces trwa od 3 tygodni do kilku miesięcy. Niższe temperatury opóźniają rozwój, a larwy giną, gdy temperatura gleby jest niższa niż -15 ° C.

Psy tak jak inne zwierzęta mogą zostać zarażone przez połknięcie jaj znajdujących się w środowisku lub w mleku matki, a także spożywając tkanki zawierające larwy. Wiadomo również, że u czworonogów może dojść do zakażenia w okresie płodowym.

Gdy młody szczeniak zjada jaja z zarodkami, larwy wykluwają się w jego jelitach, a następnie przenikają przez ich ścianę i migrują przez wątrobę do płuc. Tam dostają się do pęcherzyków płucnych i wędrują drogami oddechowymi. Larwy, które znajdą się w gardle, są ponownie połykane. W ten sposób pasożyty kolejny raz trafiają do jelit i rozwijają się w postaci dorosłe. Co ważne, kiedy jaja pasożyta spożyje starsze szczenię lub osobnik dorosły, część larw nie przenika przez ścianę jelita, co może być spowodowane odpornością lokalną. Inne larwy tymczasem przenikają, ale nie mogą zakończyć migracji z płuc do jelit. Podróżują natomiast do mięśni, nerek, wątroby i innych narządów.

Nicienie jelitowe T. canis zwykle dają objawy tylko u szczeniąt. Obejmują one:

• spowolnienie tempa wzrostu,
• powiększony brzuch,
• biegunkę,
• zaparcia,
• wymioty,
• wzdęcia.

Czasami zdarza się, że robaki widoczne są wydalonym kale lub zwymiotowanej treści żołądkowej. Pasożyty mogą spowodować przewlekłe zapalenie jelit u psa i kota lub doprowadzić do wgłobienia. Inne powikłania związane z ich inwazją to:

• niedrożność pęcherzyka żółciowego,
• pęknięcie jelita z zapaleniem otrzewnej,
• zapalenie płuc.
• wodobrzusze,
• niedokrwistość,
• zapalenie mięśnia sercowego.

Psia odporność powoduje, że objawowe infekcje są rzadkie u dorosłych i ogólnie zdrowych zwierząt. W okresie larwalnym można jednak zaobserwować u nich wysoki poziom enzymów wątrobowych lub zapalenie tkanek gałki ocznej. Jeśli szukasz więcej informacji, sprawdź także ten artykuł o groźnych chorobach, którymi można zarazić się od kota.

Toksokaroza u dzieci i dorosłych

Objawy u człowieka

Choroby odzwierzęce zwykle nie zdarzają się u dorosłych, którzy mają prawidłowo funkcjonującą odporność. Najbardziej narażone są zatem dzieci oraz osoby chorujące na AIDS czy inne przewlekłe choroby powodujące spadek zdolności ochronnych układu immunologicznego.

W przebiegu toksokarozy może wystąpić postać:

• oczna,
• mózgowa,
• trzewna.

Larwa wędrująca trzewna powoduje:

• gorączkę,
• anoreksję,
• zmiany w wątrobie i śledzionie,
• zmiany skórne (wysypkę),
• zapalenie płuc,
• objawy astmy.

Forma trzewna występuje głównie u dzieci w wieku od 2 do 5 lat z historią geofagii (zjadania piasku lub ziemi). Zespół zwykle ustępuje samoistnie w ciągu 6 do 18 miesięcy.

Postać oczna (toxokaroza oczna) jest zwykle jednostronna i nie daje objawów ogólnoustrojowych. Zmiany spowodowane są reakcją zapalną na pojawiające się w tkance larwy. W oku dochodzi do zapalenia błony naczyniowej oraz siatkówki. W rezultacie wzrok chorego może zostać osłabiony. Problem ten spotyka się częściej u starszych dzieci lub u młodych dorosłych.