Tłuszczak u psa - objawy, leczenie, powikłania, rokowania

Tłuszczak u psa – skąd się bierze?

Jak powstają nowotwory?

Nowotwory u zwierząt (tak samo, jak u ludzi) przybierają wiele form i w różny sposób wpływają na stan zdrowia oraz komfort życia psa lub kota. W ogólnym ujęciu są one definiowane jako choroba, podczas której dochodzi do nieprawidłowej reprodukcji komórek i powstawania zmian w postaci guzów. Pochodzenie nowotworów wciąż nie jest dla nas jasne. Choroba może być skutkiem:

• przewlekłych stanów zapalnych,
• uwarunkowań genetycznych,
• oddziaływania toksyn, a nawet wirusów.

Obecnie istnieją dwie główne teorie dotyczące chorób nowotworowych. Większość badań opiera się w tej chwili na założeniu, że do nieprawidłowego funkcjonowania komórek przyczyniają się błędy w DNA i replikacji genów. Druga hipoteza mówi, że chorobę wywołują zakłócenia zdolności komórek do produkcji energii, a pierwotne zmiany chodzą w mitochondriach, a nie w DNA. Ta druga sytuacja jest określana efektem Warburga.

Rodzaje nowotworów

Pierwszy podział zmian nowotworowych mówi o guzach łagodnych lub złośliwych. Pamiętaj jednak, że określenie łagodny ma kilka znaczeń. Tego terminu używa się w weterynarii do określenia albo nienowotworowych zmian skórnych, albo mas nowotworowych, które nie powinny dawać przerzutów do innych narządów. W drugim przypadku, choć ograniczone ryzyko przerzutów jest dobrą wiadomością, wciąż nie można bagatelizować problemu. Łagodne guzy nowotworowe mogą bowiem znajdować się we wrażliwych częściach ciała (np. w pachwinie, czy na brzuchu) lub powiększając się powodować dyskomfort i kłopoty w prawidłowym funkcjonowaniu Twojego pupila. Dodatkowo, jeżeli nowotwór tworzy się w tkankach gruczołowych, nawet jeżeli jest łagodny, może zaburzać regulację hormonalną organizmu. Zmiany złośliwe mają natomiast wyraźną tendencję do dawania przerzutów, choć nie zawsze do nich dochodzi. Nawet niewielka złośliwa zmiana, która nie wydaje się stanowić zagrożenia, musi zostać usunięta (o ile jest to możliwe)!

Inny podział zakłada opisywanie nowotworów jako lite lub rozsiane. Guzy lite mogą występować na powierzchni lub wewnątrz ciała. Nowotwory rozsiane znajdują się natomiast np. w krwinkach i należy do nich np. chłoniak u psa. Nowotwory rozsiane od razu klasyfikowane są jako złośliwe, ponieważ nie ograniczają się tylko do jednego miejsca. Wszystkie tego typu choroby duże wyzwanie dla lekarzy ludzkich oraz lekarzy weterynarii.

Diagnostyka nowotworu - czy ten guz to tłuszczak u psa?

Jak wygląda tłuszczak u psa? Lokalizacja i wygląd guzów

Tłuszczak u psa nazywany jest inaczej lipomą. Jest to bardzo powszechna i łagodna forma nowotworu składająca się wyłącznie z komórek tłuszczowych. Tłuszczaki najczęściej zlokalizowane są tuż pod skórą w dowolnym miejscu ciała (np. na szyi lub na brzuchu), ale mogą rozwijać się także w jamie brzusznej i klatce piersiowej. Szacuje się, że tłuszczaki występują nawet u około 16% psów.  Najbardziej predysponowane są psy w średnim wieku i starsze, a wśród nich szczególnie narażone są osobniki otyłe płci męskiej. Tłuszczaki mogą powstawać u psa każdej rasy.

Każdy tłuszczak u psa początkowo stanowi mały guzek zlokalizowany np. pod skórą na brzuchu. Zwykle jest on owalny, raczej miękki i może delikatnie ruszać się podczas omacywania. Istnieją jednak pewne różnice i zdarzają się także twardsze masy silniej przylegające do otaczających guz tkanek. Co ważne, część psów ma jednocześnie wiele tłuszczaków na całym ciele.

Jak wygląda zatem diagnostyka nowotworów? Konieczne jest wykonanie:

• badania klinicznego,
• podstawowych badań krwi,
• USG lub RTG,
• biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej z badaniem cytologicznym,
• biopsji z badaniem histopatologicznym,
• badania markerów nowotworowych.

Większość tłuszczaków diagnozuje się za pomocą aspiracji cienkoigłowej, choć nie zawsze jest to w 100% dokładne badanie, gdyż pobiera się tylko niewielką liczbę komórek, które mogą nie być reprezentatywne. Z tego powodu lekarz weterynarii zawsze poprosi Cię, byś monitorował dany guz pod kątem wzrostu i jakichkolwiek zmian w jego wyglądzie lub „konsystencji”. Decydując się na pozostawienie tłuszczaka, wskazane jest coroczne ponowne aspirowanie tych mas.

Szczególnym przypadkiem są tak zwane tłuszczaki naciekające, które wnikają w głębsze struktury tkanek. Jest to rzadkie zjawisko u psów i kotów, a informacje dostępne w literaturze weterynaryjnej są ograniczone. Wiadomo jednak, że takie guzy mają dużą tendencję do nawrotów po operacji, a ich usunięcie bywa bardzo trudne. Sprawdź także ten artykuł na temat przepukliny pępkowej u psa.

Jak leczyć tłuszczaki - leczenie nowotworów u psów

Czy zawsze trzeba usuwać guzy?

W medycynie weterynaryjnej leczenie nowotworów (także takich, jak tłuszczaki) opiera się na metodach chirurgicznych, radioterapii oraz chemioterapii. Wybór metody oraz opracowanie dokładnego planu działania zależy od:

• ogólnego stanu zwierzęcia,
• zaawansowania choroby i dokładnej diagnozy.

W tym celu najlepiej skontaktować się ze specjalistą z zakresu onkologii weterynaryjnej. Najlepszym sposobem jest całkowite usunięcie guzów nowotworowych w formie zabiegu chirurgicznego. Jeżeli Twój czworonóg ma łagodne guzy lub nowotwór złośliwy, który nie dał jeszcze przerzutów operacja może całkowicie usunąć zmiany i wyleczyć pupila.

Koszty zabiegu operacyjnego są różne i zależą od wielu czynników. O cenie decyduje:

• masa ciała zwierzęcia,
• wielkość guza,
• ilość guzów, czy lokalizacja zmian.

Jeśli masa np. na szyi psa jest dość duża lub guz znajduje się w trudno dostępnym miejscu, wydatki mogą być wyższe.