Stop przemocy – jak rozpoznać maltretowanie zwierząt?

Przemoc wobec zwierząt, a przepisy prawa

Zwierzęta nie mają takich samych “praw”, jak ludzie, ale są objęte pewną ochroną. W Polsce istnieje Ustawa o Ochronie Zwierząt z 1997 roku. Można w niej przeczytać, że zwierzęta nie są rzeczą, a ludzie winni są im poszanowanie, opiekę oraz ochronę. Niestety w dalszej części pojawia się sformułowanie, że w sprawach, które nie zostały uregulowane w tym dokumencie, w stosunku do zwierząt stosuje się przepisy prawa dotyczące... rzeczy. Zapis ten dotyczy głównie ustalania faktycznego właściciela np. podczas rozstania dotychczasowych opiekunów, ale brzmi bardzo szorstko! Problem praw zwierząt wciąż nie jest bowiem rozwiązany w sposób satysfakcjonujący!

Dlaczego różne zapisy prawa są tak ważne? Okrucieństwo wobec zwierząt jest wszędzie wokół nas, dlatego w każdej chwili możesz znaleźć się na “pierwszej linii frontu” widząc mniej lub bardziej oczywiste formy maltretowania. Co ciekawe, duża ilość obserwacji udowodniła już, że istnieje związek między maltretowaniem zwierząt, a przemocą wobec dzieci oraz kobiet. Agresja nie może być ignorowana, a każdy obywatel powinien znać podstawowe kroki, które pozwolą mu na właściwą reakcje.

Jak rozpoznać okrucieństwo wobec zwierząt?

Rodzaje przemocy wobec psów i kotów

Jak wygląda sytuacja na świecie?

• Na plaży na Hawajach znaleziono opuchniętego psa pozbawionego większości sierści ze świeżymi ranami na łapach. Oprawcy chcieli pogrzebać go żywcem!
• Mieszkaniec Otwocka celowo włożył do pralki dwa psy, a następnie ją uruchomił!
• W Pakistanie kwitnie moda na trzymanie dzikich kotów jako “zwierząt domowych” w klatkach.
• Ponad 30 koni zostało okaleczonych lub zabitych w brutalnych atakach w całej Francji.

Nadużycia wobec zwierząt domowych są zatem częste i mogą dotyczyć praktycznie każdego psa lub kota w Twoim otoczeniu. Zwróć uwagę, że przyjmują one bardzo różne postacie. Główne formy nadużyć to:

• zaniedbanie,
• przemoc fizyczna,
• wykorzystywanie seksualne i przemoc emocjonalna.

Zaniedbanie to inaczej niedostarczenie zwierzęciu odpowiedniego pożywienia, wody, schronienia lub opieki medycznej. Jest to obecnie chyba najczęściej spotykana forma znęcania się nad zwierzętami.

Przemoc fizyczna obejmuje natomiast:

• urazy powodowane tępym lub ostrym narzędziem,
• podtapianie,
• duszenie,
• powodowanie oparzeń (np. termicznych lub chemicznych), czy oddawanie strzałów w kierunku psa lub kota.

Psy ras uznawanych za agresywne wykorzystywane są także do nielegalnych walk psów. Rany walczących zwierząt zlokalizowane są najczęściej na:

• pysku,
• szyi,
• klatce piersiowej i przednich łapach.

Co ważne, mogą być one na różnych etapach gojenia (od świeżych ran po stare blizny).

Zwierzęta mogą być również w okrutny sposób wykorzystywanie seksualne. Stwierdzenie potencjalnego problemu bywa jednak trudne. Niektóre osobniki nie noszą bowiem widocznych oznak uszkodzenia ciała. W innych przypadkach mają natomiast wybroczyny np. na małżowinach usznych i/lub ogonie oraz brzuchu, jeśli były mocno trzymane w celu ograniczenia ruchu.

Ważną kwestią jest także przemoc emocjonalna, która jest uznawana i dostrzegana przez lekarzy weterynarii oraz wielu miłośników zwierząt, ale może nie być jeszcze dobrze rozpoznawana przez system prawny. Taki rodzaj przemocy wydaje się bardziej “akceptowalny” przez społeczeństwo, ponieważ jest mniej widoczny i trudniejszy do udowodnienia. Sprawdź także ten artykuł z poradami, gdzie zgłosić znęcanie się nad zwierzętami.

Co jeszcze warto wiedzieć?

• Młode zwierzęta są częściej maltretowane niż starsze.
• Przemoc częściej zdarza się wobec niewykastrowanych osobników.
• Ludzie częściej źle traktują osobniki płci męskiej niż samice.
• Psy są częściej wykorzystywane seksualnie niż koty.
• Rasy “typu pitbull” są częściej wykorzystywane niż inne rasy np. w walkach psów.

Objawy przemocy wobec zwierząt

Typowe oznaki zaniedbania to:

• matowa sierść,
• przerośnięte pazury,
• wrastające obroże,
• niedożywienie (wychudzenie),
• wyraźne osłabienie,
• ciężka choroba zębów,
• ciężkie objawy ze strony górnych dróg oddechowych, czy zaawansowane inwazje pasożytów zewnętrznych.

Zwierzęta mogą także nosić oczywiste ślady przemocy fizycznej, jak:

• rany,
• otarcia,
• złamania,
• obrzęki,
• kulawizny.

Jest zatem wiele czerwonych flag, które świadczą lub sugerują nadużycia! Nie lekceważ swoich przeczuć, szczególnie jeśli „opiekun” zwierzęcia często zmienia historię dotyczącą obrażeń psa lub jego wyjaśnienia nie są adekwatne do widocznych urazów.

Co ciekawe, wykazano, że pewne uszkodzenia ciała są bardziej powszechne u maltretowanych kotów i psów niż u osobników uczestniczących np. w wypadkach samochodowych. Należą do nich m.in. złamania w obrębie czaszki, złamania żeber, czy krwotok w obrębie twardówki. Podejrzenia lekarzy weterynarii mogą budzić także współistniejące złamania na różnych etapach gojenia.

Czy można znęcać się nad psem nieświadomie?

Bardzo ciekawy jest aspekt znęcania się nad zwierzętami, który wynika z niewiedzy bądź ignorancji opiekunów. Osoba, która przyprowadza maltretowane zwierzę np. do lekarza weterynarii, może nie być świadoma znęcania się. Takie sytuacje dotyczą najczęściej problemu zaniedbania, czyli np. żywienia psa jedynie chlebem lub parówkami, co nie spełnia jego zapotrzebowania na składniki odżywcze i powoduje kłopoty zdrowotne.

W niektórych sytuacjach także przekarmianie i doprowadzanie czworonoga do skrajnej otyłości również można uznać za znęcanie się nad nim. To bowiem człowiek kontroluje ile oraz jaki pokarm otrzymuje jego pupil. Brak możliwości normalnego funkcjonowania przez zwierzę z powodu nadmiernej masy ciała jest zatem wynikiem działania jego opiekuna, który powinien dążyć do utrzymania stałej i optymalnej wagi psa lub kota.