Ropomacicze u suki - rozpoznanie, objawy, leczenie, rokowania

Układ rozrodczy suczki

Układ rozrodczy suki tworzą dwa jajniki, dwa jajowody oraz macica z pochwą, którą otaczają wargi sromowe. Macica u suki położona jest w jamie miednicy. Jest to narząd o budowie dwurożnej z trzonem oraz szyjką macicy przechodzącą w kanał pochwy.

Cykl płciowy suki składa się z czterech faz: proestrus, estrus, diestrus i anestrus. W trakcie tych faz następują zmiany hormonalne, które odpowiadają za wystąpienie cieczki i owulacji u suki. Przed wystąpieniem cieczki zaczyna rosnąć poziom estrogenów, które odpowiedzialne są m.in. za obrzmienie warg sromowych. Z czasem ich poziom spada, a następuje podwyższenie stężenia progesteronu. Po owulacji organizm powoli przechodzi w kolejną fazę, czyli diestrus. Trwa ona około 80-100 dni, czyli dłużej niż trwająca około 63 dni ciąża u psa. Faza anestrus to czas spokoju płciowego, która zaczyna się po porodzie lub zakończeniu diestrus i ciągnie się do kolejnej cieczki. Czas ten jest zmienny w zależności od rasy i trwa od miesiąca do nawet dwóch lat.

Jeśli suczka dopuści samca w okresie okołoowulacyjnym, istnieje ryzyko zapłodnienia. Należy później zwracać uwagę na objawy ciąży u psa, które są jednak widoczne zwykle w jej drugiej połowie. Warto zatem udać się do lekarza weterynarii na badanie ultrasonograficzne lub oznaczenie poziomu hormonów. Objawy ciąży u psa, które może zauważyć właściciel to m.in. lekki spadek apetytu, częstsze odpoczywanie, powiększenie obrysu brzucha, powiększenie i ciemnienie gruczołów mlekowych.

Zapalenie macicy rozwija się w fazie diestrus, czyli około 6-8 tygodni po cieczce. Jest ono związane ze zmianami hormonalnymi oraz wniknięciem do macicy bakterii, które np. wcześniej powodowały podkliniczne zapalenie dróg moczowych, które nie dawało objawów.

Ropomacicze - niebezpieczna choroba macicy

Powstawanie i objawy choroby

Ropomacicze polega na torbielowatym rozroście błony śluzowej macicy, w której gromadzi się wydzielina i finalnie dochodzi do rozwoju wtórnej infekcji bakteryjnej. Problem ten pojawia się u około 25% niewykastrowanych suk powyżej 5. roku życia.

Niepokojące objawy to wzmożone pragnienie, oddawanie większej ilości moczu, wymioty, biegunka oraz brak apetytu i osłabienie. Zdarza się, że pies się trzęsie, ma podwyższoną temperaturę (około 20% suczek) lub zapadnięte (w wyniku odwodnienia) gałki oczne czy mniej elastyczną skórę.

W przypadku ropomacicza otwartego u suki widoczny bywa wypływ z dróg rodnych. Jest to zwykle krwisto-ropna wydzielina o nieprzyjemnym zapachu. Część suk wylizuje okolice sromu, co utrudnia zaobserwowanie wypływów.

Śmiertelność jest niestety wyższa, niż chcieliby lekarze weterynarii. Nie udaje im się uratować około 5-10% procent suczek. Największe znaczenie ma bowiem szybkość reakcji właścicieli. Im później suczka zostanie zdiagnozowana tym trudniejszy i bardziej ryzykowny jest zabieg usuwania chorobowo zmienionej macicy. Śmierć zwierząt jest zwykle spowodowana endotoksemią (sepsą) i wstrząsem. Jeśli szukasz więcej informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o zdrowiu zwierząt.

Rozpoznanie ropomacicza u suk

Rozpoznanie ropomacicza opiera się na wywiadzie, badaniu klinicznym i badaniach dodatkowych. Dla lekarza weterynarii bardzo istotną informacją jest czas wystąpienia ostatniej cieczki, gdyż choroba rozwija się zwykle po 6-8 tygodniach od jej zakończenia.

W badaniu klinicznym u około 20% zwierząt występuje gorączka. Widoczny bywa powiększony obrys brzucha, a podczas omacywania lekarz wyczuwać może powiększenie macicy.  W celu potwierdzenia diagnozy lekarz może wykonać badanie USG, zdjęcie RTG, cytologię oraz badania krwi. Pomogą one w ocenie ogólnego stanu pacjenta i klasyfikacji do zabiegu operacyjnego.

Koszt zbyt późnej reakcji właścicieli lub braku istotnych informacji w wywiadzie to stworzenie poważnego zagrożenia dla życia suczki. Im później podane są leki i przeprowadzany zabieg operacyjny tym większe ryzyko powikłań i niepowodzenia operacji.

Leczenie ropomacicza u suk

Ropomacicze otwarte

Ropomacicze otwarte jest lepszym z dwóch złych scenariuszy. Szyjka macicy w tym przypadku jest otwarta, a płyn nie gromadzi się w macicy, gdyż przynajmniej częściowo znajduje ujście na zewnątrz. Jest to jednak forma trudniejsza do zdiagnozowania.

W tym przypadku możliwe jest leczenie farmakologiczne. Polega ono na dożylnym podawaniu płynów oraz zastosowaniu antybiotyków o szerokim spektrum działania. Wspierająco stosuje się także leki przeciwzapalne oraz witaminy.

Głównymi lekami, które muszą zostać zastosowane, są jednak środki hormonalne. Podaje się prostaglandyny (Dinolitic) oraz aglepriston (Alizin) w celu większego otwarcia szyjki macicy i jej opróżnienia. Zastosować można także wlewki z witaminy A i Vagotylu. Leczenie każdorazowo zależy jednak od stanu suki i decyzji prowadzącego ją lekarza weterynarii.

Ropomacicze zamknięte

Po zdiagnozowaniu ropomacicza zamkniętego konieczna jest operacja w trakcie której usuwana jest macica oraz jajniki. Usunięcie chorobowo zmienionej macicy stanowi niejednokrotnie wyzwanie. Narząd jest znacznie powiększony i potrafi ważyć kilka kilogramów. Jest także niezwykle delikatny.

W przypadku ropomacicza zamkniętego farmakologiczne leczenie nie przynosi skutku, ale poprawia stan psa przed zabiegiem. Zanim suka zostanie poddana znieczuleniu ogólnemu, trzeba zadbać o jak największą stabilność jej zdrowia.

Operacja trwa około godziny, choć jest to kwestia indywidualna i zależy od stanu czworonoga. Po zabiegu pies musi pozostać jeszcze przez minimum kilka godzin pod obserwacją lekarzy. W tym czasie podawana jest również kroplówka uzupełniająca płyny, których suczka traci sporo podczas zabiegu. Po powrocie do domu konieczna jest kontynuacja leczenia przy użyciu antybiotyków (przez minimum 7-10 dni po zabiegu) oraz podawanie leków przeciwbólowych (przez 2-3 dni).