Postępowanie dietetyczne w chorobach dolnych dróg moczowych u psa i kota

Drogi moczowe – budowa oraz predyspozycje rasowe

Skąd biorą się choroby dróg moczowych?

Drogi moczowe u psów i kotów obejmują narządy związane z produkcją i wydalaniem moczu: nerki, moczowody, pęcherz i cewkę moczową. Narządy te odgrywają główną rolę w eliminacji produktów ubocznych przemiany materii, regulacji bilansu wodnego, regulacji produkcji czerwonych krwinek i ciśnienia krwi.

Do dolnych dróg moczowych zalicza się pęcherz moczowy oraz cewkę moczową. Choroby dotyczące tej strefy to m.in.

• bakteryjne zapalenie pęcherza moczowego,
• kamice moczowe,
• niedrożności dróg moczowych,
• choroba układu moczowego kotów (FLUTD),
• idiopatyczne zapalenie pęcherza.

Predyspozycje do chorób układu moczowego

U kotów zauważono predyspozycje rasowe do kamicy dróg moczowych u takich ras,jak:

• koty perskie,
• ragdole,
• koty burmańskie.

Problemy pojawiają się także, gdy kot jest seniorem, jest otyły, przeszedł zabieg kastracji lub należy do kotów niewychodzących z domu. Choroby dróg moczowych u kocurów pojawiają się zwykle w związku z budową ich cewki moczowej. 

U psów na liście ras predysponowanych do różnych typów kamieni moczowych znalazły się:

• sznaucer miniaturowy,
• pudel miniaturowy,
• cocer spaniel,
• yorkshire terrier,
• jamnik,
• basset,
• labrador retriver,
• golden retriver oraz owczarek niemiecki.

Drogi moczowe – najpopularniejsze problemy u psa i kota

Idiopatyczne zapalenie pęcherza moczowego i FLUTD u kotów

Patogeneza idiopatycznego zapalenia pęcherza u kotów nie jest znana. Naukowcy wiedzą już jednak, że w przebiegu choroby dochodzi m.in. do:

• zmniejszenia zawartości glikozaminoglikanów w śluzie pokrywającym nabłonek pęcherza,
• pojawienia się wybroczyn podśluzówkowych,
• zwiększenia liczny komórek tucznych w ścianie pęcherza moczowego.

Problem może wystąpić u kotów w każdym wieku, ale najczęściej dotyczy dorosłych osobników, które spożywają wyłącznie suchą karmę.

U kotów występuje także choroba dolnych dróg moczowych FLUTD nazywana inaczej uropatią obstrukcyjną kotów lub idiopatyczną chorobą dolnych dróg moczowych. Jest ona wywoływana przez:

• śródmiąższowe zapalenie pęcherza moczowego,
• kamice,
• wady anatomiczne,
• zaburzenia behawioralne.

Skutkiem u samców jest często niedrożność ich cewki moczowej powodujący ostrą azotemiię zanerkową! A może zainteresuje cię także ten artykuł o zapaleniu pęcherza u psa?

Kamice układu moczowego

Kamice układu moczowego to choroby polegające na tworzeniu się w nerkach lub drogach moczowych złogów z substanacji będących albo prawidłowym, albo patologicznym składnikiem moczu.

Wyróżnia się kamice:

• krzemianową,
• cystynową,
• moczanową,
• szczawiowo-wapniową,
• fosforanowo-magnezowo-amonową.

Oprócz kamicy fosforanowo-magnezowo-amonowej na wystąpienie problemów o charakterze złogów bardziej narażone są samce.

Skutki obecności kamieni moczowych to:

• krwiomocz,
• niedrożność cewki moczowej,
• niepokój,
• napinanie się do oddawania moczu,
• oddawanie moczu poza kuwetą,
• nasilone wylizywanie okolicy brzucha.

Jeżeli zaobserwujesz powyższe zmiany w zachowaniu swojego zwierzęcia, udaj się do lekarza weterynarii. Wykona on podstawowe badania moczu, USG oraz zdjęcia RTG, a w razie konieczności udrożni cewkę moczową! Zdarza się także, że duże kamienie muszą zostać usunięte chirurgicznie.

Postępowanie dietetyczne w chorobach dolnych dróg moczowych

Dieta, a kamienie moczowe u psa i kota

Podczas leczenia (szczególnie nawracających) kamieni moczowych pozytywne skutki przynoszą zmiany w diecie dotyczące m.in. zawartości wapnia, fosforu oraz magnezu w diecie czworonoga lub kota. Istotna jest także zawartość białka oraz ilość wypijanej przez kota wody!

Poznaj obecne zalecenia dietetyczne dotyczące poszczególnych rodzajów kamieni moczowych!

1. Kamica fosforanowo-amonowo-magnezowa (struwitowa) – chcąc zapobiegać chorobie należy wybierać karmy o zawartości wapnia na poziomie 0,2-0,8% , fosforu 0,5-0,9% i magnezu 0,04-0,06% suchej masy. Pozytywny wpływ ma zwiększona zawartość chlorku sodu.
2. Kamica szczawianowo-wapniowa – dietoterapia tej formy kamieni moczowych opiera się na stosowaniu diety o zawartości 0,75% wapnia, 0,2% sodu oraz 0,7-1,26% fosforu. Ryzyko pojawienia się szczawianów zmniejsza dodatek cytrynaniu potasu. Karma powinna być także uzupełniona o witaminę B6 w dawce 2-4 mg/kg masy ciała co 24 godziny.
3. Kamica moczanowa – 2/3 kamieni moczanowych ulega rozpuszczeniu dzięki właściwej diecie! Ważny jest niski poziom białka (ok 10%) oraz kwasy nukleinowe. Dieta powinna wpływać na alkalizacje moczu, co zapewniają produkty mleczne oraz warzywa.
4. Kamica cystynowa – w celach profilaktycznych zaleca się karmy niskobiałkowe oraz powodować alkalizację moczu do odczynu 7-7,5.
5. Kamica krzemianowa – u zwierząt mających kamienie krzemianowe powinno ograniczyć się spożycie białek pochodzenia roślinnego. Ważne jest zwiększenie diurezy np. poprzez karmy z większym stężeniem chlorku sodu lub produkty o dużej wilgotności.

Jak czytać etykiety na karmie dla psa i kota? Wszystkie ważne informacje znajdziesz z tyłu opakowania! Jest tam wykaz zarówno użytych podczas produkcji składników, jak i analiza chemiczna. Przeanalizuj etykietę przed zakupem, zwracając uwagę na zawartość opisanych składników!