Pasożyty u psów - droga zakażenia, objawy, leczenie, powikłania
Szacunkowe dane mówią, że nawet 90% zwierząt domowych przynajmniej raz przechodziło inwazję pasożytów wewnętrznych. Kolokwialnie określane jako „robaki” tasiemce, glisty oraz włosogłówki pojawiają się najczęściej u szczeniąt, psów z terenów wiejskich oraz zwierząt pracujących. Nie możesz czuć się jednak bezpieczny! Poznaj drogi zakażenia, objawy oraz powikłania. Dowiedz się, co robić, gdy zobaczysz pasożyta w kupie czworonoga oraz jak zapobiegać ponownym inwazjom!
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o zdrowiu zwierząt.
Jakie pasożyty u psów mają znaczenie kliniczne?
Pasożyty zewnętrzne – skrót najważniejszych wiadomości
Pasożyty u psów dzieli się na:
- zewnętrzne (egzopasożyty),
- wewnętrzne (endopasożyty).
“Na psie” żerować mogą:
- pchły,
- wszy,
- wszoły,
- kleszcze,
- świerzbowce,
- nużeńce,
- swędzik jesienny czy cheyletiella.
Pasożyt powyższych gatunków bytuje na psie przez różną długość czasu i w zależności od gatunku składa jaja w jego sierści lub środowisku czworonoga. Efekty ich bytowania widoczne są gołym okiem. Inwazję poznać można po zmianie jakości sierści, pojawieniu się łupieżu lub świądu oraz innych zmian skórnych.
Profilaktycznie stosuj krople na kleszcze dla psa, które mają także działanie przeciwpchelne. W innych przypadkach zmian skórnych lekarz weterynarii musi wykonać zeskrobinę oraz cytologię, by poznać przyczynę problemu i stwierdzić np. występowanie nużeńca. Dopiero po takiej diagnostyce wprowadzane są właściwe leki podawane dwu- lub trzykrotnie w odstępie kilku tygodni.
Pasożyty wewnętrzne – jak wyglądają?
W naszym klimacie u psów mogą pojawiać się pasożyty takie jak nicienie, tasiemce oraz przywry. Można podzielić je według miejsca bytowania na:
- Pasożyty (“robaki”) jelitowe: glisty, włosogłówki, tasiemce oraz tęgoryjce.
- Pasożyty pozajelitowe: nicienie sercowe, nicienie płucne i nicienie podskórne.
Większość pasożytów wewnętrznych pojawia się u psa po spożyciu jaj, które znajdują się w środowisku lub pożywieniu, czy wodzie.
Jednym z najważniejszych gatunków pasożytów jest Toxocara canis. U szczeniąt pasożyt ten pojawia się m.in. poprzez przeniesienie go przez łożysko. Glisty można znaleźć już podczas badania około tygodniowych zwierząt. Inną drogą zakażenia szczeniaka jest karmienie przez suczkę. U młodego psa po spożyciu jaj ze środowiska w jego przewodzie pokarmowym wykluwają się larwy, które wnikają w ścianę jelita. Migrują one przez wątrobę i krwiobiegiem docierają do płuc, a następnie są wykrztuszane, ponownie połykane i dopiero wtedy dojrzewają do postaci dorosłych, które same wytwarzają jaja. Ze względu na osłabienie układu odpornościowego w czasie porodu, u ciężarnych psów mogą wystąpić aktywne infekcje, z dużą liczbą jaj wydalanych z kałem. Glista może doprowadzić u szczeniąt do poważnych kłopotów zdrowotnych, jak zatkanie przewodu pokarmowego, a nawet śmierć.
Kolejne występujące u psów pasożyty to włosogłówki (Trichuris vulpis). Jaja pasożytów wydalane są z kałem i stają się zakaźne po około 4-8 tygodniach. W idealnych warunkach mogą one pozostawać w środowisku przez kilka lat. Po spożyciu zakaźnych jaj larwy rozwijają się w jelicie cienkim, a następnie przemieszczają się do kątnicy i okrężnicy, gdzie dojrzewają osobniki dorosłe. W przypadku nieznacznych inwazji u psów nie widać oznak choroby. Z czasem może pojawiać się biegunka i utrata masy ciała. W niektórych przypadkach w kale może pojawić się świeża krew.
Polecane karmy dla psów z problemami zdrowotnymi
Tasiemce to segmentowane “robaki”, które mogą pojawić się u Twojego psa po inwazji i zjadaniu przez psa pcheł, które przenoszą Dipylidium caninum. Psy z terenów wiejskich i zwierzęta myśliwskie mogą narazić się na inwazje podczas polowania na małe ssaki oraz spożywania surowego mięsa i podrobów. U takich czworonogów można spodziewać się różnych gatunków tasiemców np. Echinococcus granulosus.
Tęgoryjce to niewielkie nicienie, które bytują w jelicie cienkim psów. Nazwa pochodzi od dużej “torebki gębowej”. Jaja tęgoryjca są wydalane z kałem 15 do 20 dni po zakażeniu, a transmisja może nastąpić po połknięciu larw lub mleka zakażonej suczki.
Objawy inwazji pasożytów wewnętrznych
Inwazje pasożytnicze nie zawsze dają wyraźne objawy, ale z lekarzem weterynarii warto skonsultować się, gdy pies:
- ma luźniejsze stolce,
- miewa gazy,
- wymiotuje,
- chudnie,
- wykazuje złe samopoczucie,
- ma zmatowiałą sierść, a nawet kaszle.
Na konsultację warto przyprowadzić także szczeniaka, który wykazuje słabe przyrosty masy ciała i ma ogólną, złą kondycję! Anemia u młodego psa jest charakterystycznym objawem zakażenia tęgoryjcem Ancylostoma caninum.
Wielu opiekunów zastanawia się także, czy burczenie w brzuchu psa jest objawem inwazji pasożytniczej. Tasiemczyca oraz inwazje innych “robaków” mogą wiązać się z głośniejszymi dźwiękami pochodzącymi z przewodu pokarmowego psa, choć istnieje wiele innych przyczyn. Sprawdź także ten artykuł o sposobach odrobaczania psa.
Diagnoza “pasożyt” - rozpoznawanie i leczenie
Jak wykryć pasożyty u psów?
Pasożyty wewnętrzne można wykryć w kale zwierząt dzięki badaniu parazytologicznemu. Pełne badanie kału obejmuje jego ocenę wizualną, podczas której ocenia się jego kolor, konsystencję, zapach, czy zawartość niestrawionych resztek pokarmu. Następnym krokiem jest rozmaz oraz flotacja kału. Pierwsze badanie jest rodzajem cytologii i pozwala na ocenę różnych struktur komórkowych znajdujących się w kupie psa. Flotacja wykonywana jest tymczasem, by wykryć jaja pasożytów, cysty lub oocysty.
Jeżeli badanie ma potwierdzić występowanie “robaków w kupie” Twojego pupila, powinieneś przynieść trzy próbki z kolejnych dni. Zalecana wielkość jednej próbki to kawałek porównywany do orzecha laskowego lub włoskiego. Nie musisz zapełniać całego pojemnika! Ważne jest natomiast, by kał był świeży lub przechowywany w lodówce.
Leczenie inwazji “robaków”
Wykrycie pasożytów w kale Twojego pupila to początek powrotu do zdrowia! Diagnoza brzmiąca “nicienie” lub “tasiemczyca” pozwala na zastosowanie właściwego, celowanego leczenia. Lekarz weterynarii poda Twojemu psu tabletki zawierające właściwe substancje czynne. W leczeniu stosuje się:
- aniprazol,
- milbemycynę,
- prazikwantel,
- fenbendazol czy embonian pyrantelu.
Działanie tych leków oparte jest albo na porażeniu systemu nerwowo-mięśniowego pasożytów, albo na zakłócaniu ich przemiany materii. Tabletki podawane są w takich dawkach, by odpowiednio działać np. na glisty, ale nie powodować niekorzystnego działania na organizm czworonoga. Musisz jednak wiedzieć, że u psów zdarzają się reakcje na podane leki w postaci biegunek, wymiotów, ślinienia, braku apetytu, czy objawów alergii.