Parwowiroza u kota - przyczyny, objawy, sposoby leczenia, zapobieganie
Parwowiroza u kota nie powoduje objawów u ludzi, ale potrafi być bardzo groźna dla kotowatych. Choroba zbiera śmiertelne żniwo wśród kociąt poniżej 6 miesiąca życia oraz dorosłych kotów z obniżoną odpornością. W początkowej fazie infekcji leczenie znacząco wspiera surowica lub interferon. Dowiedz się, co powinno skłonić Cię do szybkiej wizyty w gabinecie weterynaryjnym.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o chorobach kotów.
Parwowiroza u kota – groźna choroba wirusowa
Wirus – sposoby rozprzestrzeniania w populacji
FPV, czyli koci wirus panleukopenii (parwowirus) występuje we wszystkich rejonach świata i bardzo łatwo rozprzestrzenia się w populacji kotowatych. Dzieje się tak między innymi dlatego, że potrafi on przetrwać w środowisku nawet około roku.
Chore koty rozsiewają wirusa przez kilka dni razem z kałem, moczem oraz wydzieliną z nosa, a do zakażenia kolejnego osobnika dochodzi poprzez jego kontakt ze wspomnianymi wydzielinami i wydalinami. Co ciekawe udowodniono, że psi parwowirus może wywoływać objawy choroby także u kotów.
U najmłodszych kotów ochronę stanowią przeciwciała matczyne. Jest to bierna nabyta odporność, która z czasem zastępowana jest przez czynną odpowiedź immunologiczną uzyskaną po szczepieniu lub w wyniku infekcji. Surowica odpornościowa może być zastosowana do biernej immunizacji niezaszczepionych zwierząt, które mogą być narażone na wirusa, zanim organizm rozwinie odpowiedź wywołaną przez szczepionkę.
Nazewnictwo choroby oraz jej porównanie z parwowirozą psa
Choroba, którą powoduje koci parwowirus przez lekarzy weterynarii, określana jest jako panleukopenia. Potocznie określana jest jednak także jako koci tyfus, nosówka kotów lub parwowiroza u kota. Ostatnia nazwa zaczerpnięta została od nazwy wirusa i jest analogiczna do choroby psa (parwowiroza u psa).
Parwowiroza u psa również jest wysoce zaraźliwą chorobą, do której predysponowane są zwierzęta młode oraz nieszczepione. Wirus jest przyczyną ostrej choroby przewodu pokarmowego. Objawy u czworonogów początkowo mogą być niespecyficzne jak gorączka, ale z czasem pojawiają się wymioty i krwotoczna biegunka z jelita cienkiego. U psów dużo częściej niż u kotów rozwolnienie ma charakter krwisty. Ciężko dotknięte zwierzęta mogą wykazywać zapaść z przedłużonym czasem ponownego napełniania naczyń włosowatych, słabą jakość tętna, tachykardię i hipotermię - objawy mogące odpowiadać wstrząsowi septycznemu. Tak jak u kotów infekcja często bywa jednak subkliniczna! Jeśli szukasz więcej informacji, sprawdź także ten artykuł o najczęstszych chorobach u kotów.
Objawy parwowirozy u kotów
Większość dorosłych kotów nie wykazuje oznak choroby. Osobniki, które chorują, mają zwykle mniej niż 12 miesięcy, a ciężka infekcja może u nich spowodować nagłą śmierć. U kota wystąpić może:
- gorączka,
- osłabienie,
- utrata apetytu,
- wymioty,
- biegunka,
- gwałtowne odwodnienie.
Czas trwania choroby to zwykle 5 do 7 dni.
Ciężki przebieg pojawia się nie tylko u młodych zwierząt, ale także u dorosłych kotów z przewlekłymi chorobami powodującymi spadek odporności jak białaczka oraz wirusowy niedobór immunologiczny (FIV).
Polecane karmy weterynaryjne dla kotów
Ciężarne kotki, które zakażą się wirusem mają problemy rozrodcze. Dochodzi u nich do poronień, mumifikacji płodów lub rodzenia martwych kociąt. Część zwierząt przychodzi na świat żywa, ale pojawiają się u nich objawy związane z zaburzeniami układu nerwowego. W jednym miocie kotki mogą prezentować odmienne symptomy. Najczęściej uszkodzony zostaje móżdżek oraz rdzenia kręgowego, czy mózgu. Tym samym u kociąt pojawiać się może:
- wodogłowie,
- uszkodzenie nerwu wzrokowego,
- torbielowate zwyrodnienie mózgu,
- uszkodzenie siatkówki.
U pewnego procenta kociąt sekcyjnie wykrywa się także uszkodzenia mięśnia sercowego jak rozległe postacie kardiomiopatii.
O tym jak przebiega choroba, oprócz wieku i stanu zdrowia kota decydują także inne czynniki jak:
- stres,
- nagłe zmiany karmy,
- infekcje bakteryjne,
- infekcje pasożytnicze.
Parwowiroza - leczenie choroby u kotów
Parwowiroza - diagnostyka i profilaktyka
Parwowiroza u kota diagnozowana jest najczęściej na podstawie wywiadu oraz zewnętrznych objawów choroby, choć lekarz może zlecić inne badania, by upewnić się co do przyczyny choroby oraz stanu pacjenta. Konieczne jest odróżnienie panleukopenii od:
- salmonellozy,
- spożycia ciała obcego,
- zatrucia,
- toksoplazmozy,
- chłoniakomiesaka zlokalizowanego w przewodzie pokarmowym.
Podstawą jest wykonanie morfologii oraz biochemii krwi, które może wykazać anemię, hipoproteinemię, hipoglikemię oraz spadek ilości białych krwinek. Wsparciem może być także USG, ale dodatkowym sposobem potwierdzenia wstępnej diagnozy są szybkie testy wykrywające antygen w kale chorego kota. Niestety dość często zdarzają się wyniki fałszywie ujemne oraz fałszywie dodatnie. Te pierwsze pojawiają się, gdy test wykonywany jest zbyt późno (wirus znajduje się w kale tylko na początku choroby). Wynik dodatni pojawia się natomiast także u kotów, które zostały niedawno zaszczepione na panleukopenie. Lepszym badaniem jest test PCR.
Sekcyjnie parwowirozę u kota potwierdzają takie zmiany jak:
- rozszerzone i przekrwione pętle jelit,
- odwodnienie,
- mały móżdżek u kociąt,
- rozszerzone krypty jelitowe,
- zmniejszenie kosmków jelitowych.
Profilaktyka chorób zakaźnych kotów tak samo, jak u ludzi opiera się na szczepieniach. Według zaleceń komisji do spraw szczepień działającej w WSAVA (Stowarzyszeniu Lekarzy Weterynarii Małych Zwierząt) pierwsza dawka powinna zostać podana po wcześniejszym odrobaczeniu młodego kota około 8 tygodnia życia. Następnie podaje się jeszcze jedną lub dwie dawki w odstępie 3-4 tygodni. Obecnie za poprawne uznaje się podanie ostatniego szczepienia u kociaka powyżej 16 tygodnia życia. U dorosłych kotów doszczepianie może odbywać się co roku lub co 3 lata. Jest to zależne od zaleceń producenta szczepionki oraz decyzji lekarza weterynarii wydawanej na podstawie sytuacji epidemiologicznej oraz analizy bezpieczeństwa kota.
Do działań profilaktycznych należy także dezynfekcja. W przypadku, gdy w danym domu wystąpiła panleukopenia, a chcemy wprowadzić do niego nowego, młodego kota konieczne jest dokładne umycie powierzchni oraz zdezynfekowanie ich np. przy użyciu 6% podchlorynu sodu. Preparat powinien pozostać na podłodze lub w innych miejscach przez minimum 10 minut w temperaturze pokojowej.
Leki – co pomaga w terapii parwowirozy u kota?
Kot, który wykazuje objawy parwowirozy, powinien zostać odizolowany od innych zwierząt. Leczenie opiera się na dobrej opiece i likwidowaniu nieprzyjemnych objawów, co znacząco ogranicza śmiertelność kociąt podczas choroby. W początkowej fazie koci tyfus zwalczyć może surowica od ozdrowieńca, która znacznie poprawia ogólną kondycję kota.
Na terapię objawową składa się:
- nawodnienie organizmu,
- uzupełnieniu elektrolitów,
- wyrównanie równowagi kwasowo-zasadowej,
- antybiotykoterapia,
- podawanie środków przeciwwymiotnych
- stosowanie witamin (głównie z grupy B).
Antybiotyki podaje się pozajelitowo, czyli najczęściej dożylnie. Karmienie doustne należy wznowić tak szybko, jak to tylko możliwe, czyli po ustąpieniu wymiotów. W przypadku parwowirozy u psów wykazano bowiem korzystne skutki wczesnego żywienia dojelitowego, jednocześnie dieta powinna być wysokostrawna i dobra jakościowo! Niestety, część kotów nie akceptuje nowych produktów, dlatego każdy rodzaj pokarmu jest lepszy niż głodzenie. U kotów, które są wyniszczone, wykazują silne wymioty z biegunką oraz u pacjentów z hipoproteinemią, wymagane jest pełne lub częściowe żywienie pozajelitowe, najlepiej przez centralny cewnik dożylny w żyle szyjnej.
Zwierzęta, u których zdiagnozowano hipoproteinemię oraz anemię, mogą potrzebować transfuzji osocza lub pełnej krwi w celu przywrócenia właściwego ciśnienia onkotycznego. Zabieg transfuzji w połączeniu z heparyną może pozwolić na kontrolowanie zespołu rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego (DIC). Dzieje się tak, ponieważ uzupełniona zostaje antytrombina III i inne ważne białka.
Widzisz u pupila zmiany skórne? To może być grzybica strzygąca! Twój kot ma biegunkę i jest osłabiony? Pamiętaj o parwowirozie i szybko skonsultuj się z lekarzem weterynarii.