Padaczka u psa - objawy, diagnoza, leczenie, rokowania

Padaczka u psa

Padaczka u psa to najpopularniejsza z chorób neurologicznych psów. Szacuje się, że występuje u 0,75% populacji psów na świecie. Termin medyczny odnosi się do choroby, którą charakteryzują nawracające, niesprowokowane napady wynikające z nieprawidłowości pracy mózgu.

Choroby psów wciąż bywają zagadką dla naukowców i lekarzy. W przypadku padaczki mechanizmy biochemiczne, które powodują stan padaczkowy, nie są jeszcze w pełni zrozumiałe. Naukowcy określili jednak, że drgawki wynikają z dysfunkcji aktywności elektrycznej mózgu. Napady padaczkowe są zatem spowodowane brakiem równowagi między pobudzeniem, a hamowaniem aktywność określonych obszarów mózgu.

Niestety choroba nie może być wykryta rutynowo, jak np. przepuklina u szczeniaka podczas wizyty szczepiennej. Pierwsze objawy mogą pojawić się już u około 6-miesięcznego szczeniaka, ale padaczka ujawnia się także u psów starszych, choć zwykle przed ukończeniem 6 roku życia. Pies, u którego zdiagnozowano padaczkę, żyje zwykle przez wiele lat, jeśli jego stan jest monitorowany przez lekarza weterynarii, a leki zostaną prawidłowo dobrane.

Przyczyny padaczki u psa

Epilepsja u psów dzielona jest na kilka sposobów. Sklasyfikowana może być m.in. w jednej z trzech grup:

• padaczka idiopatyczna
• padaczka symptomatyczna
• padaczka reaktywna.

Najczęściej padaczka u psa jest idiopatyczna. Oznacza to, że jej przyczyny nie są znane. Uznanie padaczki za idiopatyczną następuje po wykluczeniu wszelkich możliwych przyczyn takiego stanu. Należą do nich np. nieprawidłowości strukturalne mózgu, zapalenie mózgu, zaburzenia metaboliczne.

Uważa się, że padaczka może być dziedziczna, a jako potencjalnie zagrożone wyróżnia się rasy:

• beagle,
• seter irlandzki,
• husky,
• springer spaniel,
• labrador retriver,
• golden retriver,
• owczarek niemiecki.

Padaczka strukturalna związana jest z uszkodzeniami i wadami rozwojowymi mózgu. Rozwija się po urazie głowy, podczas nowotworów lub po stanie zapalnym mózgu. Epilepsja rozwijać się może jako konsekwencja encefalopatii wątrobowej. A może zainteresują cię także zebrane w tym miejscu artykuły na temat żywienia psa?

Atak padaczki - jak wygląda i jak pomóc psu?

W medycynie ludzkiej istnieje system klasyfikacji ataków padaczkowych, którego nie ma jeszcze w medycynie weterynaryjnej. Bezpośrednie przenoszenie terminologii z medycyny ludzkiej nie do końca sprawdza się bowiem u psów. Warto jednak wiedzieć, że stan padaczkowy to określenie napadów trwających ponad 30 minut lub kilka częstych ataków, pomiędzy którymi pies nie odzyskuje świadomości.

Napady padaczkowe dzielą się zwykle na trzy fazy:

• prodromalną,
• właściwy napad,
• ponapadową.

Każdy atak może być trochę inny, dlatego istotne jest prowadzenie przez opiekuna rodzaju dziennika. Warto w nim opisywać, jakich części ciała dotyczą drgawki, częstość napadów, okoliczności oraz czas trwania napadu. Dla lekarza weterynarii istotne jest także to, jak pies zachowuje się zaraz po ataku. Część zwierząt szybko wraca do formy, ale u innych obserwuje się trudności w poruszaniu, lękliwość lub inne zmiany w zachowaniu.

W niektórych przypadkach napady wywoływane są przez określone bodźce. Świadomość opiekuna pozwoli unikać podobnych sytuacji. Stan padaczkowy może pojawiać się jako konsekwencja narażenia na głośne dźwięki, błyski świateł lub określony ruch. U wielu psów drgawki pojawiają się także podczas snu lub odpoczynku, u innych nie ma podobnej zależności. Warto jednak zdawać sobie sprawę, że nie wszystkie drgania ciała psa podczas snu są objawem choroby. Zwierzęta wykonują także ruchy związane ze swoimi snami. Naukowcy nie są jeszcze pewni, ale przypuszczalnie mózg psa przetwarza podczas snu wspomnienia, a czworonogi mogą śnić o bieganiu lub zabawie.

W czasie, gdy pies ma drgawki, opiekun powinien zadbać o jego bezpieczeństwo. Należy usunąć z otoczenia psa niebezpieczne przedmioty i podłożyć pod głowę np. koc, który ochroni czaszkę psa przed urazami.

Objawy to jednak nie tylko raczej znane wszystkim uogólnione drgawki. Wyróżnia się tak zwane napady częściowe, gdy psu drżą mięśnie twarzy lub pojedyncze kończyny. Może występować także chodzenie w kółko, uporczywe patrzenie w jeden punkt czy szczekanie. W przypadkach uogólnionych pies traci świadomość oraz może w niekontrolowany sposób oddawać mocz i kał.

Leczenie padaczki

Jakie leki mogą pomóc psu?

Leki przeciwpadaczkowe działają przede wszystkim na zasadzie hamowania niektórych neuroprzekaźników. Nie wszystkie działają jednak jednakowo dobrze u wszystkich psów.

Pojedynczy atak nie jest zwykle klasyfikowany jako powód do wdrożenia leczenia przeciwpadaczkowego. Leki podaje się, gdy w ciągu 24 godzin wystąpiły częste ataki lub pies miał co najmniej dwa napady padaczkowe w okresie sześciu miesięcy. Leczenie stosuje się także u osobników z nietypowymi lub ciężkimi objawami.

W momencie, gdy leczenie zostaje uznane za konieczne, rozpoczyna się proces wyboru odpowiedniego leku. W przypadku leków przeciwpadaczkowych należy liczyć się z wieloma krótkoterminowymi skutkami ubocznymi, które niweluje się poprzez zmiany dawek. Należy zwracać uwagę, jak czuje się pies podczas leczenia.

Psia padaczka leczona jest zwykle fenobarbitalem lub bromkiem potasu. Na rynku dostępne są także preparaty z imepitoiną. Leki powinny wyeliminować lub ograniczyć wcześniej bardzo częste ataki.

• Fenobarbital jest jednym z najczęściej stosowanych leków u pacjentów weterynaryjnych. Jego zaletą jest skuteczność i stosunkowo niska cena. Dodatkowo leki z fenobarbitalem są zwykle dobrze tolerowane i łatwe do dawkowania. Zdarzają się jednak przypadki uszkodzenia wątroby oraz cytopenię.
• Imepitoina znajduje się preparatach weterynaryjnych, ale nie może być lekiem pierwszego rzutu przy stanie padaczkowym lub napadach gromadnych. 

Leczyć nimi można zarówno szczeniaka, jak i starego psa. U starszych zwierząt niezwykle ważne są regularne badania krwi sprawdzające stan narządów wewnętrznych. Producent leków z imepitoiną zastrzega, by nie podawać leku zwierzętom z niewydolnością wątroby, chorobami serca lub niewydolnością nerek.

Koszt zależy od preparatu i może wahać się w dość rozpiętych widełkach. Przykładowo lek Pexion 400mg, który ma w opakowaniu 78 tabletek to koszt ponad 200zł. Tymczasem cena Luminalu wynosi kilkanaście złotych.