Leptospiroza - przyczyny, objawy, leczenie, powikłania, profilaktyka
Leptospiroza i toksoplazmoza to przyczyny poronień oraz wrodzonych chorób u noworodków. Pierwsza z nich powoduje także bóle mięśni, bóle głowy oraz gorączkę. Jakie objawy występują u zwierząt domowych? W jaki sposób bakterie rozprzestrzeniają się między zwierzętami? Dowiedz się, jak rozpoznawać chorobę oraz minimalizować ryzyko zakażenia
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o chorobach odzwierzęcych.
Co to jest leptospiroza?
Przyczyny choroby to bakterie tlenowe, Gram-ujemne, na które podatne są wszystkie ssaki. Wśród najbliższych ludziom zwierząt choroba najczęściej występuje u:
- bydła,
- świń,
- psów,
- koni.
Wcześniej uważano, że koty charakteryzują się odpornością, jednakże badania naukowe wykazały, że należy bliżej przyjrzeć się roli tych baterii w patogenezie chorób nerek u tego gatunku. Jeżeli zadajesz sobie pytanie, dlaczego kotu śmierdzi z pyska rozważ wizytę u lekarza weterynarii, gdyż jedną z przyczyn jest niewydolność nerek.
Choroba występuje na całym świecie, choć najczęstsza jest w ciepłym i wilgotnym klimacie. W Polsce ma charakter sezonowy, a na jej występowanie największy wpływ mają opady deszczu.
Leptospiroza przenosi się przez kontakt podatnego osobnika z zakaźnymi płynami ustrojowymi (krwią lub moczem) poprzez błony śluzowe. Rezerwuarem są głównie dzikie gatunki zwierząt. U takich osobników infekcja charakteryzuje się na ogół stosunkowo łagodnymi objawami klinicznymi i uporczywym zakażeniem nerek lub dróg rodnych.
Polecane karmy dla psów z problemami zdrowotnymi
Jakie objawy ma leptospiroza?
Leptospiroza u psów
Objawy choroby u psów to:
- osłabienie,
- anoreksja,
- wymioty,
- ból brzucha,
- wielomocz,
- skąpomocz,
- bezmocz,
- ból mięśni,
- drżenia,
- niechęć do ruchu.
Psy, u których wystąpiła ostra niewydolność nerek, mogą powrócić do zdrowia lub rozwinie się u nich przewlekła choroba nerek. Uszkodzenie kanalików nerkowych w badaniach laboratoryjnych może objawiać się białkomoczem oraz obecnością cukru w moczu. Odnotowano również hiperkaliemie.
U psów zdarza się ostra choroba wątroby na tle bakteryjnym, która może towarzyszyć niewydolności nerek lub pojawia się samodzielnie. Takie zwierzęta prezentują żółtaczkę.
Rzadsze symptomy choroby to:
- zaburzenia krzepnięcia,
- wybroczyny,
- krwawienia z nosa,
- krwawe wymioty.
- kaszel lub duszności.
Choroba Weila u człowieka
Choroba Weila najczęściej pojawia się u:
- weterynarzy,
- personelu weterynaryjnego,
- hodowców zwierząt,
- pracowników mleczarni.
Właściciele zwierząt mogą zarazić się leptospirozą poprzez kontakt z chorymi zwierzętami towarzyszącymi.
Przebieg choroby u człowieka może być łagodny aż po ciężki i śmiertelny, jeśli u chorego wystąpi niewydolność nerek lub wątroby. Najczęstsze objawy to:
- gorączka,
- ból głowy,
- wysypka,
- ból oczu,
- bóle mięśni,
- złe samopoczucie,
- poronienia.
Opisano również zakażenia niemowląt podczas karmienia piersią, dlatego leptospiroza (tak jak toksoplazmoza) jest istotną chorobą, której należy unikać u ciężarnych.
Niezbędne są środki ostrożności jak:
- dotykanie płynów ustrojowych zwierząt tylko w rękawiczkach,
- częste mycie rąk,
- używanie rękawiczek podczas wyrzucania mokrej ściółki lub czyszczenia klatek,
- noszenie maseczek w uzasadnionych przypadkach.
Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także ten artykuł na temat toksokarozy.
Leczenie – skuteczne metody diagnostyki oraz leki
Jak rozpoznać leptospirozę?
Chcąc rozpoznać określone choroby, nie wystarczy przeanalizować objawy! Konieczne są zatem badania laboratoryjne. Do rozpoznania leptospirozy u psa należy zastosować połączenie badań serologicznych i wykrywania drobnoustrojów.
Najczęstszym sposobem diagnozowania jest mikroskopowy test aglutynacji (MAT), który wykrywa przeciwciała oraz test w fazie stałej do wykrywania przeciwciał IgM. Największą wadą tych testów jest to, że przeciwciała mogą utrzymywać się przez wiele miesięcy, nie zawsze wiadomo zatem, czy wskazują na obecną infekcję.
Testy PCR są szeroko dostępne, ale najlepiej by próbki krwi i moczu pobrane zostały przed podaniem antybiotyków. Dane sugerują, że test może być stosowany na próbkach biologicznych, jak:
- płyn mózgowo-rdzeniowy,
- mocz,
- krew.
Izolacja i namnożenie bakterii jest trudne i może trwać nawet około 3 miesięcy. Jest to zatem metoda wykorzystywana do diagnostyki retrospektywnej. W ostrej fazie leptospiry można wyhodować z krwi lub płynu mózgowo-rdzeniowego.
Leczenie i zapobieganie
U pacjentów, u których doszło do niewydolności nerek lub wątroby stosuje się:
- płynoterapię,
- leki przeciwwymiotne,
- leki wspomagające wątrobę,
- hemodializy.
Leki z wyboru to także antybiotyki, które należy podać już przed uzyskaniem wyników badań diagnostycznych. Specjaliści zalecają, by psa z leptospirozą leczyć doksycykliną przez 2 tygodnie, a u zwierząt nietolerujących tego leku podawana jest penicylina.
Lepiej jednak zapobiegać niż leczyć. Na rynku dostępne są skuteczne szczepionki, które chronią psa przez kilka miesięcy od jej podania. Ważne jest jednak także unikanie ekspozycji zwierzęta, które mogą być nosicielami bakterii Leptospira, czyli głównie gryzoni.
Pamiętaj, że wszystkie schorzenia, jak choroby skóry u psa, osteoartroza, czy zapalenie spojówek u psa powinny być konsultowane z lekarzem weterynarii.