Kot geriatryczny i jego wymagania
Dzięki rozwojowi weterynarii nasze domowe mruczki dożywają coraz bardziej sędziwego wieku. Kilkunastoletni, a nawet dwudziestoletni koci seniorzy, rozkosznie mruczący na ludzkich kolanach wcale nie są rzadkim zjawiskiem, choć w naturze z pewnością nie mieliby szans na tak długie życie. Koci organizm jest zaprogramowany na, mniej więcej, 7 lat intensywnej egzystencji, złożonej głównie z polowań, walki o przetrwanie i rozprzestrzeniania genów.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły z pytaniami o koty.
Żyj szybko, umieraj młodo
Koty wolnożyjące
W naturze koty rzadko żyją dłużej niż 7 lat. Większość umiera nie doczekawszy pierwszych urodzin: w wyniku chorób, niedożywienia albo padając ofiarą większych drapieżników. Tylko najsilniejszym i najbardziej sprytnym osobnikom będzie dane doczekać dorosłości i rozprzestrzenić swoje geny.
Życie bezpańskiego kota nie jest usłane różami: polega na bezlitosnej walce o przetrwanie, czyli na zdobywaniu pokarmu i ucieczce przed niebezpieczeństwami, których we współczesnym świecie jest niezwykle dużo. Taki tryb nie sprzyja długowieczności.
Siedmioletni staruszek
Nawet jeśli danemu osobnikowi udaje się unikać zewnętrznych niebezpieczeństw, to jego własne organy wewnętrzne zaczynają go z czasem zawodzić. Bez opieki weterynaryjnej różnego rodzaju niewydolności stopniowo się pogłębiają.
Najsłabszym ogniwem kociego organizmu są najczęściej nerki i to one “psują” się jako pierwsze. Ich postępująca niewydolność prowadzi niechybnie do śmierci. Do tego dochodzą inne popularne schorzenia, jak kardiomiopatia, nadczynność tarczycy, encefalopatia wątrobowa, nowotwory, choroby zębów.
W większych ośrodkach miejskich koty wolnożyjące zazwyczaj korzystają z opieki człowieka. Zrzeszeni w licznych fundacjach wolontariusze i współpracujący z nimi weterynarze leczą, sterylizują, odrobaczają bezdomne zwierzęta, a później odwożą je na miejsce bytowania.
Koci seniorzy w domach
Kot geriatryczny
Tymczasem zadbane, domowe koty coraz częściej dożywają osiemnastych, a nawet dwudziestych urodzin. W przeliczeniu na wiek ludzki to grubo ponad 80 lat! Takie zwierzę na pewno cierpi z powodu kilku chorób i wymaga odpowiedniej pielęgnacji.
Kot geriatryczny to taki, który ukończył 15 lat. Jego kondycja jest uzależniona od wielu czynników: diety, środowiska, w którym żyje, ewentualnych problemów zdrowotnych, zarówno bieżących, jak i występujących w przeszłości. Nie ma dwóch takich samych organizmów i nie ma dwóch takich samych kotów, chociaż można zauważyć pewne cechy wspólne kocich seniorów, wynikające z upływu czasu.
Typowe problemy kocich staruszków
Nie ulega wątpliwości, że młody organizm jest bardziej sprawny od starego. Z wiekiem pogarszają się zmysły: gorzej widzimy, słyszymy i czujemy, zmniejsza się również nasza mobilność. Stawy zaczynają boleć, a ciało traci dawną sprawność.
Tak samo dzieje się z kotami: koci staruszek gorzej orientuje się w otoczeniu, staje się wolniejszy, mniej skoczny i ogólnie bardziej stacjonarny. Szacuje się, że około 50% kotów w wieku 15 + cierpi z powodu bólu stawów, które sprawiają, że zwierzęta są mniej aktywne i więcej śpią.
Koci seniorzy gorzej widzą i słyszą, ich nosy są również mniej wrażliwe. W związku z pogorszeniem zmysłów mogą im się zdarzać wpadki kuwetowe, wybrzydzanie nad miską, gorsza reaktywność, a także zwiększona potrzeba interakcji z opiekunem, który staje się dla kota gwarantem bezpieczeństwa.
Polecane karmy weterynaryjne dla kotów
Choroby seniorów
Nerki, tarczyca i inne narządy
Koty w wieku geriatrycznym zazwyczaj cierpią z powodu niewydolności nerek, przez co wymagają opieki nefrologa oraz specjalistycznego leczenia. Często pojawia się u nich również nadczynność tarczycy, cukrzyca czy inne choroby metaboliczne.
Kot geriatryczny może również cierpieć z powodu osteoartretyzmu, który powoduje ból, a także chorób zębów. Oprócz dolegliwości somatycznych mogą mu doskwierać problemy psychiczne związane z demencją. Koci mózg starzeje się podobnie do ludzkiego, a proces ten daje podobne objawy: zapominanie, dezorientację, lęk. Sprawdź także ten artykuł z poradami, jak opiekować się kocim seniorem.
Badania profilaktyczne
Koty są mistrzami w ukrywaniu problemów zdrowotnych, dlatego tak ważne są regularne wizyty u weterynarza i okresowe badania profilaktyczne. W przypadku kocich seniorów podstawowy “przegląd” obejmuje badanie krwi (tzw. panel geriatryczny), ogólne badanie moczu z posiewem, usg jamy brzusznej, badanie kliniczne i oględziny zębów. Wyżej wymienione badania należy robić raz na pół roku, o ile weterynarz nie zaleci inaczej. Do tego dochodzi również okresowe echo serca wraz z pomiarem ciśnienia.
Koty geriatryczne mogą być poddawane zabiegom chirurgicznym, o ile ich stan zdrowia na to pozwala. Starość sama w sobie nie jest chorobą, dlatego jeśli nasz kot potrzebuje zabiegu w narkozie (choćby zdjęcia kamienia nazębnego) powinniśmy przeprowadzić niezbędne badania i - jeśli wszystko będzie w porządku - umówić zabieg u stomatologa.
Zmiany na starość
Kot, który się starzeje, staje się coraz bardziej zależny od człowieka. Bywa to zaskakujące, albowiem koty są znane ze swojej niezależności i umiejętności samodzielnego dbania o własne potrzeby. Dla niektórych opiekunów zmiana tego stanu rzeczy może być szokująca.
Badania wykazują, że ludzie chętniej zajmują się starymi psami, niż starymi kotami, właśnie z powodu przyzwyczajenia do niezależności mruczącego pupila. Tymczasem koci staruszek będzie miał stopniowo coraz mniej sił i możliwości, by o siebie zadbać. Człowiek musi mu w tym pomóc.
Partycypowanie w zabiegach pielęgnacyjnych to nic dziwnego - kot z wiekiem ma coraz większe problemy z sięgnięciem językiem do każdej części ciała, dlatego regularne i delikatne czesanie staje się obowiązkiem. Tak samo jak zachęcanie do jedzenia i picia - koci apetyt może osłabnąć w wyniku niewydolności nerek czy problemów z trawieniem.
Modyfikacja otoczenia
Kot na starość może “zapomnieć” gdzie stoi kuweta i nie móc do niej dotrzeć na czas. Może mieć problemy ze skakaniem i wspinaniem się oraz pokonywaniem dłuższych dystansów. W takiej sytuacji należy na nowo zaaranżować przestrzeń tak, aby zwierzę miało wszystko, co niezbędne, w zasięgu wzroku.
Kuweta i miski powinny stać niedaleko kocich miejsc odpoczynku i być łatwo dostępne. Toaleta musi być szeroka i z niskim rantem, aby kociemu staruszkowi łatwo było do niej wejść. Jeśli zwierzę ma problem ze schylaniem się - miski powinny stać na podwyższeniu.
Jeśli kot w nocy nadmiernie wokalizuje i ogólnie sprawia wrażenie zagubionego, warto zostawić mu małą lampkę do kontaktu, której delikatne światło pomoże zorientować się w przestrzeni. Należy się także pogodzić z tym, że kot będzie potrzebował naszej otuchy i słów wsparcia. Warto więc przygotować mu miejsce do spania blisko naszego łóżka.