Koronawirus jelitowy u psa i kota – objawy, leczenie, rokowania
Koronawirus jelitowy nie stanowi zwykle zagrożenia dla życia psa lub kota. Często pozostaje niezdiagnozowany lub jest diagnozowany mimo innej przyczyny biegunki. Co sprawia, że choroba stanowi większy problem diagnostyczny niż np. ślinotok u psa lub plazmocytarne zapalenie jamy ustnej u kota?
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o zdrowiu zwierząt.
Koronawirus jelitowy – co to jest?
Koronawirusy to duża grupa, która powoduje choroby u wielu gatunków zwierząt, w tym kotów i psów. Pierwszy przypadek zakażenia psim koronawirusem (CCoV) odnotowano w 1971 roku. Wiadomo, że jest ono powodowane przez rodzaj Alphacoronavirus.
Zakażenie jest możliwe, gdy zwierzę spożyje wirusa lub zetknie się z jego siewcami w sposób bezpośredni lub pośrednio przez wspólne transportery lub przyrządy pielęgnacyjne. Rozprzestrzenianiu się choroby sprzyja bliski kontakt zwierząt podczas wystaw lub w hodowlach, gdzie wirus bywa przekazany z matki na jej potomstwo. Według obecnych danych pozytywne miana przeciwciał przeciwko koronawirusowi występują u około 40% kotów domowych. Co ciekawe wynik ten sięga 90% w przypadku kotów w hodowlach lub domach z wieloma osobnikami.
Miejsca replikacji wirusa sprawiają, że jest on czasowo wydalany ze śliną oraz przez dłuższy czas z kałem. Siewstwo zwykle zaczyna się około 7 dni po zakażeniu i utrzymuje się przez 2-10 miesięcy. Zdarzają się jednak zwierzęta siejące wirusa nawet przez dwa lata, a około 13% pozostaje siewcami przez całe życie. Zarażone psy wydalają CCV z kałem krócej niż koty, bo zwykle dzieje się to tylko przez 6-9 dni, choć może być ono przedłużone u niektórych szczeniąt.
U kota koronawirus jelitowy może zmutować do wirusa powodującego FIP, czyli zakaźne zapalenie otrzewnej. Objawy tej postaci to m.in. wodobrzusze, gorączka oraz trudności w oddychaniu. Wszystko zależne jest od postaci choroby. Pozytywne miana przeciwciał FECV nie korelują z ryzykiem rozwoju FIP.
Zakażenie koronawirusem – objawy
Jak już wspomniano, na zakażenie koronawirusem jelitowym najbardziej narażone są zwierzęta młode, pochodzące ze schronisk lub sklepów zoologicznych oraz mieszkające w domach z dużą ilością osobników. Infekcji sprzyjają także wyjazdy na wystawy lub do hoteli dla zwierząt. Finalnie ogromną rolę odgrywa higiena!
Chory kot lub pies prezentuje takie objawy jak:
- osowienie,
- utrata apetytu,
- wymioty,
- biegunka (żółta, łagodna, czasami wodnista lub z krwią),
- gorączka.
Są one niespecyficzne i na tyle łagodne, że rzadko podejmowana jest ukierunkowana na koronawirusa diagnostyka. Dzieje się tak, ponieważ mimo wysokiej zakaźności (zwłaszcza u szczeniąt) koronawirus jest zwykle krótkotrwały. Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o chorobach zakaźnych zwierząt.
Koronawirus jelitowy - leczenie, rokowania i zapobieganie
Zapalenie dziąseł u psa diagnozuje się badaniem kliniczymi, a dysplazja bioder u psa wykrywana jest na podstawie zdjęcia RTG. Infekcja koronawirusem może być diagnozowana natomiast na postawie RT-PCR z próbki kału. Nosiciele kociego koronawirusa są jednak zwykle bezobjawowi, dlatego przed potwierdzeniem infekcji konieczne jest wykluczenie innych chorób wywołujących biegunkę. Weterynarz uwzględnić musi:
- parwowirozę u psa,
- zatrucia pokarmowe,
- rotawirusy,
- panleukopenię u kotów,
- pasożyty.
Polecane karmy dla psów z problemami zdrowotnymi
Zmiany histologiczne sugerujące zakażenie koronawirusem dotyczą kosmków jelitowych, które ulegają zanikowi. Jest to jednak wciąż niespecyficzny obraz, dlatego ostateczne rozpoznanie wymaga immunohistochemicznego lub immunofluorescencyjnego wykrycia antygenu wirusa w komórkach nabłonka jelit. Badanie pod mikroskopem elektronowym lub izolacja wirusa to najczęściej stosowane techniki, ale wszystkie te metody są wykonywane w laboratoriach i są dość czasochłonne.
Leczenie biegunki polega na zastosowaniu:
- płynów,
- doustnych roztworów elektrolitów,
- leków przeciwwymiotnych.
U psów i kotów rokowania są zwykle dobre. Infekcja rzadko powoduje zgon. Znacznie trudniejsza jest terapia, gdy zdiagnozowane zostanie plazmocytarne zapalenie jamy ustnej lub wymagająca operacji dysplazja bioder u psa.
U kota, u którego doszło do rozwoju FIP, leczenie służy jedynie ograniczeniu objawów i krótkotrwałemu przedłużeniu życia kota. Lekarze starają się kontrolować wodobrzusze, wspierać pracę wątroby i odporność zwierzęcia. Oprócz leków istotne jest dobre jakościowo żywienie!
Mycie zębów ogranicza zapalenie dziąseł u psa, ale jak zapobiegać rozprzestrzenianiu wirusa wśród populacji psów oraz kotów? Koty seropozytywne powinny być kojarzone tylko z innymi kotami seropozytywnymi, a koty seronegatywne z innymi kotami seronegatywnymi. Kocięta urodzone z kojarzeń seropozytywnych lub kotki seropozytywnej są chronione przed zakażeniem przez odporność matczyną do około 6 tygodnia życia, a ich badanie serologiczne można wykonać około 10–11 tygodnia życia. Chcąc uzyskać hodowlę wolną od FECV przed wprowadzeniem nowych osobników, należy przebadać je serologicznie. Do stada wprowadza się wtedy tylko koty seronegatywne i wolne od wirusów (PCR).