Koci tyfus - przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie, powikłania

Co powoduje koci tyfus?

Koci tyfus, czy inaczej panleukopenia, nosówka lub wirusowe zapalenie jelit u kota to choroba wywoływana przez kociego parwowirusa. Rozprzestrzenia się ona w populacji kotów oraz spokrewnionych z nimi gatunków w bardzo szybkim tempie, ponieważ wirus często znajduje się w środowisku. Wszystkie osobniki bez względu na wiek są zatem na niego narażone w pewnym momencie swojego życia. Najbardziej podatne są jednak młode kocięta, przewlekle chorujące koty i zwierzęta nieszczepione, a najgorszy przebieg notuje się u kotów w wieku 3-5 miesięcy oraz dorosłych osobników ze znacznie obniżoną odpornością spowodowaną białaczką lub FIV.

Chore koty wydalają wirusa z moczem, kałem oraz wydzieliną z nosa. Dzieje się tak przez kilka dni, a do infekcji kolejnego osobnika dochodzi, gdy podatne zwierzę kontaktuje się z tymi wydzielinami. Co ważne, wirus może przetrwać w środowisku nawet rok, dlatego zagrożenie stanowią także legowiska, klatki, naczynia oraz odzież, które miały styczność z zakażonym kotem. Pod tym kątem ważna jest zatem izolacja zarażonych kotów oraz odpowiednia dezynfekcja np. 6% podchlorynem sodu.

Koci wirus panleukopenii jest spokrewniony z parwowirusem wyizolowanym od psów, norek, szopów, jenotów, lisów i innych psowatych. Początkowo wirusy otrzymywały nazwy zaczerpnięte od gospodarzy, od których zostały wyizolowane, ale obecnie parwowirusa psów i wirusa kotów uważa się za ten sam czynnik chorobotwórczy.

U kociąt przeciwciała matczyne mają okres półtrwania wynoszący około dziesięciu dni. W momencie, gdy poziom ten spadnie poniżej miana od 40 do 80 (mierzonego za pomocą hamowania hemaglutynacji), przeciwciała nie chronią już niezawodnie przed infekcją. Wciąż mogą jednak zakłócać działanie szczepionki. Określono, że szczepienia po 8 tygodniu życia powinny być skuteczne, ale konieczne jest podawanie dawek przypominających po 3-4 tygodniach tak, by ostatnia wypadła po 16 tygodniu życia kotka. Jeśli szukasz więcej informacji, sprawdź także ten artykuł o najczęstszych chorobach u kotów.

Jakie objawy powoduje panleukopenia?

Objawy choroby różnią się w zależności od wieku oraz stanu zdrowia kota. Pierwsze widoczne oznaki infekcji to:

• osłabienie,
• utrata apetytu,
• gorączka,
• wymioty,
• biegunka,
• wypływy z nosa,
• odwodnienie.

Zdarza się, że chore koty wysiadują przed miskami z wodą, ale jej nie piją. Wirusowe zapalenie jelit powoduje rozwolnienie u kota, które w około 10% przypadków może mieć charakter krwisty.

W przypadku zakażenia dorosłych, ciężarnych kotek, dochodzi do poronienia, mumifikacji płodów lub narodzin kociąt z poważnymi uszkodzeniami układu nerwowego w tym części mózgu, która odpowiada za koordynację. Te kocięta cierpią na zespół zwanym ataksją móżdżkową, a ich ruchom towarzyszą silne drżenia.

Objawy parwowirozy należy odróżnić od chorób takich jak:

• salmonelloza,
• zapalenie trzustki,
• zakażenie wirusem niedoboru odporności kotów (FIV),
• zakażenie wirusem białaczki kotów (FeLV),
• zatrucia,
• spożycia ciała obcego.

Wirus powoduje uszkodzenie komórek wyściełających jelita, a także atakuje szpik kostny i węzły chłonne, co powoduje niedobór białych krwinek (stąd nazwa panleukopenia) i krwinek czerwonych (anemia). Kociego parwowirusa można znaleźć w kale kota, ale wyniki mogą być fałszywie ujemne lub dodatnie, jeśli kot został zaszczepiony w ciągu 5-12 dni przed badaniem.

Leczenie choroby kotów – surowica czy leki?

Prawdopodobieństwo wyzdrowienia u zarażonych kociąt w pierwszych tygodniach życia jest niewielkie. Starsze koty mają większe szanse, jeśli odpowiednio wcześnie zostanie wprowadzone kompleksowe leczenie. Nie ma leków, które mogłyby zabić wirusa,ale intensywna opieka ma kluczowe znaczenie! Bez preparatów wspomagających nawet 90% kotów może umrzeć!

Na światowym forum lekarzy weterynarii wciąż analizowane są nowe możliwości terapii tej choroby. Obecnie wiadomo, że w początkowej fazie koci tyfus może powstrzymać surowica lub interferon, później lekarze weterynarii stosują głównie leczenie objawowe. Chory kot otrzymuje płyny oraz leki przeciwwymiotne, witaminy i antybiotyki. Te ostatnie nie zabijają wirusa, ale często potrzebne są do zwalczania wtórnych infekcji bakteryjnych. Kocia nosówka może wymagać także transfuzji krwi. Podanie choremu kotu osocza pomaga wyrównać ciśnienie onkotyczne oraz zwalczyć silną anemię I hipoproteinemię.