Jakie są pierwsze objawy wścieklizny u kota? Wyjaśniamy krok po kroku

Objawy wścieklizny u kota – przebieg choroby u kotów

Wścieklizna to choroba, którą powoduje wirus. Występuje ona u wielu gatunków zwierząt m.in. u psów, kotów, norek, lisów oraz nietoperzy. Rezerwuarem wirusa są głównie zwierzęta dzikie. Choroba przenosi się głównie wraz ze śliną, co najczęściej dzieje się podczas pogryzień.

Pierwsze dni po ugryzieniu to okres inkubacji wirusa, który trwa u kotów od kilku do nawet 90 dni. Pierwsze widoczne objawy to oznaki zaburzeń ze strony układu nerwowego. Najbardziej charakterystyczne są nagłe zmiany w zachowaniu oraz postępujący paraliż. Zmiany behawioralne mogą obejmować:

• utratę apetytu,
• lęk lub nerwowości,
• drażliwość,
• nadpobudliwość,
• poszukiwanie samotności,
• nadmierną chęć kontaktu u wcześniej nieufnego zwierzęcia,
• agresję u domowego i zwykle spokojnego kota,
• zmianę trybu życia z nocnego na dzienny.

Na szczególną uwagę zasługuje syndrom „wściekłego psa”, który w rzeczywistości występuje u wszystkich gatunków. Podręcznikowo przebiega ona w 3 etapach, ale w praktyce nie wszystkie objawy pojawiają się u każdego osobnika, a fazy nakładają się na siebie. W ogólnym ujęciu dotknięty syndromem chory osobnik staje się rozdrażniony, a co za tym idzie może gryźć i drapać przy najmniejszej prowokacji np. hałasem. Jego postawa jest czujna, a źrenice rozszerzone. W miarę postępu zmian pojawiają się napady padaczkowe i zaburzenia koordynacji. Wściekły kot umiera z powodu postępującego paraliżu. Choroba trwa zwykle od 5 dni do 10 dni.

Paralityczna postać choroby u kotów związana jest z paraliżem mięśni gardła i szczęki, nadmiernym ślinieniem i niezdolnością do połykania, a śmierć kota następuje wtedy w ciągu kilku godzin.

Podsumowując, niepokojące objawy to:

• wodowstręt,
• światłowstręt,
• zmiany zachowania,
• ślinienie.

Jak można zarazić się wścieklizną od kota domowego?

Zwykle nie ma konieczności szczepienia kota, który będzie przebywał jedynie w domu, ale wydaje się to konieczne, jeśli zwierzę przynajmniej sporadycznie będzie mogło poruszać się swobodnie na zewnątrz. Wściekły kot stanowi bowiem zagrożenie dla ludzi!

Wścieklizna rozprzestrzenia się między gatunkami. Wirus siany jest głównie ze śliną, dlatego największe ryzyko zakażenia człowieka występuje po ugryzieniu przez chorego osobnika, choć ludzie mogą zarazić się wirusem także np. podczas badania jego pyska lub podawania leków gołymi rękami. Dane naukowe informują także o możliwości aerogennego i dospojówkowego przenoszenia choroby.

Wściekły kot lub pies może wykazywać zachowania agresywne. Po pogryzieniu człowiek powinien jak najszybciej umyć ranę ciepłą wodą z mydłem, a następnie bezzwłocznie zgłosić się do lekarza, który może zalecić podanie szczepionki. Objawy wścieklizny u kota, który zaatakował człowieka muszą zostać zgłoszone do Sanepidu oraz Powiatowego Lekarza Weterynarii. Ten ostatni nakazuje wtedy 15 lub 21-dniowe odosobnienie zwierzęcia wraz z wyznaczeniem dni badań (ustawowo 1,5, 10 i 15 dzień obserwacji). Zwierzę w tym czasie zwykle nie może przebywać w domu, konieczne jest oddanie go pod oko wyznaczonych specjalistów. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także ten artykuł o najczęstszych chorobach kotów.

Wścieklizna w Polsce – statystyki i przepisy

W Polsce obowiązkowe jest szczepienie przeciwko wściekliźnie jedynie psów, choć np. w Stanach Zjednoczonych najwięcej przypadków choroby notuje się u kotów. W naszym kraju szczepienie kotów obowiązkowe jest jedynie w przypadku chęci przekroczenia granicy. W takiej sytuacji konieczne jest założenie paszportu, wszczepienie chipa oraz dokonanie szczepienia, które uzyskuje ważność po 21 dniach od iniekcji. Małe koty mogą zostać zaszczepione już w wieku około 12 tygodni. 

W związku z tym, że wirus występuje u dzikich zwierząt, w naszym kraju organizowane są akcje szczepień, polegające na rozrzucaniu kawałków przynęty zawierającej szczepionkę, która spożywana jest m.in. przez lisy. Akcje takie poprzedzane są informacjami rozwieszanymi w danej okolicy. Jest to szczególnie ważne, gdyż ludzie oraz zwierzęta domowe powinni unikać kontaktu z rozłożoną w lasach szczepionką!

Wścieklizna należy do chorób zwalczanych z urzędu, co oznacza, że w przypadku stwierdzenia choroby Powiatowy Lekarz Weterynarii wyznacza ognisko choroby oraz obszar zagrożony, a następnie nakazuje:

• zabicie zwierzęcia wykazującego objawy choroby,
• odosobnienie z obserwacją zwierząt podejrzanych o chorobę,
• zniszczenie mleka od krów podejrzanych o chorobę,
• zabicie zwierząt, które miały kontakt z chorym osobnikiem (o ile to konieczne).