Jak żywić sukę w okresie ciąży oraz laktacji?
Okres reprodukcji wymaga właściwego żywienia od czasu przygotowania do krycia aż do zakończenia laktacji. O co zadbać, gdy chcesz, by Twoja suczka urodziła zdrowe szczenięta?
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o ciąży u zwierząt.
Przygotowanie do rozrodu
Zanim Twoja suczka zajdzie w ciążę, jej organizm musi się do tego przygotować! Jeżeli zwierzę ma zostać zapłodnione, musi być zdrowe, czyli:
- odrobaczone,
- zaszczepione i mieć optymalną kondycję ciała w skali BCS!
W tym czasie warto zatem zwrócić szczególną uwagę na żywienie, które zdecydowanie ma wpływ na płodność u samic, czyli zdolność do wytwarzania komórek jajowych, zajścia w ciążę oraz jej donoszenia i prawidłowej opieki nad szczeniętami.
W ogólnym ujęciu w czasie przygotowania do rozrodu zapotrzebowanie na składniki pokarmowe oraz energię jest takie samo, jak w przypadku innych dorosłych osobników. Podawany pokarm być zbilansowany, dobry jakościowo i mieć wysoką sprawność. Jeżeli jednak lekarz weterynarii zakwalifikuje Twoją suczkę w skali BCS wyżej lub niżej optymalnego wyniku, czyli 3 punktów, wtedy musisz postarać się o osiągnięcie najlepszej kondycji Twojej suczki. Psy z nadwagą należy odchudzić, a psy z niedowagą zacząć żywić bardziej energetyczną karmą. Dlaczego? Jest to bardzo istotne, ponieważ otyłość bywa przyczyną zaburzeń gospodarki hormonalnej i prowadzi do:
- cichych rui,
- wydłużonych okresów między rujowych,
- zmniejszonych owulacji oraz problemów podczas porodu!
Niedowaga w okresie krycia wiąże się natomiast z trudnościami w zapłodnieniu oraz częstszą resorpcja zarodków, czy niską masą urodzeniową szczeniąt.
W niektórych przypadkach przed rują stosuje się tak zwany flushing, czyli podawanie dawki pokarmowej o wyższej zawartości energii oraz białka. Taka dieta jest kontynuowana kilku dni po kryciu. Przyjmuje się, że może to prowadzić do lepszej plenności oraz łatwiejszego zagnieżdżenia zarodków w macicy.
Żywienie suczek w czasie ciąży
Początek ciąży – czy wprowadzać zmiany w diecie suki?
Ciąża u psów trwa około 63 dni i dzieli się ją na trzy trymestry (po 21 dni) lub opisuje tygodniami. Pierwsze cztery tygodnie to czas, w którym żywieniowe suczki nie zmienia się. Możesz zatem kontynuować podawanie karmy, którą stosowałeś przed ciążą.
Od 6 tygodnia, czyli inaczej od około 40 dnia zaczyna się bardziej intensywny wzrost płodów. W tym czasie zwiększa się głównie zapotrzebowanie energetyczne suczki. Szczególnie u dużych ras, u których mogą występować liczne mioty, powinno się stosować taką dietę już od piątego tygodnia. Pozwala to zapobiegać zbyt dużej utracie masy ciała przed porodem. Dokładne zapotrzebowanie Twojej suczki pomoże ci obliczyć lekarz weterynarii mający doświadczenie w dietetyce psów i kotów.
Białko i inne składniki odżywcze – jak zmienia się zapotrzebowanie suki
Jak zmienia się zapotrzebowanie suki na różne składniki pokarmowe? Zacznijmy od białka! Zapotrzebowanie na ten składnik zwiększa się w drugiej połowie ciąży. Pamiętaj, że podawane białko musi mieć wysoką strawność, a suczka musi otrzymywać wszystkie aminokwasy egzogenne! Dobra jakość diety, którą będziesz stosował wpłynie, m.in. na zmniejszenie śmiertelności okołoporodowej szczeniąt. Badania wskazują bowiem że niedobory białka zmniejszają masę urodzeniową małych psów.
Zapotrzebowanie czworonofów na węglowodany nie jest ściśle określone, ale specjaliści stworzyli pewne normy dla suk ciężarnych! Przyjmuje się, że minimalne zapotrzebowanie na węglowodany w tym okresie to 23% suchej masy. W skrócie oznacza to, że energia pozyskiwana z tych składników ma stanowić około 20% energii metabolicznej czworonoga. Glukoza jest ważnym źródłem energii zapewniającym intensywny rozwój płodów!
W czasie ciąży nie możesz zapominać o dostarczeniu suce także odpowiedniej ilości niezbędnych witamin oraz minerałów. Zapotrzebowanie na żelazo rośnie w trakcie ostatnich tygodni ciąży, ponieważ zaczyna być ono magazynowane w wątrobie płodów. Taki mechanizm zabezpiecza małe psy przed niedoborem tego pierwiastka w okresie karmienia wyłącznie mlekiem matki, które jest stosunkowo ubogie w żelazo. Zwróć szczególną uwagę także na ilość cynku! Niedobory tego pierwiastka mogą prowadzić do resorbcji płodów, małych miotów i niskiej żywotności szczeniąt. Finalnie w trakcie mineralizacji szkieletów szczeniąt zwiększa się także zapotrzebowanie na wapń i fosfor.
Polecane karmy weterynaryjne dla kotów
Laktacja - co podawać suczce karmiącej?
Zasady karmienia w czasie laktacji
Przeciętnie laktacja u psów trwa od pięciu do ośmiu tygodni. W tym czasie Twoja suczka będzie wykazywała większe zapotrzebowanie żywieniowe i większy apetyt. Szczyt laktacji przypada na trzeci do piątego tygodnia po porodzie, a to ile mleka będzie wytwarzała samica, zależy od:
- jej rasy (wielkości),
- ilości szczeniąt,
- fazy laktacji.
Przyjmuje się, że w pierwszym tygodniu ilość mleka wynosi prawie 3% masy ciała suczki, by w czwartym tygodniu dojść do 4,3% jej masy ciała. Później ilość wytwarzanego mleka spada.
Pamiętaj, że zdolność do odkarmienia młodych jest warunkowana głównie odpowiednim żywieniem. W okresie karmienia młodych konieczne jest pokrycie zapotrzebowania energetycznego matki, dlatego pokarm musi charakteryzować się wysoką kalorycznością (5 kalorii na gram suchej masy). Zbyt mała gęstość kaloryczna doprowadzi do niedoborów energii, a następnie:
- utraty masy ciała,
- spadku laktacji,
- całkowitego zaniku wytwarzania mleka.
U suk karmiących warto podzielić dzienną dawkę pokarmu na kilka mniejszych posiłków, choć u ras olbrzymich można zastosować żywienie ad libitum, czyli do woli. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także ten artykuł o objawach ciąży u psa.
Jak „zasuszyć” karmiącą suczkę?
Ostatnim etapem specjalnego żywienia okresie rozrodu jest przygotowywanie suki do odsadzenia szczeniąt. Do trzeciego tygodnia życia małe psy spożywają wyłącznie pokarm matki, ale z czasem możemy wprowadzać do ich menu kolejne produkty.
Odsadzając szczenięta w prawidłowym terminie (czyli około 6 tygodnia życia) nie zaleca się stosowania specjalnych restrykcji żywieniowych ze względu na to, że wydzielanie mleka spada fizjologicznie wraz ze zmniejszającą się liczbą karmień.
Zdarza się jednak, że konieczne jest wcześniejsze odsadzenie młodych, a gruczoł mlekowy należy wtedy zasuszyć, czyli inaczej zmniejszyć wydzielanie mleka. Ma to na celu ograniczenie ryzyka zapalenia gruczołu mlekowego! Stosuje się wtedy ograniczenie żywienia. Nie podawaj suce pokarmu w dniu poprzedzającym odsadzenie. Natomiast w dniu odsadzenia powinna otrzymać tylko 25% dziennej dawki pokarmowej. W każdym kolejnym dniu Ilość jedzenia zwiększa się o kolejne 25%. W tym czasie pamiętaj, by koniecznie zapewnić suce stały dostęp do czystej i świeżej wody.
Masz wątpliwości? Zawsze warto skonsultować się z lekarzem weterynarii, który pomoże Ci dobrać dawki karmy, oceni stan odżywienia suki oraz przygotuje Cię do opieki nad szczeniętami.