Jak poznać, że kota coś boli?

Niewidzialny wróg

Czym jest ból?

Ból jest złożonym zjawiskiem, obejmującym nie tylko doznania cielesne, ale również reakcje psychiczne. Nie ma jednej definicji bólu; bólem jest wszystko to, co dany organizm odbiera jako ból. Każda żywa istota odczuwa ból inaczej, wpływa na to szereg czynników: wiek, stan zdrowia, nastrój, osobowość, przyjmowane leki, przeszłe doświadczenia i tak dalej.

Jak powstaje ból? Bodziec zewnętrzny podrażnia receptor bólowy, a ta informacja zostaje przez rdzeń kręgowy przesłana do mózgu. I to właśnie mózg “decyduje” jak zinterpretować ową informację - czy jako ból, a jeśli tak, to jak silny i jak należy na niego zareagować.

Ból u zwierząt

Zwierzę nie jest w stanie powiedzieć, że coś je boli. Nie potrafi również określić rodzaju bólu. Człowiek może się jedynie domyślać, że jego podopieczny cierpi. Niekiedy sytuacja jest oczywista: jeśli kot złamał nogę, to nie ulega wątpliwości, że należy mu podać środki przeciwbólowe. Dużo częściej jednak mamy do czynienia z bardziej subtelnymi sytuacjami.

Przewlekły ból jest uznawany za chorobę samą w sobie. Bezwzględnie wymaga leczenia. Szacuje się, że około 50% geriatrycznych kotów (w wieku 15 +) cierpi z powodu bólu stawów, który nie zawsze da się zauważyć gołym okiem.

Nie oznacza to oczywiście, że młodszych kotów nic nie boli. Niezwykle częstym “ukrytym bólem” jest w ich przypadku ból zębów. Powszechnie uważa się, że kot, którego bolą zęby, ma problemy z jedzeniem, ale nie jest to reguła. Przypadłość ta może przez długi czas nie dawać żadnych widocznych objawów.

Jak rozpoznać ból u kota?

Zmiana zachowania

Każda nagła i nieoczekiwana zmiana zachowania kota powinna być diagnozowana u weterynarza, również pod kątem bólu. Pacjent powinien przejść badanie kliniczne, a także badania: krwi, moczu i usg jamy brzusznej. Tak rozbudowana diagnostyka pomoże wykluczyć większość chorób.

Zmianą zachowania może być wszystko, co nietypowe dla danego osobnika: wydłużenie lub skrócenie snu, niechęć do zabawy lub pobudzenie, nagła potrzeba kontaktu z człowiekiem u kota, który raczej jest zdystansowany, nadmierne miauczenie lub przeciwnie, nagłe zamilknięcie, brudzenie poza kuwetą i tak dalej.

Oczywiście na podstawie zmiany zachowania nie da się stwierdzić na sto procent, że kota coś boli. Zwierzę może być chore i nie odczuwać w związku z tym bólu, ale to właśnie ból powinien się znaleźć wysoko  na liście “do wykluczenia”.

Mowa ciała

Nie ma jednego, wyraźnego sygnału świadczącego z całą pewnością o bólu, niemniej badacze zauważyli, że kot, którego coś boli, wygląda w charakterystyczny sposób. Cała sylwetka jest napięta, głowa zwisa poniżej linii grzbietu, z nosem skierowanym prostopadle do podłoża.

Uszy takiego kota są odciągnięte na boki i położone płasko na głowie. Oczy są ściągnięte tak, że zmieniają się w wąskie szparki. Górne wargi napinają się do tego stopnia, że wibrysy sterczą wokół nich bezładnie na wszystkie strony.

Kot, którego boli brzuch, spoczywa w pozycji półleżącej, oparty na wszystkich 4 łapach. Jego grzbiet jest wygięty do góry, łapy podciągnięte do boków, a ogon przyciśnięty płasko do ciała. Głowa zwisa apatycznie, oczy są zamknięte, ale zwierzę w takim stanie nie odpoczywa. Sprawdź także ten artykuł z poradami, jak rozpoznać, że kot się stresuje.

Wylizywane się

Obsesyjne wylizywanie się, szczególnie w okolicy brzucha, również jest najczęściej skorelowane z bólem. Jeśli nasze zwierzę wylizuje sobie łyse placki, trzeba natychmiast zgłosić się do weterynarza. Dość rzadko takie zaburzenie ma związek jedynie z przyczynami psychicznymi.

Czasami natrętne lizanie się jest elementem zaburzenia o nazwie Zespół Falującej Skóry. U kota cierpiącego na tę chorobę występują “napady”, w trakcie których skóra na grzbiecie miejscami się kurczy (“faluje”). Kot jest tym zjawiskiem wyraźnie zaniepokojony, gwałtownie się wylizuje, sprawia również wrażenie, jakby chciał “uciec” od nieprzyjemnego doznania.