Jak pomóc domowemu zwierzakowi, który panicznie boi się burzy?

Opublikowano: 01.12.2023Autor: Stanisław KozłowskiDrukujUdostępnij

Dlaczego psy boją się burzy?

Kiedy pies wpada w panikę, albo opanowuje go strach i stres, zawsze istnieją tego wyraźne oznaki. Niespokojny stan objawia się kładzeniem po sobie uszu, szeroko otwartymi oczami, podkulaniem ogona, oblizywaniem warg albo ziewaniem. Poza tym ten strach przed burzą może być dla psa niebezpieczny. Niektóre psy próbują ze wszystkich sił znaleźć wyjście z budzącej strach sytuacji i mogą nawet skakać przez zamknięte szklane drzwi i okna albo przekopywać się przez cienką ścianę z płyty.

Istnieje przekonanie, że psy boją się burzy z powodu głośnych grzmotów i jaskrawych błysków piorunów. Badania pokazały jednak, że dla wielu psów hałaśliwe grzmoty są tylko w niewielkim stopniu przyczyną strachu. O wiele bardziej nieprzyjemne jest elektryzowanie się futra. Gromadzące się ładunki elektryczne sprawiają, że psa po prostu „kopie prąd” – niemal każdy zna to zjawisko i wie, jak bardzo może być nieprzyjemne. Okazuje się, że psy podczas burzy cierpią wielokrotnie na skutek statycznej elektryczności i trudno się dziwić, że są tym zestresowane. To wyjaśnia też skłonność psów do chowania się w miejsca uziemione.

Nie wszystkie psy w jednakowym stopniu okazują i przeżywają swój strach przed burzą. Bardzo możliwe, że wiele młodych psów przejęło zachowanie od swoich bojaźliwych matek albo je wręcz odziedziczyło. Innym powodem paniki psa podczas burzy może być „strach wytrenowany”, wywołany przez zachowanie opiekunów. Jeśli na przykład w czasie spaceru po lesie nadciąga burza, a opiekunowie zaczynają w popłochu uciekać do domu, pies nauczy się, że burza jest czymś przeraźliwym i trzeba od niej w panice uciekać.

Ładunki elektrostatyczne, hałas i spadek ciśnienia

Spadek ciśnienia atmosferycznego, który psy potrafią wyczuwać, w połączeniu z ciemnym niebem, wiatrem i odgłosami grzmotów może u psów wywoływać strach. Niektóre z nich miewają regularne burzowe fobie. Duże psy oraz psy z puszystym futrem łatwo ładują się elektrostatycznie. Podobnie elektryzuje się nasz sweter i wtedy dotknięcie na przykład drzwi samochodu powoduje „kopnięcie”. Pies, który już jest zdenerwowany samymi odgłosami burzy, może się dodatkowo zestresować, kiedy dotknie nosem do metalowego przedmiotu i dozna uderzenia prądu. Wówczas dyskomfort może się przerodzić w prawdziwą fobię.  

Bardzo wrażliwe nosy naszych czworonożnych przyjaciół mogą po prostu wyczuwać nieuchwytne dla nas zmiany w otoczeniu zapowiadające burzę jak jonizacja powietrza, zmiana ciśnienia, czy zapach towarzyszący zmianom pogody. Trzeba też pamiętać, że słuch psa jest wielokrotnie bardziej czuły od naszego, dlatego odgłos grzmotu musi być dla niego wyjątkowo stresujący. U niektórych psów ta swego rodzaju fobia burzowa narasta z czasem, u innych zaś ujawnia się w skrajnych sytuacjach, jak na przykład przez bliskie uderzenie pioruna. Według badań paniczny strach przed burzą nie ma związku z płcią czworonoga. Częściej występuje jednak u ras psów zaganiających i mieszańców z nimi, a zwłaszcza u owczarków collie i australijskich, a także u chartów i ras pracujących. 

Pobudzenie centralnego i autonomicznego układu nerwowego powoduje specyficzne objawy oraz zachowania jak szukanie bliskości człowieka albo ciasnych kryjówek. Co ciekawe, najczęściej wybieranym przez psy miejscem na schronienie podczas burzy jest łazienka. Bardzo możliwe, że ma to związek ze wspomnianym elektryzowaniem się psiego futra. Wyposażenie łazienki ma przeważnie połączenie z uziemieniem, co chroni psy przed uderzeniami elektrycznymi. Próba szukania drogi ucieczki może u psów samotnie pozostawianych na czas burzy w mieszkaniu wiązać się z niszczeniem drzwi, ścian i mebli. Sprawdź także ten artykuł z informacjami, dlaczego pies się trzęsie.

Jak pomóc psu pokonać strach w czasie burzy?

• Jeśli wiecie, że zbliża się front burzowy, idźcie z psem na długi spacer, ale powrót musi być na długo przed nadejściem burzy. Grzmoty i błyskawice mogą wprawić czworonoga w panikę i spowodować ucieczkę, a wtedy żadne wołanie już nie pomoże.
• Zamknijcie szczelnie okna i drzwi, aby zredukować odgłos grzmotów.
• Pozwólcie psu samodzielnie wybrać miejsce, gdzie chciałby spędzić burzę. Najlepiej w pobliżu ludzi – na przykład pod stołem albo pod łóżkiem, w swoim legowisku, w szafie albo łazience, najlepiej bez okien.
• Spróbujcie zagłuszać grzmoty, zakrywając psu uszy albo odtwarzając inne dźwięki. Może być głośny telewizor, muzyka albo inne źródło hałasu jak na przykład pralka. Trzeba tylko zwrócić uwagę, aby pies znał te hałasy i nie reagował na nie strachem.
• Aby pies odbierał jak najmniej bodźców związanych z burzą, dobrze jest trzymać go z dala od okna. Błyskawice pogłębiają uczucie strachu, a okno na dodatek stwarza pozory możliwości ucieczki. Dla bezpieczeństwa psa i własnego dobrze jest okno szczelnie zamknąć i zasłonić.
• Zajmijcie psa w czasie burzy zabawą albo jedzeniem.
• Wypróbujcie kamizelkę przeciwlękową, która działa na zasadzie akupresury, uspokaja psa i zwiększa jego równowagę emocjonalną. Stymulacja dotykiem zmniejsza stres i minimalizuje strach i niepokój.



• W skrajnych przypadkach sięgnijcie po środki farmaceutyczne. Przed podaniem psu jakichkolwiek leków trzeba koniecznie skonsultować się z lekarzem weterynarii. Środki uspokajające należy stosować bardzo oszczędnie i tylko w przypadku, gdy inne środki nie są w stanie pomóc. Czasem skuteczne mogą być zioła jak rumianek albo waleriana.

Koty w domu w czasie burzy

Wiele kotów grzmoty i błyskawice nie wyprowadzają z równowagi, ale niektóre z nich reagują bardzo nerwowo i szukają na własną łapę bezpiecznego schronienia. Psy na ogół wpadają w panikę i uciekają na oślep. Koty natomiast działają w czasie burzy instynktownie: „Uwaga niebezpieczeństwo! Kryj się!” Dlatego też opiekunowie kotów powinni koniecznie zostawić swoje zwierzaki w spokoju, kiedy te chowają się pod łóżkiem albo w jakichś meblach.

Najlepiej będzie, jeśli ludzie zachowają się w czasie burzy spokojnie i w sposób opanowany. Z drugiej zaś strony raczej błędem będzie uspokajające głaskanie kota i przemawianie do niego, ponieważ w ten sposób dostanie sygnał, że coś jest nie w porządku. Zanim nadejdzie burza, opiekunowie mogą wykonać pewne przygotowania, aby kota uspokoić: zamknąć okna i opuścić rolety; w ten sposób grzmoty i błyskawice pozostaną gdzieś na zewnątrz. A może kot ma w domu swój ulubiony pokój? Także łazienka bez okien jest dobrym ukryciem przed burzą. Dla lepszego samopoczucia kota w czasie burzy należy:

• zapewnić kotu spokojne miejsce do ukrycia,
• zamknąć okna, zasunąć zasłony i otworzyć ewentualnie drzwi do łazienki albo do piwnicy.
• włączyć lekką, spokojną muzykę albo telewizor, aby przesłonić odgłosy z zewnątrz i stworzyć znajome, dźwiękowe tło.

Koty potrzebują w takich sytuacjach spokoju opiekuna. Wyczuwają jego nastrój i biorą go bardzo poważnie. Jeśli burza nie jest dla Was straszna, najlepiej pomożecie kotu, okazując swój spokój.

Chomiki, świnki morskie i inne małe domowe zwierzęta

Króliki, chomiki, świnki morskie i inne zwierzątka z natury mają szybkie bicie serca, które niepokojące odgłosy burzy jeszcze podnoszą. W ekstremalnych sytuacjach takie przerażenie może być niebezpieczne dla ich życia. Dlatego też dobrze jest zawczasu wykonać pewne przygotowania: W porę trzeba zwierzątka schwytać, włożyć do klatki i wynieść w ciemne, spokojne miejsce – choćby pod łóżko albo do piwnicy. Każde powinno posiadać własny domek jako kryjówkę, niektóre zwierzęta nie lubią towarzystwa. 

Papużki, kanarki, gwarki, zeberki i inne ptaki domowe z natury szukają schronienia przed burzą. Aby uniknąć panicznego latania, trzeba je w porę zamknąć w klatce. Klatkę należy zaciemnić i postawić w spokojnym miejscu.

Jak radzą sobie w czasie burzy dzikie zwierzęta?

Sikorki, jeże, dziki czy jelenie – dzikie zwierzęta przez tysiące lat dostosowały się do naturalnego środowiska najlepiej, jak tylko można. Nauczyły się normalnie reagować na rozmaite warunki pogodowe. Burze i wichury nie są dla nich tak niebezpieczne, jakby się mogło wydawać. Przeczuwając nadciągającą burzę, dzikie zwierzęta chowają się do swoich nor i gniazd albo szukają schronienia w zaroślach. Także na terenach zabudowanych korzystają z kryjówek w niszach budynków i pod dachami. Tam czekają po prostu, aż burza przejdzie.

Burza z ulewnym deszczem i wichurą jest niebezpieczna wtedy, gdy ptaki wysiadują jaja albo karmią ledwie wyklute pisklęta. Przy silnym wietrze gniazdo może być strącone z drzewa, a jednocześnie rodzice nie mają możliwości zatroszczyć się o pokarm dla dzieci. Taka pogoda jest też niebezpieczna dla gryzoni, które mają swoje nory i korytarze pod ziemią. Jeśli w porę nie opuszczą swoich kryjówek, czeka je zalanie i zatopienie. Duże ssaki natomiast są w niewielkim stopniu zagrożone przez łamiące się drzewa. Bardzo rzadko zdarza się też porażenie dzikiego zwierzęcia przez piorun.

Chociaż dzikie zwierzęta potrafią doskonale radzić sobie w ekstremalnych warunkach, to jednak czasem, jakby dla potwierdzenia reguły, zdarzają się też tragiczne wyjątki. Na przykład kilkanaście lat temu we Fryzji Wschodniej jeden piorun poraził 68 bernikli białolicych (duże ptaki z podrodziny gęsi) lecących w kluczu. Chociaż nie u wszystkich ptaków stwierdzono zauważalne ślady opalenia, biolodzy doszli do wniosku, że wszystkie padły ofiarą pioruna. Wyładowanie elektryczne i natychmiastowy grzmot mogły spowodować niewydolność serca u gęsi.