Dysplazja u psa – przyczyny, objawy, leczenie, porady
Dysplazja u psa nie dotyczy jedynie stawów biodrowych, choć to głównie z nimi jest kojarzona. Nieleczona dysplazja stawu łokciowego lub biodrowego doprowadza do poważnych problemów. Jak dbać o stawy psa? Jakie oznaczenia stosuje się w medycynie weterynaryjnej? I w końcu, czy choroba jest uleczalna? Sprawdzamy fakty!
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o chorobach psów.
Dysplazja u psa
Nie tylko staw biodrowy – choroby stawów
O dysplazji u psów mówi się zwykle w kontekście choroby stawów biodrowych. W medycynie weterynaryjnej wyróżnia się jednak także dysplazję stawu łokciowego. Jest to tak zwana niezgodność stawu łokciowego występującą głównie u młodych i szybko rosnących czworonogów. Choroba związana jest z nieprawidłowym wzrostem kości, występującymi obciążeniami stawów lub rozwojem chrząstki. W dysplastycznym stawie może występować jedna lub więcej zmian.
Dysplazja łokcia jest uważana za chorobę dziedziczną, która najczęściej pojawia się u psów ras dużych i olbrzymich jak:
- berneńskie psy pasterskie,
- owczarki niemieckie,
- golden retrievery,
- labrador retrievery.
U około 80% pacjentów dysplazja łokcia dotyczy obu kończyn przednich. Przebieg nieleczonego schorzenia finalnie doprowadza do zapalenia stawu łokciowego wiążącego się z bólem i utratą funkcji. Czworonogi dotknięte taką dysplazją zwykle wykazują pierwsze objawy już w wieku około 5 miesięcy, choć zdarzają się psy, u których problem rozpoznawany jest dopiero w wieku 4-6 lat. Oznaki choroby to rozwijająca się kulawizna kończyn przednich, która dość szybko ulega pogorszeniu. Pies może także mocniej kuleć po wysiłku i zwykle nie ma całkowitej poprawy po odpoczynku.
Czy Twój pies jest zagrożony dysplazją stawu biodrowego?
Dysplazja stawu biodrowego to wieloczynnikowa nieprawidłowość w rozwoju stawu biodrowego u psów. Problem charakteryzuje się wiotkością, w której miejscu rozwija się zwyrodnienie stawu. Powodem powstawania zmian jest nadmierny i szybki wzrost, zbyt forsowne ćwiczenia, każdy uraz, nieprawidłowe odżywianie i czynniki dziedziczne. W ujęciu patofizjologicznym podstawą jest różnica między masą mięśniową stawu biodrowego, a szybkim rozwojem kości.
W grupie największego ryzyka znajdują się psy ras szybko rosnących, czyli:
- owczarek niemiecki,
- labrador,
- golden retriver,
- bokser,
- dog,
- owczarek kaukaski,
- sznaucer olbrzymi.
Objawy mogą wystąpić w każdym wieku, czyli już u 4-miesięcznego lub kilkuletniego czworonoga. Prezentowane przez zwierzę oznaki problemu są zmienne i nie zawsze korelują z obrazem radiologicznym. Jak zatem rozpoznać dysplazję? Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o chorobach stawów.
Diagnostyka dysplazji stawu biodrowego
Dysplazja u psa daje takie objawy jak:
- kulawizna (łagodna, umiarkowana lub ciężka),
- zwiotczenie stawów (objaw Ortolaniego),
- zmniejszony zakres ruchu,
- niechęć do ruchu,
- chwiejny chód,
- zanik mięśni kończyn miednicznych,
- trudności podczas wstawania,
- trzeszczenie i ból podczas pełnego wyprostu i zgięcia.
W celach diagnostycznych najbardziej przydatna jest jednak radiografia. Dobrze wykonane zdjęcie RTG jest podstawą określenia stanu bioder i planowania zabiegów chirurgicznych. Wykonanie takiego zdjęcia wymaga jednak znieczulenia, podczas którego pies zostanie odpowiednio ułożony. Stan bioder sprawdza się w wieku około 4 miesięcy, następnie 9 miesięcy i po osiągnięciu dojrzałości fizycznej.
Po obejrzeniu zdjęcia lekarz określa charakter dysplazji i wpisuje do książeczki zdrowia odpowiednie oznaczenia.
Skala rozciąga się od A1 do C3:
- A1 – staw normalny
- A2 -staw prawie normalny
- B – staw podejrzany
- C1 – dysplazja nieznaczna
- C2 – dysplazja umiarkowana
- C3 – dysplazja ciężka.
Pamiętajmy, że dysplazja to nie zwichnięcie! Zwichnięcie stawu biodrowego lub łokciowego polega bowiem na zerwaniu torebki stawowej i więzadeł, co następuje głównie na skutek urazów. U psów jest ono najczęściej konsekwencją wypadku komunikacyjnego.
Polecane karmy dla psów z problemami zdrowotnymi
Leczenie stawów z dysplazją
Jak dbać o staw biodrowy?
Łagodne przypadki lub psy, u których nie zostanie wykonana operacja (np. ze względu na zdrowie lub ograniczenia finansowe właściciela) mogą wymagać redukcji masy ciała, ograniczenia ćwiczeń na twardych powierzchniach oraz kontrolowanej fizjoterapii.
Żadne leki nie zapobiegają dysplazji, ale niektóre mogą wspomóc pracę stawów oraz poprawić komfort czworonoga. Lekarz weterynarii zalecić może:
- suplementy na bazie glukozaminy i siarczanu chondroityny,
- leki przeciwzapalne (np. niesterydowe leki przeciwzapalne).
Problem pogłębiać może każdy uraz, dlatego u psów z dysplazją zaleca się kontrolowane ćwiczenia rozbudowujące masę mięśniową (np. pływanie) oraz masaże.
Leczenie operacyjne
Czy dysplazja jest uleczalna? Nie możemy cofnąć powstałych zmian, ale istnieją metody zwiększenia komfortu psa! Zabiegi chirurgiczne obejmują:
- pectinotomia w celu zmniejszenia bólu,
- potrójną osteotomię miednicy w celu zapobiegania podwichnięciu,
- zespolenie spojenia łonowego w celu zapobiegania podwichnięciu,
- odnerwienie torebki stawowej w celu zmniejszenia bólu,
- wzmocnienie panewki grzbietowej w celu zmniejszenia podwichnięcia,
- resekcję głowy i szyi kości udowej w celu zmniejszenia zapalenia stawów
- całkowitą wymianę stawu biodrowego
- osteotomię korygującą kości udowej w celu zmniejszenia podwichnięcia głowy kości udowej.
Tak jak choroby oczu u psa leczenie dysplazji wymaga konsultacji ze specjalistą. O wyborze metody zawsze decyduje bowiem lekarz weterynarii – ortopeda chirurg, na podstawie zdjęć RTG oraz stanu pacjenta.
Rokowanie jest zmienne i zależy od stanu zdrowia psa oraz warunków środowiska. Wykonana prawidłowo operacja jest zwykle korzystna, ale psy mogą wymagać zmiany stylu życia. Koszt operacji jest zależny od techniki, miasta, wagi psa.