Cieczka u psa krok po kroku – objawy, rozpoznanie, porady

Cieczka u psa – fakty o cyklu płciowym suczki

Fazy cyklu płciowego u samicy psa

W trakcie cyklu płciowego suka przechodzi przez cztery etapy:

• proestrus,
• estrus,
• diestrus,
• anestrus.

Każdy z nich trwa przez różny okres czasu i odpowiada za inne zmiany zachodzące w organizmie czworonoga. Proestrus, czyli inaczej faza przedrujowa występuje przez około 9 dni. Pies na tym etapie cyklu płciowego prezentuje m.in. obrzęk sromu oraz krwisty wypływ z dróg rodnych. Moment, gdy suka dopuszcza samca stanowi punkt graniczny i oznacza wejście w ruję właściwą. Ta znów trwa około 9 dni i przechodzi w diestrus, który charakteryzuje się wysokim poziomem progesteronu bez względu na to, czy suczka zaszła w ciążę, czy nie. Anestrus oznacza “spokój płciowy” i według różnych danych może trwać od miesiąca do nawet dwóch lat w zależności od rasy i genetycznych uwarunkowań organizmu psa. Pies spędza w tej fazie średnio około 5-6 miesięcy.

Pojawienie się pierwszej cieczki jest związane z osiągnięciem odpowiedniej masy ciała oraz dojrzałości płciowej. Jest to cecha nie tylko zmienna rasowo, ale często wiążąca się z linią hodowlaną. Wpływ ma także utrzymanie oraz stosowane żywienie.

Kiedy możliwa jest ciąża u psa? Czym jest ciąża urojona u psa?

Opiekunowie niewysterylizowanej samicy muszą zdawać sobie sprawę z ryzyka ciąży u ich czworonoga. Szanse na nią istnieją, gdy do pokrycia dojdzie w fazie estrus. Podejrzewając możliwość niechcianego krycia, należy udać się do lekarza weterynarii w celu potwierdzenia potencjalnej ciąży. W tym celu stosuje się badania krwi (oznaczenie poziomu relaksyny), badanie USG lub RTG. Wykonuje się jednak dopiero około 23-28 dni po kryciu.

Ciąża urojona u psa pojawia się natomiast w fazie diestrus. Jak wskazuje nazwa nie jest to prawdziwa ciąża u psa, ale efekt zmian hormonalnych. Poziom progesteronu powoli opada, ale pojawia się wzrost innego hormonu, czyli prolaktyny. U samicy spodziewającej się potomstwa, odpowiada ona za rozwój laktacji. U suki w ciąży urojonej na skutek działania prolaktyny dochodzi do obrzmienia gruczołów mlekowych i gromadzenia w nich mleka. Suczka zaczyna przejawiać opiekuńcze zachowania np. względem maskotek i może wykazywać agresję związaną z obroną szczeniąt. Opiekun, który zauważy powyższe objawy, musi udać się do lekarza weterynarii, który albo zaleci leczenie hormonalne, albo doradzi, jak wyciszyć początki zmian za pomocą okładów i odpowiedniego postępowania pielęgnacyjnego.

Jakie objawy ma cieczka u psa?

Zachowanie suczki w rui

U psów w rui suka krwawi, co nie zawsze bywa bezpośrednio widoczne, gdyż mają one tendencję do wylizywania okolicy sromu. Inne objawy rui to:

• obrzęk sromu,
• częste oddawanie moczu,
• zwiększone pragnienie,
• w fazie proestrus suczka może być negatywnie nastawiona do samców,
• w fazie estrus suczka szuka kontaktu z człowiekiem,
• odchylanie ogona.

Zmiany wyglądu dotyczą jedynie okolicy sromu, który staje się powiększony i obrzękły z powodu działania estrogenów. U młodych samic psów w tym okresie może dochodzić do przerostu pochwy. Warto skonsultować to z lekarzem weterynarii, choć zwykle znika samoistnie. Sprawdź także ten artykuł z informacjami, ile trwa cieczka u psa.

Ile trwa ruja i kiedy się pojawia?

U psów cieczka występuje raz lub dwa razy w roku. Przyjmuje się, że czas między cieczkami wynosi 6-7 miesięcy, ale np. u owczarków niemieckich ruja pojawia się co 4-5 miesięcy. Co około 12 miesięcy cieczka pojawia się natomiast u ras psów określanych jako prymitywne/pierwotne, czyli:

• basenji
• chart afgański
• chow chow
• chart perski
• pekińczyk
• shar pei
• terier tybetański
• samojed
• akita
• alaskan malamute

Na czas trwania cieczki składają się dwa etapy - proestrus i estrus. Przyjmuje się, że najczęściej trwają około 9 dni, ale to jak długo występuje poszczególna faza, zależy od wielu indywidualnych czynników. Jak zatem określić ile czasu trwa cieczka oraz wyznaczyć termin krycia? Można zrobić to, oceniając zachowanie suki oraz analizując objawy ze strony układu rozrodczego (krwisty wypływ, pojawienie się tolerancji samca). Precyzyjniejsze metody to badania w gabinecie weterynaryjnym. W tym celu lekarze przeprowadzają badania cytologiczne oraz oznaczenia poziomu hormonów płciowych.

Szacunkowo zmiany związane z cieczką rozgrywają się w organizmie suki przez 18-21 dni, choć wiele źródeł mówi o 3-4 tygodniach. Jest to bardzo indywidualna kwestia, ale wydaje się, że u mały ras trwa ona krócej niż u ras dużych i olbrzymich.

Pierwsza cieczka u psa – porady dla opiekunów

Pierwsza ruja u małych ras psów pojawia się zwykle szybciej niż u ras dużych. Bez względu na to, czy posiadamy kundelka, yorka czy goldena trudno jest podać dokładny termin. W dużym uogólnieniu powinna wystąpić między 5, a 12 miesiącem życia, ale szczególnie u psów większych ras zdarza się opóźnienie. Ruja występuje u nich np. dopiero około 2 roku życia. Do takich późno dojrzewających ras zalicza się charty i dogi niemieckie. Za opóźnienie pojawienia się pierwszej rui mogą być odpowiedzialne niektóre leki. U szczeniąt należy uważać na kortykosterydy, leki hormonalne (progestageny) oraz środki przeciwgrzybicze.

Pierwsza cieczka może mieć nietypowy przebieg i trwa zwykle krócej niż "standardowa" ruja. Jej objawy mogą być słabo wyrażone, a częstsze posikiwanie mylone z problemami z pęcherzem moczowym. Zdarza się, że pierwsza ruja nie jest w ogóle przez właścicieli zauważana i dopiero mająca bardziej typowy przebieg druga ruja, brana jest za czas osiągnięcia dojrzałości płciowej.